آیین نامه اجرایی موضوع تبصره (۲) ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم
بنا به پیشنهاد شماره ۲۰۰/۲۰۲۴۹/ص مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۰۱ سازمان امور مالیاتی کشور و به استناد تبصره (۲) ماده (۲۱۹) قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه ۱۳۶۶ و اصلاحیه های بعدی آن، آئین نامه اصلاحی اجرایی نحوه واگذاری فعالیت های مالیاتی به بخش غیردولتی در پنج ماده و چهار تبصره تصویب و جایگزین آیین نامه اجرایی شماره ۲۶۷۰۹ مورخ ۱۳۹۷/۰۲/۱۹ می‌شود و از تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/۰۱ لازم الاجرا می باشد.
ماده ۱– در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح ذیل به کار می رود:
الف- سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور.
ب- برون‌سپاری: واگذاری تمام یا بخشی از فعالیت های سازمانی مشخص قابل واگذاری به بخش غیردولتی واجد صلاحیت.
پ- بخش غیردولتی: اشخاص حقوقی خصوصی و تعاونی و موسسات عمومی غیردولتی یا مجامع حرفه ای و تشکل های صنفی که طبق قانون تشکیل شده اند و همچنین اشخاص حقیقی یا حقوقی تحت نظارت بخش غیردولتی که در قالب دفاتر یا باجه، حسب مجوزهای قانونی کسب یا کار اقدام به فعالیت می نمایند. (الحاقیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
ت- مودی: کلیه اشخاص مشمول قانون مالیات‌های مستقیم، قانون مالیات بر ارزش افزوده و سایر قوانین مالیاتی موضوعه کشور.
ث- فعالیت های قابل‌واگذاری گروه اول: فعالیت هایی است که جزو وظایف ذاتی سازمان است و انجام آنها توسط بخش غیردولتی، مشمول پرداخت حق‌الزحمه از طرف سازمان خواهد بود.
ج- فعالیت های قابل‌واگذاری گروه دوم: فعالیت هایی است که جزو تکالیف یا مربوط به درخواست های مودیان مالیاتی می باشد و انجام آن توسط بخش غیردولتی، مشمول پرداخت کارمزد توسط مودی می باشد.
چ- حق‌الزحمه: مابه‌ازای انجام فعالیت های قابل‌واگذاری گروه اول است که مطابق تفاهم نامه یا قرارداد منعقده توسط سازمان به بخش غیردولتی با رعایت مقررات قانونی مربوط قابل پرداخت می باشد.
ح- کارمزد: مابه‌ازای انجام فعالیت های قابل‌واگذاری گروه دوم است که برابر تعرفه مصوب مراجع ذی صلاح توسط بخش غیردولتی از مودی دریافت می شود.
خ – کاربر مجاز: اشخاص حقیقی بخش غیر دولتی که از طرف سازمان برای آنها دسترسیهای لازم جهت انجام امور مالیاتی از طریق سامانه های مربوط ایجاد شده است مجاز به انجام تمام یا بخشی از فعالیتهای مالیاتی واگذار شده موضوع این آیین نامه می باشند.(اصلاحیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
د- تأییدیه مجوزی است که طبق ترتیبات مقرر از سوی سازمان برای بخش غیر دولتی واجد صلاحیت جهت انجام فعالیت های قابل واگذاری صادر می شود.(اصلاحیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
ذ- باجه مالیاتی: واحدی از بخش غیردولتی که می تواند تمام یا بخشی از فعالیت های مالیاتی واگذارشده به بخش مذکور را بر اساس تفاهم نامه یا قرارداد انجام دهد.
ر- مسئول فنی مالیاتی: منظور از مسئول فنی مالیاتی در این آیین نامه بازنشستگان وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان امور مالیاتی کشور با حداقل ده سال سابقه خدمت در مشاغل مالیاتی و مورد تأیید سازمان و یا اعضای جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران می باشد.
ماده ۲– فعالیتهای قابل‌واگذاری
سازمان مجاز است در اجرای مقررات تبصره (۲) ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم، فعالیت های زیر را با رعایت قوانین و مقررات مربوط و مفاد این آیین نامه، طبق قرارداد یا تفاهم نامه برون سپاری نماید:
الف) فعالیتهای قابل واگذاری گروه اول
– شناسایی و واحدیابی مودیان.
– ابلاغ اوراق مالیاتی.
– تدوین محتوای آموزشی، ارائه و برگزاری دوره های آموزشی برای مودیان و کارکنان سازمان.
– تحلیل و پردازش داده های مالیاتی بدون در اختیار داشتن مشخصات (اعم از هویتی و مکانی) و با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
– ارائه خدمات مشاوره مالیاتی به مودیان در محل ادارات کل امور مالیاتی.
– اجرای قرار کارشناسی هیأت های حل اختلاف مالیاتی با رعایت درجه اهمیت.
ب) فعالیت های قابل‌واگذاری گروه دوم
– ثبت نام مودیان در نظام مالیاتی.
– انجام فعالیت های مربوط به فرآیندهای دریافت و ثبت انواع اظهارنامه های مالیاتی و و فرم موضوع تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات های مستقیم. (اصلاحیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
– دریافت فهرست های مربوط به فصل مالیات بر درآمد حقوق و سایر مالیات های تکلیفی و خدمات مربوط به واریز مالیات متعلقه به حساب های مالیاتی.
– انجام فعالیت های لازم به منظور واریز انواع بدهی های مالیاتی و عوارض موضوع قانون مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده و سایر قوانین موضوعه به صورت مستقیم به حساب های تعیین شده از طرف سازمان.
– اخذ انواع گواهی ها و مفاصاحساب های مالیاتی از طریق سامانه های مالیاتی سازمان و تسلیم به مودی.
– انجام فعالیت های مربوط به دریافت، ثبت و پیگیری انواع درخواست های مودیان از طریق سامانه های مالیاتی سازمان (از قبیل اعتراضات، شکایات، استرداد، تقسیط، بخشودگی جرایم، مفاصاحساب، رفع ممنوع الخروجی، و افزایش حد مجاز فروش توسط هر مودی موضوع ماده ۶، اعلام موارد عدم امکان صدور صورتحساب الکترونیکی توسط مودی موضوع ماده ۱۲، توقف موقت یا دائم بهره برداری از پایانه فروشگاهی موضوع ماده ۱۳ و اعلام تغییرات شغل یا محل فعالیت، تغییر مالکیت یا اجاره واحد کسب وکار موضوع ماده ۱۴ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان).
– اخذ صورت وضعیت بدهی مالیاتی و سوابق پرداخت مالیات مودی از طریق سامانه های مالیاتی سازمان و تسلیم به مودی.
– خدمات دریافت و ارسال فهرست معاملات فصلی.
– آموزش، پاسخگویی و مشاوره مالیاتی.
تبصره: سایر فعالیت های قابل واگذاری که در این ماده درج نگردیده است با رعایت مقررات قانونی مربوط بنا به پیشنهاد سازمان و موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی به فعالیت های موضوع این ماده اضافه خواهد شد.
ماده ۳ – وظایف سازمان
۱-۳– تدوین ضوابط و مقررات برون سپاری فعالیت های موضوع ماده ۲ این آیین نامه مشتمل بر چارچوب تفاهم نامه، ضمانت های مورد نیاز، احراز و تأیید صلاحیت بخش غیردولتی، آموزش، نحوه انجام فعالیت های قابل‌واگذاری، نظارت و بازرسی، رسیدگی به تخلفات و رفع اختلاف، تدوین استانداردهای زیرساخت مورد نیاز جهت انجام فعالیت ها، نحوه دسترسی به سامانه های مالیاتی سازمان (محدود نمودن یا قطع موقت یا دائم) و شرایط تعیین اعتبار و تمدید تأییدیه انجام فعالیت های موضوع این آیین نامه که در چارچوب شیوه نامه اجرایی با رعایت مقررات قانونی مربوط که با امضاء رییس کل سازمان ابلاغ می شود.
-۲-۳ انجام نظارت و اخذ گزارش های عملکردی و مالی فعالیت های برون سپاری شده به بخش غیردولتی در تمامی نقاط مختلف کشور.
۳-۳– صدور، تمدید و یا لغو تأییدیه انجام فعالیت های برون سپاری شده موضوع این آیین نامه.
ماده ۴– وظایف بخش غیردولتی
۱-۴– بخش غیردولتی موظف است ضمن انجام برنامه ریزی و هماهنگی لازم متناسب با نیاز سازمان نسبت به نحوه انجام فعالیت های موضوع این آیین نامه در چارچوب شیوه نامه اجرایی موضوع بند (۳-۱) این آیین نامه، درخواست های مربوط به متقاضیان انجام فعالیت های مزبور را پس از بررسی و تأیید، برای سازمان ارسال نماید.
۲-۴– بخش غیردولتی موظف به رعایت کلیه قوانین و مقررات موضوع قانون مالیات های مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده و سایر قوانین مالیاتی موضوعه مربوط به انجام فعالیت های موضوع این آیین نامه می باشد و می بایست امکانات اداری و زیرساخت های لازم را مطابق ضوابطی که در شیوه نامه اجرایی بند (۳-۱) این آیین نامه تعیین می شود را فراهم کند.
۳-۴– چنانچه بخش غیر دولتی عضو جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران نباشد، صرفاً مجاز به انجام فعالیتهای مالیاتی موضوع بند (ب) ماده ۲ این آیین نامه بر مبنای ضوابط تعیین شده توسط سازمان خواهد بود. در این موارد سازمان میتواند با توجه به نوع و ماهیت فعالیت مالیاتی واگذار شده انجام آن را به حضور یک نفر مسئول فنی مالیاتی در دفتر یا باجه مالیاتی منوط کند.(اصلاحیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
-۴-۴ بخش غیردولتی مکلف به رعایت مقررات و ضوابط مالی و تعرفه های مصوب ابلاغی از سوی سازمان و مراجع ذی ربط و نصب آن در معرض دید مودیان و بازرسان سازمان می باشد و در صورت تخلف از این امر و یا دریافت مبالغ بالاتر از تعرفه مصوب، سازمان می تواند نسبت به قطع موقت دسترسی به سامانه های مالیاتی سازمان اقدام نماید و این اقدام، مانع از پیگیری مودی و برخورد قانونی سایر مراجع ذی ربط با متخلف نخواهد بود.
۵-۴– حفظ محرمانگی کلیه اطلاعات مودیان مالیاتی که در چارچوب این آیین نامه در اختیار بخش غیردولتی قرار می گیرد، ضروری است و در صورت افشاء به غیر و استفاده در مواردی غیر از فعالیت های برون سپاری شده، متخلف مشمول احکام مقرر در ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی، قانون مالیات های مستقیم، قانون مالیات برارزش افزوده و سایر قوانین مربوط خواهد بود.
۶-۴– نمایندگان موضوع بندهای (۲) و (۳) ماده ۲۴۴ قانون مالیات های مستقیم، مجاز به ارائه خدمات قابل واگذاری گروه اول نمی باشند.
۷-۴– انجام فعالیت های مالیاتی قابل واگذاری موضوع بند (ب) ماده ۲ این آیین نامه، فقط از طریق کاربران مجاز قابل انجام می باشد.(اصلاحیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
۸-۴– واگذاری فعالیت های موضوع این آیین نامه از طرف مجامع حرفه ای و تشکل های صنفی به اعضای حقیقی یا حقوقی خود با تأیید سازمان بلامانع می باشد. در این صورت مجامع یا تشکل های مذکور با اعضای خود نسبت به موارد عدم انجام تعهدات موضوع این آیین نامه مسئولیت تضامنی خواهند داشت.
۹-۴– در صورت تخلف بخش غیردولتی از اجرای تکالیف مقرر در این آیین نامه یا مسامحه در حفظ و حراست از اسناد و مدارک مالیاتی چنانچه خسارتی به سازمان یا مودی وارد شود، مسئولیت جبران خسارت وارده حسب مورد به عهده بخش غیردولتی است. در صورت عدم جبران خسارت وارده به سازمان ظرف مهلت تعیین شده از طرف سازمان، موضوع از طریق مراجع قانونی قابل پیگرد خواهد بود.
تبصره: هیأتی مرکب از نمایندگان سازمان و بخش غیردولتی حسب شیوه نامه اجرایی، مرجع تعیین میزان خسارت وارده از طرف بخش غیردولتی به سازمان خواهند بود.
۱۰-۴– بخش غیردولتی حق انتقال و یا واگذاری تأییدیه فعالیت های برون سپاری شده موضوع این آیین نامه به غیر از طریق انتقال مجوز کلی دفتر یا از طریق انتقال مسئولیت انجام فعالیت های مذکور بدون موافقت سازمان را ندارد.
۱۱-۴– بخش غیردولتی و دفاتر تحت هیچ شرایطی اجازه دریافت نقدی یا غیرنقدی مالیات، عوارض و جریمه و حتی انتقال موقت وجه مبالغ مذکور به حساب های خود یا دیگران را ندارد.
۱۲-۴– فعالیت های موضوع این آیین نامه توسط بخش غیردولتی و یا اعضای آن ها می تواند از طریق ایجاد باجه مالیاتی در محل و یا خارج از محل فعالیت اصلی به اقتضاء موضوع و حجم فعالیت با تأیید سازمان، حسب مورد انجام شود.
ماده ۵– سایر مقررات
۱-۵– سازمان مکلف است تعهدات و تکالیف بخش غیر دولتی را در شیوه نامه موضوع بند (۱۳) تعیین و در هنگام عقد قرارداد واگذاری فعالیت های موضوع این آیین نامه حسب نیاز نسبت به اخذ تعهدات رسمی لازم از طرف قرارداد اقدام نماید.(اصلاحیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
۲-۵– سازمان می تواند در صورت بروز هرگونه تخلف توسط بخش غیردولتی نسبت به تعلیق یا لغو تأییدیه و قطع همکاری با بخش غیردولتی راسا اقدام نماید. (الحاقیه ۱۴۰۳/۲/۲۵)
۳-۵– مبلغ حق‌الزحمه انجام فعالیت های قابل برون‌سپاری قبل از پایان هر سال برای اجرا در سال بعد با پیشنهاد سازمان به تصویب وزیر امور اقتصاد و دارایی خواهد رسید و تا تعیین حق‌الزحمه جدید، آخرین حق‌الزحمه مصوب مبنای اقدام خواهد بود.
تبصره: در مورد کلیه خدمات مالیاتی قابل ارئه در خارج از محیط اداری و واگذاری به دفاتر پستی و دفاتر پیشخوان خدمات دولت و دفاتر ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT) روستایی، رعایت تعرفه های مربوط که توسط مراجع ذی صلاح قانونی تعیین می شود، الزامی است.
۴-۵– در صورت استفاده مودی از فعالیت های موضوع بند (ب) ماده ۲ این آیین نامه در اجرای مقررات تبصره یک ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم، هزینه های پرداخت شده بابت استفاده از فعالیت های مذکور در چارچوب تعرفه بخش غیردولتی به عنوان هزینه قابل قبول پذیرفته خواهد شد.
-۵-۵ تهیه و تدوین محتوای آموزشی برای کاربران مجاز توسط سازمان انجام می شود و بخش غیردولتی می تواند دوره‌های آموزشی لازم برای اشخاص مزبور را توسط موسسات آموزشی مجاز مورد تأیید سازمان، برگزار نماید.
سید احسان خاندوزی
وزیر امور اقتصادی و دارایی