قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی
مصوب ۱۳۹۵/۰۹/۱۴
ماده ۱- در راستای ارتقای جایگاه نظام تعلیم و تربیت کشور ضمن تأکید بر ارتقای کمی و کیفی مدارس دولتی به منظور بهره‌گیری از مشارکت همگانی مردمی در امر آموزش و پرورش و تأسیس مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی و بهره‌گیری از ظرفیت قوانین بالادستی و مستند به سیاست‌های کلی ابلاغی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور از سوی مقام معظم رهبری و راهبردهای کلان و راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، همچنین سند نقشه جامع علمی کشور با حفظ کارکردهای سیاستگذاری و نظارتی نظام، «سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی» وابسته به وزارت آموزش و پرورش تأسیس می‌گردد. رئیس این سازمان، معاون وزیر است.
تبصره ۱- اصلاح اساسنامه سازمان یادشده ظرف مدت سه ماه پس از لازم‌الاجراء شدن این قانون با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
تبصره ۲- وزارت آموزش و پرورش می‌تواند با رعایت قوانین و مقررات مربوط در استان‌ها و در صورت ضرورت در شهرستان ها واحد سازمانی ایجاد کند.
ماده ۲- مدرسه، مرکز پرورشی و مرکز آموزشی غیردولتی طبق تعاریف زیر توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی (مؤسسات آموزشی- شرکت تعاونی آموزشی- نهادهای عمومی غیردولتی با کارکردهای فرهنگی و آموزشی) یا مشارکت آنها با دولت مطابق اهداف، ضوابط و دستورالعمل های عمومی وزارت آموزش و پرورش در داخل یا خارج از کشور تحت نظارت وزارت مذکور براساس این قانون تأسیس و اداره می شود:
الف – مدرسه: واحد آموزشی و پرورشی که آموزش‌های رسمی را از دوره پیش دبستان تا پایان دوره متوسطه ارائه می‌کند.
تبصره- واحدهای آموزشی که بر اساس برنامه‌های مصوب وزارت آموزش و پرورش برای آموزش تمام‌وقت یا بخشی از موضوعات درسی دوره‌های تحصیلی به صورت حضوری، نیمه حضوری و غیرحضوری و با ارائه مدرک تحصیلی فعالیت می‌کنند، مشمول تعریف فوق می‌باشند.
ب – مرکز پرورشی: واحدی که در زمینه امور پرورشی و تربیت‌بدنی فعالیت می‌کند، از قبیل کانون فرهنگی، تربیتی و ورزشی، اردوگاه دانش‌آموزی و مرکز مشاوره
پ – مرکز آموزشی: واحدی که به‌منظور افزایش توان علمی و تخصصی و یا کسب مهارت‌های فنی و حرفه‌ای بدون ارائه مدرک تحصیلی رسمی فعالیت می‌کند، از قبیل آموزشگاه علمی آزاد، آموزشگاه زبان خارجی، آموزشگاه فنی و‌حرفه‌ای و کار و دانش
تبصره ۱- تنها مرجع صدور مجوز فعالیت آموزشگاه علمی آزاد و آموزشگاه زبان خارجی، جهت آموزش افراد زیر بیست‌سال و مراکز آموزش پیش‌دبستانی (به استناد مصوبه ۴۲۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی مورخ ۱۶ /۴ /۱۳۷۷ و مصوبه جلسه ۶۹۹ شورای عالی آموزش و پرورش مصوب ۲۸ /۱۱/ ۱۳۸۲)، وزارت آموزش و پرورش و مرجع صدور مجوز فعالیت‌های آموزشی آزاد در قالب «دوره‌های فراگیری مهارت‌های آموزشی شغلی» به استناد ماده (۵) مصوبه (۴۸۳) شورای عالی انقلاب فرهنگی و ماده (۱۱۱) قانون کار مصوب ۲۹ /۸ /۱۳۶۹ و اصلاحات بعدی آن، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور می‌باشد.
تبصره ۲- تعیین شاخصهای آموزشی و پرورشی و تدوین محتوا و نظارت بر مهدکودک‌ها از حیث آموزشی و پرورشی با وزارت آموزش و پرورش و صدور مجوز و ارائه برنامه با سازمان بهزیستی کل کشور می‌باشد. آیین‌نامه اجرائی این تبصره ظرف مدت سه‌ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط وزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
ماده ۳- به منظور سیاستگذاری، برنامه ریزی، ساماندهی و نظارت بر اجرای این قانون، شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی و شورای نظارت استانی، شهرستانی و منطقه ای جهت نظارت بر مدارس و مراکز آموزشی یا پرورشی غیردولتی تشکیل می شود.
ماده ۴- ترکیب شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی و شورای نظارت استان به شرح زیر می‌باشد:
۱- شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی:
الف- وزیر آموزش و پرورش (رئیس شورا)
ب- معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی (نائب رئیس)
پ- مسؤول مدارس و مراکز غیردولتی سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی (دبیر شورا)
ت- یک نفر به انتخاب شورای عالی انقلاب فرهنگی
ث- مدیر کل حقوقی وزارت آموزش و پرورش
ج- دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش
چ- نماینده کمیسیون آموزش، تحقیقات‌وفناوری مجلس شورای اسلامی
ح- دو معاون آموزش ابتدائی و متوسطه وزارت آموزش و پرورش
خ- معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش
د- دو نماینده از مؤسسان مدارس غیردولتی و یک نفر از مؤسسان مراکز غیردولتی به پیشنهاد شورای هماهنگی مؤسسان و تصویب شورای نظارت مرکزی(بدون حق رأی)
۲- شورای نظارت استان:
الف- مدیرکل آموزش و پرورش (رئیس شورا)
ب- رئیس اداره مشارکتهای مردمی (نائب رئیس)
پ- کارشناس مسؤول مدارس غیردولتی (دبیر شورا)
ت- رئیس اداره حقوقی
ث- یکی از معاونان آموزشی
ج- معاون پرورشی
چ- دو نماینده از مؤسسان غیردولتی و نماینده مراکز غیردولتی به انتخاب شورای هماهنگی مؤسسان استان و تصویب شورای نظارت استان (بدون حق رأی)
ح- یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجمع نمایندگان استان (ناظر)
تبصره – جلسات شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی با حضور حداقل دوسوم اعضای شورا رسمیت می یابد و تصمیمات آن با اکثریت آراء حاضران، معتبر است.
ماده ۵- وظایف و اختیارات شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی عبارت است از:
الف – تهیه و تصویب دستورالعمل های مورد نیاز جهت اجرای این قانون در چهارچوب سیاست ها و مقررات وزارت آموزش و پرورش
ب – تأیید صلاحیت متقاضیان تأسیس مدرسه یا مرکز غیردولتی پس از استعلام از مراجع قانونی ذی‌ربط
پ – صدور مجوز تأسیس مدرسه یا مرکز غیردولتی در داخل وخارج از کشور
ت – نظارت بر عملکرد مدارس و مراکز غیردولتی در داخل و خارج از کشور و شوراهای نظارت استان، شهرستان و منطقه
ث – تهیه و تدوین «الگوی تعیین شهریه» مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی
ج – تجدیدنظر در آراء و تصمیمات شوراهای نظارت استان طبق این قانون
چ – تهیه و تصویب دستورالعمل نحوه تشکیل شورای هماهنگی مؤسسان مدارس و مراکز غیردولتی
ح – ارائه گزارش سالانه ارزیابی عملکرد این مدارس به کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی
خ – طراحی و راه‌اندازی سامانه ثبت شکایات و تخلفات از عملکرد مدارس و مراکز مربوطه به‌منظور حسن اجراء
تبصره ۱- شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی می‌تواند در صورت ضرورت کارگروههای تخصصی و فنی را با حضور کارشناسان متخصص، صاحب نظران مجرب و مؤسسان مدارس و مراکز غیردولتی تشکیل دهد. احکام اعضای کارگروهها توسط رئیس سازمان صادر می شود.
تبصره ۲- کلیه مصوبات شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی پس از تأیید وزیر آموزش و پرورش قابل اجراء است.
تبصره ۳- شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی موظف است دستورالعمل نظارت بر عملکرد آموزشی و پرورشی مدارس و مراکز غیردولتی داخل و خارج کشور را ظرف مدت شش‌ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون تهیه و تصویب کند.
تبصره ۴- شورای نظارت مرکزی می‌تواند اختیارات زیر را به شورای نظارت استان، شهرستان و منطقه تفویض نماید:
۱- تأیید صلاحیت متقاضیان تأسیس مدرسه یا مرکز آموزشی غیردولتی پس از استعلام از مراجع قانونی ذی‌ربط
۲- صدور مجوز تأسیس مدرسه یا مرکز غیردولتی
۳- نظارت بر عملکرد آموزشی و پرورشی مدارس و مراکز غیردولتی
۴- نظارت بر نحوه اجرای الگوی تعیین شهریه
تبصره ۵- شورای نظارت استان موظف است هر شش ماه یک‌بار گزارش عملکرد استان را به شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی ارائه نماید.
ماده ۶- شورای نظارت در استان ها به ریاست مدیر کل آموزش و پرورش استان و در سطح شهرستان‌ها و مناطق به ریاست مدیر آموزش و پرورش تشکیل می‌شود. در صورت اعتراض متقاضیان به تصمیمات این شوراها موضوع به شورای بالاتر ارجاع می‌گردد.
تبصره – اعضای شورای نظارت شهرستان و منطقه متناظر ترکیب اعضای شورای نظارت استانی می‌باشند.
ماده ۷- احکام اعضای شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی و رئیس شورای نظارت استان توسط وزیر آموزش و پرورش و احکام سایر اعضای شورای نظارت استان و شوراهای شهرستان و منطقه توسط رئیس سازمان صادر می شود. اعضای حقیقی شوراهای نظارت به مدت چهار سال انتخاب می شوند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
ماده ۸– متقاضیان تأسیس مدرسه یا مرکز آموزشی و پرورشی غیردولتی باید واجد شرایط زیر باشند:
الف- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
ب- اعتقاد و التزام عملی به مبانی و احکام اسلام، ایمان و برخورداری از حسن شهرت
پ- التزام عملی به قانون اساسی و ولایت فقیه
ت- نداشتن وابستگی به رژیم گذشته یا گروهک‌های منحرف و غیرقانونی
ث- نداشتن پیشینه کیفری مؤثر
ج- حداقل مدرک کارشناسی یا معادل آن
چ- حداقل سی سال سن
ح- تأهل برای مردان
تبصره ۱- در صورتی که مؤسس یا مؤسسان، شخص یا اشخاص حقوقی باشند فرد یا افرادی که به‌عنوان نماینده ایشان معرفی می شوند باید دارای شرایط مندرج در این ماده باشند.
تبصره ۲- مؤسسان اقلیت‌های دینی شناخته‌شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در‌صورتی‌که متجاهر به نقض احکام اسلامی در انظار عمومی نباشند و توسط مراجع رسمی خود که تابع و مقیم ایران هستند یا نمایندگان مورد تأیید ایشان به وزارت آموزش و پرورش معرفی می‌شوند.
تبصره ۳- مدارس اقلیت‌های دینی فقط مجاز به ثبت‌نام از دانش‌آموزان اقلیت‌های دینی هستند.
ماده ۹- وظایف مؤسسان مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی به‌شرح زیر است:
الف- أخذ مجوز رسمی از وزارت آموزش و پرورش جهت تأسیس مدرسه یا مرکز
ب- تضمین منابع مالی لازم جهت تأمین هزینه های مدرسه یا مرکز، حداقل برای یک‌سال
پ- تأمین منابع انسانی، فضا و امکانات موردنیاز طبق ضوابط وزارت آموزش و پرورش
ت- تنظیم بودجه و اداره امور مالی مدرسه یا مرکز
ث- پیشنهاد دو فرد واجد شرایط برای مدیریت مدرسه یا مرکز به آموزش و پرورش
ج- نظارت بر امور آموزشی، پرورشی، اداری و مالی مدارس و مراکز تحت پوشش و پاسخگویی به مراجع ذی ربط
تبصره ۱- وزارت آموزش و پرورش مجاز است از هر متقاضی تأسیس مدرسه یا مرکز موضوع این قانون، دو میلیون (۰۰۰ /۰۰۰ /۲) ریال دریافت و به حساب درآمدهای اختصاصی- ملی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند. معادل وجوه واریزی از محل اعتبار درآمد اختصاصی مربوط، در اختیار سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی قرار می گیرد تا برای نظارت و کمک به توسعه مشارکت در مناطق محروم هزینه شود. مجوز تأسیس صادرشده حداکثر دو سال اعتبار دارد.
تبصره ۲- وزارت آموزش و پرورش مجاز است متناسب با عواملی از قبیل کاهش هزینه های دولتی ناشی از اصلاح ساختار اداری و کاهش نیروی انسانی و نرخ تورم، هر سه‌سال یک‌بار نسبت به کاهش یا افزایش مبالغ ریالی دریافتی اقدام کند و آن‌را به شورای نظارت استان ابلاغ کند.
تبصره ۳- به‌منظور شفافیت عملکرد مالی مدارس و مراکز موضوع این قانون، مؤسس یا مدیر، گزارش مالی سالانه را به انجمن اولیاء و مربیان ارائه می‌کند.
ماده ۱۰- بانکهای کشور موظفند طبق قانون عملیات بانکی بدون ربا با معرفی وزارت آموزش و پرورش از سی‌وپنج‌درصد(۳۵%) تا پنجاه‌درصد(۵۰%) نیاز مالی مؤسسان مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی را که از کارکنان دولت و دارای سابقه آموزشی می باشند جهت تهیه و یا توسعه فضای آموزشی و پرورشی و تأمین تجهیزات و امکانات مورد نیاز به صورت قرض‌الحسنه و برای سایر اشخاص از دیگر منابع اعتبارات بانکی تأمین کنند.
تبصره ۱- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت آموزش و پرورش موظف است ظرف مدت دوماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون، دستورالعمل اجرای این ماده را تدوین و به بانکها ابلاغ کند.
تبصره ۲- گزارش نحوه اجرای موضوع این ماده به صورت سالانه توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت آموزش و پرورش به هیأت وزیران و کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی ارائه می‌شود.
تبصره ۳- برخورداری از حمایت‌ها و تسهیلات در این ماده منوط به تضمین کیفیت آموزشی و پرورشی می‌باشد.
ماده ۱۱- دولت موظف است همه‌ساله، یارانه مربوط به تسهیلات بانکی برای خرید زمین، ساختمان، احداث بنا، تجهیزات و تعمیرات مدارس غیردولتی را در لایحه بودجه سالانه کل کشور پیش بینی کند.
ماده ۱۲- به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می شود مطابق قوانین و مقررات، زمین و ساختمان های مازاد بر نیاز خود را به صورت اجاره یا فروش به مؤسسان مدارس غیردولتی واگذار کند. آیین نامه نحوه تعیین قیمت فروش و اجاره و شرایط واگذاری ساختمان ها و اراضی مذکور ظرف مدت سه‌ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون توسط وزارت آموزش و پرورش با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد. واگذاری ها در هر محل مشروط بر آن است که دسترسی مردم به مدارس دولتی در آن محل دچار خلل نشود.
ماده ۱۳- به‌منظور حمایت از مؤسسان مدارس غیردولتی با اولویت مناطق محروم، وزارت آموزش و پرورش موظف است با مشارکت مؤسسان و بخش غیردولتی، «صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی» را به صورت مؤسسه عمومی غیردولتی ایجاد کند. دولت موظف است هرساله و تا سقف پنجاه‌درصد(۵۰%) از قیمت تمام‌شده سرانه سالانه دانش‌آموزی در بخش دولتی را به‌ازای کل دانش آموزان شاغل به تحصیل در مدارس غیردولتی در قالب کمک در لایحه بودجه سالانه کل کشور پیش بینی کند.
تبصره – اساسنامه صندوق مذکور ظرف مدت سه‌ماه پس از لازمالاجراءشدن این قانون توسط وزارت آموزش و پرورش تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
ماده ۱۴- منابع مالی مدارس غیردولتی به‌شرح زیر است:
الف- شهریه دریافتی از اولیای دانش آموزان
ب- کمکهای دریافتی از اشخاص خیّر، مؤسسات خیریه و نهادها و سازمان های غیردولتی
پ- کمکهای دریافتی از وزارت آموزش و پرورش
ت- کمکهای دریافتی از سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش
ماده ۱۵- الگوی تعیین شهریه مدارس و الگوی تعیین شهریه مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی با توجه به دوره تحصیلی، سطح آموزشی و پرورشی، برنامه سال تحصیلی، فعالیت های فوق برنامه، فضای فیزیکی و تجهیزات و شرایط منطقه ای و نرخ تورم رسمی کشور که از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام می شود، توسط شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی تهیه می گردد. این الگو پس از تأیید وزیر آموزش و پرورش قابل اجراء است.
ماده ۱۶- هر یک از مؤسسان مدارس و مراکز غیردولتی موظفند با توجه به الگوی تعیین شهریه مدارس و مراکز یادشده اعلامی یا ابلاغی آموزش و پرورش، میزان شهریه سالانه را برای بررسی و تصویب به شورای تعیین شهریه مرکب از افراد زیر در آموزش و پرورش شهرستان، منطقه یا ناحیه پیشنهاد کنند تا به تأیید شورای نظارت استان برسد:
الف- مدیر یا رئیس آموزش و پرورش (رئیس شورا)
ب- کارشناس مسؤول مدارس و مراکز غیردولتی (دبیر شورا)
پ- معاون یا معاونان دوره تحصیلی مربوط
ت- مسؤول انجمن اولیاء و مربیان
ث- منتخب شورای مؤسسان مدارس غیردولتی
ج- منتخب شورای مؤسسان مراکز غیردولتی
تبصره – مؤسس می تواند اعتراض خود را نسبت به نرخ شهریه تعیین‌شده ظرف مدت بیست‌روز از ابلاغ آن، برای بررسی مجدد به کمیته تخصصی شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی تقدیم نماید. تصمیم کمیته لازم است به تأیید رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی برسد.
ماده ۱۷- وجوه مربوط به شهریه مدرسه و مرکز غیردولتی با تشخیص مؤسسان یا نماینده حقوقی ایشان مطابق دستورالعمل‌های وزارت آموزش و پرورش هزینه می شود. سایر وجوه دریافتی مدارس و مراکز موضوع بندهای (ب) و (پ) ماده (۱۴) این قانون زیر نظر شورایی مرکب از نماینده مؤسسان، مدیر، دو تن از نمایندگان انجمن اولیاء و مربیان و نماینده معلمان مدرسه هزینه می شود.
ماده ۱۸– کلیه درآمدها و هزینه های مدارس و مراکز غیردولتی در دفاتر رسمی ثبت می شود و مورد بازرسی آموزش و پرورش قرار می گیرد. تراز مالی این مدارس و مراکز همه‌ساله توسط مدیر مدرسه یا مرکز تنظیم و پس از تصویب مؤسسان جهت رسیدگی و تأیید نهائی به اداره آموزش و پرورش و اداره امور اقتصادی و دارایی ارائه می گردد.
تبصره – مشاهده و اثبات دفاتری به غیر از دفاتر رسمی، تخلف محسوب شده و شهریه دریافتی اضافه بر قانون به اولیاء مسترد می‌گردد و در صورت تکرار برابر همین قانون برخورد می‌شود.
ماده ۱۹- مدارس غیردولتی در برخورداری از کلیه تخفیفات، ترجیحات و معافیت های مالیاتی و عوارض در حکم مدارس دولتی هستند.
ماده ۲۰- به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می شود سالانه معادل چهار‌درصد(۴%) از شهریه دریافتی توسط مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی را دریافت و به حساب درآمدهای اختصاصی ملی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز نماید. وجوه واریزی از این محل مطابق اعتبارات مصوب در قوانین بودجه سنواتی در اختیار سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی قرار می گیرد تا برای نظارت در مراکز یادشده وکیفیت‌بخشی به امور آموزشی و پرورشی غیردولتی مناطق محروم و کم‌برخوردار هزینه شود.مبلغ دریافتی به عنوان علی‌الحساب مالیات مراکز مذکور تلقی و در مفاصاحساب مالیاتی آنان لحاظ گردد.
تبصره ۱- دستورالعمل نحوه دریافت و هزینه کرد وجوه موضوع این ماده به تصویب شورای سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت مرکزی می رسد.
تبصره ۲- وزارت آموزش و پرورش موظف است گزارش نحوه اجرای این ماده را به سازمان برنامه و بودجه کشور ارائه دهد.
ماده ۲۱- مدیر مدرسه و مرکز آموزشی و پرورشی باید دارای شرایط زیر باشد:
الف – شرایط عمومی:
۱- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
۲- اعتقاد و التزام عملی به مبانی و احکام اسلام، ایمان و برخورداری از حسن‌شهرت
۳- التزام عملی به قانون اساسی و ولایت فقیه
۴- عدم وابستگی به رژیم گذشته یا گروهک های منحرف و غیرقانونی
۵- نداشتن پیشینه کیفری مؤثر
۶- سلامت روانی و نداشتن نقص عضوی که مانع انجام وظیفه است.
۷- نداشتن مانع از نظر نظام وظیفه عمومی برای مردان
۸- تأهل برای مردان
۹- حسن سابقه فرهنگی، آموزشی و پرورشی
۱۰- تطابق جنسیت مدیر مدرسه با دانش‌آموزان
ب – شرایط اختصاصی:
شرایط اختصاصی مدیر مدرسه غیردولتی همانند مدیر مدرسه دولتی است و شرایط مدیر مرکز آموزشی و پرورشی توسط شورای عالی آموزش و پرورش تعیین می‌شود.
تبصره ۱- مدیران مدارس مختص اقلیت‌های دینی شناخته‌شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران باید متجاهر به نقض احکام اسلامی در انظار عمومی نباشند و توسط مراجع رسمی خود که تابع و مقیم ایران هستند یا نمایندگان مورد تأیید ایشان به وزارت آموزش و پرورش معرفی می‌شوند.
تبصره ۲- مدیر مدرسه و مرکز آموزشی و پرورشی غیردولتی خارج از کشور باید مجوز اقامت قانونی کشور مورد نظر را دارا باشد.
ماده ۲۲- مدیر مدرسه و مرکز آموزشی و پرورشی غیردولتی به پیشنهاد مؤسس و تأیید و ابلاغ آموزش و پرورش منطقه یا شهرستان تعیین می شود و تمدید آن با درخواست مؤسس بلامانع است.
تبصره ۱- در صورتی که ظرف مدت دوماه از تاریخ پیشنهاد، ابلاغ مدیر صادر نشود با درخواست مؤسس، آموزش و پرورش استان ظرف مدت پانزده روز در مورد افراد پیشنهادشده تصمیم می گیرد.
تبصره ۲- در صورتی که مدیر پیشنهادی، مستخدم رسمی آموزش و پرورش نباشد تأیید صلاحیت او توسط گزینش وزارت آموزش و پرورش الزامی است.
ماده ۲۳- به کارگیری کارکنان مدارس و مراکز غیردولتی اعم از نیروهای آموزشی، پرورشی، اداری و خدماتی براساس ضوابط علمی و گزینشی آموزش و پرورش به پیشنهاد مدیر و تأیید مؤسس یا نماینده حقوقی مؤسسان امکان‌پذیر است. معرفی کارکنان غیررسمی توسط مدیر جهت اعلام نظر گزینش آموزش و پرورش الزامی است.
ماده ۲۴- مأموریت مستخدمان وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی، سازمان‌های وابسته به دولت و مؤسساتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است و نهادهای انقلاب اسلامی دارای سابقه آموزشی ، به مدارس غیردولتی بنا به تقاضای این مدارس و موافقت دستگاه ذی ربط با رعایت قوانین و مقررات مربوط به عنوان مدیر و معاون امکان پذیر است. حقوق و مزایای مستمر این افراد حسب توافق دستگاه اجرائی ذی‌ربط با مدرسه غیردولتی توسط این مدارس یا دستگاه مذکور قابل پرداخت است. سابقه خدمت در مدارس غیردولتی از لحاظ گروه، رتبه، پایه، درجه یا هر عنوان مشابه دیگر و بازنشستگی و وظیفه طبق مقررات جزء سوابق دولتی آنان منظور می‌شود.
ماده ۲۵– کارکنان تمام وقت فاقد پوشش بیمه ای مدارس و مراکز غیردولتی از مزایای قانون تأمین اجتماعی برخوردار می شوند. کارکنان پاره‌وقت فاقد پوشش بیمه‌ای نیز به نسبت ساعات انجام کار مشمول حمایت های مقرر در این ماده هستند.
تبصره ۱- بخشی از حق بیمه سهم مؤسس و کارکنان غیررسمی مدارس غیردولتی از محل اعتبارات صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی قابل پرداخت است.
تبصره ۲- شرایط تمام وقت یا پاره وقت بودن کارکنان غیررسمی مدارس و مراکز غیردولتی در آیین‌نامه اجرائی این قانون مشخص می‌شود.
ماده ۲۶- تعیین حقوق و مزایای کارکنان غیررسمی و رسمی غیرموظف این مدارس و مراکز به موجب قانون کار و ضوابط آن خواهد بود.
ماده ۲۷– معلمان، مربیان و سایر کارکنان مدارس و مراکز غیردولتی موظفند دوره‌های آموزشی تکمیلی بدو خدمت یا ضمن خدمت لازم را با اعلام وزارت آموزش و پرورش بگذرانند. هزینه این دوره‌ها توسط مؤسسان و افراد مذکور حسب نظر آن وزارتخانه پرداخت می‌شود.
تبصره – وزارت آموزش و پرورش می‌تواند برای ارتقای سطح دانش معلمان، مربیان و سایر کارکنان مدارس و مراکز غیردولتی، با اولویت مناطق محروم، پرداخت تمام یا بخشی از هزینه برگزاری دوره های مذکور را برعهده گیرد.
ماده ۲۸- در صورت وجود دانش‌آموز داوطلب در محل، همه‌ساله حداقل بیست‌درصد(۲۰%) از کل ظرفیت پذیرش مدارس غیردولتی به دانش‌آموزان آن محل اختصاص می‌یابد.
ماده ۲۹- مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی موظفند به ازای کمکهای دریافتی از دولت، دانش‌آموزانی را که امکان پرداخت شهریه ندارند با معرفی آموزش و پرورش ثبت‌نام کنند. در این مورد دانش‌آموزان خانواده فرهنگیان، ایثارگران (شهدا، آزادگان، جانبازان و رزمندگان دارای حداقل شش‌ماه سابقه حضور در جبهه) و افراد بی‌سرپرست در اولویت هستند.
تبصره ۱- شرایط ثبت نام دانش‌آموزان مذکور در این ماده را شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی تعیین می کند.
تبصره ۲- سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی موظف است سالانه گزارش نحوه اجرای این ماده را به شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی ارائه دهد.
ماده ۳۰- برنامه‌های آموزشی و پرورشی، کتب درسی و امتحانات مدارس غیردولتی و محتوای آموزشی و پرورشی و ورزشی مراکز غیردولتی طبق قوانین و مقررات عمومی وزارت آموزش و پرورش و مراکز آموزشی و پرورشی است.
ماده ۳۱– آیین‌نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف، ظرف مدت سه‌ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیأت وزیران می رسد.
تبصره – مؤسس مدرسه غیردولتی می تواند مکان واحد آموزشی را با موافقت شورای نظارت استان و رعایت آیین‌نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف، تغییر دهد یا تبدیل به احسن نماید مشروط بر آنکه مکان و ساختمان جدید از نظر قیمت و ضوابط و مقررات سازمان نوسازی و تجهیز مدارس همسطح یا مرغوب تر از مکان و ساختمان قبلی باشد.
ماده ۳۲- درصورت انحلال یا تعطیلی دائم مدرسه غیردولتی وضعیت مدرسه به‌شرح زیر تعیین تکلیف می‌شود:
الف- مدارسی که در زمین با کاربری آموزشی احداث می گردد، برای همیشه با کاربری آموزشی و با اولویت مدرسه استفاده می شود.
ب- مدارسی که در زمین با کاربری غیرآموزشی و با استفاده از تسهیلات بانکی موضوع این قانون خریداری و یا احداث می گردد، پس از بازپرداخت تسهیلات و تسویه حساب با بانک عامل، متناسب با میزان تسهیلات دریافتی و آورده مؤسس به مدت پنج تا ده سال به عنوان مدرسه باقی می ماند.
پ- مدارسی که در زمین با کاربری غیرآموزشی و بدون استفاده از تسهیلات بانکی و حمایتی دولت خریداری و یا احداث می گردد، حداقل به مدت یک‌دوره تحصیلی به عنوان مدرسه باقی می ماند.
تبصره ۱- در مورد بندهای (الف) و(ب) این ماده چنانچه به هر دلیلی، مؤسس امکان ادامه فعالیت نداشته باشد، ملک مورد نظر به مؤسس واجدشرایط دیگر و یا آموزش و پرورش واگذار می گردد.
تبصره ۲- درصورت انحلال یا تعطیلی دائم مدرسه و وجود شرایط مقرر در بندهای (الف) و (ب) این ماده و تأیید شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی، مؤسس موظف است فروش یا اجاره ملک را از طریق انتشار آگهی به اطلاع مؤسسان واجد شرایط برساند. در صورتی که هیچ مؤسس واجد شرایطی متقاضی خرید یا اجاره ملک نباشد، آموزش و پرورش می‌تواند ملک موردنظر را خریداری یا برای دایرکردن مدرسه دولتی برابر قوانین و مقررات مربوط اجاره نماید، در غیر این‌صورت شورای سیاستگذاری و نظارت مرکزی نسبت به تعیین وضعیت اجاره یا فروش ملک، تصمیم لازم را اتخاذ می‌کند.
تبصره ۳- احکام این ماده و تبصره های آن به مدارسی که براساس قانون تأسیس مدارس غیرانتفاعی مصوب ۱۹ / ۷ /۱۳۶۷ با اصلاحات بعدی آن تأسیس شده اند و یا از تسهیلات بانکی استفاده کرده اند، قابل تسری است.
ماده ۳۳- در صورت فوت مؤسس، ورثه قانونی او یا نماینده آنان با دارا بودن شرایط مؤسس و پس از احراز صلاحیت، می‌توانند فعالیت مدرسه را ادامه دهند و اگر فاقد شرایط بودند یا تمایلی به ادامه فعالیت نداشتند باید پس از پایان سال تحصیلی، نسبت به فروش، اجاره یا واگذاری آن با رعایت ماده (۳۲) این قانون و تبصره های آن اقدام کنند. در این صورت مدرسه تا پایان سال تحصیلی زیر نظر آموزش و پرورش به فعالیت خود ادامه می دهد.
ماده ۳۴- کارکنان غیررسمی مدارس و مراکز غیردولتی اعم از بازنشسته، حق التدریس، قراردادی پاره‌وقت و تمام وقت در صورت ارتکاب تخلف اداری مشمول مقررات قانون رسیدگی به تخلفات اداری می باشند. مرجع صالح برای رسیدگی به تخلفات این دسته از کارکنان هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری مستقر در ادارات آموزش و پرورش است. مجازات‌های اداری قابل اعمال در مورد کارکنان غیررسمی مدارس و مراکز غیردولتی که جانشین مجازات‌های اداری مذکور در قانون رسیدگی به تخلفات اداری می شود، عبارت است از:
الف- اخطار کتبی بدون درج در پرونده
ب- توبیخ همراه با درج در پرونده
پ- تنزل مقام یا محرومیت از انتصاب در پستهای حساس و مدیریت در سطح مدرسه یا مرکز تا سه‌سال
ت- محرومیت از اشتغال در مدارس و مراکز غیردولتی یک منطقه، شهرستان یا استان
ث- محرومیت موقت از اشتغال در مدارس و مراکز غیردولتی تا سه سال
ج- محرومیت دائم از اشتغال در مدارس و مراکز غیردولتی
تبصره ۱- کارکنان رسمی غیرموظف و بازنشسته شاغل در مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی، مشمول این ماده می باشند.
تبصره ۲- آرای هیأت بدوی در موارد حکم به مجازات مذکور در بندهای (ث) یا (ج) این ماده قابل تجدیدنظرخواهی در هیأتهای تجدید نظر رسیدگی به تخلفات اداری است.
ماده ۳۵- مجازات های قابل اعمال در مورد مدیران و مؤسسان مدارس و مراکز غیردولتی در صورت تخلف از تکالیف مندرج در این قانون، موارد مندرج در ماده (۸) قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب ۷ /۹ /۱۳۷۲ متناظر با مدارس غیردولتی و سایر مقررات ابلاغ‌شده از طرف وزارت آموزش و پرورش به‌شرح زیر می باشد:
الف- اخطار کتبی به مدیر یا مؤسس
ب- توبیخ مدیر یا مؤسس همراه با درج در پرونده
پ- عزل مدیر و محرومیت از مدیریت در مدارس و مراکز غیردولتی از یک تا سه سال
ت- محرومیت دائم مدیر از مدیریت مدارس و مراکز غیردولتی
ث- تعطیلی موقت مدرسه یا مرکز از یک تا سه سال
ج- لغو مجوز تأسیس و تعطیلی دائم مدرسه یا مرکز
چ- محرومیت موقت مؤسس از تأسیس مدرسه یا مرکز غیردولتی تا پنج‌سال
ح- محرومیت دائم مؤسس از تأسیس مدرسه یا مرکز غیردولتی
تبصره ۱- رسیدگی به تخلفات مدیران و مؤسسان توسط شورای نظارت استان انجام می گیرد.
تبصره ۲- در صورت عزل مدیر مدرسه، انتخاب مدیر جدید به روش مذکور در ماده (۲۲) این قانون انجام می شود و تا تعیین مدیر جدید، اداره مدرسه حداکثر تا پایان سال تحصیلی برعهده مدیر موقتی است که توسط آموزش و پرورش با اولویت کارکنان همان مدرسه مشخص می شود. در صورت عزل مدیر مرکز آموزشی یا پرورشی، نحوه اداره آن مرکز به تشخیص آموزش و پرورش استان است.
تبصره ۳- در صورت تأیید رأی شورای نظارت استان مبنی بر تعطیلی مدرسه غیردولتی، اداره آن مطابق ماده (۲۲) این قانون تا پایان سال تحصیلی و برای مراکز آموزشی و پرورشی تا پایان نیم سال برعهده آموزش و پرورش است.
ماده ۳۶- آرای شورای نظارت استان ظرف مدت ده روز از تاریخ صدور، توسط مدیر کل آموزش و پرورش استان ابلاغ می شود و ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ، قابل تجدیدنظرخواهی در شورای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی است. آراء شورای مذکور در صورت تأیید و ابلاغ، قطعی و لازم الاجراء است و ظرف مدت سه ماه از تاریخ ابلاغ، در دیوان عدالت اداری قابل شکایت است.
ماده ۳۷- با حفظ اصل حاکمیت دولت، ماده (۵۸۴) قانون تجارت مصوب ۱۳۱۱ و ماده (۱) آیین‌نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و مؤسسات غیرتجارتی مصوب ۱۳۳۷ با اصلاحات بعدی آن، بر مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی که با ماهیت غیردولتی و مطابق این قانون توسط اشخاص حقوقی تأسیس و اداره می شوند، قابل تسری است.
ماده ۳۸– آیین نامه اجرائی این قانون، غیر از مواردی که در برخی مواد تهیه آیین نامه اجرائی خاصی مقرر شده، ظرف مدت سه‌ماه پس از ابلاغ آن با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیأت وزیران می رسد.
ماده ۳۹- قانون اجازه أخذ هزینه های مربوط به صدور اجازه تأسیس و تجدید امتیاز آموزشگاههای علمی آزاد مصوب ۱ /۹ /۱۳۶۷، قانون تأسیس مدارس غیرانتفاعی مصوب ۷/۱۹ / ۱۳۶۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام و قانون اصلاح قانون تأسیس مدارس غیرانتفاعی مصوب ۵/۶/ ۱۳۸۷ از زمان لازمالاجراءشدن این قانون نسخ می شوند.
قانون فوق مشتمل بر سی و نه ماده و چهل و چهار تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ چهاردهم آذرماه یکهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۵/۹/۱۷ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رییس مجلس شورای اسلامی- علی لاریجانی
