گفت‌وگو با مهران خالقی رتبه ۷ علوم قضایی آزمون کارشناسی ارشد ۱۴۰۳
لطفاً ضمن معرفی خودتان، مختصری از سوابق تحصیلی و شغلی تان بگویید.
بنده مهران خالقی متولد سال ۱۳۸۱ در زنجان، متاهل، رتبه ۱۹۶ کنکور علوم انسانی سال ۱۳۹۹ و اکنون دانش‌آموخته‌ی رشته حقوق از دانشگاه علامه طباطبایی تهران هستم. از سال ۱۳۹۹ تا به امروز مشغول به کار مشاوره و برنامه‌ریزی کنکور و تدریس عربی برای دانش آموزان هستم.
از کی مطالعه برای آزمون ارشد را شروع کردید و شیوه مطالعه شما به چه ترتیبی بود؟ فرصت مطالعه تمام‌وقت را داشتید یا احیاناً شاغل بودید؟
تقریبا از اوایل مرداد ماه شروع به مطالعه کردم؛ ابتدا تصمیم گرفتم که کمی مطالعه زیربنایی مانند اصول فقه و قواعد فقه داشته باشم تا فهم مطالب برایم آسان تر شود اما به نظرم کار درستی نبود. چون با وجود افزوده شدن به دانشم در علم حقوق اما این مطالعات برای آزمون کاربردی نداشتند. بنابراین مطالعه من برای آزمون، از اواسط شهریور شروع شد.
فرصت مطالعه تمام وقت:
بنده از مهرماه دیگر فرصت مطالعه تمام وقت را نداشتم چون درحال گذراندن ترم هفتم بودم و همچنین در مدارس غیرانتفاعی مدرس عربی بودم. لذا به تمام دوستان توصیه می کنم که فرصت فوق‌العاده تابستان را از دست ندهند و حداقل مطالعه و تست‌زنیِ یکی از درس ها ضریب بالا را به اتمام برسانند.
برنامه مطالعاتی:
به دلیل فعالیت تحصیلی و شغلی، تقریبا از ۷ صبح تا ۷ عصر درگیر بودم و فرصت مطالعه کردن نداشتم. به همین دلیل صبح از ساعت ۵ مطالعه را شروع می کردم و زمانی که در دانشگاه بودم نیز در فاصله مابین کلاس ها سعی می کردم مطالعه کنم. بعد از برگشتن از دانشگاه به خوابگاه هم تقریبا ۲ ساعت مطالعه می کردم و ساعت ۲۳ ساعت خواب من بود. صرفا در روز های تعطیلِ آخر هفته فرصت مطالعه تمام وقت را داشتم که در این مورد هم به دلیل متاهل بودنم هر دو هفته یکبار به زنجان برمی گشتم تا با خانوداه دیدار کنم و این موجب می شد فقط دو هفته یکبار بتوانم از تعطیلی‌های آخر هفته استفاده کنم.
منابع مطالعاتی‌تان چه بود و چطور این منابع را انتخاب کردید؟
منابع را با مشورت برخی از دوستانم که رتبه‌های برتر سال‌های قبل بودند تهیه کردم. البته مصاحبه‌‌های اختبار با رتبه‌ها برتر نیز بسیار در انتخاب منابع کمکم کردند.
حقوق مدنی: برای مطالعه از کتاب شرح جامع دکتر بیات و برای تست از کتاب دکتر قربانی استفاده کردم. البته برای افزایش مهارت تست‌زنی دوره نکته و تست استاد زارعی را خریداری کردم.
جزای اختصاصی و آیین دادرسی کیفری: هم برای مطالعه و هم برای تست، از کتب استاد احمد غفوری استفاده کردم.
متون حقوقی: از دوره آقای امیربیک و کتاب ۵۰۴ حقوقی استفاده کردم. برای تست‌زنی نیز از تست‌های سنوات گذشته بهره بردم.
متون فقه: ابتدا شروع به مطالعه کتاب آقای سینجلی کردم اما با این کتاب نتوانستم ارتباط بگیرم زیرا از متن عربی و ترجمه فارسی به طور ترکیبی استفاده کرده بودند و به نظر بنده کتاب انسجام لازم را نداشت. بنابرین تصمیم گرفتم کتاب تحریرالروضه و فقه استدلالی را مطالعه کنم. اما بعد از خواندن باب متاجر حس کردم سرعتم بسیار پایین است و اینطور نمیتوانم حتی باب‌های مهم را تمام کنم. به همین دلیل دوره نکته و تست خانم دکتر شعبانپور را استفاده کردم که هم بسیار کامل تدریس کردند و هم به وفور به تحلیل تست پرداختند. برای تست‌زنیِ بیشتر و مرور مباحث از کتاب تست آقای سینجلی استفاده کردم.
آیین دادرسی مدنی: بنده این درس را به دلیل حجم بسیار بالا، قوانین خاص متعدد، پیچیده و حفظی بودن مطالبِ آن مطالعه نکردم و به سوالات آن در آزمون جواب ندادم. از طرفی این درس دارای ضریب ۱ در آزمون بود و تصمیم گرفتم وقتم را برای درس های با ضریب بالاتر اختصاص دهم.
درباره برنامه مطالعاتی‌تان کمی توضیح بدهید.
شیوه مطالعه من اینطور بود که هر مبحثی را که مطالعه میکردم فردا تست آن مبحث را می زدم. یک نکته بسیار مهم در شیوه مطالعه بنده که بسیار کمکم کرد این بود که هر تستی که میزدم، از پاسخنامه نکته‌اش را استخراج می کردم و آن را بطور خلاصه در کتاب کنار ماده قانونیِ مرتبط حاشیه نویسی میکردم. این کار هم باعث می‌شد مطالب به بطور نکته محور در حافظه‌ام ماندگار شود و همچنین این حاشیه ها بعد از مدتی تبدیل به یک منبع کاربردی برای مرور شدند.
درمورد روش مطالعه برخی از دروس چند نکته به ذهنم می‌رسد که میخواهم مطرح کنم:
دوستان در درس متون فقه به هیج وجه لزومی ندارد که کتاب‌های پرحجم و وقتگیر را مطالعه کنید. به نظرم بهترین روش در این درس برای کسب درصد بالا، استفاده از تکنیک های ترجمه است که می‌توانید با آنها رد گزینه کنید و جواب تست را پیدا کنید. لذا به نظرم خوب است یک نگاه اجمالی و کوتاه به قواعد عربیِ دبیرستان بیاندازید و بعد از آن به وفور تست سنوات آزمون ارشد و دکتری را سعی کنید صرفا با مهارت‌ها ترجمه پاسخ دهید. بنده با اینکه بسیار برای این درس وقت صرف کردم و دوره خانم دکتر شعبانپور را نیز نگاه کردم که البته ایشان تمام و کمال تدریس کردند، اما به نظرم تست ها کنکور صرفا با کمی دقت و ظرافت به خرج دادن در ترجمه، حل می شوند.
بنده نیز وقتی سرجلسه حاضر شدم متوجه شدم که تقریبا ۷۰ الی ۸۰ درصد سوالات با ترجمه قابل حل کردن بوده‌اند و اصلا نیازی به مطالعه کتاب و دوره نبوده اما متاسفانه معمولا قبل از آزمون، داوطلبی که می‌خواهد رتبه تک رقمی کسب کند دچار حساسیت و وسواسِ مطالعاتی می‌شود و نمی‌تواند خود را قانع کند که کتاب‌ها و دوره‌هایی که اکثر داوطلبان استفاده می کنند را کنار بگذارد.
درمورد متون حقوقی نیز باید بگویم که کسب درصد بالای ۳۰ در این درس بستگی به سطح زبان داوطلب دارد. لذا اگر سطح پایینی در زبان انگلیسی دارید نباید خود را اذیت کنید و خود را درگیر حفظ کردن واژگان کنید چون واقعا فایده‌ای در آزمون ندارند. اما هرکسی با هر سطح زبان، می‌تواند حدود ۳۰ درصد را در آزمون کسب کند و برای این کار باید مهارت‌های اسکن متن و… را بلد باشید که بسیار ساده هم هستند. برای یادگرفتن این مهارت ها صرفا دوره آقای امیربیک کافی است. بعد از نگاه کردن به دوره ایشان سعی کنید تست سنوات کار کنید و این مهارت‌ها را تمرین کنید.
پرسش های آزمون چقدر با انتظار شما مطابقت داشت؟ نکته ای در شیوه طراحی پرسش ها یا منابع مورد استناد بود که شما را غافلگیر کرده باشد؟
بله پرسش ها طبق انتظاراتم بود. اما در درس آیین دادرسی کیفری و جزای اختصاصی احتمال می دادم که درصد بالاتری کسب کنم. اما به دلیل ساعت مطالعه اندکی که در طول روز می‌توانستم داشته باشم، برایم مقدور نبود که به اندازه کافی مرور کنم.
برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد انتخاب شما کدام دانشگاه بود؟ چرا؟
از ترم سوم کارشناسی به دلیل وجود اساتید بسیار توانا و متبحرِ حقوق عمومی در دانشکده‌مان، به این گرایش تمایل پیدا کردم. از سوی دیگر به شغل قضاوت هم علاقه داشتم به همین جهت تصمیم گرفتم مقطع ارشد حقوق عمومی را در دانشگاه علوم قضایی تحصیل کنم. اما ترم ششم بودم که دانشگاه علوم قضایی تمام گرایش ها را غیر بورسیه اعلام کرد و فقط گرایش تازه تاسیس علوم قضایی(تربیت قاضی)، بورسیه اعلام شد. این شد که بین گرایش حقوق عمومی و شغل قضاوت، دومی را اتنخاب کردم و تصمیم گرفتم گرایش حقوق عمومی را در سال های آینده دنبال کنم.
لطفا در مورد گرایش علوم قضایی و امتیازات و شرایط خاص آن برای داوطلبان آزمون‌های بعدی کمی توضیح دهید.
شرایط و امتیازات بورس تحصیلیِ این دانشگاه، در سایت دانشگاه موجود است لذا توضیحی در این باره نمی‌دهم و ترجیح می‌دهم به یک نکته مهم درمورد آزمون این گرایش بپردازم.
امسال ظرفیت پذیرش در این گرایش ۲۵۰ نفر بود و سال بعد طبق اطلاع‌رسانی دانشگاه، ۴۰۰ نفر خواهد بود. لذا ظرفیت بسیار بالاست و قبولی در این گرایش مستلزم رتبه خیلی عالی نیست.
از سوی دیگر، دروس آزمونی گرایش علوم قضایی ترکیبی از دروس حقوق خصوصی و حقوق کیفری است، به همین جهت به داوطلبان پیشنهاد میکنم یا به دروس آزمونی حقوق خصوصی پاسخ دهند یا به حقوق کیفری. زیرا کارنامه های امسال نشان داد کسانی که در گرایش حقوق کیفری یا حقوق خصوصی مثلا رتبه تک رقمی آورده بودند، در گرایش علوم قضایی نیز حدوداً رتبه ۲۰ تا ۳۰ را کسب کرده بودند.
لذا به دلیل اینکه امکان دارد برخی از داوطلبان در مصاحبه نتوانند نمره لازم را کسب کنند بهتر است به عنوان اولویت های بعدی، یکی از این دو گرایش را نیز در لیست اتنخاب رشته خود درنظر داشته باشند.
چه توصیه ای برای داوطلبان این آزمون دارید؟
اصولا وقتی برای بار دوم یا سوم یک مبحث مرور می‌شود تسلط بر آن ایجاد می‌شود لذا به دانشجویانی که از مهرماه وارد ترم هفتم می شوند توصیه می کنم به هیج وجه فرصت مطالعه در تابستان را ازدست ندهند زیرا اگر از مهرماه شروع به مطالعه کنند به دلیل حجم بالای دروس این گرایش، کلاس‌ها و امتحانات پایان ترم امکان مرورِ کافی وجود نخواهد داشت.
در نهایت بابت این نتیجه، خداوند را شاکرم و از زحمات همسرم، پدر و مادرم نیز تشکر می کنم.
