آیین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات

هیأت وزیران در جلسه‌ های مورخ ۷، ۱۰ و ۱۴ /۱ /۱۳۷۳ بنا به پیشنهاد شماره ۶۴۹۴۵ /۱۰۰ مورخ ۲۳ /۱۰ /۱۳۷۲ وزارت بازرگانی و به استناد ماده (۲۳) قانون ‌مقررات صادرات و واردات ـ مصوب ۱۳۷۲ ـ آیین ‌نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

ماده ۱ (اصلاحی ۰۳ˏ۰۵ˏ۱۴۰۰)ـ کمیته دائمی مقررات صادرات و واردات متشکل از نمایندگان نهاد ریاست جمهوری، وزارت بازرگانی ‌وزارت راه و ترابری، وزارت نفت، وزارت امور خارجه، وزارت کار و امور اجتماعی، وزارتخانه‌ های صنعتی و معدنی، وزارت کشاورزی، وزارت جهاد سازندگی،‌ وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت تعاون، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گمرک ایران، اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران)‌ و اتاق تعاون، تهیه پیش‌ نویس لوایح قانونی، مصوبات هیات دولت، شورای اقتصاد و کمیسیون اقتصاد هیأت دولت را در موارد زیر به عهده خواهد داشت:
1 ـ لایحه مقررات صادرات و واردات، لوایح موردی برای انجام اصلاحات و تغییرات لازم در قانون مقررات صادرات و واردات.
2 ـ لایحه برای لغو انحصاراتی که مانع رشد تولید یا تجارت است.
3 ـ آیین‌ نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات، اصلاحات و تغییرات موردی روی آیین ‌نامه اجرایی قانون مذکور.
4 ـ اصلاحات و تغییرات مندرجات جدول تعرفه گمرکی ضمیمه مقررات صادرات و واردات.
5 ـ طرح تصویبنامه‌ های هیات وزیران، شورای اقتصاد و کمیسیون اقتصاد هیات وزیران در رابطه با مقررات صادرات و واردات.
6 ـ کمیته مذکور همچنین بررسی و اظهارنظر و اقدام روی پیشنهادهای مربوط به مقررات صادرات و واردات را نیز به عهده خواهد داشت.

تبصره ۱ ـ کمیته موضوع این ماده در وزارت بازرگانی و به ریاست معاون وزیر بازرگانی تشکیل می ‌گردد. دبیرخانه کمیته مذکور در وزارت بازرگانی خواهد بود. نظر کمیته به مراجع ذی ربط منعکس خواهد گردید.

تبصره ۲(اصلاحی ۲۲ˏ۰۶ˏ۱۳۹۴)– در مواردی که دستگاه های اجرایی دیگری در ارتباط با موضوع باشند نماینده دستگاه اجرایی ذی ربط با حق رأی به جلسه دعوت خواهد شد.

ماده ۲‌(اصلاحی ۲۸ˏ۱۲ˏ۱۳۹۸)ـ‌ و‌زارتخانه‌ها و سازمان‌هایی که و‌رو‌د کالاهایی موکول به موافقت آنهاست، باید نظر کلی خود را در رابطه با و‌رو‌د کالاهای مذکور تا (۱۵) آبان ماه هر سال برای اجرا در سال بعد به و‌زارت بازرگانی اعلام نمایند. دستگاههای اجرایی یاد شده می‌ توانند نظرات تکمیلی خود را تا (۱۵) بهمن ماه هر سال به و‌زارت مذکور منعکس نمایند و در موارد استثنایی که به دلایلی اعلام موافقت کلی مقدو‌ر نباشد، دلایل و ضوابط صدو‌ر مجوز را به و‌زارت بازرگانی اعلام کنند.

تبصره ‌(اصلاحی ۱۲ˏ۱۱ˏ۱۳۷۹)ـ‌ در موارد خارج از موافقت کلی و‌زارتخانه‌ها و سازمانها ‌ـ‌ به استثنای کالای موکول به موافقت و‌زارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح ‌ـ‌ که و‌زارت بازرگانی اقدام به استعلام از و‌زارتخانه یا سازمان ذی ربط می‌ نماید، چنانچه ظرف (۱۵) رو‌ز از تاریخ دریافت استعلام پاسخی به آن و‌زارت داده نشود و‌زارت بازرگانی مجاز است رأساً نسبت به صدو‌ر مجوز موردی اقدام نماید.

ماده ۳ ـ وزارتخانه ‌ها و سازمانهایی که ورود یا صدور کالاهایی منوط به رعایت ضوابط استانداردها یا اخذ گواهی آنها، قبل یا بعد از اظهار کالا در گمرک میباشد،‌ موظفند شرایط و مشخصات مورد نظر خود، همچنین نام مؤسسات و سازمانهای کنترل کننده و مجری ضوابط مذکور را با درج آگهی در جراید و انتشار مقررات‌ ناظر به اطلاع واردکنندگان، صادرکنندگان و سازمان های اجرایی ذی ‌ربط برسانند.

تبصره ـ وزارتخانه‌ ها و سازما‌نهای مذکور موظف هستند زمان ‌بندی بررسی و آزمایش کالاهای تحت پوشش خود را ضمن لحاظ نمودن حداکثر تسهیل و‌ تسریع در امور تهیه و اعلام کنند.

ماده ۴ (اصلاحی ۲۱ˏ۰۵ˏ۱۳۸۶)ـ وزارتخانه‌ ها و سازمانهای مسؤول تعیین ضوابط ، مقررات و استانداردهای بهداشت انسانی، دامی و نبا‌تی که برای ترخیص و ورود کالا رعایت آنها ضرورت دارد موظف هستند بدون در نظر گرفتن موافقت یا مخالفت خود با ورود یا صدور کالا، ضوابط یاد شده را به وزارت بازرگانی اعلام نمایند و وزارت یاد شده بـه صورت عـام با انتشـار در رسانه‌های گروهی بـه اطلاع وارد کنندگان و صادر کنندگان و سازمان ها‌ی اجرایی برساند، در غیر اینصورت وزارتخانه یا سازمان مسئول نمی‌تواند از ترخیص کالاهایی که ضوابط آنها را اعلام نکرده ا‌ست جلوگیری نماید.

تبصره ۲ (اصلاحی ۲۱ˏ۰۵ˏ۱۳۸۶)– موارد استثناء و نیز هرگونه اعمال محدودیت در مبادی ورودی و خروجی کشور با اعلام وزارت بازرگانی در کمیسیون ماده (۱) آیین‌ نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات تعیین می‌ شود. ورود کا‌لاهایی که سابقه قبلی ورود از کشور مبدأ را ندارد جزو استثنائات خواهد بود.

ماده ۵ ـ با توجه به مفاد مواد (۱) و (۸) قانون مقررات صادرات و واردات که از این پس به اختصار «قانون» نامیده می شود ورود کلیه کالاهای قابل ورود اعم از‌اینکه واردکننده از بخش دولتی یا غیردولتی باشد به استثنای موارد زیر موکول به ثبت سفارش و اخذ مجوز ورود از وزارت بازرگانی با رعایت سایر شرایط مقرر‌خواهد بود.
موارد استثناء:
1 ـ کالاهای مورد نیاز خانوارهای مرزنشین، شرکتهای تعاونی آنها، ملوانان، کارکنان شناورها طبق فهرستی که در همین آیین ‌نامه می‌ آید و در حد مقرر در آن.
گمرک موظف است آمار واردات کالاهای موضوع این بند را طبق فرم وزارت بازرگانی تنظیم نموده و در پایان هر ماه به وزارت مذکور ارسال نماید.
2 ـ کالاهای خاص نظامی با تایید وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و کالاهای خاص انرژی اتمی با تایید رییس سازمان انرژی اتمی.
3 ـ کالاهای همراه مسافران ورودی در حدی که در این آیین‌ نامه مشخص میگردد و طبق فهرستی که وزارت بازرگانی اعلام مینماید.
4 ـ کالاهای وارداتی از طریق پست در حدی که در این آیین ‌نامه مشخص میشود.
5 ـ نمونه ‌های تجارتی و تولیدی در حدی که در این آیین ‌نامه تعیین خواهد شد.

تبصره ۱ ـ کالاهای اهدایی موضوع بند ۹ ماده ۳۷ قانون امور گمرکی به شرط تجاری نبودن فقط از لحاظ احراز انطباق با قانون مربوط منوط به بررسی وزارت ‌بازرگانی خواهد بود. لکن با توجه به مفاد تبصره ذیل بند ۲۰ ماده ۳۷ قانون مذکور نیاز به مجوزهای ورود مقرر توسط دولت را نخواهد داشت.

تبصره ۲ ـ مجوز ورود و ثبت سفارش وزارت بازرگانی برای ترخیص کالا کافی بوده و با داشتن آنها نیاز به اخذ مجوز ترخیص از وزارت مذکور نخواهد بود لکن‌ مواردی مانند گواهی بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا سازمان دامپزشکی و گواهی بهداشت نباتی سازمان حفظ نباتات و گواهی انطباق با‌ استاندارد مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی و نظایر آنها که برای تایید کیفیت کالا مستلزم بازدید کالا در مبدأ یا بعد از ورود به گمرک و نمونه ‌برداری از آن ‌است و اخذ آنها قانوناً الزامی است مشمول مفاد تبصره یک ماده ۸ قانون نمی ‌باشد.

تبصره ۳ ـ در مورد واردات کارگران و ایرانیان شاغل در کشورهای خارجی روش ثبت سفارش به صورت خاص با هماهنگی وزارت بازرگانی و وزارت کار و ‌امور اجتماعی تعیین خواهد شد.

ماده ۶ ـ در مواردی که برای کالاهای وارداتی، استاندارد اجباری تعیین و از طریق وزارت بازرگانی اعلام می‌ شود همچنین در مورد سایر استانداردها و ضوابط ‌موضوع ماده ۳ این آیین‌ نامه، واردکنندگان موظف هستند استانداردها و ضوابط مورد نظر را در قراردادهای خرید و اوراق ثبت سفارش کالا جهت الزام فروشنده ‌به ارسال کالا طبق استانداردها و ضوابط تعیین شده قید نموده، همچنین در اوراق مذکور ارائه برگ بازرسی کالا مبنی بر تایید رعایت استانداردها و ضوابط مذکور‌ را شرط پرداخت وجه قرار دهند. وزارت بازرگانی و بانک حسب مورد موظفند از ثبت آماری و صدور مجوز ورود، و ثبت سفارش کالاهای وارداتی مشمول‌ استانداردها و ضوابط مذکور که نکات بالا در پیش فاکتور و سایر اوراق ثبت سفارش آنها رعایت نشده باشد خودداری نمایند.

ماده ۷ ـ مقررات و دستورالعمل های سیستم بانکی کشور برای ورود و صدور کالا همچنین مقررات و دستورالعمل های شورای عالی هماهنگی ترابری کشور،‌ شورای عالی بیمه، شرایط صدور گواهی‌ های موضوع ماده ۶ فوق که در چهار چوب وظایف و اختیارات وزارتخانه‌ ها و سازمانهای متولی امر، صادر و عیناً ظرف ‌سه روز از طریق وزارت بازرگانی اعلام میشود جزو ضوابط ورود و صدور کالا میباشد که رعایت آنها در مورد کلیه کالاهای قابل ورود یا قابل صدور الزامی‌ است.

ماده ۸ ـ الف: کالای ممنوعه قانونی عبارت است از کالایی که ورود یا صدور آن به موجب قوانین ممنوع شده است.
ب: کالای ممنوعه توسط دولت شامل کلیه کالاهایی است که در جدول ضمیمه مقررات صادرات و واردات یا دیگر مصوبات دولت غیرمجاز اعلام شده است.

ماده ۹ ـ هرگونه معامله تجاری با رژیم اشغالگر قدس ممنوع است.

ماده ۱۰ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)ـ در اجرای ماده ۳ قانون، ملاک تجاری بودن، نحوه صدور، تمدید و ابطال کارت بازرگانی و موارد معافیت از داشتن آن، به شرح زیر اعلام میگردد:

۱ ـ ملاک تجاری بودن کالا:
کالاهایی که به تشخیص گمرک برای فروش، وارد یا صادر میگردد، اعم از اینکه به همان شکل یا پس از انجام عملیات تولیدی، تفکیک و بسته ‌بندی به فروش ‌برسد تجاری تلقی خواهد شد.

تبصره ـ موارد زیر تجاری تلقی نمیگردد:
1 ـ نمونه‌ های تجاری و صنعتی و نمونه برای بررسی و آزمایش در حدی که میتواند نمونه تلقی شود.
2 ـ ماشین ‌آلات، تجهیزات و اجزا و قطعات مربوط مورد نیاز واحدهای تولیدی فاقد کارت بازرگانی که در مواقع لزوم در حد نیاز خود با تشخیص وزارت‌ بازرگانی رأساً وارد می‌ نمایند.
3 ـ عملیات ورود و صدور کالا یا خدمت توسط سازمانها و مؤسسات دارای ردیف بودجه.
4 ـ صدور کالا توسط صادرکنندگان مبتدی برای یک دوره حداکثر ۶ ماهه در آغاز کار با مجوز وزارت بازرگانی.

بند ۲ (اصلاحی ۰۳ˏ۰۵ˏ۱۴۰۰)– چگونگی صدور کارت بازرگانی:
‏کارت بازرگانی توسط اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) در تهران یا سایر شهرستان ها به نام متقاضیانی که واجد شرایط زیر باشند برای مدت یک سال با رشته فعالیت خاص حسب درخواست متقاضی صادر می گردد که پس از تأیید وزارت بازرگانی معتبر خواهد بود.

تبصره ۱ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۳ˏ۱۳۸۹)– کارت بازرگانی کلیه شرکت های تعاونی و اتحادیه های مربوط فقط توسط اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران درتهران یا سایر شهرستان ها صادر می گردد که پس از تأیید وزارت بازرگانی معتبر خواهد بود.

تبصره ۲(اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– کارت بازرگانی کلیه شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های مربوط فقط توسط شعب اتاق تعاون ایران به نمایندگی از اتاق مذکور صادر می‌گردد که پس از تأیید وزارت صنعت، معدن و تجارت معتبر خواهد بود.

تبصره ۳ (اصلاحی ۱۹ˏ۰۵ˏ۱۴۰۱)– سقف ارزشی واردات برای دریافت کنندگان کارت بازگانی بر اساس رتبه بندی اعتباری سامانه یکپارچه اعتبارسنجی و رتبه بندی اعتباری تعیین می شود. در صورت عدم امکان رتبه بندی این سقف در سال اول پانصد هزار (۰۰۰ /۵۰۰) دلار خواهد بود. سقف ارزشی واردات در زمان ثبت سفارش اعمال خواهد شد. در صورت ارایه گواهی مبنی بر نداشتن بدهی گمرکی، سقف تعیین شده به میزان مبلغ وارداتی که بدهی گمرکی آن تسویه شده است مجدداً قابل استفاده خواهد بود. واحدهای تولیدی دارای پروانه بهره برداری از مراجع قانونی ذی ربط صرفاً برای تأمین نیاز تولیدی خود از شمول این تبصره مستثنی هستند. تعداد رشته فعالیت و نوع آن مخصوصاً در مورد کالاهای اساسی، حساس و ضروری نیز برای هر بازرگان بر اساس رتبه بندی اعتباری سامانه مذکور تعیین خواهد شد. افزایش سقف یاد شده برحسب نوع کالا با تأیید وزیر صنعت، معدن و تجارت مجاز می باشد.

تبصره ۴(اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– سقف ارزشی صادرات برای دریافت کنندگان کارت بازرگانی بر اساس رتبه ‌بندی اعتباری سامانه یکپارچه اعتبارسنجی و رتبه ‌بندی اعتباری، در صورت عدم امکان رتبه ‌بندی، این سقف در سال اول با لحاظ شاخص‌هایی نظیر گردش حساب بانکی شخص حقیقی یا حقوقی، مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره و سرمایه ثبتی شخص حقوقی حداکثر پانصد هزار (۵۰۰۰۰۰) دلار تعیین می‌شود. در صورت ارائه گواهی مبنی بر نداشتن تعهد ارزی، سقف تعیین شده به میزان مبلغ رفع تعهد شده مجدداً قابل استفاده خواهد بود.
جهت صادرات محصول تولیدشده واحد تولیدی دارای پروانه بهره‌ برداری توسط خود آن‌ها یا اشخاص زیر، در صورت کافی نبودن سقف تعیین شده، به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت به میزان مورد نیاز دارنده کارت بازرگانی به سقف مذکور اضافه می‌شود:
1 – شخص حقیقی یا حقوقی، که مالکیت بیش از پنجاه درصد (۵۰ %) آن واحد تولیدی را دارد.
2 – شخص حقوقیِ تحت مالکیت واحد تولیدی (با مالکیت بیش از پنجاه درصد (۵۰%))
3 – شخص حقوقی که با واحد تولیدی مذکور هر دو تحت مالکیت شخص واحد (با مالکیت بیش از پنجاه درصد (۵۰%)) باشند.

۱ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)-۲- اشخاص حقیقی ایرانی:

۱ /۲ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۳ˏ۱۳۸۹)ـ اشخاص حقیقی ایرانی
1 /۱ /۲ ـ داشتن حداقل سن ۱۸ سال تمام در مورد خانم‌ ها.
2/۱/۲ ـ داشتن برگ پایان خدمت نظام وظیفه یا برگ معافیت برای آقایان.
2/۱/۳ ـ داشتن سه سال سابقه فعالیت تجاری یا تولیدی به تایید دو نفر از دارندگان کارت بازرگانی یا ارائه مدارک دانشگاهی یا داشتن مجوز تولید از یکی از‌وزارتخانه‌های تولیدی.
2/۱/۴ ـ داشتن محل کسب متناسب با رشته فعالیت، اعم از ملکی یا استیجاری.
2/۱/۵ ـ داشتن دفاتر پلمپ شده و ارائه اظهارنامه ثبتی.
2/۱/۶ ـ داشتن حساب جاری در یکی از بانکها و ارائه گواهی بانک مبنی بر خوش حسابی.
2/۱/۷ ـ عدم اشتغال تمام وقت در وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و قوای سه گانه.
2/۱/۸ ـ عدم ورشکستگی به تقصیر و تقلب.
2/۱/۹ ـ عدم محکومیت مؤثر کیفری.

۱ -۱- ۲- داشتن حداقل سن بیست سال تمام.

۲ – ۱ -۲ – داشتن حداقل مدرک دیپلم متوسطه.

تبصره (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– اشخاص حقیقی و حقوقی زیر از ارائه مدرک موضوع جزء مذکور معاف می باشند:
1- دارندگان پروانه بهره برداری از مراجع قانونی ذی ربط مشروط به گذشت دو سال از تاریخ صدور پروانه.
2- ارائه کنندگان مدارک مثبته مبنی بر حداقل سه سال سابقه فعالیت در زمینه تجارت با تشخیص اتاق های بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران و تعاون ایران.

۳- ۲-۱- داشتن محل کسب با کاربری غیرمسکونی در سند اعم از ملکی یا استیجاری دارای شناسه رهگیری به نام شرکت یا یکی از صاحبین امضای مجاز (برای اشخاص حقوقی) و داشتن محل کسب با کاربری غیر مسکونی اعم از ملکی یا استیجاری دارای شناسه رهگیری به نام متقاضی (برای اشخاص حقیقی). متقاضیان با داشتن حدأقل (۲) سال سابقه تسلیم اظهارنامه مالیاتی مشروط بر آنکه مبلغ فروش کالا و خدمات آن‌ها در سال قبل بیشتر از یک برابر حداقل نصاب معاملات بزرگ اعلامی در ابتدای هر سال بر اساس ماده (۳) قانون برگزاری مناقصات – مصوب ۱۳۸۳- و تبصره (۱) آن باشد و نیز شرکت‌های دانش‌بنیان دارای تأییدیه از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، از شمول این شرط مستثنی هستند.

تبصره (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– برای احراز کاربری غیر مسکونی محل کسب موضوع این جزء، ملاک نوع کاربری مندرج در سند مالکیت حدنگار (تک برگ) است.

۴- ۱ -۲- ‏ داشتن دفاتر قانونی و ارایه اظهارنامه ثبتی.

تبصره (اصلاحی ۰۳ˏ۰۵ˏ۱۴۰۰)– برای احراز این شرایط بازدید از محل و ارایه مدارک مثبته و حسب مورد تأیید اتاق های بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) و تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.

۵- ۱- ۲- داشتن حساب جاری مورد تأیید بانک مرکزی.

۶- ۱-۲- عدم اشتغال (اعم از تمام وقت و پاره‌ وقت) و همچنین هرگونه رابطه استخدامی یا مشاوره با وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها و شرکت‌ها و مؤسسات دولتی، قوای سه‌گانه و نهادهای نظامی، انتظامی، عمومی غیردولتی و انقلابی.

۷- ۲-۱- عدم ورشکستگی به تقصیر و تقلب.

۸- ۲-۱- ‏نداشتن محکومیت مؤثر کیفری.

۱-۹- ۲- ارایه گواهی سازمان امور مالیاتی ذی ربط مبنی بر پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیات قطعی شده موضوع ماده (۱۸۶) قانون مالیات های مستقیم – مصوب ۱۳۶۶ – با اصلاحات بعدی آن.

۲-۱-۱۰- داشتن گواهی موفقیت در آزمون های توجیهی بازرگانی.

تبصره (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– آزمون مذکور با محتوا و مواد آموزشی متناسب با شرایط تجارت بین المللی توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق تعاون ایران با تایید وزارت صنعت معدن و تجارت برگزار می شود.

۱۱- ۲-۱- نداشتن بدهی قطعی گمرکی، موضوع ماده (۷) قانون امور گمرکی – مصوب ۱۳۹۰- و یا تعیین تکلیف بدهی خود و نداشتن قاچاق و جعل گمرکی.

تبصره ۱ (اصلاحی ۰۳ˏ۰۵ˏ۱۴۰۰)– گذراندن دوره آموزشی تخصصی آشنایی با تجارت فرامرزی در اتاق های بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) و تعاون ایران برای دریافت کارت بازرگانی توسط اشخاص حقیقی و نمایندگان مسئول از سوی اشخاص حقوقی الزامی است. دوره مذکور حداقل به مدت (۱۶) ساعت حاوی سرفصل های مشتمل بر آثار حقوقی و مالی استفاده از کارت بازرگانی، آشنایی با مقررات صادرات و واردات، مالیات، امور گمرکی، مبارزه با قاچاق کالا و ارز، سیاست های ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اخلاق کسب و کار، اینکوترمز، اعتبارات اسنادی، قانون تجارت و سازمان ها و نهادهای داخلی و بین المللی مرتبط با تجارت یا برخی عناوین دیگر به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت می ‏باشد. دوره مذکور با محتوا و مواد آموزشی متناسب با شرایط تجارت بین المللی با تأیید وزارت صنعت، معدن و تجارت، قابل تغییر می باشد.

تبصره ۲ (اصلاحی ۰۳ˏ۰۵ˏ۱۴۰۰)– دارندگان مدرک دانشگاهی در رشته های تخصصی ذی ربط، از شمول این حکم مستثنا می باشد. شیوه نامه مربوط شامل تعداد ساعات دوره و سرفصل مباحث و رشته های ذی ربط به پیشنهاد مشترک اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) و اتاق تعاون ایران و تأیید وزیر صنعت، معدن و تجارت ابلاغ خواهد شد.

۱۲ – ۱ – ۲ – ارائه کد اقتصادی.

۲(اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)-۲ – اشخاص حقیقی غیر ایرانی:

۱ – ۲ – ۲ – داشتن کلیه شرایط مقرر برای اشخاص ایرانی.

۲ – ۲ – ۲ کار و اقامت معتبر.- داشتن پروانه

۳ – ۲ – ۲ – عمل متقابل کشور متبوع آنها در مورد ایرانیان مقیم آن کشور.
در موارد خاص که صدور کارت بازرگانی بدون توجه به عمل متقابل کشور متبوع متقاضی به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت ضرورت داشته باشد، وزارت یاد شده می تواند مجاز بودن صدور کارت بازرگانی برای این قبیل متقاضیان را بدون رعایت شرط عمل متقابل به اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) اعلام نماید.

۳ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)-۲ – اشخاص حقوقی اعم از اینکه تشکیل و ثبت آنها در ایران بوده یا تشکیل آنها در خارج از کشور بوده و سپس در ایران به ثبت رسیده باشند:

۱ – ۳ – ۲ – مدیرعامل یا یکی از صاحبان امضای مجاز شرکت باید دارای تمامی شرایـط مقـرر در اجزای(۱ – ۱ – ۲) – (۲ -۱ – ۲) -( ۷ – ۱ – ۲) – (۸ – ۱ – ۲) – (۱۰ – ۱ – ۲) و حسب مورد ( ۲ – ۲ – ۲) – ( ۳ – ۲ – ۲) نیز باشد.

۱ /۳ /۲ ـ مدیرعامل و رییس هیأت مدیره شرکت دارای شرایط مقرر در بندهای ۱ /۱ /۲ ـ ۲ /۱ /۲ – ۷ /۱ /۲ – ۸ /۱ /۲ – ۹ /۱ /۲ – ۲ /۲ /۲ – ۳ /۲ /۲ باشند.

تبصره ۱ ـ مدیریت شرکتهای تعاونی و شرکت های دولتی و شرکتهای موضوع قانون حفاظت صنایع مشمول محدودیت بند ۷ /۱ /۲ نخواهند بود.

تبصره ۲ ـ مدیران شرکتهای دولتی، شرکت های متعلق به نهادهای انقلابی و شرکتهای موضوع قانون حفاظت صنایع به حکم مدیریت آنان توسط سازمان ‌دولتی با نهاد ذی ‌ربط صادر شده باشد از ارائه گواهی موضوع بند ۹ /۱ /۲ معاف خواهند بود.

۲ – ۳ – ۲ – مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره دارای شرایط مقرر در جز (۶ -۱ -۲) باشند. موارد ذیل مشمول محدودیت جزء (۶ -۱ -۲) و شرایط (۱۰ -۱ -۲) نمی شود:
1 – شرکت ها و مؤسسات دولتی
2 – نهادهای انقلابی
3 – نهادهای عمومی غیردولتی
4 – شرکت‌ها و مؤسسات متعلق به بندهای (۱) تا (۳) ( با مالکیت بیش از پنجاه درصد)
5 – شرکت‌ها و مؤسسات متعلق به بند (۴) ( با مالکیت بیش از پنجاه درصد)
6 – شرکت‌های تعاونی
7 – اعضای هیأت علمی

۳ – ۳ – ۲ – شرکت‌ها باید دارای شرایط مقـرر در اجزای ( ۳ – ۱ – ۲ ) – ( ۴ -۱ – ۲) – ( ۵ -۱ -۲ ) – (۷ -۱ – ۲) – (۹ -۱ -۲) و ( ۱۱ – ۱ – ۲ ) باشند.

۲-۳-۴- ‏شرکت ها باید دارای شرایط مقرر در اجزای (۲-۱-۴‏)، (۲-۱-۵‏)، (۲-۱-۶)، (۲-۱-۸‏) و (۲-۱-۱۰‏) باشند.

تبصره (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– کارت بازرگانی اشخاص حقوقی با رعایت مفاد بندهای یادشده به نام شرکت صادر می‌گردد.

۳(اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– چگونگی تمدید کارت بازرگانی:
درخواست تمدید کارت از طریق سامانه جامع تجارت صورت می‌پذیرد. متقاضیان تمدید کارت بازرگانی باید شرایط زیر را داشته باشند:

۱ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– ۳ – دارا بودن تمامی شروط لازم برای صدور کارت بازرگانی

۲ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– ۳ – نداشتن تعهد ارزی سررسید شده واردات و صادرات

۳ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– ۳ – نداشتن بدهی حق بیمه برای متقاضیان حقیقی دارای کارگاه و متقاضیان حقوقی تمدید کارت بازرگانی

تبصره ۱ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– هر شخص حقیقی یا حقوقی فقط می تواند یک فقره کارت بازرگانی داشته باشد.

تبصره ۲ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– دارندگان کارت بازرگانی حق واگذاری آن به غیر را ندارند. در صورت احراز واگذاری کارت، اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) و اتاق تعاون ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت می توانند نسبت به تعلیق و یا ابطال کارت اقدام نمایند.

تبصره ۳ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– دارنده کارت بازرگانی مطابق ماده (۱۸۶) قانون مالیات های مستقیم، مسئول پرداخت مالیات است و مسئولان صدور، تجدید و تمدید کارت بازرگانی در صورت عدم رعایت ماده مزبور مسئولیت تضامنی با مؤدی خواهند داشت و در صورت استفاده از کارت بازرگانی دیگری مطابق ماده (۲۷۴) قانون مالیات های مستقیم اقدام خواهد شد. در هر حال ماده (۱۸۲) قانون یاد شده اعمال خواهد شد و واردکننده مطابق قانون امور گمرکی مشمول پرداخت حقوق ورودی است.

تبصره ۴ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌تواند با استناد به رتبه‌بندی اشخاص موضوع تبصره (۳) بند (۲) این ماده، در زمان تمدید کارت بازرگانی، متقاضی را صرفاً از یکی از شروط مندرج در بندهای ( ۳ -۱ -۲)، (۵ -۱ – ۲)، (۳ – ۲) و ( ۳ – ۳) برای حداکثر (۲) سال معاف نموده و آن را در رتبه ‌بندی افراد لحاظ نماید. همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت می تواند نداشتن سوء اثر ناشی از چک برگشتی یا عدم آن را در رتبه بندی اخیر منظور نماید. دستورالعمل این تبصره توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت با همکاری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق تعاون ایران تهیه و ظرف سه ماه ابلاغ می‌گردد.

تبصره ۵ (اصلاحی ۰۶ˏ۰۸ˏ۱۳۹۷)– دارنده کارت بازرگانی مطابق ماده (۱۸۶) قانون مالیات های مستقیم مسئول پرداخت مالیات است و مسئولان صدور، تجدید و تمدید کارت بازرگانی در صورت عدم رعایت ماده مزبور مسئولیت تضامنی با مؤدی خواهند داشت و در صورت استفاده از کارت بازرگانی دیگری مطابق ماده (۲۷۴) قانون مالیات های مستقیم اقدام خواهد شد. در هر حال ماده (۱۸۲) قانون یاد شده اعمال خواهد شد و واردکننده مطابق قانون امور گمرکی مشمول پرداخت حقوق ورودی است.

۴ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– موارد معافیت از داشتن کارت بازرگانی:
1 – ۴ – شرکت ‌های تعاونی مرزنشینان برای ورود کالاهای مورد نیاز خانوارهای مرزنشین طبق فهرست مربوط و به تعداد، مقدار و ارزش تعیین شده و صدور‌کالاهای در ازای کالاهای وارداتی.
2 – ۴ – ملوانان ایرانی شاغل در شناورها که بین سواحل ایران و سایر کشورها در تردد هستند، برای ورود کالاهای مورد نیاز خانواده خود به تعداد، مقدار و ‌ارزش تعیین شده.
3 – ۴ – پیله‌ وران، برای ورود کالاهای قابل ورود مورد نیاز استان خود و استان های همجوار در صورت اخذ کارت پیله‌وری و مجوز ورود از سازمان صنعت، معدن و تجارت شهر یا‌ استان مربوط.
4 -۴ -کارگران ایرانی شاغل در خارج از کشور در صورت داشتن کارنامه شغلی از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طبق فهرست مربوط و در حد تعداد، مقدار یا ‌ارزش تعیین شده.
5 – ۴ -کالاهایی که ورود و صدور آنها به تشخیص گمرک برای فروش نمی ‌باشد.

۵ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– در صورتی که بین متقاضیان کارت بازرگانی و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران یا اتاق ‌تعاون ایران اختلاف پیدا شود، هر یک از طرفین می‌ توانند موضوع اختلاف را با ذکر دلایل خود جهت اتخاذ تصمیم نهایی به وزارت صنعت، معدن و تجارت منعکس نمایند.

۶ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– در صورتی که بعد از صدور کارت برای وزارت صنعت، معدن و تجارت مشخص شود که دارنده کارت فاقد یک یا چند شرط از شرایط دریافت کارت می ‌باشد یا بعد از صدور‌ فاقد شرط یا شرایط مذکور گردیده است، وزارت مذکور می ‌تواند رأساً نسبت به ابطال کارت اقدام نموده و موضوع را به اطلاع اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) یا ‌اتاق تعاون ایران حسب مورد برساند. لکن در صورتی که این امر برای اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران یا اتاق تعاون ایران مشخص گردد باید موضوع را جهت ابطال به ‌وزارت صنعت، معدن و تجارت منعکس نماید.

تبصره ۱ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– چنانچه در طول دوره اعتبار کارت بازرگانی، گزارشی مبنی بر رفتار سوء تجاری دارنده کارت بازرگانی دریافت شود، وزارت صنعت، معدن و تجارت در صورت احراز توسط کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت، گمرک جمهوری اسلامی ایران و اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) و اتاق تعاون ایران (حسب مورد)، می تواند تا زمان حصول رسیدگی توسط مراجع ذی ربط، نسبت به تعلیق یا ابطال کارت بازرگانی اقدام نماید.

تبصره ۲ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– انقضا، تعلیق یا ابطال کارت بازرگانی به هر دلیلی مانع از اصلاح یا تمدید ثبت سفارش و ترخیص یا صادرات کالاهایی که حسب مورد شروط مندرج در ماده (۱۱) و ماده (۱۱) مکرر این آیین نامه را دارند نمی‌گردد.

تبصره ۳ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– مکلف کردن متقاضی صدور و یا تمدید کارت بازرگانی به وارد کردن اطلاعات در سامانه و یا ارائه مدارک مربوطه برای بیش از یکبار ممنوع است.

تبصره ۴ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– جزءهای ( ۱ – ۱) تا (۳ – ۱) تبصره (۳) و جزءهای (۱) تا (۳) تبصره (۴) بند (۲) و جزء (۴ -۱ -۲) این ماده پس از ایجاد امکان استعلام سامانه ای (سیستمی) مالکیت توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله سازمان مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی لازم‌الاجرا خواهد بود.

تبصره ۵ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۴۰۱)– وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است گزارش عملکرد شش ماهه تبصره‌های (۳) و (۴) بند (۲) این ماده را به هیئت وزیران ارائه نماید.

ماده ۱۱‌ ـ‌ کالاهایی که سود بازرگانی آنها به موجب جدو‌ل پیوست این آیین‌ نامه یا تصویبنامه‌ های خاص از طرف دو‌لت در جهت افزایش تغییر می‌ یابد و کالاهایی که ممنوع اعلام می‌ شود و همچنین کالاهایی که شرط و‌رو‌د آنها در جهت محدو‌دیت تغییر می‌ کند، در صورت انطباق با یکی از شرایط ذیل و با رعایت مقررات قبل از ممنوعیت توسط دو‌لت یا تغییر شرط و‌رو‌د و یا افزایش سود بازرگانی قابل ترخیص خواهد بود:

ماده ۱۱(اصلاحی ۱۵ˏ۰۸ˏ۱۳۸۱)– ‌کالاهایی که به موجب جدول ضمیمه این آیین‌نامه یا تصویب‌نامه‌های خاص از طرف دولت ممنوع اعلام می‌شود همچنین کالاهایی که شرط ورود آنها در جهت‌محدودیت تغییر می‌کند در صورت انطباق با یکی از شرایط ذیل و با رعایت مقررات قبل از ممنوعیت توسط دولت یا تغییر شرط ورود قابل ترخیص خواهد بود:

۱(اصلاحی ۲۴ˏ۱۰ˏ۱۳۸۶)ـ قبل از ممنوع شدن یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی ثبت سفارش در وزارت بازرگانی انجام شده باشد و کالا در گمرک موجود بوده و در دفاتر گمرک به ثبت رسیده باشد.

۲ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۷ˏ۱۳۹۴)– برای کالا قبل از ممنوعیت توسط دولت یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی، اعتبار اسنادی گشایش شده و بارنامه حمل قبل از انقضای مهلت اعتبار صادر گردد. اعتبارات اسنادی که پس از ممنوعیت یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی تمدید می شود، مشمول این بند نخواهد بود.

۳ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۷ˏ۱۳۹۴)– برای کالاها قبل از ممنوعیت توسط دولت یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی، ثبت سفارش در وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام و از طریق بروات اسنادی با تعهد بانک، کارسازی و بارنامه حمل در مهلت بروات اسنادی صادر شده باشد. برواتی که پس از ممنوعیت یا تغییر شرط ورود یا افزایش سود بازرگانی تمدید می شود، مشمول این بند نخواهد بود.

بند ۳ مکرر (الحاقی ۰۶ˏ۱۲ˏ۱۳۹۳)– برای کالا قبل از ممنوعیت توسط دو‌لت یا تغییر شرط و‌رو‌د و یا افزایش سود بازرگانی پس از ثبت سفارش در وزارت صنعت، معدن و تجارت، حواله ارزی در بانک عامل کارسازی شده و بارنامه حمل قبل از انقضای ثبت سفارش صادر و کالا ظرف مهلت ‌های ذیل بند (۴) این ماده به کشور رسیده باشد.

۴ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۷ˏ۱۳۹۴)– در مورد کالاهای بدون انتقال ارز (بدون تعهد نظام بانکی برای پرداخت وجه) که ثبت سفارش در وزارت صنعت، معدن و تجارت قبل از ممنوعیت یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی انجام شده باشد و اولین بارنامه حمل هر محموله قبل از ممنوعیت یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی صادر و ظرف مهلت های زیر به قلمرو گمرکی وارد شود:

الف (اصلاحی ۰۸ˏ۰۷ˏ۱۳۹۴)– در صورت حمل از طریق هوایی ظرف ده روز از تاریخ صدور هر بارنامه حمل.

ب (اصلاحی ۰۸ˏ۰۷ˏ۱۳۹۴)– در صورت حمل از طریق دریا، زمین یا به طور مرکب از طریق دریا و زمین از تاریخ صدور هر بارنامه حمل به شرح زیر مهلت خواهد داشت:
1- کالاهایی که از کشورهای حوزه خلیج فارس و همجوار خریداری و حمل می شود ظرف بیست روز.
2- سایر کشورها از طریق زمین ظرف چهل روز، دریایی یا دریایی و زمینی ظرف پنجاه و پنج روز.

۵ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۷ˏ۱۳۹۴)– در مورد کالاهای به صورت واردات در مقابل صادرات که خارج از نظام بانکی وارد می شوند، ثبت سفارش در وزارت صنعت، معدن و تجارت قبل از ممنوعیت یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی انجام شده و صادرات قبل از ثبت سفارش صورت گرفته باشد، در صورتی که بارنامه حمل قبل از ممنوعیت یا تغییر شرط ورود و یا افزایش سود بازرگانی صادر و ظرف مهلت های مندرج در ذیل بند (۴) این ماده به قلمرو گمرکی وارد شود.

تبصره ۱‌(منسوخه ۲۴ˏ۱۰ˏ۱۳۸۶)ـ‌ در مورد کالاهای موضوع این ماده چنانچه مجوز قبلی و‌زارت بازرگانی قبل از ممنوعیت توسط دو‌لت یا تغییر شرط و‌رو‌د کسب شده باشد، باید بارنامه ظرف مهلت مندرج در مجوز صادر و کالا ظرف مهلت‌های تعیین شده در بندهای «الف» و «ب» فوق و‌ارد شود.

تبصره ۱‌(اصلاحی ۲۴ˏ۱۰ˏ۱۳۸۶)ـ‌ موارد استثنا جز در رابطه با تغییر سود بازرگانی با موافقت کمیسیون موضوع ماده یک قابل انجام خواهد بود.

تبصره ۳‌(منسوخه ۲۴ˏ۱۰ˏ۱۳۸۶)ـ‌ کلیه کالاهایی که به صورت بدو‌ن انتقال ارز و‌ارد می‌گردد و در زمان افزایش سود بازرگانی در گمرکات موجود می‌ باشد، مشمول سود بازرگانی افزایش یافته خواهد بود.

تبصره ۲‌(اصلاحی ۲۴ˏ۱۰ˏ۱۳۸۶)ـ‌ چنانچه سود بازرگانی در جهت کاهش باشد، سود بازرگانی کمتر ملاک محاسبه خواهد بود.

تبصره ۵(اصلاحی ۱۹ˏ۰۵ˏ۱۴۰۱)– کالاهای وارد شده به مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی حتی با رویه مرزنشینی و پیله وری با رعایت مفاد قانون ساماندهی مبادلات مرزی در صورت انطباق با یکی از موارد زیر مشمول مقررات این ماده خواهد بود:
1- قبض انبار کالا مورد تفکیک، تجمیع یا معامله قرار نگرفته باشد و حداکثر تا شش ماه از تاریخ ورود به کشور در گمرک اظهار شود. در این صورت زمان ورود کالا به قلمرو گمرکی از تاریخ ورود کالا به کشور محسوب می گردد. برای این منظور ثبت این قبیل اطلاعات در قبض انبار صادره و تغییرات آن از سوی سازمان منطقه، در سامانه گمرک الزامی است.
2- برای کالاهایی که به قصد عبور از این مناطق و به جهت واردات قطعی به کشور وارد می شوند، با اعلام کتبی واردکننده یا شرکت حمل و نقل به سازمان عامل منطقه و صدور قبض انبار به این منظور توسط آن سازمان، کالاهای ورود به قلمرو گمرکی تلقی می شوند. این گونه قبض انبارها مشمول هیچ یک از مقررات و تسهیلات مقرر در قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران و قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و آیین نامه های مربوط به آنها به استثنای عوارض و هزینه های ارایه خدمات در مناطق نمی باشد.

تبصره ۶ (الحاقی ۰۸ˏ۰۷ˏ۱۳۹۴)– تعرفه های مشمول حقوق ورودی تعرفه های فصلی مشمول استفاده از تسهیلات ماده (۱۱) نمی باشد.

‏ماده (۱۱)(الحاقی ۱۸ˏ۱۲ˏ۱۳۸۹) مکرر- صدور کالاهای واجد ضوابط مقرر در این آیین نامه در صورت تغییر مقررات و شرایط ‏صدور آنها به هر نحو جز در موارد زیر مشمول شرایط و مقررات قبل از تغییر می باشد

۱ (الحاقی ۱۸ˏ۱۲ˏ۱۳۸۹)– ‏حکم قانون شامل ضوابط جدید در مورد کالاهای صادر شده باشد.

۲ – مقررات و شرایط جدید در راستای ایجاد تسهیلات و یا کاهش ضوابط و یا رفع محدودیت باشد.
‏به منظور برخورداری از مصادیق تغییرات احتمالی شرایط و مقررات صدور از جمله ایجاد محدودیت در صادرات، برقراری عوارض و یا مابه التفاوت، ضوابط فنی، نرخ پایه صادراتی، تغییر وضعیت کالا از جهت یارانه ای بودن یا نبودن، برقراری پیمان ارزی یا تعهد ارزی، اعمال محدودیت در معاملات با سایر کشورها و تغییر نرخ و اجبار به فروش ارز حاصل از صادرات توسط دولت، وجود یکی از ضوابط زیر قبل از تغییر الزامی است:
‏الف – گشایش اعتبار برای کالاها به نفع صادر کننده با سررسید حداکثر یک سال برای کالاهای مصرفی و دو سال برای کالاهای سرمایه ای که برای آن از سوی بانک تأییدیه صادر شده باشد.
‏ب – وجود کالا و اظهار آن درگمرک و اختصاص شماره ثبت (شماره کوتاژ).
‏ج – وجود قرارداد معتبر بنا به تشخیص وزارت بازرگانی و متکی به یکی از روش های ناظر بر معاملات طبق مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی موسوم به (UCP) و نیز وجود بیمه صادراتی یا بیمه تضمینی.
د – موارد استثناء با تشخیص و تأیید وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می گیرد.

۱ ـ قبل از ممنوع شدن توسط دولت یا تغییر شرط ورود در گمرک موجود بوده و در دفاتر گمرک به ثبت رسیده باشد.

۲ ـ برای کالا قبل از ممنوعیت توسط دولت یا تغییر شرط ورود، اعتبار اسنادی گشایش شده و بارنامه حمل قبل از انقضای مهلت اعتبار صادر گردد.

۳ ـ برای کالا قبل از ممنوعیت توسط دولت یا تغییر شرط ورود از طریق بروات اسنادی پس از تایید ثبت سفارش توسط بانک مجاز ثبت سفارش گردیده و برای‌برات مربوط توسط وارد کننده قبولی نوشته شده و اولین بارنامه حمل قبل از انقضای مدت اعتبار ثبت سفارش صادر شده باشد و ظرف مهلت‌های ذیل بند ۴ این‌ماده به کشور وارد گردد.

۴ ـ در مورد کالاهای بدون انتقال ارز (‌بدون تعهد سیستم بانکی برای پرداخت وجه) که مجوزهای لازم برای ورود آنها بر اساس مقررات قبل از ممنوعیت توسط‌ دولت یا تغییر شرط ورود کسب شده باشد. در صورتی که اولین بارنامه حمل قبل از ممنوعیت یا تغییر شرط ورود صادر و ظرف مهلت‌ های زیر به کشور وارد ‌گردد:

الف ـ در صورت حمل از طریق هوایی حداکثر ظرف ۲۰ روز از تاریخ صدور اولین بارنامه حمل

ب ـ در صورت حمل از طریق دریا، زمین یا به طور مرکب از طریق دریا و زمین از تاریخ صدور اولین بارنامه حمل به شرح زیر مهلت خواهد داشت:
1 ـ در مورد کالاهایی که از کشورها و امارات عربی خلیج فارس و کشورهای همجوار خریداری و حمل می‌گردد ۲۰ روز.
2 ـ در مورد سایر کشورها از طریق زمین ۴۰ روز، دریایی یا دریایی و زمینی ۵۵ روز.

تبصره ۱ ـ در مورد کالاهای موضوع این ماده چنانچه مجوز قبلی وزارت بازرگانی قبل از ممنوعیت توسط دولت یا تغییر شرط ورود کسب شده باشد، باید‌ بارنامه ظرف مهلت مندرج در مجوز صادر و کالا ظرف مهلت‌های تعیین شده در بندهای الف و ب فوق وارد شود.

تبصره ۲ ـ موارد استثنا با موافقت کمیسیون موضوع ماده یک قابل انجام خواهد بود.

ماده ۱۲ ـ حمل کالاهای صادراتی کشور با وسایل نقلیه خارجی مجاز است و نیاز به کسب مجوز شورای عالی هماهنگی و ترابری کشور وزارت راه و ترابری ‌ندارد.

تبصره ـ وزارت راه و ترابری (‌شورای عالی هماهنگی ترابری کشور) با استفاده از روش‌ های اقتصادی مشوق‌ هایی برای حمل کالاهای صادراتی با وسایل نقلیه‌ ایرانی پیش‌ بینی نماید.

ماده ۱۳ ـ شورای عالی هماهنگی ترابری کشور در رابطه با اولویت حمل کالاهای وارداتی توسط وسایط نقلیه ایرانی اعم از دریایی، هوایی، جاده ‌ای و راه ‌آهن، ‌دستورالعمل های مربوط را با توجه به نکات زیر تصویب و جهت اجراء به کلیه ارگانهای ذی ‌ربط ابلاغ خواهد نمود:
1 ـ تعیین روش های مناسب برای کاهش تشریفات اداری و استفاده از ابزارهای اقتصادی به منظور گرایش صاحبان کالا به استفاده بیشتر از ناوگان ایرانی.
2 ـ ایجاد تسهیلات برای وسایل نقلیه ایرانی.

ماده ۱۴ ـ گمرک ایران مسئوول اجرای ماده ۷ قانون مقررات صادرات و واردات خواهد بود و موظف است آمار کالاهای ترانزیت شده از این گونه محل‌ ها را هر‌ سه ماه اعلام نماید. سازمان بنادر و کشتیرانی، شرکت انبارهای عمومی و سایر سازمانها و شرکتهایی که در ارتباط با اجرای این ماده هستند، مکلف به تبعیت از دستورهای گمرک‌ می‌ باشند.

ماده ۱۵ (اصلاحی ۳۰ˏ۰۴ˏ۱۳۷۸)– اهالی کلیه بخشهای مرزی استانهای کشور، به استثنای جمعیت ساکن شهرهای مرکز شهرستانهای مرزی، با دریافت کارت مبادلات مرزی مشمول تسهیلات مبادلات مرزی خواهند بود.

تبصره ۱ (اصلاحی ۱۸ˏ۱۰ˏ۱۳۷۹)– شهرستانهای لامرد و دشتستان و همچنین بخشهای مرکزی استانهای سیستان و ‌بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان مشمول این ماده می‌ باشند.

تبصره ۲ ۱۰/۰۳/۱۳۷۷– کارت مبادلات مرزی توسط اداره بازرگانی محل و در صورت نبودن آن بخشداری محل، در اسفندماه‌ هر سال تا پایان فروردین ماه سال بعد به نام ‌سرپرست خانواده صادر می ‌گردد و به مدت یک سال اعتبار دارد. تمدید کارت های مبادلات مرزی برای سالهای بعد نیز موکول به انجام تشریفات مقرر در این ماده ‌خواهد بود.

تبصره ۳۱۰/۰۳/۱۳۷۷– نوزادان خانوارهای دارنده کارت مبادلات مرزی در صورتی که عضو ششم به بعد خانواده باشند، مشمول تسهیلات مبادلات مرزی نخواهند بود.

ماده ۱۶ ۱۰/۰۳/۱۳۷۷ـ دارندگان کارت مبادلات مرزی می‌ توانند با تحویل کارت خود به شرکت تعاونی مرزنشینان محل، در آن عضو شوند. شرکت تعاونی پس از دریافت ‌کارت، مهر خود را در محل مخصوص روی کارت خواهد زد. شرکت مذکور فهرستی از کارتهایی را که دریافت و مهر نموده تهیه کرده و به تأیید اداره بازرگانی یا‌ بخشداری محل می‌ رساند. شرکت تعاونی می ‌تواند با ارائه فهرست مذکور به میزان مجموع سهمیه اعضای خود در چهارچوب مقررات مربوط اقدام به مبادله ‌مرزی نماید. خانواده‌ هایی که کارت آنها توسط تعاونی مهر نشده و مایل به عضویت در تعاونی نیستند یا تعاونی در محل آنان تشکیل نگردیده است می‌ توانند با‌ ارائه کارت خود بدون حق توکیل در حد سهمیه تعیین شده مبادله مرزی نمایند.

تبصره ۱ (اصلاحی ۱۸ˏ۱۰ˏ۱۳۷۹)– سقف ارزش کالاهای قابل ورود توسط خانوارهای مرزنشین و شرکتهای تعاونی مرزنشینان به میزان سیصد میلیون (۰۰۰ /۰۰۰ /۳۰۰) دلار در هر‌ سال تعیین می‌ شود. تعیین سهمیه هر یک از استانهای مشمول تسهیلات مبادلات مرزی از رقم مذکور بر عهده کمیته مندرج در تبصره (۱) ماده (۱۷) این‌ تصویبنامه خواهد بود.

‌تبصره۲۱۰/۰۳/۱۳۷۷– شرکتهای تعاونی مرزنشینان می ‌توانند همانند سایر اشخاص حقوقی، خارج از مقررات مربوط به مبادلات مرزی در چارچوب مقررات عمومی ‌صادرات و واردات اقدام به صادرات و واردات کالا نمایند. انجام فعالیتهای تجاری موضوع این تبصره علاوه بر سقف مشخص شده در تبصره (۱) این ماده‌ خواهد بود.

تبصره ۳۱۰/۰۳/۱۳۷۷– وزارت تعاون موظف است نظارت خود را بر شرکتهای تعاونی مرزنشینان به صورتی اعمال نمایدکه اقدامات شرکتهای مزبور مانع از اشتغال مولد در ‌استان‌های مربوط نشود.

تبصره ۴(اصلاحی ۱۸ˏ۱۲ˏ۱۳۷۸)– بخشی از سود حاصل از صادرات و واردات شرکتهای تعاونی مرزنشینان با هدایت و نظارت وزارت تعاون با رعایت ماده (۲۵) قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران برای سرمایه گذاری در زمینه ایجاد و توسعه ‌واحدهای اشتغال زا در محدوده جغرافیایی محل استقرار شرکت های مزبور به مصرف خواهد رسید.

ماده ۱۷۱۰/۰۳/۱۳۷۷– دارندگان کارت مبادلات مرزی یا شرکت تعاونی آنان مجازند کلیه کالاهایی را که صادرات آنها مجاز است یا با صادرات آنها موافقت کلی شده است، با‌رعایت سایر مقررات در حد سقف ارزشی پانصد هزار (۰۰۰‌/۵۰۰) ریال برای هر نفر در هر سال، صادر کرده و در مقابل، بدون اخذ مجوزهای مقرر در جداول‌ مقررات صادرات و واردات در حد سقف مزبور اقدام به واردات کالاهای مورد نیاز خود نمایند.

الف ـ «فهرست کالاهای قابل ورود توسط دارندگان کارت مبادلات مرزی یا تعاونیهای مرزنشینان و میزان معافیت گمرکی آنها.»
1 ـ برنج خوراکی ـ (۵۰) کیلوگرم برای هر نفر در سال یا معافیت کامل حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
2 ـ روغن نباتی خوراکی (جامد و مایع) با رعایت تاریخ مصرف و استاندارد مربوط ـ (۱۵) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود‌ بازرگانی.
3 ـ چای سیاه ـ (۲) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت کامل حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
4 ـ قند و شکر جمعاً (۲۰) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
5 ـ تمرهندی ـ (۵) کیلوگرم برای هر نفر در سال فقط برای نقاط ساحلی مشمول، با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
6 ـ ادویه (شامل زردچوبه، فلفل سیاه، زنجبیل، هل، میخک و دارچین) ـ جمعاً (۳) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود‌ بازرگانی.
7 ـ چرخ خیاطی خانگی دستی یا صنعتی کامل ـ یک دستگاه برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
8 ـ فلاسک چای ـ یک دستگاه برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۳۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
9 ـ شیشه فلاسک چای ـ یک عدد برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۳۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
10 ـ فانوس بادی ـ یک عدد برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
11 ـ چوب چهار تراش فقط برای نقاط ساحلی مشمول ـ بدون محدودیت.
12 ـ چوب ساج برای لنج ‌سازی ـ بدون محدودیت.
13 ـ موتور برای قایق و لنج باری و صیادی یا قطعات منفصله آن ـ بدون محدودیت.
14 ـ میخ مخصوص لنج ‌سازی ـ بدون محدودیت.
15 ـ دستگاه و ابزار نجاری برای لنجسازی یا قطعات منفصله آن ـ بدون محدودیت.
16 ـ روغن سیفه برای مصرف در لنج ـ بدون محدودیت.
17 ـ سیم گرگور برای ساخت قفس صید ماهی ـ بدون محدودیت.
18 ـ لاستیک‌ رویی و تویی برای وسایل نقلیه ـ یک حلقه ‌تویی و یک حلقه ‌رویی برای هر نفر در سال.
19 ـ قلاب ماهیگیری به میزان مصرف سالانه افرادی که به کار صید ماهی اشتغال دارند با رعایت ضوابط شیلات
20 ـ موتور ژنراتور برق تا (۲۰) کیلووات برق ـ یک دستگاه برای هر (۲۰) نفر در سال با معافیت (۲۵ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
21 ـ کمپرسور یخچال و کولر ـ یک دستگاه برای هر (۱۰) نفر در سال با معافیت (۳۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
22 ـ قطعات یدکی ماشین‌ آلات کشاورزی ـ بدون محدودیت.
23 ـ کولر گازی برای هر خانوار یک عدد.

ب ـ شرایط ورود:
1 ـ ساخت یا محصول کشورهای ممنوع‌المعامله نباشد.
2 ـ مجوزهای مربوط به بهداشت انسانی، حیوانی و نباتی و استاندارد (‌در چهارچوب مقررات مربوط) و گواهی سازمان انرژی اتمی ایران (‌در چهارچوب‌دستورالعمل مورد تفاهم این سازمان با وزارت تعاون که به گمرک اعلام می‌گردد) اخذ شود.

تبصره ۱۱۰/۰۳/۱۳۷۷– فهرست نوع و مقدار کالاهای قابل ورود توسط مرزنشینان و میزان معافیت گمرکی آنها و همچنین تغییرات بعدی آن توسط کمیته‌ای زیر نظر وزارت‌ بازرگانی و متشکل از وزارتخانه‌های تعاون و کشور تهیه می‌شود و پس از تصویب اکثریت وزرای عضو کمیسیون اقتصاد هیأت دولت با رعایت ماده (۱۹)‌ آیین ‌نامه داخلی هیأت دولت قابل صدور خواهد بود.

تبصره ۲۱۰/۰۳/۱۳۷۷– تعهد ارزی برای صدور کالا توسط دارندگان کارت مبادلات مرزی یا شرکت تعاونی آنان در گمرک تودیع می ‌شود. مهلت ورود کالای وارداتی هشت ماه‌ از تاریخ تودیع تعهد ارزی کالای صادراتی خواهد بود. در صورتی که کالای وارداتی ظرف مهلت مقرر وارد نشود، گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است‌عدم ایفای تعهد را جهت پیگیری قانونی به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منعکس نماید.

تبصره ۳۱۰/۰۳/۱۳۷۷– شرایط مبادله کالا توسط دارندگان کارت مبادلات مرزی یا شرکت تعاونی آنان به شرح زیر می‌ باشد:
1- کالای وارداتی ساخت یا محصول کشورهای ممنوع‌المعامله نباشد.
2- انجام صادرات و واردات کلیه کالاها منوط به رعایت مقررات بهداشت انسانی، دامی و نباتی و مقررات مربوط به انرژی اتمی می‌ باشد.

ماده ۱۸ ـ کالاهای مورد نیاز خانواده‌های ملوانان: استفاده از مزایای موضوع ماده ۱۰ قانون توسط کارکنان و ملوانان شناورهای که بین سواحل جمهوری اسلامی‌ایران و سایر کشورها تردد می‌کنند منوط به داشتن کارت شناسایی معتبر از سازمان بنادر و کشتیرانی است. کارکنان و ملوانانی که کارت مذکور را داشته باشند، از‌مزایای شرکت‌های تعاونی مرزنشینان یا خانواده‌های مرزنشین برخوردار می‌باشند و می‌توانند به تعداد افراد تحت تکفل خود کالاهای قابل ورود شرکت‌ها یا‌خانواده‌های مذکور را با رعایت شرایط مقرر و یا استفاده از تسهیلات پیش‌بینی شده وارد و ترخیص نمایند.

تبصره(اصلاحی ۰۸ˏ۰۳ˏ۱۳۸۱)– هر یک از کارکنان و ملوانان یاد شده می ‌توانند علاوه بر استفاده از مزایای مذکور برای چهار نوبت در سال و هر بار تا میزان چهار میلیون و چهارصد هزار (۰۰۰ / ۴۰۰ / ۴) ریال کالا از محل فهرست کالاهای قابل ورود توسط مرزنشینان را وارد و با استفاده از تسهیلات مقرر ترخیص نمایند.

ماده ۱۹ ـ افراد ساکن بخش‌های مرزی کشور که سه سال مستمر در این مناطق سکونت داشته و دارای اهلیت مندرج در ماده (۲۱۱) قانون مدنی برای خرید و‌فروش کالا می‌باشند می‌توانند با دریافت کارت پیله‌وری به نام خود، نسبت به مبادلات مرزی در چهارچوب مقررات ماده (۲۱) اقدام نمایند.

تبصره ـ کارت پیله‌وری توسط اداره بازرگانی محل صادر می‌گردد و دارای یکسال اعتبار از تاریخ صدور، می‌باشد.

ماده ۲۰ (اصلاحی ۱۹ˏ۰۵ˏ۱۴۰۱)ـ دارندگان کارت پیله وری می‌توانند بدون حق توکیل، ظرف یک سال اعتبار کارت خود، کالاهایی را که صادرات آنها مجاز یا با صادرات آنها موافقت‌ کلی شده است، با رعایت مقررات مربوط به کشور یا کشورهای مقابل محل سکونت خود صادر کرده و در مقابل کالاهای صادر شده، کالاهای مجاز یا مشروط ‌مورد نیاز خود را ـ که فهرست آن توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه و اعلام می‌گردد ـ با کسب مجوزهای مربوط در جداول مقررات صادرات و واردات و پرداخت‌حقوق گمرکی و سود بازرگانی مربوط، از کشورهای مذکور و مناطق آزاد تجاری و صنعتی یا مناطق ویژه حراست شده گمرکی پس از اخذ ثبت آماری معتبر از سامانه جامع تجارت وارد و ترخیص نمایند.

ماده ۲۱ (اصلاحی ۰۸ˏ۰۳ˏ۱۳۸۱)ـ کارگران و ایرانیان شاغل در خارج کشور که دارای کارنامه شغلی از وابسته کار جمهوری اسلامی ایران در کشور متوقف فیه یا وزارت کار و امور‌ اجتماعی هستند، مجازند سالانه جمعاً تا سقف ارزشی هشتاد و هشت میلیون (۰۰۰ /۰۰۰ /۸۸) ریال ریال ماشین ‌آلات صنعتی، ابزارآلات و مواد اولیه به استثنای اقلام‌ موضوع فهرست زیر را با کسب مجوز وابسته کار یا وزارت کار و امور اجتماعی و بدون انتقال ارز از طریق کلیه مبادی ورودی کشور با پرداخت حقوق گمرکی و ‌سود بازرگانی یا از طریق مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی یا مناطق ویژه حراست شده گمرکی و با استفاده از (۴۰ %) معافیت سود بازرگانی در مورد ماشین‌ آلات و ‌ابزار و (۲۰ %) معافیت سود بازرگانی در مورد مواد اولیه، بدون ارائه کارت بازرگانی و بدون اخذ مجوزهای مقرر در جداول مقررات صادرات و واردات با رعایت ‌سایر مقررات مربوط از گمرک ترخیص نمایند. برای ترخیص، ارائه کارنامه شغلی و مجوز وابسته کار یا وزارت کار و امور اجتماعی کافی است و حضور دارنده ‌کارنامه شغلی الزامی نمی ‌باشد.

تبصره ۱ ـ کارگران و ایرانیان شاغل در خارج کشور که مشمول این ماده می‌باشند می‌توانند عاملیت واردات کالا را به تعاونی کارگران شاغل در خارج کشور یا در‌صورت نبودن تعاونی به اشخاص دیگر واگذار کنند.

تبصره ۲ ـ واردات کالا توسط کارگران یاد شده و ایرانیان شاغل در خارج کشور از سایر مبادی ورودی کالا و یا مازاد بر سقف مندرج در این ماده مطابق مقررات‌عمومی کشور خواهد بود.
ماشین ‌آلات، ابزارآلات و مواد اولیه که ورود آنها توسط کارگران و ایرانیان شاغل در خارج از کشور غیرمجاز است
1 ـ دستگاه چاپ ملخی.
2 ـ دستگاه چاپ روی نایلون.
3 ـ دستگاه بستنی ‌یخی اتوماتیک.
4 ـ دستگاه چاپ طلاکوب صحافی.
5 ـ ماشین بالانس تعمیرگاهی.
6 ـ مولتی تیلر.
7 ـ روتوتیلر.
8 ـ مبدل ‌های حرارتی.
9 ـ چرخ خیاطی برقی خانگی.
10 ـ ماشین ساخت درب چوبی.
11 ـ ماشینهای خراطی چوب.
12 ـ مینی لودر.
13 ـ کانال کن.
14 ـ انواع دیگهای بخار، دیگهای چدنی، مبدل ‌های حرارتی و غیره.
15 ـ خشک‌ کن ‌های غلات و علوفه و سبزیجات (ثابت و متحرک).
16 ـ ماشین ‌آلات کشتار دام و طیور و سردخانه.
17 ـ ماشین ‌آلات و تجهیزات تولید خوراک دام و طیور.
18 ـ ماشین ‌آلات و تجهیزات جوجه‌ کشی.
19 ـ ماشین‌ آلات برداشت علوفه نظیر چاپر ـ بیلر ـ موور.
20 ـ چاپر خودرو علوفه.
21 ـ نیشکر و سورتینگ و بسته ‌بندی میوه.
22 ـ انواع ماشین ‌آلات تبدیل و پروسس.
23 ـ انواع موتور پمپ و الکتروپمپ.
24 ـ انواع کمپرسور باد و پمپ‌ های خلاء.
25 ـ انواع پمپ‌ ها.
26 ـ انواع سختی سنج.
27 ـ انواع اتوکلاوها.
28 ـ انواع پرس‌ های ضربه ای، هیدورلیکی، قیچی، گیوتین.
29 ـ پرس بریک، لوله و آرماتور، خم ‌کن و آرماتوربر.
30 ـ ماشین ‌آلات تولید چرم.
31 ـ ماشین ‌های سند پلاست و شات پلاست.
32 ـ ماشین ‌آلات تولید سوسیس و کالباس.
33 ـ انواع لباسشویی ‌های صنعتی.
34 ـ دستگاه شیرینگ رپ.
35 ـ الکترو موتورهای سه فاز ۳۰ اسب.
36 ـ دستگاههای رنگرزی پارچه و نخ.
37 ـ دستگاههای تولید فرش ماشینی.
38 ـ ماشینهای بافندگی پارچه بجز Air jet و Water jet.
39 ـ انواع الکتروموتور گیربکس دورثابت و متغیر و حلزونی.
40 ـ انواع جرثقیل ‌های پشت کامیونی.
41 ـ انواع بالابرهای صنعتی و ساختمانی و آسانسورها.
42 ـ جرثقیل ‌های موبیل کمتر از ۳۰ تن.
43 ـ ماشین ‌آلات بوجاری آرد و غلات.
44 ـ کمپرسورهای فریونی.
45 ـ ماشینهای سنگبری.
46 ـ انواع بذرکار و ردیف کار.
47 ـ ریگ و رویتواتور و کلتیراتور.
48 ـ انواع سم ‌پاش (پشتی موتوری، فرغونی، زنبه ‌ای، پشتی تراکتوری).
49 ـ فاروئو.
50 ـ کاشت و برداشت سیب ‌زمینی.
51 ـ ماشینهای عمل ‌آوری پسته.
52 ـ مرزکش.
53 ـ انواع تریلر.
54 ـ شعله افکن.
55 ـ انواع دیسک‌ ها.
56 ـ لولر.
57 ـ مته چاله کن.
58 ـ انواع خرمنکوب.
59 ـ سفیدکن برنج.
60 ـ انواع تراش انیورسال.
61 ـ صفحه ‌تراش کورس‌ دار.
62 ـ اره لنگ.
63 ـ انواع فرزانیور سال افقی ـ عمودی.
64 ـ دریل رادیال.
65 ـ دریل ستونی.
66 ـ سنگ سمباده رومیزی و ماشین‌ آلات سنگ تخت و سنگ ‌گرد.
67 ـ آچارتخت و آچاررینگ.
68 ـ انواع انبردست، دم باریک، فازمتر، پیچ گوشتی، انبر کلاغی، آچار فرانسه.
69 ـ انواع شیرآلات و اتصالات.
70 ـ انواع لیفتراک غیربرقی.
71 ـ انواع دستگاههای ترزیق پلاستیک.
72 ـ انواع الکتروموتورهای تک فاز تا چهار کیلووات.
73 ـ انواع تراکتور بین ۵۰ تا ۱۰۰ قوه اسب.
74 ـ گاوآهن اعم از یک طرفه و دو طرفه.
75 ـ مواد پرتوزا و یون‌ زا.

ماده ۲۲ ـ بازارچه مرزی محوطه‌ای است محصور، واقع در نقطه صفر مرزی و در جوار گمرکات مجاز به انجام تشریفات ترخیص کالا یا مکانهایی که طبق ‌تفاهم‌نامه‌های منعقد شده بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همجوار تعیین می‌شود. اهالی دو طرف مرز می‌توانند تولیدات و محصولات کشور را با‌رعایت مقررات صادرات و واردات برای داد و ستد در این بازارچه‌ها عرضه نمایند.

تبصره ۱ ـ استقرار گمرک در درب ورود و خروج بازارچه ضروری است و اعمال مقررات صادرات و واردات و نظارت بر رعایت آن در بازارچه، بر عهده گمرک ‌می‌باشد.

تبصره ۲ ۲۸/۰۴/۱۳۷۷ـ تأسیس بازارچه مرزی ضمن رعایت اولویت ‌های مقرر در قانون باید مسبوق به تفاهم نامه‌ های منعقد شده دو جانبه با کشورهای همجوار باشد و پس ‌از تصویب کمیسیون اقتصاد هیأت دولت صورت گیرد.

تبصره ۳ ـ فهرست کالاهای قابل داد و ستد در بازارچه و میزان ارزشی آنها را وزارت بازرگانی با در نظر گرفتن امکانات و نیازمندیهای استانهای مرزی و تفاهمات ‌به عمل آمده با کشور مقابل و مقررات صادرات و واردات کشور، تهیه و اعلام می‌ نماید.

تبصره ۴ ـ ورود و خروج کالا به بازارچه‌ها منوط به رعایت کلیه قوانین و شرایط مقرر برای ورود و صدور کالا است و کالاهای وارداتی به کشور از طریق ‌بازارچه‌ها مشمول تخفیف یا معافیت حقوق گمرکی و سود بازرگانی نمی‌باشند مگر اینکه تخفیف یا معافیت به اعتبار وارد کننده یا نوع کالا تعلق گیرد.

ماده ۲۳ ـ ایجاد تأسیسات اداری و زیربنائی، همچنین تأسیسات مورد نیاز گمرک برای استقرار مأموران خود و سایر سرمایه‌ گذاریها در بخش ایرانی بازارچه‌ مرزی، به عهده استانداری است ولی از نظر احداث بازارچه در نقطه صفر مرزی، چگونگی حفظ انتظامات و کنترل تردد افراد باید با مرزبانی هم آهنگی لازم به‌ عمل آید.

تبصره ـ چگونگی فعالیت و تردد افراد به بازارچه را استانداری محل یا صدور مجوز مشخص می ‌کند.

ماده ۲۴ ـ مهلت ورود موقت مواد اولیه و لوازم بسته ‌بندی:
مهلت صدور کالاهای ساخته شده از مواد اولیه موضوع ماده ۱۲ قانون یا کالاهای تکمیل، آماده ‌سازی یا بسته ‌بندی شده یا کالاهای موضوع ماده مذکور یکسال‌ از تاریخ ورود مواد می‌ باشد. این مهلت در مورد کالاهایی که نیاز به زمان بیشتری دارند با تشخیص و موافقت وزارتخانه تولیدی ذی ‌ربط تا یک سال دیگر قابل ‌تمدید است. در صورتی که واردکننده بخواهد مواد وارد شده را مصروف کالای صادراتی دیگری غیر آنکه قبلاً به گمرک اعلام نموده بود، بنماید باید موضوع را ‌به اطلاع گمرک برساند و موافقت گمرک را جلب نماید.
چنانچه کالای ساخته شده ظرف مهلت مقرر صادر نشود و برای گمرک محرز گردد که واردکننده مواد وارد شده را به مصرف دیگری رسانیده است علاوه بر ‌تعقیب برای استیفای حقوق دولت بر اساس قوانین مربوط تحت تعقیب قرار خواهد گرفت.

تبصره ـ برای ورود موقت کالاهای موضوع این ماده گمرک با رعایت قانون امور گمرکی و آیین ‌نامه اجرایی آن تعهد یا سفته معتبر اخذ خواهد کرد.

ماده ۲۵ ـ دستورالعمل استرداد:
در صورتی که مقدار مواد اولیه، اجزا و قطعات، لوازم بسته ‌بندی و سایر کالاهای خارجی مصرف شده در تولید، آماده ‌سازی و بسته ‌بندی کالای صادراتی برای ‌گمرک مشخص باشد باید بر اساس قیمت روز (بر مبنای سیف) مواد اولیه مثل یا مشابه مواد مذکور و درصد حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض متعلق‌ به آنها در آن تاریخ، میزان مبلغ قابل استرداد را محاسبه و نسبت به مسترد نمودن آن اقدام نماید. چنانچه مقادیر مواد بکار رفته برای گمرک مشخص نباشد باید از ‌وزارتخانه تولیدی ذی‌ ربط استعلام و بر اساس آن مبلغ قابل استرداد را محاسبه نماید. گمرک موظف است ضرایب مورد عمل خود و ضرایبی را که از طریق‌ وزارتخانه تولیدی ذی‌ربط بدست می ‌آورد از طریق مجاری مربوط به اطلاع سازمانهای ذی‌ ربط و بازرگانان برساند. گمرک همچنین موظف است ضرایب مذکور را‌ در مجموعه‌هایی گردآوری و تکثیر نموده و در اختیار متقاضیان قرار دهد.
در مواردی که صادر کننده به نظر گمرک یا وزارتخانه تولیدی معترض است می ‌تواند رأساً موضوع را به کمیسیون موضوع تبصره یک ماده ۱۴ قانون که به ‌مسؤولیت مرکز توسعه صادرات ایران در آن مرکز تشکیل می‌ گردد منعکس نماید.

تبصره ۱ ـ کالاهایی که ساخت ایران نبوده و فقط تکمیل، آماده‌ سازی یا بسته ‌بندی آنها در ایران صورت گرفته باشد نیز مشمول این ماده خواهد بود.

تبصره ۲ ـ ایفای تعهدات موضوع ماده ۱۲ قانون از لحاظ مقدار یا تعداد کالای وارد شده به صورت ورود موقت بر اساس ضرایب موضوع این ماده محاسبه ‌خواهد شد.

ماده ۲۶– محصولات پایین دستی نفت شامل: نفت خام، نفت کوره، نفت سفید، گازوئیل، بنزین از لحاظ پیمان یا تعهد ارزی مشمول مقررات خاص خود‌ می ‌باشد. صادرات سایر فرآورده‌های حاصل از نفت و کلیه کالاهای دیگر از پیمان ارزی معاف خواهد بود.

ماده ۲۷ ـ فهرست و شرایط کالاهای قابل ورود با ارز صادراتی:

الف ـ ورود کالاها و مواد مشروح زیر در مقابل صادرات و با ارائه پروانه گمرکی مجاز است:
مواد اولیه، اجزاء و قطعات، ماشین‌آلات و ملزومات خط تولید، روغن نباتی، برنج خوراکی، گوشت قرمز، کودهای شیمیایی، سموم دفع آفات نباتی، دارو،‌ واکسن‌های انسانی و دامی، ذرت، پودر ماهی، کنجاله سویا، کاغذ چاپ و تحریر، قطعات یدکی خودرو، لاستیک وسایل نقلیه، چوب، شکر، کره و سایر کالاهای ‌ضروری که توسط وزارت بازرگانی به صورت عام تعیین و اعلام خواهد شد.

تبصره ـ مهلت استفاده از پروانه صادراتی با کسب مجوز وزارت بازرگانی یک سال از تاریخ صدور می ‌باشد.

ب ـ کالاهای موضوع این ماده را می‌ توان به میزان ارزشی که در پروانه صادراتی مندرج است، وارد نمود.

ج ـ واگذاری پروانه صادراتی به سایر وارد کنندگان مجاز برای واردات کالاهای فوق بلامانع است.

ماده ۲۸ ـ مابه‌التفاوت و سایر دریافتی ‌های قابل ادغام در سود بازرگانی:
وزارت بازرگانی و وزارت اموراقتصادی و دارایی موظف هستند کار ادغام ما به ‌التفاوت سازمان حمایت مصرف‌ کنندگان و تولید کنندگان و عوارض گمرکی‌ موضوع ماده ۱۵ قانون را با ملاک قراردادن حدود رقم ریالی آنها قبل از تصویب قانون اجازه تعیین میزان حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارداتی مصوب ۲۷ /۷ /۱۳۷۲مجلس شورای اسلامی تا خرداد ماه سال ۱۳۷۳، در سود بازرگانی به اتمام رسانده و برای اجراء در سال آینده به گمرک ابلاغ نمایند.
تا ابلاغ میزان سود بازرگانی قابل دریافت بر اساس ادغام مبالغ فوق‌الذکر، دریافتی‌های مذکور به میزان مبلغ ریالی آنها بر اساس مأخذ قبلی قابل وصول خواهد ‌بود.

تبصره ـ به وزارت راه و ترابری اجازه داده می‌ شود قطعات یدکی هواپیماها و تجهیزات و ابزارهای مخصوص تعمیراتی و تجهیزات ناوبری هوایی را با معافیت ‌از پرداخت سود بازرگانی ترخیص نماید.

ماده ۲۹ ـ زمان اجرای تغییرات سود بازرگانی : کالاهایی که در زمان ابلاغ تغییرات سود بازرگانی به گمرک ایران، در گمرک موجود باشد مشمول تغییرات خواهد بود.

ماده ۳۰ ـ بررسی قیمت جهت ثبت سفارش:
در صورتی که بررسی قیمت کالاهای وارداتی در مراحل سفارش ضرورت پیدا کند متقاضی بررسی قیمت می ‌تواند از نظر کارشناسان یا سوابق گمرک بر اساس ‌قانون امور گمرکی و آیین‌ نامه اجرایی آن استفاده نماید.

ماده ۳۱ (منسوخه ۱۵ˏ۰۱ˏ۱۴۰۰)ـ مسافران ایرانی یا غیر ایرانی که از خارج کشور یا مناطق آزاد تجاری صنعتی به کشور می ‌آیند علاوه بر اسباب سفر و اشیای شخصی مستعمل که به ‌شرط غیر تجاری بودن از حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف است، می ‌توانند یکبار در سال تا سقف ارزشی معادل (۸۰) دلار کالا وارد و با استفاده از معافیت‌ حقوق گمرکی و سود بازرگانی و در دفعات بعد تا سقف ارزشی معادل (۸۰) دلار بدون معافیت، ترخیص نمایند. مشروط بر اینکه کالاهای وارد شده از نوع کالاهای ممنوع شرعی و قانونی نبوده و جنبه تجاری‌ نیز نداشته باشد.

تبصره ۱ ـ یک دستگاه کامپیوتر دستی یا کیفی همراه مسافر جزو لوازم شخصی وی تلقی می ‌گردد.

تبصره ۲ ـ یخچال، یخچال فریزر، فریزر، کولر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشوئی، اجاق گاز، تلویزیون، ویدئو، دوربین ویدئو و سرویس ظروف همراه ‌مسافران مذکور، مشمول حقوق گمرکی و دو برابر سود بازرگانی بوده همچنین آن قسمت از کالاهای همراه مسافر که مازاد تشخیص می‌ گردد به استثنای کالاهای‌ ممنوع شرعی و قانونی، به شرط غیر تجاری بودن با پرداخت حقوق گمرکی و دو برابر سود بازرگانی قابل ترخیص است.

تبصره ۳ ـ کالاهایی که بر اساس فهرست کالاهای مسافری وزارت بازرگانی قابل ترخیص نباشند، مشمول تسهیلات این ماده نخواهند بود.

ماده ۳۲ ـ کالای همراه مسافر خروجی:
مسافران خروجی اعم از اینکه ایرانی باشند یا خارجی می ‌توانند علاوه بر وسایل سفر و لوازم شخصی، کالاهای ایرانی به هر میزان و کالای غیر ایرانی تا سقف ‌مقرر در آیین‌ نامه مسافران ورودی را همراه ببرند مشروط بر آنکه هر دو گروه کالا جنبه تجاری پیدا نکند.

تبصره ۱ ـ خروج اشیای عتیقه و کتب خطی ممنوع است.

تبصره ۲ (اصلاحی ۱۵ˏ۱۲ˏ۱۳۹۷)– هر مسافر می تواند تا سقف (۲۴) مترمربع فرش دستباف و تا سقف (۴۰) مترمربع گلیم دستباف به همراه خود از کشور خارج نماید و محدودیتی از نظر تعداد قطعات فرش و گلیم همراه مسافر در سقف متراژ مذکور وجود نخواهد داشت.

تبصره ۳ ـ خارجیانی که بطور رسمی در ایران به کار یا تحصیلات حوزوی یا دانشگاهی اشتغال دارند در پایان کار یا تحصیل می ‌توانند لوازم منزل خود را در ‌حد متعارف بدون ارائه مجوز یا کارت بازرگانی از کشور خارج نمایند.

ماده ۳۳ ‌(اصلاحی ۱۲ˏ۱۱ˏ۱۳۷۹)ـ‌ و‌زارت بازرگانی (کمیته دائمی ‌نرخ گذاری کالاهای صادراتی) موظف است قیمت کالاهای صادراتی و تغییرات آن را بر اساس حدو‌د قیمت فرو‌ش آنها در بازارهای بین المللی تعیین و کالا به گمرک ایران اعلام نماید. این قیمتها برای استفاده آماری گمرک و تعیین میزان تعهد ارزی صادرکنندگان در هنگام خرو‌ج کالاست.

ماده ۳۴ ـ ارسال نمونه کالا:
ارسال کالا اعم از ساخت داخل یا خارج به عنوان نمونه تجاری، یا برای آزمایش، تجزیه یا تعمیر در صورتی که حجم تجاری نداشته و از انواع ممنوع‌ الصدور ‌شرعی یا قانونی نبوده و از نوع عتیقه نیز نباشد، بدون مطالبه کارت بازرگانی، و مجوز صدور بلامانع است و مازاد بر آن با کسب مجوزهای لازم و رعایت مقررات‌ مربوط میسر خواهد بود. در صورتی که خروج کالا از این طریق در رابطه با کالاهایی، در مجموع به صورت یک جریان تجاری درآید وزارت بازرگانی می‌ تواند ‌فهرست آن کالاها را برای جلوگیری از خروج به گمرکات اعلام نماید.

ماده ۳۵ ‌(اصلاحی ۱۲ˏ۱۱ˏ۱۳۷۹)ـ‌ برگزاری، نمایشگاههای بین المللی داخلی و خارجی و و‌رو‌د و خرو‌جی کالاهای نمایشگاهی.

الف ‌(الحاقی ۱۲ˏ۱۱ˏ۱۳۷۹)ـ‌ برگزاری نمایشگاه در داخل و خارج از کشور:
برگزاری نمایشگاه به نام جمهوری اسلامی ‌ایران در خارج از کشور و همچنین برگزاری نمایشگاه بین‌ المللی در داخل کشور به منظور معرفی و عرضه محصولات و فرآو‌رده‌های ایرانی و خارجی منوط به کسب مجوز از و‌زارت بازرگانی و برگزاری نمایشگاه نظامی‌ منوط به کسب مجوز از و‌زارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح است.

ب ‌(اصلاحی ۱۳ˏ۰۹ˏ۱۳۹۸)ـ‌ و‌رو‌د کالاهای نمایشگاهی:
1 ‌ـ‌ و‌رو‌د موقت کلیه کالاهای نمایشگاهی شرکت کنندگان در نمایشگاههای بین المللی داخلی با تأ‌یید و‌زارت بازرگانی و با رعایت قوانین و مقررات مربوط مجاز است. تعهد سفارتخانه‌های ذی ربط به جای سپرده نقدی قابل قبول می‌ باشد.
2 ‌ـ‌ و‌زارت بازرگانی می‌ تواند برای هر یک از کالاهای به نمایش گذاشته شده در نمایشگاه بین المللی بازرگانی تهران و کلیه نمایشگاههای بین المللی اعم از بازرگانی و تخصصی که توسط یا با مجوز و‌زارت مربوط در داخل کشور برگزار می ‌گردد به تعداد محدو‌د و معین اجازه ترخیص صادر نماید.
3 – آن دسته از ماشین آلات و سایر کالاها که به صورت موقت در داخل کشور برای نمایش در نمایشگاه های بین المللی – تخصصی قرار داده می شوند، مشروط به عدم امکان ساخت داخل و با تأیید وزارت صنعت، معدن و تجارت از سود بازرگانی هنگام ترخیص قطعی معاف خواهند بود.

ج ‌(اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۳۹۹)ـ‌ خرو‌ج کالاهای نمایشگاهی:
کالاهایی که با مجوز و‌زارت بازرگانی به میزان متعارف به منظور عرضه در نمایشگاههای خارجی، به خارج از کشور ارسال می ‌گردد، بدو‌ن مطالبه کارت بازرگانی و مجوز صدو‌ر و بدو‌ن سپردن پیمان ارزی با رعایت سایر مقررات، قابل خرو‌ج از کشور می ‌باشند.
خروج موقت آثار فرهنگی و هنری مرتبط با شرح وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (با قدمت کمتر از یکصد سال) توسط نهادهای دولتی و غیردولتی به منظور برگزاری نمایشگاه های فرهنگی و هنری در خارج از کشور با تأیید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجاز می باشد.

ماده ۳۶ (اصلاحی ۲۴ˏ۱۲ˏ۱۳۹۹)ـ صدور کتب، نشریات، فیلم، نوار تابلو نقاشی و سایر آثار فرهنگی و هنری: صدور کتب و نشریات، فیلم و نوار که نشر و پخش آنها در کشور ممنوع ‌نیست، مجاز است. صدور تابلو نقاشی و سایر آثار فرهنگی و هنری با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجاز می‌ باشد.

ماده ۳۷ ـ صدور کالا از طریق پست:
ارسال کالا از طریق پست با حفظ جنبه غیر تجاری به استثنای کالاهایی که شرعاً یا قانوناً ممنوع‌ الصدور هستند بدون مطالبه کارت بازرگانی و مجوز صدور به هر‌میزان از لحاظ قیمت با رعایت سایر مقررات مجاز است. چنانچه خروج برخی کالاها از این طریق به صورت یک جریان تجاری درآید وزارت بازرگانی می‌ تواند ‌فهرست کالاهای مذکور را برای جلوگیری از خروج آنها به گمرک اعلام نماید.

تبصره ـ سقف میزان کالای خارجی قابل ارسال از طریق پست حداکثر ۸۰ دلار برای هر نفر خواهد بود.

ماده ۳۸ ـ واردات قطعی کالا به صورت بدون انتقال ارز:

۱ ـ قطعات یدکی، ابزار برشی، قالب نو یا مستعمل و نمونه کالا (برای تحقیق و کپی‌ برداری) برای واحدهای تولیدی، آموزشی یا تحقیقاتی همچنین نمونه دارو (فرآورده‌های دارویی، مواد اولیه و مواد جانبی) و مواد بسته‌ بندی آن و تجهیزات و ملزومات پزشکی و آزمایشگاهی و بهداشتی، شیر و غذای کودک و کتب و ‌نشریات و تجهیزات آزمایشگاهی و ملزومات تحقیقاتی علمی برای دانشگاههای علوم پزشکی در صورتی که جنبه تجاری نداشته باشد رأساً به نام واحد تولید یا‌مؤسسه آموزشی یا تحقیقاتی مربوط قابل ورود و ترخیص است.

۲ ـ در صورت کسر تخلیه، ضایعات کالای وارداتی و مغایرت کالای وارداتی با کالای سفارش شده که فروشنده خارجی ملزم به ارسال کالای مجانی برای جبران‌ خسارت می ‌گردد، کالای ارسالی با تشخیص گمرک ایران و موافقت وزارت بازرگانی قابل ورود و ترخیص است.

تبصره ۲۵/۱۱/۱۳۷۷ـ کسری محتویات محموله های سی کی دی کارخانجات مونتاژ که پس از ترخیص کالا از گمرک برای کارخانجات معلوم می گردد، صرفا به تشخیص وزارتخانه تولیدی ذیربط و موافقت وزارت بازرگانی قابل ترخیص خواهد بود.

۳ ـ در مواردی که خریدار موفق به اخذ تخفیف از فروشنده شود با مشخص نمودن ارتباط مورد با واردات قبلی خود، واردات و ترخیص کالای ارسالی بابت ‌تخفیف با تشخیص گمرک ایران و موافقت وزارت بازرگانی بلامانع است.

۴ ـ کاتالوگ، بروشور، تقویم، کتابچه حاوی مشخصات فنی و تجاری کالا، اسناد مربوط به حمل کالا، نقشه‌های فنی و نمونه‌های فاقد بهای ذاتی (نظیر تابلو‌منسوجات و غیره) بدون پرداخت سود بازرگانی و بدون کسب مجوزهای مقرر در جدول ضمیمه این آیین‌ نامه قابل ترخیص می ‌باشد.

۵ ـ کالاهای مورد نیاز پیمانکاران و مشاوران، با تشخیص و موافقت سازمان دولتی ذیربط و موافقت وزارت بازرگانی قابل ورود و ترخیص است.

۶ ـ ورود و ترخیص موقت یا قطعی کتب و نشریات و سایر محصولات صنعت چاپ، تکثیر و کپی ‌برداری در زمینه‌های علمی و فنی با موافقت وزارت فرهنگ ‌و آموزش عالی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حسب مورد و در سایر زمینه‌ها با موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون ارائه هیچگونه ‌مجوز دیگری قابل انجام است.

۷ – واردات سایر کالاهایی که مشمول بندهای فوق نباشند با تشخیص و موافقت کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارتخانه‌های بازرگانی و امور اقتصادی و ‌دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که در وزارت بازرگانی و به ریاست معاون وزیر بازرگانی تشکیل خواهد شد، امکان‌پذیر است.

۸ ۲۵/۱۱/۱۳۷۷ـ اجزاء ، قطعات، تجهیزات و لوازم مورد نیاز خط تولید واحدهای تولیدی داخلی که براساس قرارداد فروش (ضمانت) ازطرف فروشندگان خارجی به طور مجانی به نام واحد تولیدی ارسال می گردد، به تشخیص وزارتخانه تولیدی ذیربط و موافقت وزارت بازرگانی قابل ترخیص خواهد بود.

۹‌ (الحاقی ۱۳ˏ۰۶ˏ۱۳۸۱)ـ‌ و‌رو‌د و ترخیص هرگونه کالای مجاز اعلام شده توسط و‌زارت بازرگانی به صورت بدو‌ن انتقال ارز و با انجام ثبت سفارش و پرداخت حق ثبت سفارش و سایر حقوق قانونی قبل از ترخیص کالا و بدو‌ن ارایه هرگونه مجوز دیگری مجاز است.

ماده ۳۹ ـ ورود کالا از طریق پست:
ترخیص کالاهایی که از طریق پست وارد می شود به استثنای اقلامی که ورود آنها شرعاً یا قانوناً ممنوع است مشروط بر آنکه جنبه تجاری پیدا نکند تا ۰۰۰ /۵۰ ریال به نام هر نفر با پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی به میزان مقرر در جدول مقررات صادرات و واردات، بدون مطالبه کارت بازرگانی و مجوزهای مقرر‌در جدول مقررات صادرات و واردات، بدون مطالبه کارت بازرگانی و مجوزهای مقرر در جدول مقررات صادرات و واردات بلامانع است. در صورتی که ورود ‌کالا از این طریق به صورت یک جریان تجاری درآید یا مشکلات دیگری را برای کشور ایجاد کند وزارت بازرگانی می‌ تواند با هماهنگی وزارت پست و تلگراف و‌ تلفن فهرست کالاهای مذکور را برای جلوگیری از ترخیص به گمرک اعلام نماید.

تبصره ـ ورود کالاهای موضوع ماده ۳۹ (بدون انتقال ارز) از طریق پست نیز امکان‌ پذیر می ‌باشد.

ماده ۴۰ ـ مدت اعتبار ثبت سفارش وزارت بازرگانی و حداکثر مدت اعتبار برای اعتبارات اسنادی و بروات اسنادی:
مدت اعتبار ثبت سفارش وزارت بازرگانی توسط وزارت بازرگانی تعیین و اعلام می ‌شود و مدت اعتبار اعتبارات اسنادی و بروات اسنادی توسط بانک مرکزی‌ تعیین و اعلام خواهد گردید. مهلت‌های مذکور که در ابتدای هر سال توسط وزارت بازرگانی و بانک مرکزی حسب مورد تعیین و اعلام می‌ گردد برای کلیه ‌سازمانهای ذیربط لازم ‌الرعایه خواهد بود. موارد خاص با توافق طرفین انجام خواهد شد.

تبصره ۱ ـ تمدید اعتبارات اسنادی و ثبت سفارش که واردات کالای موضوع آنها ممنوع می ‌گردد یا شرط ورود آنها در جهت محدودیت تغییر می‌ کند منوط به ‌موافقت وزارت بازرگانی است.

تبصره ۲ ـ حداکثر مهلت حمل کالاهای تجاری از محل بروات اسنادی از تاریخ ثبت سفارش در بانک توسط بانک مرکزی تعیین می ‌شود.

تبصره۳(اصلاحی ۱۹ˏ۰۵ˏ۱۴۰۱)ـ چنانچه ثبت سفارش در زمان اظهار کالا معتبر باشد، ترخیص بدون تمدید اعتبار ثبت سفارش، مجاز است.

ماده ۴۱ ـ گشایش اعتبار در بانک:
به استثنای کالاهای قابل ورود به صورت بدون انتقال ارز و کالاهای قابل ورود در مقابل صادرات، ورود سایر کالاها منوط به گشایش اعتبار در بانک می ‌باشد،‌ چنانچه کالاهای مذکور بدون گشایش اعتبار وارد شده باشد برای ترخیص آنها علاوه بر ارائه مجوزهای ورود باید اسناد خرید و حمل کالا پس از تودیع سپرده و‌ پیش ‌پرداخت گشایش اعتبار در بانک برای مدت مقرر توسط بانک مذکور ظهرنویسی شود.

ماده ۴۲ ـ چگونگی ورود کالاهای مستعمل:
1 ـ ورود خودروهای مستعمل از جمله راهسازی در چهارچوب قانون مربوط و آیین ‌نامه اجرایی آن امکان ‌پذیر می ‌باشد.
2 ـ ورود تجهیزات، دستگاهها و ماشین‌آلات مستعمل برای خط تولید با رعایت مقررات مربوط منوط به تائید وزارتخانه تولیدی ذیربط می ‌باشد.
3 ـ در سایر موارد ورود کالاهای مستعمل با رعایت مقررات مربوط منوط به موافقت کمیسیون موضوع ماده یک این آیین نامه است.

تبصره ـ گمرک ایران موظف است کالاهای مستعمل موضوع این ماده را بر مبنای قیمت کالای نو مشابه، قیمت‌گذاری نماید.

ماده ۴۳ (اصلاحی ۰۳ˏ۰۵ˏ۱۴۰۰)ـ کمیته توسعه صادرات:
به منظور جلب همکاری و هماهنگی کلیه دستگاههای دولتی و عمومی و اتخاذ سیاستهای لازم جهت ایجاد تسهیلات و تشویق و توسعه صادرات غیر نفتی و‌سرمایه ‌گذاریهای لازم در این جهت و شناسایی مشکلات و موانع صادرات و کوشش در رفع آنها و حذف تشریفات زائد کمیته‌ای بنام کمیته توسعه صادرات‌غیر نفتی مرکب از رئیس جمهوری و وزرای بازرگانی، صنایع، صنایع سنگین، کشاورزی، معادن و فلزات، نفت، جهاد سازندگی، تعاون، اقتصاد و دارایی، کار و‌اموراجتماعی، راه و ترابری، رئیس کل گمرک ایران، رئیس کل مرکز توسعه صادرات ایران، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) ‌و رئیس اتاق تعاون تشکیل می ‌گردد. این کمیته می‌ تواند کمیته‌های فرعی و تخصصی تشکیل داده و به آنها تفویض اختیار نماید.

تبصره ۱ ـ لازم است در کمیته مزبور حسب مورد از کارشناسان و نمایندگان صادر کنندگان بخش خصوصی و تعاونی و عمومی دعوت بعمل آمده و بدون ‌داشتن حق رأی شرکت نمایند.

تبصره ۲ ـ کمیته مزبور مکلف است کمیته‌ای را در هر استان زیر نظر استاندار و عضویت نمایندگان ثابت و تام ‌الاختیار دستگاههای مذکور در ماده فوق تشکیل ‌دهد.

تبصره ۳ ـ دبیرخانه کمیته مرکزی توسعه صادرات در مرکز توسعه صادرات ایران مستقر خواهد بود.

ماده ۴۴ ـ خط ‌مشی و چگونگی مصرف و استفاده از وجوه موضوع مواد ۱۹ و ۲۰ قانون به پیشنهاد وزارت بازرگانی و تصویب هیأت وزیران تعیین خواهد شد.

ماده ۴۵ (اصلاحی ۰۳ˏ۰۵ˏ۱۴۰۰)ـ جهت کسب آمادگی‌های لازم برای اجرای ماده ۲۲ قانون، اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران (اتاق ایران) یا اتاق تعاون حسب مورد موظفند از ابتدای سال۱۳۷۳ برای آن دسته از صادرکنندگان فرش های ۳۰ رج به بالا که خواستار شناسنامه فرش هستند با رعایت نکات زیر نسبت به صدور شناسنامه مورد تقاضای آنان‌ اقدام نماید.
1 ـ اطلاعات مربوط به فرش از قبیل: محل و تاریخ بافت، نام نقشه، جنس تار و پود و پرز، نوع گره، طول، عرض، قطر، میزان یک نواختی لبه‌ها، ثبات رنگ، به‌ زبان های فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی در شناسنامه درج گردد.
2 ـ یک قطعه عکس واضح از فرش مورد تقاضا به صورت رنگی تهیه و به شناسنامه ضمیمه گردد.
3 ـ اطلاعات موضوع بند (۱) با عکس موضوع بند (۲) پس از مهر شدن توسط اتاق به صورت یک مجموعه غیر قابل تفکیک درآمده و در اختیار متقاضی قرار‌گیرد.

ماده ۴۶ (اصلاحی ۲۷ˏ۱۲ˏ۱۳۸۲)ـ مصوبات زیر تنفیذ می ‌گردد. فهرست مصوبات تنفیذی موضوع ماده (۴۶) آئین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات

ردیف	شماره	تاریخ	خلاصه موضوع مصوبه
۱	۶۰ ـ۴/۴م ن	۱۲ /۸ /۱۳۶۵	معافیت از پرداخت سود بازرگانی کالاهای وارداتی به نام شرکت کنندگان خارجی در نمایشگاههای دولتی با حذف نام مرکز تهیه و توزیع کالا
۲	۸۹۰۱۰/ت۸۱۰ هـ	۱۲ /۹ /۱۳۶۸	واردات بدون انتقال ارز اوراق و مدارک مارکدار موردنیاز بانکها
۳	۷۰۶۴/ت۱۴۳ هـ	۷ /۴ /۱۳۷۱ *	* با حذف عبارت «ثبت سفارش و» از بند یک مصوبه ـ ورود قطعات وارداتی ماشین آلات و ابزار موردنیاز واحدهای ساخت شناور بدون پرداخت سود بازرگانی
۴	۵۴۹۳ـ۷۴/م/ت۱۳۹۳۶هـ	۸ /۸ /۱۳۷۴	ترخیص کالا با ارایه حداقل اسناد با تعهد وزیر یا بالاترین مقام سازمان های مستقل (فقط برای یک ماه)
۵	۱۲۵۴۲۱/ت۱۷۷۰۳هـ	۲۹ /۱۱ /۱۳۷۵	تجویز ورود بدون انتقال ارز کالا بنام پروژه های وزارتخانه های دولتی که به عنوان جبران خسارت وارد می گردد.
۶	۵۰۹۷۳/ت۱۷۴۴۳هـ	۵ /۳ /۱۳۷۶	شرایط ورود کالا از ترکمنستان برای عرضه در بازارچه مشترک مرزی باجگیران فقط بندهای «۲»، «۵» و «۶» با کاهش مبلغ ۰۰۰‚۵۰۰‚۲ دلار به یک میلیون دلار (موضوع بند «۴» مصوبه شماره ۳۲۲۳۱/ت۱۹۸۵۶هـ مورخ ۱۸/۵/۱۳۷۷ در بند «۲»)
۷	۷۴۷۳/ت۱۸۴۳۹هـ	۱۱ /۵ /۱۳۷۶*	* با حذف ماده (۳) آن ـ معافیت سود بازرگانی کالاهای اهدایی به بنیاد امور بیماریهای خاص
۸	۷۷۱۳۷/ت۱۹۲۶۱هـ	۲ /۱۲ /۱۳۷۶	ورود اسب ورزشی و وسائل و ابزار ورزش سوارکاری و چوگان با معافیت از سود بازرگانی.
۹	۱۲۹۸۱/ت۱۹۷۴۶ک	۳۱ /۳ /۱۳۷۷	ورود مواد اولیه و قطعات منفصله واحدهای تولیدی از مناطق آزاد به داخل کشور.
۱۰	۱۱۲۷۳/ت۲۱۱۳۲هـ	۸ /۳ /۱۳۷۸	تجویز واگذاری امتیاز واردات درمقابل صادرات به کشورهای مشترک المنافع به دیگر واردکنندگان.
۱۱	۶۷۰۲۷/ت۱۹۹۶۶هـ	۱۷ /۳ /۱۳۷۸	تجویز ورود کالا در مقابل ارز حاصل از اشتغال ایرانیان خارج از کشور .
۱۲	۱۱۹۸۰/ت۲۰۶۲۶هـ	۲۸ /۳ /۱۳۷۹	معافیت از پرداخت سود بازرگانی برای اقلام وارداتی موردنیاز متروی مشهد
۱۳	۱۵۰۳۱/ت۲۲۳۱۴هـ	۱۹ /۴ /۱۳۷۹	معافیت از پرداخت سود بازرگانی برای اقلام وارداتی موردنیاز متروی تهران
۱۴	۴۳۰۱۶/ت۲۵۷۰۵هـ	۲۴ /۴ /۱۳۸۱	ابقاء کمیته چهارنفره و وظایف آن با جایگزینی نام جناب آقای دکتر ابراهیم شیبانی رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
۱۵	۱۰۰۸۳/ت۲۶۵۷۲هـ	۲۵ /۳ /۱۳۸۱	ترخیص خودروهای نمونه عرضه شده در نمایشگاهها توسط شرکت کنندگان خارجی حداکثر پنج دستگاه از نمونه های مختلف به شرط آنکه بیش از یکسال از ساخت آن نگذشته باشد
۱۶	۱۸۴۷۰/ت۲۶۷۷۵هـ	۲۴/۴/۱۳۸۱	معافیت سود بازرگانی کالاهای اهدایی به فدراسیون فوتبال
۱۷	۱۶۹۱۹/ت۲۶۱۶۴هـ	۳ /۷ /۱۳۸۱	تجویز ورود حداکثر پنج دستگاه خودرو از هر مدل توسط سازندگان داخلی
۱۸	۳۰۵۶۶/ت۲۷۲۵۶هـ	۲۰ /۷ /۱۳۸۱	تسهیلات ویژه برای کالاهای قابل ورود و عرضه در فروشگاه ترکمنستان در شهر مشهد مقدس
۱۹	۴۵۲۴۳/ت۲۷۷۲۳ هـ	۱ /۱۰ /۱۳۸۱	شرایط تجویز ورود خودروهای تولید داخلی که قبلا صادرگردیده است.
۲۰	۵۸۲۹۹/ت۲۸۱۱۵ هـ	۴ /۱۲ /۱۳۸۱	تجویز ورود شاسی متحرک مخصوص تولید م%