تاریخ دادنامه: ۱۶/۱/۱۴۰۱ شماره دادنامه: ۶۲ شماره پرونده: ۹۹۰۲۱۲۷
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای یاسین غلامی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۵ قسمت «تذکرات مهم» ذیل بند (ب) با عنوان سهمیه ایثارگران مندرج در صفحه ۷ دفترچه راهنمای ثبت‌نام و شرکت در آزمون ورودی دوره‌های کارشناسی ارشد ناپیوسته سال ۱۳۹۹
گردش کار:
شاکی به موجب دادخواستی ابطال بندهای ۴ و ۵ قسمت«تذکرات مهم» ذیل بند (ب) با عنوان سهمیه ایثارگران مندرج در صفحه ۷ دفترچه راهنمای ثبت‌نام و شرکت در آزمون ورودی دوره‌های کارشناسی ارشد ناپیوسته سال ۱۳۹۹ را به‌استناد ماده ۷۰ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران و اصلاحات والحاقات بعدی آن که هیچ محدودیتی در خصوص دفعات مجاز استفاده از سهمیه در یک مقطع قائل نشده است و همچنین با استناد به ماده ۶ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره تحصیلات تکمیلی مصوب ۱۳۹۴ خواستار شده است.
متن مقرره مورد شکایت:
” تذکرات مهم:
……..
۵ ـ براساس مصوبه چهارمین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی مورخ ۱۸/۱۰/۱۳۹۵، آن دسته از داوطلبان سنوات قبل که با استفاده از سهمیه‌های شاهد و ایثارگر در ردیف پذیرفته‌شدگان رشته‌های تحصیلی دوره‌های شبانه و نیمه حضوری دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، دانشگاه پیام نور، موسسات آموزش عالی غیردولتی و غیرانتفاعی و یا دوره‌های مجازی و پردیس خودگردان قرار گرفته‌اند، در صورت انصراف از رشته قبولی خود فقط یک بار دیگر، مجاز به استفاده مجدد از سهمیه‌های مربوط در آزمون‌های سال بعد در همان مقطع خواهند بود. “
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور به موجب لایحه شماره ۳۶۱۸۰ ـ ۳/۶/۱۴۰۰ توضیح داده است که:
” بدواً موضوع خواسته و شکایت شاکی سابقاً در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مطرح و با ابطال آن مخالفت شده است. بنابراین از اعتبار امر مختومه برخوردار است. طبق تبصره ۲ ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرایی قانون ایجاد تسهیلات برای ورود رزمندگان به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی چنانچه داوطلبی با استفاده از سهمیه در دوره روزانه قبول شود دیگر حق استفاده از سهمیه در آن مقطع را نخواهد داشت. شاکی در آزمون کارشناسی ارشد سال ۱۳۹۶ با استفاده از سهمیه در دوره روزانه رشته حقوق جزا دانشگاه علامه طباطبایی پذیرفته شده و مشغول به تحصیل شده است بنابراین دیگر حق استفاده از سهمیه در مقطع کارشناسی ارشد را ندارند چنانچه نامبرده از سهمیه استفاده نمی‌کرد ایثارگر دیگر از ظرفیت مذکور بهره مند می‌گردید. با عنایت به مراتب مذکور و با توجه به اینکه بندهای مندرج در دفترچه راهنمای آزمون کارشناسی ارشد دقیقاً مطابق با آیین‌نامه اجرایی قانون ایجاد تسهیلات برای ورود ایثارگران به دانشگاهها بوده است، ابطال مصوبه مذکور موجب خواهد شد تعداد کمتری از ایثارگران از سهمیه برخوردار شوند اینکه ایثارگر از سهمیه استفاده کند و سپس از رشته محل قبولی انصراف دهد تضییع حقوق سایر ایثارگران است. لذا در راستای عدالت آموزشی و حفظ حقوق سایر ایثارگران صدور قرار رد شکایت مورد تقاضا است. “
پرونده در اجرای ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری سال ۱۳۹۲ به هیأت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری ارجاع شد و این هیأت به موجب دادنامه شماره ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۱۰۲۱ـ ۲۳/۸/۱۴۰۰، بند ۴ قسمت « تذکرات مهم» ذیل بند (ب) با عنوان سهمیه ایثارگران مندرج در صفحه ۷ دفترچه راهنمای ثبت‌نام و شرکت در آزمون ورودی دوره‌های کارشناسی ارشد ناپیوسته سال ۱۳۹۹ را قابل ابطال تشخیص نداد و رأی به رد شکایت صادر کرد. رأی مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رئیس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.
رسیدگی به بند ۵ قسمت «تذکرات مهم» ذیل بند (ب) با عنوان سهمیه ایثارگران مندرج در صفحه ۷ دفترچه راهنمای ثبت‌نام و شرکت در آزمون ورودی دوره‌های کارشناسی ارشد ناپیوسته سال ۱۳۹۹ در دستورکار هیأت عمومی قرار گرفت.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۶/۱/۱۴۰۱ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
اولاً: وظایف و اختیارات شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی طی هفت بند در ماده (۳) قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب سال ۱۳۹۴ احصاء شده و از هیچ یک از بندهای مذکور، صلاحیتی مبنی بر تجویز استفاده مجدد از سهمیه ایثارگران توسط پذیرفته‌شدگان در دوره‌های غیر روزانه دانشگاهها که انصراف از تحصیل داده‌اند، استنباط نمی‌شود. ثانیاً: براساس رأی شماره ۱۷۰۹ ـ ۱۴/۱۱/۱۳۹۹ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اعلام شده است که: «امکان استفاده مجدد از سهمیه ایثارگران توسط پذیرفته‌شدگان در دوره‌های غیرروزانه دانشگاهها که انصراف از تحصیل داده‌اند، مغایر اطلاق مندرج در تبصره (۲) ماده (۱۰) آیین‌نامه اجرایی قانون ایجاد تسهیلات برای رزمندگان مصوب سال ۱۳۶۸ می‌باشد که منع استفاده مجدد از سهمیه در صورت انصراف از تحصیل مندرج در آن شامل تمامی مصادیق و حالات پذیرفته‌شدگان اعم از روزانه، نوبت دوم، خودگران و مجازی می‌شود. …» و با اخذ وحدت ملاک از رأی یادشده، مشمولین برخورداری از سهمیه ایثارگران صرفاً برای یک مرتبه قادر به استفاده از این سهمیه در هر مقطع تحصیلی جهت ورود به دانشگاه هستند چه اینکه از رشته قبولی انصراف داده و یا در رشته قبولی ثبت‌نام کرده یا نکرده باشند و تحت هیچ عنوان حق استفاده مجدد از سهمیه مذکور در تمامی دوره‌ها اعم از روزانه، نوبت دوم (شبانه)، غیرانتفاعی، پیام نور، شهریه‌پرداز، پردیس خودگردان، مجازی و دانشگاه آزاد اسلامی در آزمون همان مقطع را ندارند. بنابراین بند ۵ قسمت «تذکرات مهم» ذیل بند «ب» با عنوان سهمیه ایثارگران مندرج در صفحه ۷ دفترچه راهنمای ثبت‌نام و شرکت در آزمون ورودی دوره‌های کارشناسی ارشد ناپیوسته سال ۱۳۹۹، خارج از حدود اختیار مرجع تصویب‌کننده آن و مغایر با قانون است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری
