آییننامه اجرایی قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی
مصوب ۱۳۹۷/۱۱/۲۴ هیات وزیران
هیأت وزیران در جلسه ۱۳۹۷/۱۱/۲۴ به پیشنهاد شماره ۱۷۹۱۸۵مورخ ۱۳۹۷/۴/۱۶ سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد ماده (۱۱) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی ـ مصوب ۱۳۹۶ ـ ، آییننامه اجرایی قانون مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
آییننامه اجرایی قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی
ماده۱ـ در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
الف ـ قانون: قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ایو مهارتی ـ مصوب ۱۳۹۶ـ .
ب ـ نظام: نظام آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی، موضوع بند (۲) ماده (۲) قانون.
پ ـ شورایعالی: شورایعالی آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ایو مهارتی، موضوع بند (۴) ماده (۲) قانون.
ت ـ کارگروههای تخصصی: کارگروههای ذیل شورایعالی.
ث ـ مرکز سنجش: مرکز سنجش آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی و تعیین صلاحیت‌های حرفهای، موضوع بند (۵) ماده (۲) قانون.
ج ـ دستگاههای مجری: دستگاههای مجری آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی، موضوع بند (۷) ماده (۲) قانون.
چ ـ دبیرخانه: دبیرخانه شورایعالی.
ماده۲ـ به منظور تحقق اهداف نظام، مندرج در ماده (۱) قانون، شورایعالی بدون ایجاد تشکیلاتی جدید با ترکیب تعیین‌شده در ماده (۶) قانون تشکیل می‌شود.
تبصره۱ـ وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و رییس سازمان اداری و استخدامی کشور در جلسات شورا حضور می‌یابند.
تبصره۲ـ در اجرای تبصره (۱) ماده (۶) قانون، سه نفر صاحب‌نظر و متخصص دارای حداقل (۱۰) سال سابقه کار در حوزه آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی و تجربیات بازار کار، انتخاب می‌شوند.
تبصره۳ـ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در غیاب رییس شورا جلسات را اداره می‌کند.
تبصره۴ـ شورایعالی حداقل هر دو ماه یک بار تشکیل جلسه خواهد داد.
تبصره۵ ـ آییننامه نحوه تشکیل و اداره جلسات شورایعالی، توسط دبیرخانه شورا تهیه و به تصویب شورایعالی میرسد.
ماده۳ـ وظایف و اختیارات شورایعالی به شرح زیر است:
الف ـ هماهنگی در سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری و راهبری نظام در چهارچوب اسناد بالادستی.
ب ـ برقراری تعامل بین دستگاههای مجری، بنگاه‌های اقتصادی و تشکل‌های صنفی.
پ ـ ایجاد هماهنگی و نظارت بر تخصیص منابع و تسهیلات به دستگاههای مجری.
ت ـ بررسی پیشنهاد اصلاح ساختارها و بازنگری در قوانین و مقررات مرتبط با آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی جهت ارایه به مراجع قانونی ذیربط.
ث ـ تصویب استانداردهای آموزش، ارزشیابی و شایستگی حِرف براساس نسخه استانداردهای ملی و بین‌المللی طبقه‌بندی حِرف و مشاغل.
ج ـ تصویب سازوکارهای لازم جهت مشارکت بهره‌برداران در کلیه مراحل و فرایندهای آموزشی و تربیتی.
چ ـ طراحی و نظارت بر اجرای نظام صلاحیت حرفهای و نظارت بر آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی.
ح ـ تأیید چهارچوب صلاحیت حرفهای ملی، موضوع ماده (۷) قانون و ارایه آن به هیأت وزیران برای تصویب.
خ ـ تأیید سازوکارهای لازم مربوط به آموزش و تربیت افراد جهت کسب شایستگی‌های نوآوری و کارآفرینی، موضوع تبصره بند (۱۰) ماده (۱) قانون و ارایه آن به هیأت وزیران برای تصویب.
د ـ تصویب سازوکار ارتباط بین مدارک و گواهینامه‌های صلاحیت حرفهای مبتنی بر چهارچوب صلاحیت حرفهای ملی.
ذ ـ تصویب ضوابط تحرک‌پذیری افقی و عمودی در گروه‌های بزرگ شغلی تا سطوح بالای صلاحیت حرفهای و آموزشی در چهارچوب صلاحیت حرفهای ملی.
ر ـ بررسی و تصویب ضوابط و معیارهای تشکیل مراکز سنجش با لحاظ نقش نظام های حرفهای.
ز ـ تهیه و تصویب دستورالعمل پایش نظام و ارایه گزارش به مراجع ذیصلاح.
ژ ـ بررسی و تصویب آییننامه تعیین انجمن‌های علمی حرفهای، اتحادیه‌ها و صنوف حرفهای و شغلی جهت عضویت در ارکان نظام.
س ـ تصویب دستورالعمل‌های اجرایی مورد نیاز در چهارچوب قانون.
ماده۴ـ دبیر شورایعالی با پیشنهاد وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از بین مدیران مجرب دستگاههای اجرایی توسط معاون اول رییس جمهور( بدون حق رأی) منصوب می‌شود.
ماده۵ ـ وظایف دبیرخانه به شرح زیر است:
الف ـ برنامهریزی و هماهنگی تشکیل جلسات شورایعالی و کارگروههای تخصصی.
ب ـ پشتیبانی علمی، پژوهشی و کارشناسی برای اتخاذ تصمیمات و وضع مصوبات شورایعالی با استفاده از نظرات کارگروههای تخصصی و صاحب‌نظران.
پ ـ نظارت مستمر بر حسن اجرای مصوبات شورایعالی و نظارت بر کارگروههای تخصصی و مستندسازی فعالیت‌ها.
ت ـ تهیه گزارش ارزیابی عملکرد دستگاههای مجری، کارگروههای تخصصی و مراکز سنجش و ارایه آن به شورایعالی.
ث ـ دریافت پیشنهاد دستگاه‌ها در خصوص پیشنویس آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و سایر مقررات موضوع قانون جهت طرح و بررسی در کارگروههای تخصصی.
ج ـ تعامل با مراکز بین‌المللی به منظور هماهنگی، تبادل و بهره‌گیری از ظرفیت‌های آنها در استقرار نظام.
چ ـ سایر امور محول شده از سوی شورایعالی.
تبصره۱ـ دبیرخانه با استفاده از نیرو و امکانات موجود در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مستقر می‌شود.
تبصره۲ـ دبیرخانه میتواند از ظرفیت‌های موجود دستگاههای ذیربط با رعایت قوانین و مقررات مربوط استفاده کند.
ماده۶ ـ به منظور پیشبرد اهداف و انجام وظایف شورایعالی، کارگروههای تخصصی به شرح زیر بدون ایجاد تشکیلات جدید اداری زیر نظر شورایعالی تشکیل می‌شوند:
الف ـ کارگروه تخصصی راهبری و هماهنگی در سیاست‌گذاری.
ب ـ کارگروه تخصصی صلاحیت حرفهای.
پ ـ کارگروه تخصصی نظارت و سنجش.
تبصره ـ آییننامه داخلی کارگروههای تخصصی از جمله نحوه تشکیل جلسات و انتخاب رؤسا و دبیران کارگروههای یادشده توسط دبیرخانه تهیه و به تصویب شورایعالی میرسد.
ماده۷ـ
الف ـ ترکیب اعضای کارگروه تخصصی راهبری و هماهنگی در سیاست‌گذاری به شرح زیر است:
۱ـ نماینده ذیربط (درسطح مدیرکل) وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، صنعت، معدن و تجارت، نفت، راه و شهرسازی، نیرو، جهادکشاورزی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، دادگستری، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ورزش و جوانان و سازمانهای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور و معاونت رییس جمهور در امور زنان و خانواده.
۲ـ رییس مرکز آمار ایران.
۳ـ نماینده ذیربط سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (در سطح مدیرکل) با معرفی رییس سازمان.
۴ـ دبیر شورایعالی.
۵ ـ رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران.
۶ ـ معاون ذیربط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
۷ـ معاون ذیربط اتاق اصناف ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
۸ ـ معاون ذیربط اتاق تعاون ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
تبصره ـ دو نفر صاحب‌نظر و متخصص که یکی از آنها از بانوان باشد، به انتخاب دبیر شورایعالی با دعوت رییس کارگروه می‌توانند متناسب با موضوعات مطرح شده در جلسات کارگروه شرکت کنند.
ب ـ وظایف کارگروه راهبری و هماهنگی در سیاست‌گذاری، تهیه و ارایه پیشنهادهای لازم به شورایعالی در خصوص موارد زیر است:
۱ـ اهداف و سیاست‌های اجرایی، خط مشی و اولویت‌های نظام آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی.
۲ـ برقراری تعامل بین دستگاههای مجری، بنگاه‌های اقتصادی و تشکل‌های صنفی.
۳ـ سیاست‌های لازم برای توسعه مشارکت بهره‌برداران و نظام‌های حرفهای در مراحل مختلف از جمله نیازسنجی، برنامهریزی، تدوین استانداردها، اجرا، ارزشیابی و پایش آموزش‌های تربیت فنی، حرفهای و مهارتی.
۴ـ سازوکارهای لازم برای تقویت ارتباط بین نظام اطلاعات بازار کار، نظام اطلاعات آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی و نظام طبقه‌بندی مشاغل و صلاحیت حرفهای.
۵ ـ ساختارها و ترتیبات نهادی (قوانین و مقررات) آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی.
۶ ـ اولویت‌های پژوهشی مورد نیاز در خصوص نظام با رویکرد آینده‌پژوهی.
۷ ـ سیاست‌های اجرایی به منظور اثربخشی هدایت تحصیلی و هدایت شغلی در آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی.
۸ ـ سازوکارهای ایجاد هماهنگی و نظارت بر تخصیص منابع و تسهیلات به مجریان.
ماده۸ ـ
الف ـ ترکیب اعضای کارگروه تخصصی صلاحیت حرفهای به شرح زیر است:
۱ـ نماینده ذیربط (در سطح مدیرکل) وزارتخانه‌های آموزش و پرورش (دو نفر از آموزش دوره متوسطه کارودانش و فنی و حرفهای)، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهادکشاورزی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان، ارتباطات و فناوری اطلاعات، نفت، دادگستری و امور اقتصادی و دارایی و سازمانهای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور.
۲ـ معاون ذیربط دانشگاه فنی و حرفهای با معرفی رییس دانشگاه.
۳ـ معاون ذیربط دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی با معرفی رییس دانشگاه.
۴ـ معاون ذیربط سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور با معرفی رییس سازمان.
۵ ـ رییس مرکز آمار ایران.
۶ ـ رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران.
۷ـ معاون ذیربط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
۸ ـ معاون ذیربط اتاق اصناف ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
۹ـ معاون ذیربط اتاق تعاون ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
تبصره ـ دبیر شورایعالی برحسب موضوع، میتواند از نمایندگان نظام‌های حرفهای، سازمانهای تخصصی و سایر دستگاه‌ها دعوت به عمل آورد.
ب ـ وظایف کارگروه تخصصی صلاحیت حرفهای، تهیه و ارایه پیشنهاد به شورای عالی در خصوص موارد زیر است:
۱ـ چهارچوب صلاحیت حرفهای و شاخص‌های تعیین صلاحیت حرفهای ملی.
۲ـ سازوکارهای مربوط به آموزش و تربیت افراد جهت کسب شایستگی‌های نوآوری و کارآفرینی، موضوع تبصره بند (۱۰) ماده (۱) قانون.
۳ـ سازوکار و چهارچوب تدوین ضوابط، معیارها، تطبیق، ارزیابی و هم‌سطح‌سازی آموزش‌های رسمی، غیررسمی و آموزش‌های سازماننایافته با همکاری کارگروه تخصصی نظارت و سنجش از طریق استقرار چهارچوب صلاحیت حرفهای.
۴ـ سازوکارهای انطباق و تعیین ارتباط بین سطوح نظام‌های آموزشی و سطوح صلاحیت حرفهای و حِرف موجود در بازار کار.
۵ ـ سازوکار ارتباط بین مدارک و گواهینامه‌های صلاحیت حرفهای مبتنی بر چهارچوب صلاحیت حرفهای ملی.
۶ ـ استانداردهای آموزشی و شایستگی‌های حِرف و مشاغل براساس استانداردهای ملی و بین‌المللی طبقه‌بندی حِرف و مشاغل.
۷ـ ضوابط تحرک‌پذیری افقی و عمودی در گروه‌های بزرگ شغلی تا سطوح بالای صلاحیت حرفهای و آموزشی.
۸ ـ ضوابط و معیارهای مورد نیاز جهت استقرار صلاحیت حرفهای.
۹ـ شیوه‌های جذب و بهکارگیری ارزیابان صلاحیت حرفهای.
ماده۹ـ
الف ـ ترکیب اعضای کارگروه تخصصی نظارت و سنجش به شرح زیر است:
۱ـ نماینده ذیربط (در سطح مدیرکل) وزارتخانه‌های آموزش و پرورش (دو نفر از آموزش دوره متوسطه کارودانش و فنی و حرفهای)، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح،
علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان و ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمانهای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور.
۲ـ معاون ذیربط دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی با معرفی رییس دانشگاه.
۳ـ معاون ذیربط دانشگاه فنی و حرفهای با معرفی رییس دانشگاه.
۴ـ معاون ذیربط سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور با معرفی رییس سازمان.
۵ ـ معاون ذیربط کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران.
۶ ـ معاون ذیربط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
۷ ـ معاون ذیربط اتاق اصناف ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
۸ ـ معاون ذیربط اتاق تعاون ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
تبصره ـ دبیر شورایعالی برحسب موضوع، میتواند از نمایندگان نظام‌های حرفهای و سایر دستگاه‌ها دعوت به عمل آورد.
ب ـ وظایف کارگروه تخصصی نظارت و سنجش، تهیه و ارایه پیشنهاد به شورای عالی در خصوص موارد زیر است:
۱ـ الگوی نظارت، سنجش و ابزارسازی در نظام آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی در سطح ملی، بومی‌سازی و به‌روزرسانی آنها.
۲ـ راهکارهای اجرایی برای پیاده‌سازی الگوهای سنجش، ارزشیابی و اعتبارسنجی.
۳ـ طراحی سازوکارهای مشارکت بهره‌برداران و نظام‌های حرفهای در سنجش آموزش‌های تربیت فنی، حرفهای و مهارتی.
۴ـ طراحی، تدوین و تنظیم شاخص‌های نظارت بر مراکز سنجش و سطح‌بندی (درجه‌بندی) آنها.
۵ ـ نظارت و ارزیابی مراکز سنجش و ارایه گزارش‌های عملکردی مراکز یادشده.
۶ ـ چهارچوب اعتباربخشی، شیوه ارزیابی و سطح‌بندی (درجه‌بندی) مجریان در سطح ملی و استانی.
۷ـ ارزیابی و نظارت بر تحقق اهداف، اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های نظام.
۸ ـ آییننامه نحوه تعیین انجمن‌های علمی حرفهای، اتحادیه‌ها و صنوف حرفهای و شغلی جهت عضویت در ارکان نظام.
۹ ـ بررسی پایش عملکرد مجریان.
۱۰ ـ سازوکار اجرای ماده (۹) قانون در سطح استان.
ماده۱۰ـ در راستای اجرای ماده (۹) قانون، مراکز سنجش در سطح ملی و منطقه‌ای (استانی) وابسته به شورایعالی با شرح وظایف زیر و با مشارکت نظام‌های حرفهای تشکیل می‌شود:
الف ـ سنجش و ارزشیابی آموزش‌های موضوع قانون.
ب ـ تعیین صلاحیت حرفهای نیروی کار در سطح ملی و منطقه‌ای (استانی).
پ ـ سنجش و تشخیص شایستگی‌ها و صلاحیت حرفهای و شغلی.
ت ـ تعیین صلاحیت و شایستگی مجریان.
ث ـ اعطای مدارک صلاحیت حرفهای و گواهینامه‌های شایستگی شغلی.
ج ـارزشیابی و هم‌سطح‌سازی آموزش‌های فردی و سازماننایافته با آموزش‌های رسمی در چهارچوب صلاحیت حرفهای.
معاون اول رئیسجمهور ـ اسحاق جهانگیری
