ابطال مصوبه شورای اسلامی اصفهان درخصوص افزایش عوارض حقالثبت اسناد رسمی
رای شماره ۳۲۲ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۰ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
پیام رای
بند ۴ مصوبه شماره ۲۸/۳۱۲۰ ـ ۱۳۸۳/۸/۲۸ شورای اسلامی شهر اصفهان تحت عنوان افزایش عوارض ۸% حقالثبت اسناد رسمی به ۱۰% ابطال شد
متن دادنامه
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۲/۲۰ شماره دادنامه: ۳۲۲ شماره پرونده: ۰۰۰۱۸۴۳
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان علی ناظریان جزی و علیرضا طغیانی خوراسگانی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۴ مصوبه شماره ۲۸/۳۱۲۰ ـ ۱۳۸۳/۸/۲۸ شورای اسلامی شهر اصفهان
گردش کار:
شاکیان به موجب دادخواستی ابطال بند ۴ مصوبه شماره ۲۸/۳۱۲۰ ـ ۱۳۸۳/۸/۲۸ شورای اسلامی شهر اصفهان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کردهاند که:
“هر چند در تبصره ۱ ماده ۵ قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولیدکنندگان کالا، ارائه دهندگان خدمات وکالاهای وارداتی مصوب ۱۳۸۱/۱۰/۲۲ که در زمان تصویب مصوبه معترضعنه حاکمیت داشته، وضع عوارض محلی جدید و یا افزایش نرخ هر یک از عوارض محلی با رعایت شرایط و ضوابط قانونی مربوط در زمره وظایف شورای اسلامی شهر قلمداد شده است لیکن در مصوبه معترضعنه که حقالثبت اسناد رسمی به عنوان عوارض وصول میشود محلی نیست، بلکه حقالثبت به خزانه دولت واریز میشود، بنابراین شورای اسلامی شهر اصفهان در تصویب مصوبه مورد اعتراض که ناظر بر فعالیتهای ملی و کشوری است حق وضع عوارض ندارد. شایان ذکر است هیات عمومی دیـوان عـدالت اداری به موجب رای شماره ۲۰۴ ـ ۱۳۹۶/۳/۹ مصوبات عـوارض حقالثبت اسناد رسمی تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی شورای اسلامی شهر اراک را با توجه به اینکه عوارض حقالثبت اسناد رسمی محلی نیست و حقالثبت به خزانه دولت واریز میشود و شورای اسلامی شهر اراک حق وضع عوارض بر فعالیتهای ملی ندارد ابطال نموده است. لذا با توجه به توضیحات مذکور و با توجه به اینکه مصوبات موضوع اخذ عوارض حقالثبت از اشخاص موجب تضییع حقوق اشخاص گردیده است، بر اساس بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری، ابطال بند ۴ مصوبه ۲۸/۳۱۲۰ ـ ۱۳۸۳/۸/۲۸ تحت عنوان افزایش عوارض ۸% حقالثبت رسمی به ۱۰% مصوب شورای اسلامی شهر اصفهان و مترتب نمودن اثر ابطال مصوبات معترضعنه به زمان تصویب به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص که به لحاظ مغایرت با قانون وخروج از حدود اختیارات قانونی تصویب شده است را درخواست مینماییم.”
متن مقرره مورد شکایت
“تامین درآمدهای مستمر و پایدار و قابل وصول به صورت غیرمستقیم برای شهرداری اصفهان و پیشنهاد برقراری و افزایش عوارضات
شماره ثبت: ۲۸/۳۱۲۰ـ ۱۳۸۳/۸/۲۸ شناسه نامه:۸۳ ـ۲۸۹ نتیجه: تایید شده
موضوعات: ابلاغ عوارضات شهرداری
جزییات مصوبه:
متن مصوبه: لوایح پیشنهادی شهردار اصفهان در راستای تامین درآمدهای مستمر و پایدار و قابل وصول به صورت غیرمستقیم برای شهرداری اصفهان و پیشنهاد برقراری یا افزایش عوارضات ذیل را نمودهاند مورد بررسی قرار گرفت و با اعمال اصلاحاتی به تصویب رسید.
………….
۴ ـ پیشنهاد افزایش عوارض ۸% حقالثبت اسناد رسمی به ۱۰% که توسط دفاتر اسناد رسمی وصول و از طریق ثبت کل استان به حساب شهرداری اصفهان واریز گردد نیز مورد تایید این شورا قرار گرفت”
علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به شورای اسلامی شهر اصفهان تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیات عمومی دیوان عدالت اداری پاسخ از طرف آن شورا واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۲/۲۰ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه بر اساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره ۲۴۳ ـ ۱۳۹۵/۴/۱ این هیات، وضع عوارض برای نقل و انتقال املاک و اراضی با کاربری مسکونی و تجاری و سرقفلی و… در تمام اشکال آن توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خـارج از حـدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین بند ۴ مصوبه شماره ۲۸/۳۱۲۰ ـ ۱۳۸۳/۸/۲۸ شورای اسلامی شهر اصفهان تحت عنوان افزایش عوارض ۸% حقالثبت اسناد رسمی به ۱۰%، به دلایل مندرج در آرای مذکور هیات عمومی دیوان عدالت اداری، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین