آیین‌نامه اجرایی قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات
مصوب هیات وزیران ۱۳۸۶
ماده ۱ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌رود:
۱ـ قانون: قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات ـ مصوب ۱۳۸۵.
۲ـ ستاد: ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات.
۳ـ تبلیغ: هرگونه فعالیت یا اقدام که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در معرفی، تحریک و تشویق افراد به خرید و مصرف محصولات دخانی انجام شود.
۴ـ بسته بندی: محصولات دخانی عرضه شده در بسته‌هایی از قبیل پاکت، کارتن، قوطی و لفافه.
۵ـ محصولات دخانی: هر ماده یا فرآورده‌ای که تمام یا بخشی از ماده خام تشکیل‌دهنده آن گیاه توتون یا تنباکو یا مشتقات آن (به استثنای مواد دارویی مجاز ترک دخانیات به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) باشد.
۶ـ استعمال دخانیات: هرگونه مصرف مواددخانی از قبیل دودکردن، مکیدن، جویدن یا استنشاق از راه بینی و دهان .
۷ـ سازمانهای غیردولتی: تشکل‌ها و نهادهای غیردولتی و مردمی از قبیل «انجمن»، «جمعیت»، «کانون»، «مرکز»، «گروه»، «مجمع»، «خانه» و «مؤسسه» که توسط گروهی از اشخاص حقیقی یا حقوقی غیردولتی با رعایت قوانین و مقررات مربوط تأسیس شده و به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیشگیری از استعمال محصولات دخانی و یا مبارزه با تولید، استعمال و ترویج مواد دخانی هدف اصلی یا از جمله اهداف آنها می‌باشد.
۸ـ اماکن عمومی: محل‌هایی که مورد استفاده و مراجعه جمعی یا عموم مردم است از قبیل اماکن متبرکه دینی، بیمارستانها، درمانگاهها، سالن‌های نمایش، سینماها، فضاهای عمومی مهمانخانه‌ها و مهمانسراها و میهمان‌پذیرها، خوراک سراها (رستوران‌ها)، قهوه‌خانه‌ها، کارخانجات، گنجینه‌ها (موزه‌ها)، پایانه‌های مسافربری، فروشگاههای بزرگ، اماکن فرهنگی، اماکن ورزشی، کتابخانه‌های عمومی، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی، وسایل نقلیه عمومی، مؤسسات و سازمانهای دولتی و عمومی، نهادهای انقلاب اسلامی، بانکها و شهرداری‌ها و هرنوع مرکز و محل جمعی دیگر
ماده ۲ـ تبلیغ محصولات دخانی به هر نحو ممنوع است.
ماده ۳ـ استفاده از نام و علامت تجاری شرکتهای تولیدکننده انواع فرآورده‌های دخانی بر روی دیگر کالاها که تبلیغ مصرف مواد دخانی محسوب شود، ممنوع است.
ماده ۴ـ فروش و عرضه محصولات دخانی توسط عاملین مجاز نباید به نحوی باشد که نمایانگر تبلیغ محصولات دخانی برای عموم باشد.
ماده ۵ـ اعطای هر گونه کمک، اعانه و حمایت اعم از مادی و غیر مادی توسط تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی که تبلیغ محصولات دخانی محسوب شود، ممنوع است.
ماده ۶ـ ورود، تولید، توزیع، خرید و فروش هر نوع وسایل و کالای تبلیغی محصولات دخانی ممنوع است. با کالاها و وسایل مکشوفه تبلیغی طبق مقررات عمل خواهد شد.
ماده ۷ـ به منظور حفظ سلامت عمومی به ویژه محافظت در مقابل استنشاق تحمیلی دود محصولات دخانی، استعمال این مواد در اماکن عمومی ممنوع است.
ماده ۸ـ مسئولیت اجرای ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی و سایر اماکن مندرج در قانون با مدیران یا کارفرمایان یا متصدیان اماکن مربوط است.
ماده ۹ـ متصدیان، کارفرمایان و مسئولین اماکن عمومی موظفند تابلوهای هشداردهنده مبنی بر ممنوعیت مصرف محصولات دخانی در نقاط مناسب و در معرض دید عموم نصب نمایند.
ماده ۱۰ـ فروش محصولات دخانی به افراد از طریق اینترنت و دستگاههای خودکار فروش ممنوع است.
ماده ۱۱ـ فروشنده باید در صورت مشکوک بودن سن خریدار، مدرک شناسایی مبنی بر داشتن حداقل (۱۸) سال سن را از وی تقاضا کند.
ماده ۱۲ـ فروش و عرضه محصولات دخانی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی بدون پروانه فروش ممنوع است.
ماده ۱۳ـ وزارت بازرگانی موظف است فهرست اشخاص حقیقی وحقوقی را که طبق ماده(۷) قانون دارای پروانه فروش (فروشندگان مجاز) محصولات دخانی می‌باشند در اختیار ستاد قرار دهد.
تبصره ـ مجوز عاملیت بازرگانی محصولات دخانی توسط شرکت دخانیات ایران بر اساس قوانین و مقررات مربوط صادر خواهد شد.
ماده ۱۴ـ نیـروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است در کلیه مراحل اجرایی عملیات بازرسی اماکن عمومی و محلهای عرضه مواد دخانی همکاری لازم را با مأمورین و بازرسین وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بازرگانی بعمل آورد.
ماده ۱۵ـ کلیه مأمورین بهداشتی و سایر مأمورین ذی‌ربط در اجرای این قانون موظفند گزارشهای خود را حسب مورد جرایم موضوع این قانون برای مراجع ذی‌صلاح ارسال دارند.
ماده ۱۶ـ کلیه محصولات دخانی باید در بسته‌بندی و با شماره سریال و برچسب ویژه شرکت دخانیات ایران عرضه یا بفروش برسد. درج عبارت « مخصوص فروش در ایران» بر روی کلیه بسته‌بندیهای فرآورده‌های دخانی وارداتی الزامی است.
تبصره ۱ـ فروش محصولات دخانی بصورت فله‌ای، باز و یا نخی ممنوع است.
تبصره ۲ـ فروشگاههای واقع در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز ملزم به رعایت این ماده هستند.
تبصره ۳ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است محصولات و مواد دخانی قاچاق را در هر نقطه از کشور ضبط و تحویل شرکت دخانیات ایران دهد. در صورت موافقت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شرکت دخانیات ایران محصول را با مشخصات ماده (۱۶) این آیین‌نامه بسته‌بندی و مانند سایر محصولات به فروش رسانده و درآمد حاصله را به حساب درآمدهای عمومی واریز خواهدنمود.
تبصره ۴ـ از محل درآمد حاصله حق‌الکشف کارکنان نیروی انتظامی، بازرسین و هزینه مربوط به فروش شرکت دخانیات پرداخت می‌گردد.
ماده ۱۷ـ به منظور جلوگیری از ورود محصولات دخانی، وزارتخانه‌های کشور و بازرگانی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صنایع و معادن و امور خارجه هماهنگی لازم را با کشورهای همسایه بعمل آورند و گزارش آن را به ستاد ارسال نمایند.
ماده ۱۸ـ شرکت دخانیات ایران موظف است استانداردهای ملی را در تولید و عرضه محصولات دخانی رعایت نماید. تولید و واردات محصولات دخانی مغایر با معیارهای تعیین شده در قوانین مربوط و این آیین‌نامه و دستورالعملهای مرتبط ممنوع است.
شرکت دخانیات ایران موظف است با اعمال برنامه‌ریزی و با هماهنگی ستاد سطح زیر کشت توتون و تنباکو را براساس نیاز کارخانجات داخلی تعیین نماید و از افزایش سطح زیر کشت بیشتر از نیاز کارخانجات داخلی با هماهنگی نیروی انتظامی جلوگیری بعمل آورد.
وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی وصنایع و معادن موظفند در صورت کاهش میزان نیاز به توتون و تنباکو کارخانجات داخلی، جایگزین تدریجی زراعت توتون و تنباکو را با سایر محصولات کشاورزی در الگوی کشت مناطق تولید و فرآوری محصولات دخانی مورد مطالعه و اجرا قرار دهند.
تبصره ـ پرداخت یارانه در زمینه کاشت، داشت و برداشت توتون و تنباکو به هر شکل مجاز نمی‌باشد.
ماده ۱۹ـ تا دو درصد (۲%) از سرجمع مالیات مذکور در ماده (۸) قانون در بودجه سنواتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منظور می‌گردد تا برای تحقق اهداف مبارزه و کنترل استعمال مواد دخانی در اختیار سازمانها، مؤسسات و جمعیتها قرار گیرد.
تبصره ـ ستاد ضوابط کمک به سازمانهای غیردولتی را تعیین و تصویب خواهدکرد.
ماده ۲۰ـ هر سه سال یکبار، حداقل و حداکثر جزای نقدی مقرر در قانون به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی براساس نرخ رسمی تورم سالانه که توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود با تصویب هیئت وزیران افزایش می‌یابد.
ماده ۲۱ـ دستگاههای موضوع ماده (۱۶۰) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موظفند برنامه‌های آموزشی و تبلیغی مصوب ستاد را برای پیشگیری از استعمال دخانیات و مبارزه با آن، اجرا نمایند.
ماده ۲۲ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است تسهیلات و امکانات آزمایشگاهی لازم را برای تعیین مواد و ترکیبات منتشره مواد دخانی فراهم نماید.
ماده ۲۳ـ دستگاههای ذی‌ربط به ویژه شرکت دخانیات ایران موظفند اطلاعات موردنیاز در رابطه با مفاد این آیین‌نامه را در اختیار ستاد قراردهند.
ماده ۲۴ـ دبیرخانه ستاد در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر است و معاون سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دبیر ستاد خواهدبود.
ماده ۲۵ـ وظایف دبیرخانه ستاد به شرح زیر تعیین می‌گردد:
۱ـ انجام بررسیهای لازم درخصوص پیشنهادهای قابل طرح در ستاد و تنظیم دستورجلسات آن.
۲ـ پیگیری مصوبات ستاد.
۳ـ راه‌اندازی کارگروههای تخصصی ملی و استانی و نظارت برآنها.
۴ـ انجام هماهنگیهای لازم با سایر وزارتخانه‌ها و سازمانها برای دعوت آنها به شرکت در جلسات برحسب مورد.
۵ ـ تدوین و ارایه گزارش عملکرد ستاد.
۶ ـ انجام سایر اموری که توسط ستاد به دبیرخانه محول می‌گردد.
۷ ـ جمع‌آوری و ثبت اطلاعات و آمار.
۸ ـ هماهنگی امور اجرایی مربوط به قانون.
۹ ـ تهیه و تدوین دستورالعملها و پیشنهاد راهبردها به ستاد.
ماده ۲۶ـ تعداد اعضا، ترکیب، وظایف و سایر مقررات مربوط به کارگروههای تخصصی طی دستورالعملی که به تصویب ستاد می‌رسد، تعیین می‌گردد.
