قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی و تخصصی

با آخرین اصلاحات تا ۱۴۰۱/۱۱/۱۸

ماده واحده– از تاریخ تصویب این قانون سهمیه‎ بندی در پذیرش دانشجو در دوره‎های تحصیلات تکمیلی و تخصصی (اعم از رشته‎ های پزشکی و غیرپزشکی) در کلیه دانشگاههای دولتی و غیردولتی به جز مواردی که در ذیل آمده ممنوع است:

۱– قانون ایجاد تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب بسیجی به ‎دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و اصلاحات بعدی شامل ایثارگران، جانبازان، خانواده مفقودالاثرها و شهداء به قوت خود باقی است.

۲– صددرصد (۱۰۰%) پذیرش در رشته‎ های تخصصی زنان و زایمان به خانمها اختصاص می‎یابد.

۳ اصلاحی(۱۳۹۲/۷/۱۰)– وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است سی‌درصد (۳۰٪) ورودی‌های رشته‌های پزشکی عمومی، دستیاری تخصصی پزشکی و سایر رشته‌های گروه پزشکی را از طریق جذب دان-شجوی بومی با اولویت مناطق محروم و متناسب با نیاز استانها و در چهارچوب نظام سطح‌بندی پذیرش نماید.

تبصره۱(اصلاحی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)– تعهد اخذ شده برای کلیه مشمولان این بند در مقطع دکترای عمومی حرفه ای (پزشکی داروسازی و دندانپزشکی) ۱/۵ برابر دوره تحصیلی مصوب بدون اعمال ضریب منطقه ای و برای رشته های تخصصی پزشکی ۱.۷ برابر دوره تحصیلی مصوب بدون اعمال ضریب منطقه ای و برای سایر مشمولان از جمله رشته های تخصصی دندانپزشکی و فوق تخصصی پزشکی و دندانپزشکی ۲ برابر دوره تحصیلی مصوب بدون اعمال ضریب منطقه ای است که قابل خرید یا واگذاری به غیر نمیباشد همچنین مدت تعهدات هیچ یک از مشمولان این بند پس از لازم الاجرا شدن این قانون، نباید از مدت تعهدات او پیش از لازم الاجرا شدن آن بیشتر شود.

مدت تعهد مشمولان رشته های تخصصی پزشکی که قبل از لازم الاجراشدن این قانون فارغ التحصیل شده اند به میزان دو برابر دوره تحصیلی مصوب بدون اعمال ضریب منطقه ای می باشد.

 تبصره۲(الحاقی۱۳۹۲/۷/۱۰ و اصلاحی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸ )– موارد زیر در مورد مشمولان این قانون تا قبل از اتمام تعهدات ممنوع میباشد:

الف – انجام تعهدات و فعالیت پزشکی انتفاعی خارج از استان محل تعهد و نیز دایر نمودن مطب و تأسیس داروخانه خارج از شهرستان محل تعهد

ب- تحویل مدرک تحصیلی و ریز نمرات، صدور تأییدیه تحصیلی و گواهینامه علمی

 تبصره۳(الحاقی۱۳۹۲/۷/۱۰)– تحصیل دانشجویان بومی موضوع این بند در دانشگاههای استان مربوطه در اولویت می‌باشد. در صورتی که داوطلب مذکور نمره لازم برای تحصیل در دانشگاههای دیگر را کسب کرده باشد، تحصیل او برابر مقررات این بند منوط به موافقت وی خواهد بود.

تبصره۴(الحاقی۱۳۹۲/۷/۱۰ و اصلاحی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)– ادامه تحصیل در مقاطع آموزشی بالاتر، پس از طی حداقل نیمی از مدت زمان تعهد مشمولان این بند امکان‌پذیر می‌باشد.

دانش آموختگان مقاطع پزشکی عمومی، دندانپزشکی عمومی و داروسازی عمومی پذیرفته شده سهمیه این قانون که حائز شرایط آیین نامه های استعدادهای درخشان مصوب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میباشند صرفاً در همان سال فارغ التحصیلی مجازند در آزمونهای دستیاری تخصصی در رشته مورد نیاز دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی محل تعهد شرکت نمایند و در صورت قبولی، مجموع تعهدات دو مقطع را پس از فارغ التحصیلی در محل تعهد به صورت آموزشی یا درمانی سپری نمایند.

تبصره۵(الحاقی۱۳۹۲/۷/۱۰)– نقل و انتقال مشمولان این بند تابع مقررات این قانون می‌باشد.

تبصره ۶(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- برای متعهدین مشمول این بند به ازای تولد هر فرزند پس از تصویب این قانون، شش ماه از مدت تعهد خدمت کسر میشود همچنین در صورت تقاضای زوجین متعهد از طریق سامانه مربوطه با موافقت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی محل خدمت آنان در منطقه کم برخوردار مورد تعهد یکی از زوجین یکسان میشود.

تبصره ۷(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- متعهدینی که پس از پذیرش در سهمیه تعهدی، به بیماری صعب العلاج یا ناشی از حوادث مبتلا شده و با تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توانایی خدمت در محل تعیین شده را ندارند در مدت درمان حداکثر برای مدت یک سال مجاز به تغییر محل انجام تعهد به یکی از مناطق کم برخوردار مورد موافقت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میباشند. در صورت ضرورت مجدداً باید فرایند أخذ مجوز برای سال بعد با تشخیص وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی طی شود. وزارت مذکور مکلف است نسبت به تأمین نیروی جایگزین اقدام نماید.

تبصره ۸(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مجاز است نسبت به پذیرش درخواست جابجایی محل خدمت متعهدین با رشته سهمیه و سال فارغ التحصیلی یکسان اقدام نماید. کلیه جابجایی ها مطابق دستورالعمل اجرائی و از طریق سامانه الکترونیکی انجام می شود.

تبصره ۹(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- مشمولان این بند با اولویت رتبه پنج درصد (۵٪) اول آزمون دانشنامه تخصصی مجاز می باشند در صورت نیاز دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی و با موافقت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعهدات خود را به صورت آموزشی در استان محل تعهد سپری نمایند.

تبصره ۱۰(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- پس از اشتغال به انجام تعهدات، شرکت متعهدین در آزمون استخدامی دانشگاه/دانشکده محل تعهد مجاز است. نمره آزمون استخدامی متعهدین این بند در آزمون استخدامی دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی محل تعهد، مشروط به «گذراندن حداقل یک سوم از مدت تعهد» و «سپردن تعهد محضری مبنی بر رعایت مدت و منطقه تعهدی» با ضریب ۱/۲ محاسبه می گردد.

تبصره ۱۱(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- استخدام متعهدین مشمول این قانون در دستگاههای مصرح در ماده (۲۹) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مشروط به «گذراندن حداقل یک سوم از مدت تعهد»، «سپردن تعهد محضری مبنی بر رعایت مدت و منطقه تعهدی و نیز جلب موافقت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، بلامانع است.

تبصره ۱۲(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- دولت مکلف است از ابتدای سال ۱۴۰۲ از محل اعتبارات مربوط به تأمین و ارتقای سلامت جامعه موضوع جزء (۱) بند (ب) ماده (۷) قانون هدفمند کردن یارانه ها مصوب ۱۳۸۸/۱۰/۱۵ در قالب بودجه سنواتی نسبت به حذف سقف مزایای غیر مستمر متعهدین مشمول این بند از قبیل کارانه اقدام کند.

تبصره ۱۳(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- مستنکفین از انجام تعهدات علاوه بر اعمال ممنوعیتهای مقرر در تبصره (۲) این بند و درج در پرونده مکلف به پرداخت جریمه نقدی میباشند. مبلغ جریمه معادل اعتبار مورد نیاز برای تأمین نیروی جایگزین در منطقه تعهدی در مدت غیبت خواهد بود که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی محاسبه میشود. جریمه نقدی تعیین شده در حکم سند لازم الاجرا بوده و از طریق واحد اجرای اسناد رسمی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور قابل مطالبه میباشد. این جریمه جایگزین خدمت در محل تعهد نبوده و متعهد موظف به انجام تعهد قانونی خود خواهد بود. همچنین صدور گذرنامه و مجوز خروج از کشور برای مستنکفین از انجام تعهدات طبق فهرست اعلامی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ممنوع است.

تبصره ۱۴(الحاقی ۱۴۰۱/۱۱/۱۸)– پذیرفته شدگان دوره های پیش از تصویب این قانون نیز مشمول مفاد احکام این قانون میشوند. عدم اجرای تکالیف مقرر در تبصرههای (۱)، (۲) و (۱۳) این بند از سوی مسؤولین ذی ربط جرم محسوب شده و مرتکب به مجازات تعزیری درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی مصوب۱۳۹۲/۲/۱ محکوم می شود.

تبصره ۱۵(الحاقی۱۴۰۱/۱۱/۱۸)- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است در راستای اجرای بهینه این قانون ظرف حداکثر دو ماه پس از تصویب این قانون ضمن استفاده از سامانه های موجود نسبت به «تدوین دستورالعمل اجرائی»، اقدام و گزارش سالانه از روند اجرای این قانون را برای کمیسیونهای «آموزش تحقیقات و فناوری» و «بهداشت و درمان» و «معاونت نظارت» مجلس شورای اسلامی ارسال نماید. سامانه فوق الذکر باید در دسترس عموم و شامل ساز و کارهای اجرای قانون از جمله ثبت نام و درخواست جابجایی و اطلاعات مرتبط از قبیل قوانین و مقررات مربوطه، اسامی متعهدین و مستنکفین به همراه میزان و محل تعهد باشد.

۴– ده درصد (۱۰%) سهمیه مازاد بر ظرفیت در مقطع دکتری برای مربیان رسمی (حداقل یک نفر) منوط به کسب حداقل هشتاد درصد (۸۰%) نمره آخرین فرد پذیرفته شده اختصاص می‎یابد.

۵ – دو و نیم درصد (۵/۲% سهمیه مازاد بر ظرفیت دستیاری به نیروهای مسلح در رشته‎های مورد نیاز با تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منوط به کسب حداقل هشتاد درصد (۸۰%) نمره آخرین فرد پذیرفته شده اختصاص می‎یابد.

تبصره ۱– مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص اختصاص سهمیه برای نخبگان و استعدادهای برتر به قوت خود باقی است.

تبصره ۲– کلیه قوانین و مقررات سهمیه ‎بندی برای تحصیلات تکمیلی به جز موارد مصرح در این قانون از جمله قانون تخصیص سهمیه برای زنان در پذیرش دستیاری رشته‎های تخصصی پزشکی مصوب ۱۳۷۲ لغو می‎گردد.

تبصره ۳– این قانون از زمان تصویب لازم‎الاجراء ‌است.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و سه تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و نهم فروردین ماه یکهزار و سیصدوهشتادونه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۸۹/۲/۱ به تأیید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی – علی لاریجانی