آیین نامه جذب و پذیرش استعدادهای برتر ملی
وزارت آموزش و پرورش ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سازمان اداری و استخدامی کشور ـ سازمان برنامه و بودجه
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها
بنیاد ملی نخبگان ـ دانشگاه فرهنگیان
ستاد راهبری و نظارت تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی
مصوبه «آیین نامه جذب و پذیرش استعدادهای برتر ملی در حوزه های علمی، پژوهشی، فناوری، فرهنگی، هنری، تربیتی، قرآنی و ورزشی در دانشگاه فرهنگیان» که در جلسه ۸۹۴ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۲۶ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه ۴۵۵ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۹ شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی (بنا به پیشنهاد مورخ ۱۴۰۲/۸/۷ شورای ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی) به تصویب رسیده است؛ برای اجراء ابلاغ می گردد:
مقدمه
در راستای اجرای سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری درباره تحول در نظام آموزش وپرورش مبنی بر حرکت در جهت «رشد و شکوفایی استعدادهای دانش آموزان» (بند۱)، و «به سازی و اعتلاء منابع آموزش وپرورش … با تأکید بر بازنگری در شیوه های جذب، تربیت، نگهداشت و به کارگیری بهینه نیروی انسانی و بسترسازی برای جذب معلمان کارآمد» (بند ۳ـ ۲)؛ همچنین الزام راهکار ۳ـ۱۱ سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و تأکید راهبرد ملی ۲ ذیل راهبرد کلان ۸ نقشه جامع علمی کشور، سند راهبردی کشور در امور نخبگان و نیز تکلیف ماده واحده مصوب جلسه ۸۳۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر «شناسایی، جذب و تأمین منابع انسانی در مشاغل آموزشی و تربیتی کارآمد از طریق دانشگاه فرهنگیان» و نظر به ظرفیت ها و تکالیف مندرج در دستورالعمل جذب و نگهداری سرمایه انسانی استعداد برتر و نخبه در دستگاه های اجرایی کشور (مصوب هیئت وزیران ۱۴۰۰/۱۱/۱۷) بر اساس مأموریت دانشگاه فرهنگیان در زمینه «تأمین و تربیت توانمندسازی منابع انسانی آموزش وپرورش» (ماده ۱ اساسنامه) و اولویت نخبگان برای پذیرش در دانشگاه فرهنگیان (تبصره ۴ ماده ۲۰)، در راستای تحقق ماده یک «سیاست ها و ضوابط کیفیت بخشی دانشگاه فرهنگیان» مبنی بر «ارتقاء نظام تخصصی تربیت دانشجو ـ معلم» (مصوب جلسه ۸۷۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی)، «آیین نامه جذب و پذیرش استعدادهای برتر ملی در حوزه های علمی، پژوهشی، فناوری، فرهنگی، هنری، تربیتی، قرآنی و ورزشی در دانشگاه فرهنگیان» به شرح ذیل احصاء و با هماهنگی معاونت ها و سازمان های ذی ربط در وزارت های آموزش وپرورش و علوم، تحقیقات و فناوری، سازمان اداری و استخدامی کشور و بنیاد ملی نخبگان، در دانشگاه فرهنگیان و با نظارت و راهبری ستاد تعلیم و تربیت، اجرا می گردد.
ماده۱ـ هدف و رویکردهای اساسی
هدف این آیین نامه عبارت است از کیفیت بخشی به نیروی انسانی آموزش وپرورش از طریق ارتقاء سطح ورودی دانشجو ـ معلمان دانشگاه فرهنگیان با تمرکز بر استعدادهای برتر دانش آموزی.
رویکردهای اساسی حاکم بر فرایندهای این آیین نامه عبارت اند از:
۱ـ توجه به الزامات اسناد بالادستی و ظرفیت های قانونی
۲ـ توجه به دلالت های مبانی نظری استعداد
۳ـ اهمیت مدیریت و نگهداشت استعدادهای برتر
۴ـ تنوع بخشی به روش های شناسایی و جذب نخبگان
۵ ـ رعایت عدالت تربیتی با توجه ویژه به مناطق محروم
ماده۲ـ تعاریف
الف ـ وزارت: منظور از وزارت در این آیین نامه وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است.
ب ـ ستاد تعلیم و تربیت: منظور از ستاد تعلیم و تربیت در این آیین نامه شورای ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
ج ـ هیأت جذب و پذیرش: شورایی است متشکل از افراد حقوقی و حقیقی که ستاد تعلیم و تربیت می تواند مسئولیت ها و اختیارات خود در برنامه ریزی، راهبری و نظارت بر این آیین نامه را به آن واگذار نماید.
د ـ دبیرخانه: به منظور تهیه و تدوین برنامه ها و دستورالعمل ها و همچنین برگزاری جلسات هیأت جذب و پذیرش و پیگیری امور مربوط به اجرای آیین نامه، دبیرخانه ای در دانشگاه فرهنگیان تشکیل خواهد شد.
ماده۳ـ ترکیب هیأت جذب و پذیرش
ترکیب اعضای هیأت جذب و پذیرش به شرح ذیل می باشد:
۱ـ رئیس دانشگاه فرهنگیان (رئیس هیأت جذب و پذیرش)
۲ـ رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها
۳ـ معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۴ـ رئیس مرکز برنامه ریزی منابع انسانی وزارت آموزش وپرورش
۵ ـ معاون سرمایه انسانی سازمان اداری و استخدامی کشور
۶ ـ چهار عضو حقیقی از میان متخصصان تربیتی، معلمان یا مدیران موفق مدارس با معرفی ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی
تبصره۱ـ عضویت اعضای حقیقی هیأت با حکم دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی رسمیت می یابد.
تبصره۲ـ مسئولیت دبیری جلسات بر عهده معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان خواهد بود.
تبصره۳ـ جلسات هیأت مذکور با اکثریت مطلق اعضا رسمیت می یابد و در صورت عدم امکان حضور اعضای بندهای ۲ تا ۵، عضو مذکور نماینده تام الاختیار خود را با حق رأی معرفی می نماید.
ماده۴ـ وظایف و اختیارات هیأت جذب و پذیرش
۱ـ تصویب دستورالعمل های اجرایی و تعیین شایستگی ها، امتیازات، حدنصاب ها، ابزارهای ارزیابی و صلاحیت ارزیابان برای شناسایی و جذب استعدادهای برتر موضوع ماده ۷ این آیین نامه.
۲ـ تصویب دستورالعمل های لازم برای اعطاء مشوق ها، موضوع ماده ۹ این آیین نامه.
۳ـ تعیین شرایط پویایی استعدادهای جذب شده برای بهره مندی از مشوق ها موضوع تبصره ۱ ماده ۹ این آیین نامه.
۴ـ نظارت بر فعالیت های دبیرخانه و حسن اجراء آیین نامه.
تبصره: در مواردی که مصوبات دارای بار مالی برای بودجه عمومی دولت باشد و یا آثار و تبعات اداری و استخدامی اعم از حقوق و مزایا، جذب، به کارگیری و استخدام، طبقه بندی مشاغل و مانند آن را در برداشته باشد، رعایت مقررات عمومی حاکم و کسب مجوزهای لازم از سازمان برنامه وبودجه کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور در فرآیند تصویب هیأت جذب و پذیرش، الزامی است.
ماده۵ ـ ظرفیت و شرایط پذیرش
سالانه حداقل ۱۰ درصد ظرفیت جذب در مقطع کارشناسی بر اساس مجوزهای سازمان اداری و استخدامی کشور مبتنی بر نیازسنجی نقطه ای و همراه با تعیین رشته و شغل ـ محل های به کارگیری افراد در آموزش وپرورش، به جذب استعدادهای برتر دانش آموزی به صورت پذیرش بدون آزمون از طریق روش جایگزین پیش بینی شده در این آیین نامه با رعایت انتشار آگهی عمومی، اختصاص می یابد.
تبصره: در صورت عدم تحقق جذب حداقل ۱۰ درصدی، به سبب لزوم حفظ کیفیت پذیرفته شدگان، باقی مانده ظرفیت از محل داوطلبان آزمون سراسری تکمیل شود.
۱ـ فرآیند جذب و پذیرش دانشجو ـ معلمان با توجه به امکانات و سیاست های دانشگاه، مطابق با آیین نامه مربوطه، با هماهنگی مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش، توسط دانشگاه فرهنگیان انجام می پذیرد.
۲ـ پذیرش نهایی متقاضیان با لحاظ کردن نسبت ۶۰ درصد نمره کسب شده (به عنوان شایستگی تخصصی) و ۴۰ درصد نمره (به عنوان شایستگی عمومی و اختصاصی) و پس از تأیید گزینش بر مبنای بالاترین امتیازهای کسب شده، صورت خواهد گرفت که از طریق سازمان سنجش آموزش کشور اعلام می گردد.
۳ـ داوطلبین منتخب، پس از طی فرآیندهای قانونی و احراز شرایط مندرج در ماده (۴) مصوبه «سیاست ها و ضوابط کیفیت بخشی دانشگاه فرهنگیان» علاوه بر اینکه مشمول قانون متعهدین خدمت شده از مزایای ویژه پیش بینی شده در ماده ۹ بهره مند می گردند.
۴ـ این آیین نامه به مدت دو سال به صورت آزمایشی اجرا می شود و سپس با تصمیم ستاد تعلیم و تربیت تثبیت خواهد شد.
ماده۶ ـ شرایط عمومی و اختصاصی متقاضیان
الف) شرایط عمومی جذب متقاضیان موضوع این آیین نامه مطابق با شرایط عمومی استخدام معلم در آموزش وپرورش خواهد بود.
ب) شرط اختصاصی جذب متقاضیان، موفقیت در کسب حدنصاب یا امتیازات تعیین شده در آیین نامه خواهد بود.
تبصره۱ـ پذیرش برای دانش آموزان تا دو سال پس از دانش آموختگی و صرفاً برای یک بار امکان پذیر است.
تبصره۲ـ پذیرش برای طلاب تا دو سال پس از فارغ التحصیلی از سطح یک و صرفاً برای یک بار امکان پذیر است.
تبصره۳ـ مدت خدمت سربازی داوطلبان ذکور به حدود سنواتی این آیین نامه اضافه می گردد.
ماده۷ـ شناسایی و جذب استعدادهای برتر
شناسایی استعدادهای برتر از طریق فراخوان عمومی انجام خواهد شد. بر این اساس؛ دانش آموزان واجد شرایط ذیل با شرکت در فراخوان، امتیازاتی را طبق دستورالعمل های مربوطه کسب کرده و از مزایای پیش بینی شده برخوردار خواهند شد.
۱ـ راه یافتگان به المپیادهای ملی و دارندگان مدال های کشوری المپیادها با تأیید باشگاه دانش پژوهان جوان؛
۲ـ برگزیدگان مسابقات رسمی قرآنی، فرهنگی ـ هنری و ورزشی، در سطوح استانی و کشوری، با تأیید معاونت مربوطه در وزارت یا سازمان رسمی مسئول؛
۳ـ برگزیدگان جشنواره ها و رویدادهای رقابتی معتبر بنیاد ملی نخبگان (بخش دانش آموزی جشنواره جوان خوارزمی، روبوکاپ آزاد ایران و مانند آن)، جشنواره های فنی ـ مهارتی و المپیاد ملی مهارت و مانند آن، برگزیدگان مسابقات ملی دانش آموزی (مانند جشنواره پژوهش سراهای دانش آموزی و…) و مسابقات رسمی سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان در سطح ملی، برگزیدگان مسابقات و جشنواره های معتبر ملی حوزوی، با تأیید بنیاد ملی نخبگان، سمپاد، معاونت مربوطه در وزارت یا سازمان رسمی مسئول؛
۴ـ حافظان کل یا ۱۰، ۱۵ و ۲۰ جزء قرآن کریم، با تأیید سازمان دارالقرآن سازمان تبلیغات اسلامی یا معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد اسلامی؛
۵ ـ اعضای مجامع ملی تشکل های دانش آموزی با تأیید بالاترین مقام تشکل؛
۶ ـ برگزیدگان استانی رویداد ملی استعداد معلمی (راه یافتگان به مرحله کشوری)؛
۷ـ دارندگان رتبه زیر ۱۰۰۰ کشوری در کنکور (با ضریب تأثیر متفاوت)؛
۸ ـ دارا بودن امتیاز معدل ۱۶ در آزمون نهایی (به صورت تأثیر ضریب مثبت و منفی).
تبصره۱ـ ضریب تأثیر امتیازات متناسب با رشته ی داوطلب در دانشگاه فرهنگیان تدوین و اعمال می گردد و جمع امتیازات ملاک عمل خواهد بود.
تبصره۲ـ دستورالعمل مربوط به حمایت از رشته های حائز اولویت با تأکید بر آموزش ابتدایی و علوم انسانی تدوین خواهد شد.
تبصره۳ـ به روزرسانی و پایش مسابقات، جشنواره ها، رویدادها توسط دبیرخانه و با تأیید ستاد تعلیم و تربیت انجام خواهد شد.
تبصره۴ـ برگزیدگان مرحله استانی و کشوری مسابقات ، جشنواره ها و رویدادها، متناسب با کیفیت هرکدام از آن ها، سقف امتیاز متفاوت خواهند داشت.
ماده۸ ـ مسئولیت ها و اختیارات دبیرخانه
دبیرخانه اجرایی طرح که در دانشگاه فرهنگیان تشکیل خواهد شد، مسئولیت های زیر را بر عهده خواهد داشت.
۱ـ تهیه و تدوین دستورالعمل ها جهت تصویب در ستاد تعلیم و تربیت.
۲ـ نظارت عملکردی بر اجرای آیین نامه و ارائه گزارش سالانه به ستاد تعلیم و تربیت.
۳ـ رصد احراز شرایط پویایی استعدادهای جذب شده برای بهره مندی از امکانات ماده ۹ این آیین نامه.
۴ـ رسیدگی به شکایات مرتبط با فرآیندهای اجراء آیین نامه.
ماده۹ـ مشوق ها
پذیرفته شدگان از طریق این آیین نامه از امتیازات و مشوق های زیر بهره مند خواهد شد:
۱ـ اعطاء بورسیه تحصیلی به دانش آموزان برگزیده نهایی، تا اتمام دوره تحصیل و ورود به دانشگاه.
۲ ـ متناسب سازی برنامه درسی تربیت معلم مبتنی بر الگوهای استاد ـ شاگردی (رهیاری)، متناسب سازی الگوی کارورزی، و غنی سازی فرصت های یادگیری مستعدان از طریق تسهیل شرکت در دوره ها، بازدید ها، فرصت های مطالعاتی و … بر اساس دستورالعمل های مربوطه.
۳ـ اعطاء تسهیلات مربوط اشتغال به تدریس در مدارس سمپاد و نمونه دولتی، ماندگار، هیأت امنایی در صورت اعلام نیاز و طی دوره های پودمان.
۴ـ اعطاء تسهیلات در زمینه تحصیل هم زمان در دو رشته در دانشگاه های دولتی، حوزه های علمیه و دانشگاه فرهنگیان در رشته های متناسب یا دو رشته معلمی در دانشگاه فرهنگیان و ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر.
۵ ـ اعطاء تسهیلات برای ایفاء مسئولیت اجتماعی به ویژه برای خدمت در مناطق محروم در قالب پژوهانه و ارتقاء.
۶ ـ اعطاء تسهیلات در انتخاب محل تحصیل و محل خدمت و سنوات آغازین خدمت و کاهش محدودیت های مربوط به مأموریت و انتقال درون آموزش وپرورش و اعطاء تسهیلات مرتبط با دستورالعمل ها و ضوابط انتصابات، ارتقاء شغلی و تصدی مسئولیت بر اساس مقررات مربوط به جذب نخبگان در دستگاه های اجرایی کشور.
تبصره۱ـ بهره مندی از امتیازات و مشوق ها، منوط به تحقق شرایط پویایی در طول دوره تحصیل خواهد بود.
تبصره۲ـ بهره مندی استعدادهای برتر در حال تحصیل در دانشگاه فرهنگیان، از مشوق های تعیین شده در این آیین نامه با تدوین شیوه نامه اختصاصی و تصویب ستاد تعلیم و تربیت بلامانع خواهد بود.
ماده۱۰ـ وظایف نهادی
به منظور تحقق مفاد این آیین نامه، نهادهای ذی ربط دارای وظایف به شرح ذیل هستند:
۱ـ سازمان برنامه وبودجه کشور موظف است در زمینه تأمین و تخصیص اعتبارات و بودجه مربوط به اجراء احکام آیین نامه، اقدام نماید.
۲ـ دانشگاه فرهنگیان موظف است اعتبارات و بودجه و زیرساخت اجرایی احکام آیین نامه را به صورت سالانه پیش بینی نماید.
۳ـ تمامی مراجع و دستگاه های ذی ربط اعم از مراجع درون وزارت آموزش وپرورش و نهادهای ذی ربط در دولت موظف اند جهت تحقق این آیین نامه و اعطاء مشوق های پیش بینی شده نسبت به انجام همکاری های لازم با دانشگاه فرهنگیان اقدام نمایند.
ماده۱۱ـ هرگونه اصلاح و تغییر در این آیین نامه منوط به تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی، خواهد بود.
ماده۱۲ـ این آیین نامه در یک مقدمه و ۱۲ ماده و ۱۴ تبصره در جلسه ۸۹۴ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۲۶ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.
رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ سیدابراهیم رئیسی