گفت‌وگو با محمد زارعی، رتبه ۴ کانون وکلای منطقه فارس
در آزمون وکالت ۱۴۰۱ (پذیرش ۱۴۰۰)
لطفا قدری درباره خودتان و سوابق تحصیلی‌تان بفرمایید
متولد سال ۱۳۷۴ هستم و در بهمن ۹۷ در مقطع کارشناسی حقوق از دانشگاه یزد فارغ التحصیل شدم. بعد از آن در آزمون کارشناسی ارشد سال ۹۸ رتبه ۲۱ حقوق عمومی را کسب کردم اما با توجه به اینکه اولویتم ورود به بازار کار بود، دوره تحصیلات تکمیلی را ادامه ندادم و همان سال عازم خدمت سربازی شدم و فروردین ۱۴۰۰ آنرا را به پایان رساندم.
مطالعه آزمونی را از کی شروع کردید؟
با توجه به اینکه ابتدای سال ۱۴۰۰ خدمت سربازی را تمام کردم و نیاز به استراحت و برنامه‌ریزی و آشنایی با منابع و آزمون وکالت داشتم، عملا به آزمون‌های نیمه اول سال ۱۴۰۰ نرسیدم و از خرداد ۱۴۰۰ مطالعه برای آزمون وکالت را شروع کردم.
چون دو سالِ کامل از درس دور بودم، در ابتدای کار کمی شروع مطالعه برایم سخت بود اما رفته رفته شرایط بهتر شد. ابتدا سعی کردم ساعت مطالعه‌ام پایین باشد و در دور اول خیلی روی جزییات تمرکز نکنم تا به مرور در شرایط آزمونی قرار بگیرم.
حواشی آزمون و تعویق‌های مکرر شما را دلسرد نکرد؟
تعویق‌های پیاپی آن هم نزدیک آزمون واقعا کلافه‌کننده بود. مخصوصاً اینکه بعد از هر بار تعویق تا مدت ها زمان دقیق آزمون مشخص نبود و عملا نمی‌شد دقیق برنامه‌ریزی کرد. با این وجود به هیچ وجه مطالعه ام قطع نمی‌شد و سعی می‌کردم با تایم مطالعاتی کم خودم را آماده نگه دارم. البته چون سال اولم بود که شرایط آزمونی را تجربه می‌کردم، تعویق‌ها روی من کمتر از کسانی که سال دوم یا سومشان بود اثر می‌گذاشت و سعی می‌کردم نقاط ضعفم را برطرف کنم. کما اینکه این شرایط برای همه وجود داشت و حتی کسانی که در آزمون ۹۹ هم قبول نشده بودند شرایط سخت‌تری را تجربه می‌کردند.
شاید مهم‌ترین موردی که دلسردم می‌کرد قانون تسهیل و آیین نامه جدید بود که اثرات آنرا سال‌های آینده خواهیم دید. اما خوب علاقه ای که به وکالت داشتم و نیاز شدید جامعه به وکیل کاربلد و متخصص باعث می‌شد خودم را جمع‌وجور کنم. از یک زمان به بعد دیگر اخبار و حواشی را دنبال نمی‌کردم و کمتر در فضای مجازی فعال بودم.
منابع مطالعه‌تان چه بود و چطور آنها را انتخاب کردید؟
برای انتخاب منابع مطالعاتی مصاحبه رتبه های برتر سال های قبل در سایت اختبار را مطالعه می‌کردم و در فضای مجازی نظرات مشاورین و قبولی را بررسی می‌کردم.
نهایتاً چند معیار برای تعیین منبع مشخص کردم:
اول اینکه منابعی که امتحان شان را پس داده‌اند انتخاب کنم و به سمت منابعی که به تازگی چاپ شده اند یا مورد استفاده عموم داوطلبان نبوده نروم.
دوم اینکه در عین جامع بودن، مختصرترین منبع را انتخاب کنم تا بتوانم چندین بار مرور کنم.
سوم فقط کتاب را برای مطالعه انتخاب کنم نه جزوه.
چهارم اینکه من با کتب ماده‌محور بهتر از مبحث محور ارتباط برقرار می‌کردم. (مگر اینکه کتاب مبحث‌محوری واقعا آزمونی و غنی بود که هرطور بود خودم را با آن تطبیق می‌دادم)
منابعی که از آنها استفاده کردم:
حقوق مدنی: شرح بیات و تست قربانی
آیین دادرسی مدنی: دوجلدی توکلی و تست عمروانی
حقوق تجارت: مختصر تجارت توکلی و تست حسینی. البته ۸۰ درصد وقتم را صرف نص مواد کردم. (بعد از تعویق‌ها یک دور دو جلدی رشیدی نسب را هم خواندم اما پیشنهاد می‌کنم دوستان این کار را امتحان نکنند)
آیین دادرسی کیفری و حقوق جزا: شرح و تست غفوری
متون فقه: جزوه آقای ملاکریمی و امید سلطانی (هر دو در فضای مجازی به صورت رایگان در دسترس هستند)
حقوق اساسی: فقط اصل‌های قانون اساسی
تهیه و مشاهده کتب منبع آزمون وکالت
برنامه مطالعه‌تان به چه شکلی بود؟
روزهای اول که ساعت مطالعه ام کمتر بود (تقریبا ۵ ساعت) روزی دو درس می‌خواندم اما ساعت که بیشتر شد روزی سه درس خواندم. هم کمتر خسته می‌شدم هم راندمانم افزایش یافت.
هر روز که مطالب جدید را شروع می‌کردم حتما مباحث قبلی همان درس را مرور می‌کردم. بعد از هر سه یا چهار هفته هم یک هفته فقط مرور مطالب قبل بود. هرشب هم دو ساعت برای قانون خاص و رای وحدت رویه و متون فقه و قانون اساسی وقت می‌گذاشتم.
ضمنا هیچ مبحث یا درسی را کنار نگذاشتم اما زمانی که برای مباحث سوال‌خیز سال های گذشته صرف می‌کردم به مراتب بیشتر از مباحثی بود که اهمیت آزمونی کمتری داشتند. مثلا در حقوق جزا، حقوق جزای عمومی و تعزیرات را چند برابر حدود و قصاص و دیات خواندم. بقیه دروس هم به همین منوال.
معمولا سه روز بعد از هر مبحث هم تست می‌زدم. تست هایی که اشتباه می‌زدم یا بلد نبودم را علامت‌گذاری می‌کردم تا در مطالعات بعدی تکرار و تمرین کنم. جمعه‌ها هم در آزمون آزمایشی چتر دانش شرکت می‌کردم و دقیق و با جزییات آنرا بررسی می‌کردم. (۴، ۵ ساعت وقت برای بررسی آن می‌گذاشتم)
چه درسی در زمان مطالعه یا سر جلسه آزمون برایتان چالش‌برانگیز شد؟
با بررسی سوالات سال های قبل متوجه شدم سطح سوالات درس تجارت سخت است و بقیه دروس معمولا در سه سطح سخت و متوسط و آسان سوال دارند. پس سر جلسه زیاد جا نخوردم و تقریبا مطابق سطح علمی و انتظاراتم جواب دادم. اما متاسفانه در محاسبه وقت دچار اشتباه شدم و نتوانستم سوالاتی از مدنی و آیین دادرسی کیفری را که نزده بودم، مجدد بررسی کنم.
برای داوطلبان آزمون‌های حقوقی چه توصیه‌ای دارید؟
چند نکته را به عنوان یک دوست به داوطلبان عزیز عرض می‌کنم:
یک. سعی کنید اسیر جو تبلیغاتی موجود برای آزمون وکالت در فضای مجازی نشوید. توصیه ای برای شرکت در کلاس ها ندارم (خودم در کلاسی شرکت نکردم) اما اگر قصد شرکت در آن را دارید نهایتا یک یا دو درس. به هیچ وجه برای همه دروس کلاس نروید.
دو. به شدت از تعدد منابع دوری کنید. هم ذهن شما را مشوش می‌کند هم حافظه تصویری تان درست شکل نمی‌گیرد. (حافظه تصویری روز آزمون خیلی کمک‌کننده است)
سه. هر چیزی که مانع حرکت شماست را موقتا کنار بگذارید. به شدت از فضای مجازی دور باشید.
چهارم. حتما در آزمون آزمایشی شرکت کنید. تمام مدل های تست زنی با کتب تست جنبه آموزشی دارد نه آزمایشی. در این آزمون ها به دنبال رتبه نباشید. فقط بفهمید چرا سوال غلط و نزده را نتوانستید صحیح پاسخ دهید. (اگر به برنامه آزمون ها نمی‌رسید، بعد از دور اول مطالعه تان، در آزمون آزمایشی ثبت نام کنید)
پنجم. من هم مشکلاتی که در راه وکالت پیش رو داریم را می‌دانم؛ مثل اشباع وکالت، درآمد کم در ابتدای کار، قانون تسهیل و غیره اما بیش از مشکلات به خداوندی اعتماد دارم که هیچ تلاشی را بدون نتیجه نمی‌گذارد. قطعا تلاش آگاهانه و صبر و اعتماد به خداوند معجزه می‌کند.
و حرف آخر؟
سپاسگزار خانواده ام هستم که در این مسیر همراه و پشتیبانم بودند.
