آیین‌نامه شرایط عمومی بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فراجا
مصوب ۱۴۰۳/۱۰/۱۲ شورای عالی بیمه
مصوبه شورای عالی بیمه درخصوص شرایط عمومی بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (آیین نامه شماره ۱۰۹)
شورای عالی بیمه در اجرای ماده (۴) تصویب‌نامه شماره ۱۰۱۰۶۳ ات ۵۸۹۷۸ هـ مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۰۸ هیئت محترم وزیران شرایط عمومی بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) در قبال حوادث ناشی از مأموریت و وظیفه را در جلسه مورخ ۱۴۰۳/۱۰/۱۲ مشتمل بر ۲۳ ماده و ۴ تبصره به شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول – کلیات
این بیمه بر اساس قانون بیمه مصوب اردیبهشت ماه سال ۱۳۱۶ قانون مسئولیت مدنی مصوب سال ۱۳۳۹، ماده (۲۰۱) مکرر قانون استخدام نیروی انتظامی مصوب سال ۱۳۹۰ و آیین نامه اجرایی آن و سایر قوانین و مقررات مرتبط و با توجه به پیشنهاد کتبی بیمه‌گذار که جزء غیر قابل تفکیک این بیمه است تنظیم گردیده و مورد توافق طرفین است.
ماده ۱- تعاریف و اصطلاحات
اصطلاحات زیر صرف نظر از هر معنی و مفهوم دیگری که ممکن است داشته باشد در این شرایط عمومی با تعریف مقابل آن به کار رفته است.
۱- بیمه‌گر: موسسه بیمه دارای پروانه فعالیت از بیمه مرکزی ج ایران است که مشخصات آن در بیمه‌نامه درج گردیده و در ازای دریافت حق بیمه جبران خسارت احتمالی را طبق شرایط بیمه‌نامه بر عهده می‌گیرد.
۲- بیمه‌گذار: فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) است که فرم پیشنهاد بیمه را تکمیل نموده و قرارداد بیمه را با بیمه‌گر منعقد کرده و متعهد به پرداخت حق بیمه و انجام سایر وظایف تعیین شده در شرایط عمومی و خصوصی بیمه‌نامه است.
۳- بیمه شدگان: کلیه کارکنان فرماندهی انتظامی جا ایران موضوع مواد (۹) و (۱۵) مکرر قانون استخدام نیروی انتظامی جا ایران مصوب سال ۱۳۸۲ و اصلاحات بعدی آن
۴- زیان دیده: هر شخصی که در اثر فعالیت موضوع بیمه به علت بی احتیاطی یا بی مبالاتی بیمه‌شده در انجام وظایف محوله دچار خسارت بدنی یا خسارت مالی شود به استثنای بیمه‌شده مسئول حادثه
۵- حق بیمه: وجهی است که بیمه‌گذار در ازای تعهد بیمه‌گر برای جبران خسارت ناشی از مسئولیت بیمه‌شده طبق شرایط خصوصی بیمه‌نامه به بیمه‌گر می پردازد.
۶- خسارت بدنی: هر نوع صدمه به بدن که بر اساس قانون مجازات اسلامی مشمول دیه و یا ارش بوده و در اثر فعالیت موضوع بیمه ایجاد شده باشد.
۷- خسارت مالی: زبانهایی که در اثر فعالیت موضوع بیمه به اموال زیان دیده از جمله اموال بیمه‌گذار وارد آید.
۸- مدت بیمه‌نامه: یک سال است که تاریخ شروع و انقضای آن در شرایط خصوصی بیمه‌نامه مشخص می گردد.
۹- فعالیت موضوع بیمه: کلیه اقدامات و فعالیتهای حرفه ای تخصصی و پشتیبانی کارکنان فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران که حین اجرای عملیات در محل خدمت یا خارج از آن حسب مورد در اجرا یا در ارتباط با وظایف و مأموریت‌های مصرح در قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۶۹ و اصلاحات بعدی آن و سایر قوانین و مقررات مرتبط به امر مافوق یا بر اساس حکم مأموریت انجام می‌شود.
۱۰- مراجع ذی صلاح قانونی: حسب مورد مراجع قضایی و سایر مراجعی که بر اساس توافق بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار در شرایط خصوصی بیمه‌نامه تعیین میشوند.
ماده ۲- موضوع بیمه عبارت است از مسئولیت مدنی بیمه‌شده در قبال زبان دیده بدین معنا که بیمه‌گر متعهد می گردد چنانچه در طول مدت اعتبار بیمه‌نامه در نتیجه بی احتیاطی یا بی مبالاتی بیمه‌شده در انجام فعالیت موضوع بیمه خسارت بدنی و یا خسارت مالی به زبان دیده وارد آید خسارت وارده را تا سقف تعهدات مندرج در بیمه‌نامه موکول به پذیرش بیمه‌گر و در غیر این صورت بر اساس رأی مرجع ذی صلاح قانونی، جبران نماید.
فصل دوم – وظایف و تعهدات بیمه‌گذار
ماده ۳- بیمه‌گذار مکلف است ضمن رعایت ماده ) ن ماده (۱۲) قانون بیمه کلیه اطلاعات لازم از قبیل تعداد بیمه شدگان را در پاسخ به پرسش‌های بیمه‌گر ارائه نماید.
ماده ۴- بیمه‌نامه با تقاضای بیمه‌گذار و قبول بیمه‌گر صادر می‌شود شروع پوشش بیمه ای و اجرای تعهدات بیمه‌گر منوط به پرداخت حق بیمه به ترتیبی است که در بیمه‌نامه پیش بینی می‌شود. چنانچه پرداخت حق بیمه به صورت قسطی باشد و بیمه‌گذار هر یک از اقساط موعد رسیده را به هر دلیل پرداخت نکند بیمه‌گر می تواند بیمه‌نامه را با رعایت ماده (۱۷) این شرایط عمومی فسخ نماید چنانچه بیمه‌گر بیمه‌نامه را فسخ نکرده باشد در صورت وقوع حادثه خسارت به نسبت حق بیمه پرداخت شده به حق بیمه ای که تا زمان وقوع حادثه باید پرداخت می شد پرداخت خواهد شد مگر آنکه در شرایط خصوصی بیمه‌نامه به نحو دیگری توافق شده باشد.
ماده ۵- بیمه‌گذار موظف است حداکثر ظرف مدت ده روز کاری از تاریخ اطلاع خود از وقوع حادثه، بیمه‌گر را مطلع سازد در غیر این صورت بیمه‌گر مسئول نخواهد بود مگر آن که بیمه‌گذار ثابت کند به واسطه حوادثی که خارج از اختیار او بوده است اطلاع به بیمه‌گر در مدت مقرر برای او مقدور نبوده است.
تبصره – به منظور تسهیل در فرآیند اجرای این بیمه‌نامه تبادل اطلاعات به طرق مقتضی مورد توافق از جمله سامانه الکترونیکی انجام خواهد شد.
ماده ۶- بیمه‌گذار یا بیمه‌شده با موافقت کتبی بیمه‌گر میتواند در رابطه با خسارتهای بدنی و مالی ناشی از فعالیت موضوع بیمه با زیاندیده توافق یا مصالحه نماید.
ماده ۷- بیمه‌گذار و بیمه‌شده موظف هستند اقدامات و الزامات مربوط به پیشگیری لازم از حوادث را که هر کسی عرفاً و قانوناً برای جلوگیری از وقوع حوادث انجام می دهد به عمل آورند.
ماده ۸- بیمه‌گذار و یا بیمه‌شده حسب مورد موظفند مدارک و مستندات درخواستی بیمه‌گر را در اختیار وی قرار دهند.
ماده ۹- چنانچه بیمه‌گذار و یا بیمه‌شده به تشخیص مراجع ذی صلاح آیین نامه ها مقررات و دستور العمل های مرتبط با فعالیت موضوع بیمه و وظایف و تعهدات مندرج در شرایط عمومی و خصوصی این بیمه‌نامه را رعایت ننمایند و این امر منجر به افزایش تعهدات بیمه‌گر شود و یا مانع تشخیص علت یا ماهیت حادثه گردد، بیمه‌گر می تواند به نسبت تأثیر قصور بیمه‌گذار و یا بیمه‌شده از پرداخت بخشی از خسارت خودداری نماید.
ماده ۱۰- بیمه‌نامه بر مبنای اظهارات کتبی بیمه‌گذار مندرج در پیشنهاد بیمه و توافق بیمه‌گر تنظیم گردیده و هر گونه تغییری در آن به موجب الحاقیه صادره از طرف بیمه‌گر خواهد بود هرگاه مفاد بیمه‌نامه یا الحاقیه با موافقت هایی که بین طرفین به عمل آمده مطابقت نکند بیمه‌گذار موظف است ظرف پانزده روز از تاریخ صدور، تغییر و یا تصحیح آن را کتباً خواستار شود در غیر این صورت اوراق مذکور قطعی و مورد پذیرش بیمه‌گذار تلقی خواهد شد.
ماده ۱۱- اقامتگاه قانونی بیمه‌گذار نشانی است که در فرم پیشنهاد بیمه و متن بیمه‌نامه درج گردیده است. بیمه‌گذار موظف است تغییر نشانی و اقامتگاه قانونی خود را به صورت کتبی به اطلاع بیمه‌گر برساند در غیر این صورت نشانی و اقامتگاه قبلی بیمه‌گذار معتبر شناخته می‌شود.
فصل سوم – وظایف و تعهدات بیمه‌گر
ماده ۱۲- موارد زیر با صدور بیمه‌نامه مشروط به احراز مسئولیت بیمه‌شده طبق نظر بیمه‌گر یا مراجع ذی صلاح قانونی و با رعایت مقررات مربوط در تعهد بیمه‌گر خواهد بود.
۱- خسارت بدنی حداکثر تا میزان تعهدات مندرج در شرایط خصوصی بیمه‌نامه
۲- خسارت مالی حداکثر تا میزان تعهدات مندرج در شرایط خصوصی بیمه‌نامه
۳- تعدد دیات حداکثر تا میزان تعهدات مندرج در شرایط خصوصی بیمه‌نامه
تبصره – حداقل میزان تعهدات ریالی بیمه‌نامه به ازای هر زبان دیده و مجموع تعهدات در طول مدت بیمه‌نامه به تفکیک بندهای فوق هر ساله توسط فرماندهی انتظامی جا ایران تعیین و بیمه‌گر مجاز به ارائه پوشش بیمه ای کمتر از حداقل تعهدات مذکور نیست.
ماده ۱۳- پرداخت خسارت موکول به احراز مسئولیت بیمه‌شده توسط بیمه‌گر و یا ارائه رأی یا نظریه مراجع ذی صلاح قانونی است. بیمه‌گذار و یا زیان دیده مکلف است حسب مورد ظرف پانزده روز پس از احراز مسئولیت با ارائه مدارک لازم برای دریافت خسارت به بیمه‌گر مراجعه و درخواست خود را تسلیم نماید بیمه‌گر مکلف است به محض وصول درخواست آن را ثبت و ضمن تحویل رسید به متقاضی تاریخ تسلیم شماره ثبت و ناقص یا کامل بودن مدارک را اعلام کند. چنانچه مدارک به شرح مندرج در شرایط خصوصی بیمه‌نامه در زمان تقاضا کامل باشد، بیمه‌گر موظف است حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ تقاضا خسارت متعلقه را پرداخت نماید و چنانچه مدارک تسلیمی ناقص باشد، مراتب را به صورت کتبی به متقاضی اعلام تا نسبت به رفع نقص حداکثر ظرف یک هفته اقدام کند.
چنانچه پس از تکمیل مدارک لازم بیمه‌گر در پرداخت خسارت تأخیر کند افزایش خسارت ناشی از افزایش احتمالی مبلغ دیه بر عهده بیمه‌گر خواهد بود.
تبصره – تأخیر عمدی بیمه‌گذار یا زبان دیده در تکمیل مدارک که منجر به افزایش دیه مصوب قوه قضاییه گردد. موجب افزایش تعهدات بیمه‌گر نخواهد شد.
ماده ۱۴- خسارت موضوع این بیمه‌نامه با اطلاع بیمه‌گذار مستقیماً از طرف بیمه‌گر به زیان دیده پرداخت خواهد شد و به محض پرداخت خسارت بیمه‌گر در مقابل بیمه‌گذار بیمه‌شده زبان دیده و قائم مقام قانونی آنها بری‌الذمه می‌گردد.
فصل چهارم – استثنائات و خسارتهای غیر قابل جبران
ماده ۱۵- خسارتهای ناشی از موارد زیر تحت پوشش این بیمه‌نامه نیست مگر آنکه در بیمه‌نامه یا الحاقیه آن به نحو دیگری توافق شده باشد:
۱- جنگ اعم از اینکه اعلام شده یا نشده باشد عملیات خصمانه اقدامات تروریستی انقلاب و اقدامات براندازی بر علیه حکومت اعتصاب شورش و بلوا.
۲- خسارات مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیواکتیو و انفجار هسته‌ای.
۳- عدم النفع.
۴- مسئولیت شخص بیمه‌گذار.
۵- مسئولیت سایر اشخاصی که در شمول تعریف بند «۳» از ماده (۱) شرایط عمومی قرار نمی‌گیرند نظیر پلیس افتخاری.
ماده ۱۶- در موارد زیر جبران خسارت در تعهد بیمه‌گر نخواهد بود:
۱- حوادث و صدمات ناشی از شوخی با اسلحه مهمات ابزار وسایل و تجهیزات سازمانی در محل خدمت یا مأموریت.
۲- حوادث خارج از محیط خدمت که ارتباطی با وظایف و مأموریت بیمه‌شده نداشته باشد.
۳- هر گونه اعمال متقلبانه و حوادث ساختگی برای دریافت خسارت.
۴- هر گونه اعمال مجرمانه و غیر قانونی بیمه‌شده در محیط خدمت و خارج از آن.
۵- محکومیت به جزای نقدی به نفع دولت و مجازات‌های قابل تبدیل به جزای نقدی مندرج در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ و اصلاحات بعدی آن.
۶- صدمات بدنی و خسارتهای ناشی از حوادث وسایل نقلیه موتوری مشمول قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب سال ۱۳۹۵.
۷- کلیه حوادثی که طبق تشخیص مراجع ذی صلاح قانونی بیمه‌گذار و یا بیمه‌شده که مسئولیت آنها تحت پوشش بیمه قرار گرفته است مسئول آن شناخته نشوند.
فصل پنجم – فسخ بیمه‌نامه
ماده ۱۷- در موارد زیر هر یک از طرفین بیمه‌نامه میتواند با اخطار کتبی سی روزه بیمه‌نامه را فسخ نماید. در این گونه موارد تعهدات طرفین نسبت به امور قبل از فسخ معتبر و لازم الاجراست:
الف) موارد فسخ از طرف بیمه‌گر:
۱ عدم پرداخت حق بیمه در سررسیدهای توافق شده در بیمه‌نامه
۱- در صورت کتمان با اظهار خلاف واقع بیمه‌گذار به طور غیر عمد درباره وضعیت خطر و احراز این امر قبل از وقوع حادثه
ب) موارد فسخ از طرف بیمه‌گذار:
۱- عدم تمایل بیمه‌گذار به ادامه قرارداد قبل از وقوع هرگونه خسارت
ماده ۱۸- در صورت فسخ بیمه‌نامه از طرف بیمه‌گر حق بیمه مدتی که باقی مانده است به صورت روز شمار محاسبه و به بیمه‌گذار برگشت داده می‌شود در صورت فسخ بیمه‌نامه از طرف بیمه‌گذار حق بیمه مدت بیمه بر اساس تعرفه کوتاه مدت به شرح ذیل محاسبه و بقیه آن مسترد خواهد شد:
فصل ششم – سایر مقررات
ماده ۱۹- در صورتی که مسئولیت بیمه‌شده همزمان تحت پوشش سایر بیمه‌گران باشد بیمه‌گر موظف است بر مبنای این بیمه‌نامه تعهدات خود را ایفا نماید و سپس میتواند برای بازیافت سهم سایر بیمه‌گران به آنها مراجعه نماید.
ماده ۲۰- هر گونه اختلاف ناشی از تفسیر و یا اجرای این بیمه‌نامه در صورتی که از طریق مذاکره حل و فصل نشود به مراجع قضایی ارجاع خواهد شد.
ماده ۲۱- هر گونه ادعای ناشی از این بیمه‌نامه باید حداکثر ظرف مدت دو سال از زمان وقوع حادثه منشاء دعوی صورت پذیرد و پس از سپری شدن مدت مذکور هیچگونه ادعای ناشی از این بیمه‌نامه مسموع نخواهد بود.
ماده ۲۲- پوششهای این بیمه‌نامه شامل خسارتهایی است که در محدوده جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران واقع شده باشد و تعمیم آن به حوادث خارج از کشور مشروط به توافق خاص است.
ماده ۲۳- موارد پیش بینی نشده و مسکوت در این بیمه‌نامه حسب مورد تابع قانون بیمه عرف بیمه‌گری و سایر قوانین و مقررات جاری کشور است.
تبصره – توافق بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار در مواردی که ناقض شرایط عمومی نباشد، در شرایط خصوصی بیمه‌نامه قابل انجام است.
