برای شروین و دادنامه‌اش
دکتر محسن برهانی؛ حقوقدان و وکیل دادگستری
صدور حکم محکومیت شروین حاجی پور فرصتی است برای نقد برخی رویکردها در فهم و تطبیق قوانین جزایی.
نامبرده به استناد دو عنوان محکومیت گرفته است؛ تبلیغ علیه نظام (ماده۵۰۰) و تحریک مردم به کشتار (ماده ۵۱۲). به نظر می‌رسد که هیچکدام از این دو عنوان بر ترانه این هنرمند نمی‌تواند انطباق داشته باشد.
ماده ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد:«هر کس مردم را به قصد بر هم زدن امنیت کشور به جنگ و کشتار با یکدیگر اغوا یا تحریک کند صرف نظر از اینکه موجب قتل و غارت بشود یا نشود به یک تا پنج سال حبس محکوم می گردد.» رفتار مجرمانه این ماده عبارتست از «اغوا و تحریک مردم به قتل یا غارت». در متن رأی منتشره، شروین به سه سال حبس محکوم شده است «از بابت اغوا و تحریک مردم به اغتشاشات».
اولاً اغوا و تحریک یعنی فریب دادن و آنتریک کردن و برانگیختن. با مراجعه به متن ترانه تاریخی «برای» ملاحظه می شود که هیچ اغوا و تحریکی وجود ندارد؛ کجا وی گفت مردم بروید و فلان کار را انجام دهید؟
ثانیاً متعلق اغوا و تحریک در ماده قانونی قتل و غارت است و نه اغتشاشات! همسان انگاری بین قتل و غارت با اغتشاشات از اشتباهات فاحش رأی صادره است.
ماده ۵۰۰ مقرر می دارد: «هر کس علیه نظام جمهوری اسلامی ایران یا به نفع گروه ها و سازمان های مخالف نظام به هر نحو فعالیت تبلیغی نماید به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد». موضوع این جرم «نظام جمهوری اسلامی ایران» است. در این ترانه هیچ اسمی از انقلاب اسلامی یا جمهوری اسلامی یا بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهبری نظام برده نشده است. هیچکدام از برای هایی که در این ترانه موجود است ربطی به کلیت نظام ندارد بلکه انتقادهای رایجی است که حتی در صدا و سیما و روزنامه هایی مانند کیهان (البته در دوران ریاست جمهوری آقایان خاتمی و روحانی) به وفور دیده می شود.
نگارنده در مقام نقد تمام بخش های رأی صادره نیست و با منتفی شدن این دو عنوان به عنوان مجازات اصلی سایر بخش های رأی از جمله مجازات های تکمیلی ممنوع الخروجی یا ساختن موسیقى علیه جنایات آمریکا و جمع آوری نقض حقوق بشر از سوی دولت آمریکا در یک قرن اخیر و نیز خلاصه نویسی از کتب حضرات آیات مطهری و جوادی آملی و جمع آوری دستاوردهای انقلاب اسلامی بلا موضوع خواهد شد.
بارها عرض شد که مداخله ضابطان (به خط سوم دادنامه توجه فرمایید:«ارشاد و هدایت کارشناسان در اصلاح رفتار متهم موثر نبوده است!…»، آفت برخی پرونده هاست و که بایستی با تأکید بر استقلال قضایی و بخصوص دستورالعمل صادره در خرداد ۱۴۰۲ (دستورالعمل نحوه اعمال ریاست و نظارت مقامات قضایی برضابطان دادگستری) به علاج آن پرداخت.
منبع: حساب اینستاگرامی محسن برهانی
بیشتر بخوانید:
محکومیت شروین حاجی‌پور به ۳ سال حبس + متن رای
واکنش یک حقوقدان به حکم محکومیت افسانه بایگان: این آراء وهن دستگاه قضاست
