نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه انتخاب داور از طرف شخص ممتنع

۱- به موجب ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ در مواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند و یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام و یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث نیز محول نشده باشد یک طرف میتواند داور خود را معین کرده به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید و یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید.

هرگاه تا انقضاء مدت یاد شده اقدام نشود، ذینفع میتواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند؛ با توجه به اینکه درخواست تعیین داور از سوی دادگاه طرح دعوای ترافعی نیست، مستلزم تعیین وقت رسیدگی و صدور حکم نمیباشد؛ دادگاه باید وجود قرارداد داوری و استنکاف طرف دیگر از تعیین داور را احراز کند و این امر به طور معمول از مفاد اظهارنامه رسمی و پاسخ آن قابل احراز است؛ اما اگر دادگاه احراز این موارد را نیازمند تعیین وقت رسیدگی بداند، این امر بلامانع است.

۲- چنانچه داوری که در اجرای مواد ۴۵۹ و ۴۶۰ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ توسط دادگاه تعیین شده است انصراف و یا استعفا دهد با استفاده از ملاک ماده ۴۷۴ این قانون به درخواست طرفین یا یکی از آنها دادگاه اختیار تعیین داور جدید به جای داور مستعفی یا منصرف از داوری را دارد.