آیین‌نامه اجرایی بندهای الف و ب ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی
مصوب ۱۳۹۰/۶/۲۰ وزیران عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک
ماده ۱ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
الف ـ قانون: قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ـ مصوب ۱۳۸۹
ب ـ مأموران راهنمایی و رانندگی: افسران و درجه‌داران کادر، افسران پیمانی، افسران وظیفه و افسران شاغل در سایر بخشهای نیروی انتظامی، موضوع ماده (۲) قانون.
پ ـ نقص فنی مؤثر: هر نوع نقصان یا تغییر در وضعیت ظاهری، فنی و استاندارد وسیله نقلیه که موجب کاهش ضریب ایمنی در رانندگی و یا افزایش بیش از حد مجاز گازهای آلاینده یا آلودگی بیش از حد مجاز صدا و یا باعث خروج آن از حالت اولیه کارخانه و استاندارد گردد و احتمال ایجاد خطر یا وقوع تصادف را افزایش دهد از قبیل نقص سامانه روشنایی یا تغییر در میزان نور یا رنگ استاندارد چراغها، نامیزان بودن چرخهای جلو و فرمان، نقص در سامانه ترمزها، نداشتن آج مناسب در سطح اتکای لاستیک چرخ، نداشتن برف پاک کن و سامانه گرمایشی در مواقع بارندگی و زنجیر چرخ یا لاستیک یخ‌شکن در مواقع یخبندان، دودکردن وسیله نقلیه، شکستگی شیشه جلو که مانع دید راننده باشد و نقص در تجهیزات ایمنی مانند کمربند و کیسه هوا و سامانه ضدقفل ترمزها.
ت ـ مواد مخدر و روانگردان: موادی که به صورت طبیعی یا صنعتی تولید و مصرف آن توسط راننده موجب بی‌ارادگی و اختلالات جسمی و روانی راننده حین رانندگی می‌گردد و مصادیق آن در قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر ـ مصوب ۱۳۸۹ـ و نیز قانون مربوط به مواد روانگردان (پسیکوتروپ) ـ مصوب ۱۳۵۴ـ احصا شده است.
ث ـ حالت مستی و بی‌ارادگی: عدم توانایی راننده در هدایت وسیله نقلیه به دلیل استفاده از مسکرات و مواد مخدر و روانگردان.
ج ـ ضبط گواهینامه: اخذ گواهینامه رانندگی و محروم نمودن دارنده آن از مزایای قانونی در مدت مقرر.
چ ـ جلوگیری از رانندگی: ممانعت از ادامه حرکت وسیله نقلیه توسط راننده متخلف تا زمان معرفی راننده مجاز.
ح ـ تجهیزات لازم: وسایلی که با استفاده از آن تشخیص حالت مستی یا مصرف مواد مخدر و روانگردان توسط مأموران راهنمایی و رانندگی امکان‌پذیر است.
ماده ۲ـ ماموران راهنمایی و رانندگی در صورت تشخیص عیب و نقص فنی مؤثر در وسیله نقلیه موظفند نسبت به متوقف کردن آن به منظور رفع نقص به شرح زیر اقدام نمایند:
الف ـ چنانچه نقص فنی وسیله نقلیه در محل قابل رفع باشد، پس از رفع نقص فنی در محل توسط راننده و تأیید مأمور مربوط، قبض جریمه صادر و حسب مورد ضوابط نمره منفی اعمال و اجازه عبور داده می‌شود.
ب ـ در صورتی که نقص فنی قابل رفع در محل نباشد، پلاک وسیله نقلیه فک و با نصب پلاک تعمیری و تعیین زمان جهت رفع نقص به تعمیرگاه اعزام می‌شود.
پ ـ در صورتی که وسیله نقلیه معیوب قابل حرکت نباشد، با وسیله نقلیه مناسب تا تعمیرگاه انتقال می‌یابد.
ماده ۳ـ در صورت رفع نقص وسیله نقلیه معیوب و تأیید آن توسط کارشناس واحد اعزام‌کننده، اجازه حرکت به راننده پس از صدور قبض جریمه و حسب مورد اعمال ضوابط نمره منفی، فک پلاک تعمیری و تحویل پلاک وسیله نقلیه صادر می‌شود.
تبصره ـ هزینه‌های مربوط به حمل وسیله نقلیه به تعمیرگاه به عهده راننده یا متصرف قانونی وسیله نقلیه خواهد بود. در صورت ورود خسارت به وسیله نقلیه یا محموله آن در اثر حمل یا نگهداری، مطابق تبصره (۱) ماده (۱۳) قانون عمل خواهد شد.
ماده ۴ـ ماموران راهنمایی و رانندگی موظفند در صورت تشخیص حالت مستی و بی‌ارادگی راننده از رانندگی وی جلوگیری و ضمن صدور قبض جریمه به مبلغ دو میلیون (۲.۰۰۰.۰۰۰) ریال و ضبط گواهینامه به مدت شش ماه و ارسال آن به اداره راهنمایی و رانندگی مربوط جهت اعمال نمره منفی، راننده متخلف را به همراه مستندات مربوط به تخلف ارتکابی به واحد انتظامی مربوط جهت سیر مراحل قانونی و اعزام به مرجع قضایی معرفی نمایند. تحویل وسیله نقلیه منوط به دستور مقام قضایی رسیدگی‌کننده است.
تبصره ـ تشخیص حالت مستی و بی‌ارادگی راننده صرفاً با استفاده از تجهیزات تخصصی و توسط ماموران راهنمایی و رانندگی که آموزشهای لازم را برای بکارگیری آنها دیده باشند، انجام می‌شود.
ماده ۵ ـ چنانچه ماموران راهنمایی و رانندگی حالت مستی و بی‌ارادگی را در رانندگان وسایل نقلیه عمومی تشخیص دهند، در صورتی به وسیله نقلیه اجازه حرکت داده می‌شود که از طرف مالک یا موسسه مربوط، راننده مجاز جایگزین معرفی شود.
ماده ۶ ـ نیروی انتظامی موظف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به تهیه تجهیزات ویژه موضوع تبصره ماده (۴) این آیین‌نامه و آموزش بکارگیری تجهیزات مذکور توسط مأموران راهنمایی و رانندگی اقدام نماید.
این تصویب‌‌نامه در تاریخ ۱۳۹۰/۸/۱ به تأیید مقام محترم ریاسـت جمهوری رسیده است.
ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ـ مصوب ۱۳۸۹ :
مأموران راهنمایی و رانندگی موضوع ماده(۲) این قانون موظفند در صورت مشاهده تخلفات زیر به شرح مقرر اقدام نمایند:
الف ـ چنانچه وسیله نقلیه دارای عیب و نقص فنی مؤثر بوده و احتمال ایجاد خطر یا وقوع تصادف وجود داشته باشد، وسیله نقلیه مذکور به تعمیرگاه اعزام می‌گردد.
ب ـ در مواردی که قرائن و شواهد حاکی از حالت مستی یا استفاده راننده از مواد مخدر و روانگردان باشد مأموران موضوع ماده(۲) این قانون با استفاده از تجهیزات لازم نسبت به تشخیص این حالت اقدام می نمایند و در صورت اثبات حالت مستی و بی‌ارادگی حاصل از مصرف مسکرات و مواد مخدر و روانگردان از رانندگی فرد موردنظر جلوگیری و ضمن صدور قبض جریمه به مبلغ دومیلیون(۲.۰۰۰.۰۰۰)ریال و ضبط گواهینامه به مدت شش‌ماه توسط نیروی انتظامی جهت اقدام قانونی به مرجع صالح قضائی معرفی می‌شود.
ج ـ در صورتی‌که راننده بدون داشتن گواهینامه مبادرت به رانندگی نماید وسیله نقلیه متوقف و راننده به مرجع قضائی معرفی می‌گردد.
د ـ هرگاه راننده به صورت همزمان مرتکب دو تخلف از تخلفات موضوع بندهای (۱)، (۲)، (۳)، (۴)، (۵) و (۱۰) جدول ماده (۷) این قانون گردد، وسیله نقلیه برای مدت حداکثر هفتاد و دو ساعت توقیف می‌شود. آئین‌نامه اجرائی بندهای « الف» و « ب» این ماده ظرف مدت شش‌ماه توسط وزارت کشور با همکاری وزارت دادگستری تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
