آیین‌نامه چگونگی کنترل بهداشتی تردد، نقل و انتقال، واردات و صادرات دام زنده و فرآورده‌های خام دامی موضوع بند د ماده (۳) و بند ب ماده (۵) قانون سازمان دامپزشکی کشور
مصوب ۱۳۷۳,۰۸,۲۵با اصلاحات و الحاقات بعدی
هیات وزیران در جلسه مورخ۲۵/۸/۱۳۷۳ بنا به پیشنهاد شماره.۴۱۷۷/ص.۱۰./و مورخ ۷/۹/۱۳۷۳ وزارت جهاد سازندگی و به استناد بند «د» ماده (۳) و بند”ب” ماده (۵) قانون سازمان دامپزشکی کشور– مصوب ۱۳۵۰- آیین‌نامه اجرایی بندهای مذکور را به شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول- کلیات
ماده ۱- مقررات این آیین‌نامه در مورد کنترل بهداشتی تردد و نقل و انتقال دام زنده و فرآورده‌های خام دامی در داخل کشور و ورود و صدور آن به مورد اجرا‌گذارده می‌شود.
ماده ۲- تعاریف
الف) دام زنده: حیوانات اهلی، طیور، آبزیان، زنبور عسل، کرم ابریشم، حیوانات آزمایشگاهی و پوستی و حیوانات باغ وحش.
ب) فرآورده‌های خام دامی: کلیه موادی که در زمان حیات دام- مانند پشم، کک، مو، شیر، تخم طیور،تخم نطفه‌دار، اسپرم، تخم ماهی، نوغان و غیره- یا بعد از‌کشتار- مانند گوشت و آلایش- به دست می‌آید.
تبصره ۱- آلایش به کلیه ضمایم به دست آمده از دام پس از کشتار گفته می‌شود و ممکن است خوراکی یا غیر خوراکی باشد.
تبصره ۲- فرآورده‌هایی که برای حفظ، نگهداری و مصرف با روش‌های صنعتی یا غیر صنعتی تغییر شکل داده‌اند و از حالت خام درآمده باشند، مشمول تعریف فرآورده‌های خام دامی نیستند.
ج) سازمان: سازمان دامپزشکی کشور.
د) دام کشتاری: هر نوع دام و طیور که از نظر شرع مقدس اسلام قابلیت مصرف برای انسان داشته باشد.
ماده ۳- کنترلهای بهداشتی موضوع این آئین نامه بازرسی و اقداماتی است که از لحاظ پیشگیری و مبارزه با امراض دامی و بیماریها و آلودگی‌های قابل انتقال به انسان و دام لازم و ضروری می باشد.
فصل دوم- مقررات مربوط به تردد و حمل و نقل دام زنده و فرآورده‌های خام دامی در داخل کشور
ماده ۴- عبور و مرور، نقل و انتقال دام زنده و فرآورده‌های خام دامی در داخل کشور در موارد لزوم بر اساس اعلام قبلی سازمان، مستلزم کسب مجوز بهداشتی‌از سازمان است.
تبصره- دستورالعمل و ضوابط، همچنین فرمهای مربوط به این ماده توسط سازمان تهیه و پس از تایید وزارت جهاد سازندگی به مبادی ذیربط در استانها ابلاغ می‌شود.
ماده ۵- سازمان می‌تواند در هر نقطه‌ای از کشور- به خصوص در مرزها و مبادی ورودی دام- که لازم بداند پست کنترل تردد دام و فرآورده‌های خام دامی‌ایجاد نماید. صاحبان دام و وسائطی نقلیه حمل دام و فرآورده‌های خام دامی موظفند ضمن توجه به اخطار و علایم مربوط، گواهی و مجوز عبور و انتقال دام و‌فرآورده‌های خام دامی همراه خود را، به مامورین پست کنترل تردد دام ارائه کنند.
ماده ۶- در اجرای ضوابط و مقررات بهداشتی این آیین‌نامه، نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌های سیاسی- امنیتی محلی، بنابه تقاضای ادارات کل دامپزشکی- در مورد مسایل محلی- یا سازمان- در شرایط بروز همه گیری‌ها- و تایید شورای تامین استان، باید همکاری کنند.
تبصره- در موارد خاص، سازمان می‌تواند برای اجرای مقررات این آیین‌نامه از نیروهای نظامی نیز با نظر ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح تقاضای کمک نماید.
ماده ۷– دامهایی که برای فروش یا کشتار در شهرها عرضه می‌شوند باید در میدانهای فروش دام نگهداری شوند.
تبصره- ضوابط بهداشتی میادین دام، توسط سازمان دامپزشکی کشور و با کسب نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت صنایع با رعایت موارد زیست محیطی از نظر همجواری با واحدهای تولیدی صنایع غذایی و دارویی و بهداشتی تهیه و اعلام خواهد شد. تاسیس و بهره برداری از میادین دام توسط بخشهای خصوصی، تعاونی و دولتی با رعایت ضوابط مذکور امکان پذیر می باشد.
ماده ۸- ترانزیت دامهای زنده از طریق زمینی بدون طی مراحل قرنطینه، مطلقاً ممنوع است. و از طریق هوا و دریا نیز تابع ضوابطی است که از طرف دفتر‌بین‌المللی مبارزه با بیماریهای واگیر دامی وابسته به سازمان ملل متحد (O.L.E) اعلام شده است.
ماده ۹– ترانزیت فرآورده‌های خام دامی مستلزم طی کنترل بهداشتی و رعایت کامل ضوابط و شرایط تعیین شده از طرف سازمان است.
ماده ۱۰- فرآورده‌های خام دامی وارداتی و ترانزیتی باید دارای گواهی بهداشتی معتبر از کشور مبدا باشد.
تبصره- فرآورده‌های خام دامی غیر خوراکی علاوه بر گواهی بهداشتی، گواهی ضد عفونی کشور مبدا را هم باید داشته باشند.
فصل سوم- مقررات مربوط به واردات و صادرات دام زنده و فرآورده‌های خام دامی
ماده ۱۱- ورود هر نوع دام زنده و فرآورده‌های خام دامی به کشور، بدون کسب مجوز بهداشتی سازمان ممنوع است.
ماده ۱۲- صدور دام زنده و فرآورده‌های خام دامی به خارج از کشور با رعایت سایر مقررات مربوط به دریافت گواهی بهداشتی از سازمان است.
حسن حبیبی- معاون اول رییس جمهور
