ترمینولوژی حقوق ثبت
آگهی تحدید حدود اختصاصی
املاکی که به واسطه عدم حضور مالک یا جهات دیگرتحدید عمومی نشده یا باصطلاح از تحدیدخارج شده باشند در صورتیکه به استناد تبصره ذیل ماده۱۵ قانون ثبت نتوان آنها راتحدید عمومی نموددر این صورت به در خواست مستدعی ثبت یا قائم مقام قانونی او و هزینه شخصی وی با ذکرعلت می توان نسبت به آن ملک تحدید حدود اختصاصی بعمل آورد آگهی اختصاصی جنبه استثنایی دارد.
آگهی تحدید حدود عمومی
بعد از انتشار اولین آگهی نوبتی املاکی که به عنوان مجهول المالک از آنها قبول ثبت به عمل آمده انتشار آگهی تحدیدحدودعمومی امکانپذیر می باشد(ماده۶۶ آئین نامه قانون ثبت) ودر تهیه پیش نویس آگهی تحدیدعمومی رعایت نکات زیر ضروری است:
پیش نویس آگهی تحدید حدود عمومی هر بخش به ترتیب شماره املاک تهیه و برای هر یک یا چند پلاک با توجه به موقعیت ومساحت آنهاروز یا روزه ائی برای تحدید حدود تعیین می شود(موضوع مواد۶۱ و۶۲ آئین نامه قانون ثبت) وتاریخ روزتحدید و ساعت مقرر برای شروع عملیات تحدیدی باید ذیل شماره پلاکهای مربوطه قید شود. در ذیل آگهی تذکر داده می شود مجاوری که نسبت به حدود یاحقوق ارتفاقی ملک مورد تحدید حقی برای خود قائل است می تواند ظرف مدت ۳۰ روز ازتاریخ تحدید به وسیله اداره ثبت به مرجع صلاحیت دار عرض حال دهد(ماده۲۰ قانون ثبت)
آگهی فقدان پرونده
چنانچه پرونده ثبتیمفقود گردید در راستای تشکیل پرونده ثبتی المثنی آگهی فقدان پرونده که شامل مشخصات پرونده وملک ومالک می باشد در یکی از روزنامه های محلی یا کثیرالانتشار منتشر می شود
آگهی مذکور مربوط به پرونده های ثبتی املاکی است کهدارای اظهار نامه هستند و تحدید حدود آنها به عمل آمده اعم از اینکه ثبت دفتر املاکشده و دارای سند مالکیت باشند یا نباشند
آگهی فقدان سند مالکیت
آگهی فقدان سند مالکیت توسط متصدی دفتر املاک با ملاحظه محتویات پرونده وثبت دفتر املاک تهیه می شود در این آگهی بایستی مشخصات کامل مالک شماره پلاک و محل وقوع ملک و نحوه مفقود شدن سند مالکیت و معاملاتی که در سند مالکیت ثبت شده قیدگردد. آگهی در دو نوبت به فاصله ای که کمتر ازده روز نباشد بایستی در روزنامه چاپ شود و در آن قید گرددکه پس از انتشارنوبت دوم ظرف ده روز چنانچه کسی اعتراضی نداشته باشد می تواند به ثبت محل اعلام داردو یاانقضاء مهلت و عدم وصول اعتراض سند المثنی صادر خواهد شد.
آگهی های نوبتی
براساس ماده ۵۹ آئین نامه قانون ثبت کلیه املاکی که در هر سه ماه به ثبت می رسند بایستی به ترتیب مقرر در آئین نامه در دو نوبت به فاصله ۳۰ روز با ذکر شماره پلاک و مشخصات مالک و نوع ملک و محل وقوع آن دریکی ازروزنامه های محلی یا کثیرالانتشار که از طریق وزارت ارشاد اسلامی تعیین میشوندآگهی گردند تا ۹۰ روز از تاریخ اولین انتشار به ثبت محل کتباً اعلام و رسیددریافت دارند.
در آگهی نوبتی که هر سه ماه یکبار تهیه و منتشر می شود بایدمشخصات و نکات زیر منظور گردد:
شماره پلاک و مشخصات مالک و نوع ملک و محل وقوع املاکی که اظهار نامه آنها در سه ماهه مربوطه قبل تنظیم و جهت انتشار آگهی در ردیف منظور گردیده اند.
املاکی که قبلاً اظهار نامه آنها تنظیم ولی اشتباهاًدر موعدمقرر آگهی نشده اند.
املاکی که آگهی نوبتی آنها در وقت مقرر منتشر و لاکن بواسطه اشتباه مؤثری که در انتشار آنها رخ داده و به موجب آراء هیئت نظارت یا دستوراداری مستند به اختیارات تفویضی هیئت نظارت موضوع بندهای ۳۸۵-۳۸۶-۳۸۷مجموعه بخشنامه های ثبتی تا اول مهر ۶۵ منجر به تجدیدآگهی شده اند
در مقدمه پیش نویس آگهی نوبتی نام شهرستان مربوطه قید سپس مشخصات وشماره پلاکهای ثبتی املاک هر بخشی که در سه ماهه مربوطه قبل ثبت شده اند بترتیباز کوچک به بزرگ با ذکر مشخصات مالک یا مالکین آن قید آنگاه مشخصات ملک و مالک یامالکین املاک موضوع بند ۲ و بدنبال آن مشخصات ملک و مالک یا مالکین املاک موضوع بند ۳ کهدر اجرای دستور هیئت نظارت یا دستور اداری مستند به اختیارات تفویضی منجربه تجدیدآگهی شده اند قید می شود.
سپس در پایان آگهی زمان قبول اعتراض نسبت به املاک ردیف ۱و۲ که ۹۰ روز و املاک ردیف ۳ که ۳۰ روز بعد از تاریخ اولین انتشاراست ذکر میگردد و نیز مدلول مواد۱۶ و۱۷و ۲۰ قانون ثبت در پایان آگهی درج و تاریخ انتشار نوبت اول و دوم نیز برابر قانون تعیین و قید می شود.
به موجب ماده ۱۶ قانون ثبت هرکس می توانداعتراضی نسبت به ثبت ملک مورد نظر داشته باشد ظرف ۹۰ روز از تاریخ نشراولین آگهی نوبتی مراتب را کتباً به ثبت محل مر بوطه اعلام و رسید در یافت نماید.
اجاره
عقدی است که به موجب آن مستاجر مالک منافع عین مستاجره میشود. اجاره دهنده را موجر و اجاره کننده را مستاجر و مورد اجاره را عین مستاجره گویند. (ماده ۴۶۶ از قانون مدنی)اجاره اشخاص: در اجاره اشخاص کسی که اجاره مینماید مستاجر و کسی که مورد اجاره واقع میشود اجیر و مال‌الاجاره اجرت نامیده میشود. (ماده ۵۱۲ از قانون مدنی)
منظور از اجاره مذکوره در این ماده (تبصره ۱ از ماده ۱ قانون روابط مالک و مستأجر مصوب ۱۰/۳/۱۳۳۹) آن است که تصرف متصرف به عنوان اجاره یا صلح منافع یا هر عنوان دیگری به منظور اجاره باشد اعم از این که نسبت به مورد تصرف سند رسمی یا غیررسمی تنظیم شده یا تصرف متصرف بر حسب تراضی با موجر یا نماینده قانونی او باشد.
اراضی آیش
به اراضی می گویند که :
اولا زمینی که بالفعل مالک دارد ثانیا مزروعی است ثالثا مالک برای مدتی معلوم و محدود از آبادی آن چشم پوشیده باشد .
اراضی بایر
به اراضی می گویند که : اولا مالک بالفعل داشته باشند هر چند مالک فعلی آن مشخص نباشد . ثانیا مشغول به کشت و زرع آبادی از هر قبیل اعم از بنا و قنات و اشجار و غیره نباشد. ثالثا مالک برای مدتی نا معلوم و نامحدود از آبادی آن چشم پوشیده باشد . رابعا از اراضی بستر رودخانه و انهار عمومی و حریم آنها نباشد غالبا زمین بایر را به حساب زمین موات می گذارند .
اراضی دولتی
اراضی دولتی اعم از ثبت شده و ثبت نشده دایر و بایر عبارت است از: الف) اراضی موات، ب) اراضی که به نحوی از انحا به دولت منتقل شده است اعم از طریق اصلاحات ارضی، خالصه، مجهول المالک و غیره، ج) اراضی متعلق به دولت که دراختیار اشخاص حقیقی و حقوقی یا مؤسسات دولتی قرار دارد و به علت عدم استفاده یا عدم اجرا مفاد قرارداد به دولت برگردانده شده است. (بند ۱۰ ماده ۱ از آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیا اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۳۱/۲/۱۳۵۹ شورای انقلاب)
اراضی شهری
اراضی شهری زمین‌هایی است‌که در‌محدوده قانونی و‌حریم استحفاظی شهرها و شهرک‌ها قرار گرفته است. (ماده ۲ از قانون زمین شهری مصوب ۲۲/۶/۱۳۶۶)
اراضی متروکه
به اراضی می گویند که : اولا سابقه مالکیت خصوصی مسلم داشته باشد ثانیا فعلا مشغول به کشت و زرع و آبادی نباشد ثالثا مالک سابق از مالکیت آن چشم پوشیده باشد
اراضی موات
زمین‌های غیرآبادی است که سابقه احیا و بهره‌برداری ندارد و به صورت طبیعی باقی مانده است. (بند ۳ واژه‌نامه از لایه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیا اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۶/۱/۱۳۵۹ شورای انقلاب)
اراضی موات شهری زمین‌هایی است که سابقه عمران و احیا نداشته باشد. (ماده ۳ از قانون اراضی شهری مصوب ۲۷/۱۲/۱۳۶۰)
به اراضی می گویند که : اولا سابقه مالکیت خصوصی آن معلوم نباشد یعنی مجهول باشد ثانیا مشغول به کشت و زرع و آبادی نباشد ثالثا بالفعل مالک نداشته باشد
ارتفاق
حقی است برای شخص در ملک دیگری. (ماده ۹۳ از قانون مدنی)
استعلام املاک
استعلام ورقه بهادار و متحد الشکلی است که به وسیلهدولت چاپ و منتشر میشود و سفید آن از طرف ادارات ثبت در قبال اخذ بهاء به دفاتر اسناد رسمی تحویل میگردد. دفاتر اسناد رسمی مکلف هستند هنگام انجام هرگونه معامله نسبت به املاک قبلاً جریان ثبتی آنها را از اداره ثبت محل وقوع ملک استعلام نمایند هم چنین پاره ای از دستگاههای اجرائی ذیربط و یا مراجع قضائی صالحه نیز در مواقع ضروری و لازم مجاز به استعلام جریان ثبتی املاک جاری هستند
اعتبار پاسخ استعلامیه هائی که محل وقوع دفترخانه و اداره ثبتدر یک شهر است یک ماه و دوایر شعب تابعه همان حوزه چهل و پنج روزاست.(بند ۲۸مجموعهبخشنامه های ثبتی)
برای هر ملک یا یک صفحه دفتر املاک یک استعلامیه تنظیم می شود و قید چند شماره ملک روی یک استعلام جایز نیست.(بند۳۱ مجموعه بخشنامه های ثبتی)
اسباب تملک
تملک حاصل میشود: ۱- به احیا اراضی موات و حیازت اشیاء مباحه، ۲- به وسیله عقود و تعهدات، ۳- به وسیله اخذ بشفعه، ۴- به ارث، (ماده ۱۴۰ از قانون مدنی)
اسناد مالکیت صادره دراجرای قانون اصلاحات ارضی
اسناد مالکیتی که دراجرای مقررات اصلاحات ارضی وبر طبق مواد ۱۴۲و۱۴۴ قانون ثبت به نام زارعین صاحب نسق صادر می گردد .
اسناد مالکیت صادره دراجرای ماده ۱۴۷ اصلاحی قانون ثبت
مطابق با ماده ۱۴۷ اصلاحی قانون ثبت واصلاحات بعدی آن برای تعیین وضع ثبتی اعیان املاک وباغات واراضی کشاورزی ونسق های زراعی که به صورت "عادی" منتقل شده وبه لحاظ موانع قانونی با صدور توافق طرفین به دستور رئیس ثبت ودر غیر اینصورت با صدور رای توسط هیات حل اختلاف سند مالکیت به نام متقاضی صادر می گردد.
اسناد مالکیت صادره دراجرای ماده ۱۴۸ اصلاحی قانون ثبت
مطابق با ماده ۱۴۸ اصلاحی قانون ثبت چنانچه املاک مورد تقاضا متعلق به دولت یا شهرداری وموقوفه باشد موضوع در هیات حل اختلاف مطرح شده وسند مالکیت به نام متقاضی صادر می گردد.
اسناد مالکیت صادره مطابق با ماده ۱۳۳ قانون برنامه چهارم توسعه کشور
اسناد مالکیتی که بر اساس ماده ۱۳۳ قانون برنامه چهارم توسعه کشور مربوط به املاک روستائیان داخل دربا فت روستاها صادر می گردد را شامل می شود
اصلاح حدود
چنانچه در اثر تغییر وضعیت در مجاورین املاک ثبت شده تغییری در وضع حدود اربعه ملکی که دارای سند مالکیت میباشد حاصل شود و یا به عبارت دیگر یک یا چند حد از حدود اربعه ثبت شده‌ایکه قبلا به پلاک شخصی محدود شده در اثر تغییر وضع مجاورین به کوچه محدود شود مالک می‌تواند با مراجعه به اداره ثبت محل وقوع ملک تقاضای اصلاح حدود نماید
اعتبار اسناد مالکیت
اسناد مالکیت از طرف ادارات ثبت همیشه معتبر هستند و فقط با حکم قطعی مراجع قضایی صالحه یا قانون مصوب مجلس شورای اسلامی قابل ابطال میباشد
اعیان
اعیان در اصطلاح ثبت به آنچه بر روی زمین ساخته می شوداطلاق می گردد گر چه از نظر حقوقی کلمه زمین خود دلالت بر عرصه و اعیان رامی نمایدولی در ثبت مراد از اعیان مستحدثاتی است که روی ملک (زمین) بنا می گردد.
اقاله
به هر لفظ یا فعلی واقع میگردد که دلالت بر بهم زدن معامله کند. (ماده ۲۸۴ قانون مدنی)
افراز املاک
چنانچه دو یا چند نفر نسبت به ملکی بطور مشاعمالکیت داشته باشند هر یک از آنها می توانند نسبت به افراز سهمی خود ازسایر مالکین دیگر اقدام نمایند این عمل را در اصطلاح حقوقی و ثبتی افراز گویند.
امضای الکترونیکی
عبارت از هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به «داده پیام» است که برای شناسائی امضاء کننده «داده پیام» مورد استفاده قرار گیرد. (بند ی ماده ۲ قانون تجارت الکترونیکی مصوب ۱۷/۱۰/۱۳۸۲) امضاء الکترونیکی مطمئن: هر امضای الکترونیکی است که مطابق با ماده ۱۰ این قانون باشد. (بند ک ماده ۲ قانون تجارت الکترونیکی مصوب ۱۷/۱۰/۱۳۸۲)
املاک ثبت شده
به املاکی اطلاق می شوند که دارای سابقه ثبت در دفتر املاک هستند یا به عبارت دیگر برای آنها سند مالکیت صادرشده است (موضوع ماده ۲۲ ق.ث)
املاک جاری
میشودکه سابقه ثبت در دفتر املاک را نداشته باشند (موضوع ماده ۲۱ ق.ث) املاک جاری به املاکی اطلاق یا به عبارت دیگر برای آنها سند مالکیت صادر نشده است
املاک مجهول المالک
درقانون ثبت به املاکی اطلاق می شود که در موقع پلاک کوبی در ثبت عمومی در دفتر توزیع اظهار نامه به نام اشخاص معرفی گردیده ولی تاکنون از طرف مالک ویا قائم مقام قانونی وی در خواست ثبت آن به عمل نیامده باشد و متصرفین اینگونه املاک می توانند باتوجه به دفاتر توزیع اظهار نامه که در ادارات ثبت موجود میباشد همچنین مدارک عادی خریداری نسبت به درخواست ثبت آنها اقدام نمایند.
اموال دولتی
اموال دولتی که معد است برای مصالح یا انتفاعات عمومی مثل استحکامات و قلاع و خندق‌ها و خاکریز‌های نظامی و قورخانه و اسلحه ذخیره و سفاین جنگی و همچنین اثاثیه و ابنیه سلطنتی و عمارات دولتی و سیمهای تلگرافی دولتی و موزه‌ها و کتابخانه‌های عمومی و آثار تاریخی و امثال آنها و بالجمله آنچه که از اموال منقوله و غیرمنقوله دولت به عنوان مصالح عمومی و منافع ملی در تحت تصرف دارد قابل تملک خصوصی نیست و همچنین است اموالی که موافق مصالح عمومی به ایالت یا ولایت یا ناحیه یا شهری اختصاص یافته باشد. (ماده ۲۶ قانون مدنی)
اموال مشمول مالیات بر ارث
عبارت است از کلیه ماترک متوفی واقع در ایران یا خارج از ایران اعم از منقول و غیرمنقول و مطالبات قابل وصول و حقوق مالی پس از کسر هزینه کفن و دفن در حدود عرف و عادت و واجبات مالی و عبادی در حدود قواعد شرعی و دیون محقق متوفی. (ماده ۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۳/۱۲/۱۳۶۶)
بازداشت املاک
املاک ثبت شده حسب تقاضای مراجع قضائی صالحه ازقبیل محاکم ودادسراهای عمومی و انقلاب وشعب بازرسی و اجرای ثبت و دادگستری قابل بازداشت می باشند
باغ
در مناطق جنگلی به محلی اطلاق میشود که دارای شرایط زیر باشد: حدود آن به نحوی از انحا مشخص و معین شده باشد. حجم درختان جنگلی خود روی آن از پنجاه متر مکعب در هکتار تجاوز نکند. حداقل در هر هکتار آن یکصد عدد درخت با رده یا مجموعاً دویست عدد درخت با رده و جوان دست کاشت میوه‌ای یا یک هزار بوته چای وجود داشته باشد. حداقل نه دهم سطح آن از کنده و ریشه درختان جنگلی پاک شده باشد. (بند ۱۱ ماده ۱ از قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب ۲۵/۵/۱۳۴۶) باغ به محلی گفته میشود که حدود آن به نحوی از انحا مشخص و معین شده و در هر هکتار بیش از یکصد اصله درخت مثمر یا پنجاه اصله درخت زیتون یا نخل یا گردو یا یک هزار نهال یا درخت غیرمثمر دست کاشت یا بوته چای داشته باشد. (بند هـ ماده ۱ از آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح ماده (۳۴) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب ۱۴/۳/۱۳۵۴ و الحاق چند تبصره به آن مصوب ۲/۷/۱۳۷۴ هیأت وزیران)
بایر
زمین‌هایی است که سابقه احیا دارد ولی به علت اعراض یا عدم بهره‌برداری بدون عذر موجه مدت ۵ سال متوالی متروک مانده یا بماند. (بند ۳ ماده ۱ از آیین‌نامه اجرایی لایحه قانون اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیای اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۳۱/۲/۱۳۵۹ شورای انقلاب)
اراضی بایر شهری زمین‌هایی است‌که سابقه عمران داشته و به تدریج به حالت موات برگشته است اعم از آنکه صاحب مشخصی داشته یا نداشته باشد. (ماده ۴ از قانون اراضی شهری مصوب ۲۷/۱۲/۱۳۶۰)
بستن دفاتر
برای این که تاریخ ثبت بیشتر ثابت و مصون از تغییر باشد مباشر ثبت همه روز هنگام بسته شدن مباشرت تمام دفاتر را می‌بندد مقصود از آن بستن دفاتر آن است که مباشر ثبت در ذیل آخرین سطر تاریخ روز و ماه و سال را گذاشته امضا مینماید تخلف از مفاد این ماده مستوجب مجازاتی میباشد که در ماده ۱۳۱ مقرر است. (ماده ۸۰ قانون ثبت اسناد مصوب ۲۱/۲/۱۲۹۰)
بنچاق
اوراق و اسناد دلالت کننده بر مالکیت مالک یک ملک که پیش از مدرک کنونی مالکیت آن وجود داشته باشد .(تعریف دکتر جعفری لنگرودی در کتاب حقوق ثبت)
بهای عادله املاک
بهای روز عبارت است از قیمت اراضی یک سال قبل از تاریخ اعلام تصمیم دولت چنانچه این بها از بهای روز بیشتر باشد قیمت عادله روز ملاک عمل قرار خواهد گرفت بهای عادله بدون در نظر گرفتن منظور از خرید و تأثیر اجرای برنامه‌های شهرسازی و خانه‌سازی در قیمت‌ها خواهد بود. (تبصره ۱ ماده ۱ از قانون مربوطه به تملک زمین‌ها برای اجرای برنامه‌های شهرسازی مصوب ۱۷/۳/۱۳۳۹)
بیع
عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم. (ماده ۳۳۸ از قانون مدنی)
بیع شرط
نوعی از معامله است که در آن شروطی مورد توافق متعاملین قرار می‌گیرد. (بند ۱۱ ماده ۱ از آیین‌نامه اجرایی قانون واگذاری زمین‌های دایر و بایر که بعد از انقلاب به صورت کشت موقت در اختیار کشاورزان قرار گرفته است مصوب ۲۹/۱۱/۱۳۶۵ هیأت وزیران)
بیع قطعی
اگر در عقد بیع شرطی ذکر نشده یا برای تسلیم مبیع یا تأدیه قیمت موعدی معین نگشته باشد بیع قطعی و ثمن حال محسوب است مگر اینکه بر حسب عرف و عادت محل یا عرف و عادت تجارت در معاملات تجاری وجود شرطی یا موعدی معهود باشد اگر چه در قرارداد بیع ذکری نشده باشد. (ماده ۳۴۴ از قانون مدنی)
بیع شرطی
اگر در عقد بیع شرطی ذکر نشده یا برای تسلیم مبیع یا تأدیه قیمت موعدی معین نگشته باشد بیع قطعی و ثمن حال محسوب است مگر این که بر حسب عرف و عادت محل یا عرف و عادت تجارت در معاملات تجاری وجود شرطی یا موعدی معهود باشد اگرچه در قرارداد بیع ذکری نشده باشد. (ماده ۳۴۴ از قانون مدنی)
پلاک
قطعه فلزی است با ابعاد، طرح و رنـگ خاص که شمـاره ثبتی روی آن حک میشود ودر ثبت عمومی به در منازل نصب می شد
پیش نویس سند مالکیت
پیش نویس سند مالکیت به وسیله نماینده تهیه می شود که علاوه بر قید مشخصاتکامل املاکو شماره پلاک و محل وقوع ملک و حدود و مشخصات آن جریان کامل پرونده بایستیدر قسمتمربوطه از ابتدا تا عملیات تحدید ذکر و نماینده نظر نهائی خود را در خصوصصدور سندمالکیت اعلام نماید
تبدیل اسنادمالکیت مشاعی به یک جلد
چنانچهفردینسبت به میزان معینی از ملکی، دارای اسناد مالکیت مشاعی متعدد باشدیا بهعبارت دیگر سهام مشاعی ملکی از طرف مالکین متعددبه یک نفرانتقال یابد خریدار می‌تواند با مراجعه به اداره ثبتمحل وقوعملک وارایه اسناد مالکیت مشاعی درخواست صدور سند مالکیت به نام خودبنماید.
تبدیل تعهد
در موارد ذیل حاصل میشود: ۱- وقتی‌که متعهد و متعهدله به تبدیل تعهد اصلی به تعهد جدیدی که قائم مقام آن میگردد به سببی از اسباب تراضی نمایند در این صورت متعهد نسبت به تعهد اصلی بری میشود. ۲- وقتی که شخص ثالث با رضایت متعهدله قبول کند که دین متعهد را ادا نماید. ۳- وقتی که متعهدله مافی‌الذمه متعهد را به کسی دیگر منتقل نماید. (ماده۲۹۲ قانون مدنی)
تجمیع
در مواردیکه دویا چند پلاک بر اثر ساختمان یا دیوارکشی بصورت واحد درآمده یا قطعاتی که وصل بهم باشند و یا مالک یا مالکان مزبور سهام مشاعی برابر دفتراملاک داشته باشند مالک یا مالکین با تسلیم اسناد مالکیت خویش می توانند از اداره ثبت محل وقوع ملک تقاضای تجمیع املاک خود را بنمایند
تحدید حدود
تحدید حدود عبارتست از تشخیص وتعیین حدهای چهارگانه (شمال ،شرق،جنوب وغرب) املاک وچگونگی حد فاصل بین املاک مذکور با املاک مجاور وحقوق ارتفاقی آنها.
پس از تنظیم اظهارنامه وانتشار آگهی های نوبتی وتحدیدی مطابق ماده ۱۴ قانون ثبت ،عمل تحدید حدود به وسیله مامورین ثبت (نماینده ونقشه بردار)وبا حضور متقاضی یا مالکین املاک مجاور در محل وقوع ملک که دو صورت عمومی واختصاصی بر حسب مورد انجام می شود.
تصرف
مقصود از تصرف تصرف به‌عنوان مالکیت است یا وقفیت خواه بدون واسطه باشد و خواه به واسطه مستأجر و مباشر و امثال آن. (تبصره ۲ ماده ۱۵ از قانون راجع به دعاوی اشخاص نسبت به املاک واگذاری مصوب ۱۲/۳/۱۳۲۱)
تصرف عبارت است از اینکه مالی در اختیار کسی باشد و او بتواند نسبت به آن مال تصمیم بگیرد خواه این تصمیم در حدود قانون باشد خواه نباشد . (تعریف دکتر جعفری لنگرودی در کتاب حقوق ثبت)
تصویر نقشه کاداستر ملک
نقشه قطعه تفکیکی "حاوی طول اضلاع، مساحت و وضعیت مجاورین" بانضمام نقشه موقعیت کلی ملک، و نحوه استقرار قطعه تفکیکی در کل پلاک مطابق با استاندارد کاداستر است که پس از گواهی مطابقت نقشه با سند و محل توسط سیستم در سند مالکیت درج می شود و در حاشیه کادر سند مختصات نقشه اضافه می گردد.
تفکیک املاک
در صورتیکه ملکیبه قطعاتی کوچکتر تقسیم گردد به این عمل تفکیک گفته می شوداصطلاح تفکیک در حقوق جدید ایران پدید آمده و به مفهوم افراز و تقسیم نزدیک است. لکن با آنها فرق دارد زیرا در افراز تعداد مالکین مشاعی بایداز ۲نفر بیشتر باشند ولی در تفکیک حتی یک نفرهم که مالک شش دانگ ملکی باشد میتوان آنرابه قطعات متعددی که قانوناً مقدور باشد تفکیک نماید
تقاضای ثبت پذیرفته شده
املاکی که فاقد سابقه ثبت بوده مجهول المالک نامیده می شوند طبق ماده ۱۱ قانون ثبت ،تقاضای ثبت این گونه املاک پس از احراز تصرف مالکانه ، طبق فرم چاپی مخصوصی که اظهار نامه نامیده می شود انجام می پذیرد ، و به اظهار نامه های پذیرفته شده (اظهار نامه برگشتی )تقاضای ثبت پذیرفته شده می گویند .
ثبت اسناد
مقصود از ثبت اسناد موافق ترتیباتی که در قانون ثبت اسناد مصوب ۲۱/۲/۱۲۹۰مقرر است رسمی کردن اسناد ثبت شده است یعنی قطعی کردن تاریخ سند و ضبط خط و مهر و اقرار و حفظ مندرجات سند از تغییر و تبدیل. (ماده ۸۲)
ثمنیه
ثمن فرضیه زوجه یا زوجه‌ها است در صورت فوت شوهر با داشتن اولاد. (ماده ۹۰۱ قانون مدنی) که در اصطلاح ثبت بدان ثمنیه گفته می شود
جعاله
عبارت است از التزام شخصی به ادا اجرت معلوم در مقابل عملی اعم از این که طرف معین باشد یا غیرمعین. (ماده ۵۶۱ قانون مدنی)
حصر وراثت
حکمی است که بعد ازفوت مورث حسب تقاضای احد یا تمامی ورثه بعد از طی تشریفات قانونی لازم ازطرف مرجعقضایئ صادر می شود و در آن ضمن اشاره به فوت مورث وتاریخ ومحل آن تعداد و مشخصات کامل ورثه متوفی درآن به وضوح قید و نیز میزان سهم الارث آنها بر طبق قانون ارث تعیین می شود.
حریم
حریم مقداری از اراضی اطراف ملک و قنات و نهر و امثال آن است که برای کمال انتفاع از آن ضرورت دارد. (ماده ۱۳۶ قانون مدنی)
حق انتفاع
عبارت از حقی است که به موجب آن شخص می‌تواند از مالی که عین آن ملک دیگری است یا مالک خاصی ندارد استفاده کند. (ماده ۴۰ قانون مدنی)
حقابه
عبارت از حق مصرف آبی است که در دفاتر جزء جمع یا اسناد مالکیت یا حکم دادگاه یا مدارک قانونی دیگر قبل از تصویب این قانون به نفع مالک آن تعیین شده باشد. (ماده ۳ قانون آب و نحوه ملی شدن آن مصوب ۲۷/۴/۱۳۴۷)
حکم نهایی
عبارت از حکمی است که به واسط طی مراحل قانونی و یا به واسط انقضای مدت اعتراض و استیناف بر تمییز دعوایی که حکم در آن موضوع صادر شده ا زدعاوی مختومه محسوب شود (تبصره ذیل ماده ۲۲ قانون ثبت)
حیازت
مقصود از حیازت تصرف و وضع ید است یا مهیا کردن وسایل تصرف و استیلا. (ماده ۱۴۶ قانون مدنی)
خلاصه معامله
به مفاد معاملات ثبت شده در دفاتر اسناد رسمی خلاصه معامله گویند، که در دفاتر املاک در ذیل ثبت ملک ویا با قید خروجی در دفاتر املاک جاری ،واحد ثبتی محل وقوع ملک ثبت می گردد.
خیابان
راه عبور و مرور در محل سکونت و فعالیت مردم که عرض آن بیش از ۶ متر باشد. (بند ۵۲ ماده ۱ آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی مصوب ۱۸/۳/۱۳۸۴ هیئت وزیران)
دایر
اراضی دایر زمین‌هایی است که آن را احیا و آباد کرده‌اند و در حال حاضر دایر و مورد بهره‌برداری مالک است. زمین‌های دایر مشمول قانون زمین شهری مصوب ۲۲/۶/۱۳۶۶صرفاً اراضی کشاورزی یا آیش اعم از محصور یا غیرمحصور میباشد. (ماده ۵)
دفاتر مباشرت ثبت
از قرار تفصیل ذیل است: اولاً- دو دفتر برای ثبت اسناد به طوری که قانون معین می‌کند، یکی برای معاملات راجعه به اموال غیرمنقوله و دیگری برای سایر معاملات. ثانیاً- دو دفتر فهرست که در آن مباشر ثبت مفاد اسناد ثبت شده و تصدیقات خود را با قید سجلات و امضاها و همچنین کلیه اقداماتی را که موافق وظایف خود به عمل می‌آورد نسختین می‌نویسد (به‌طور اختصار فهرست می‌کند). ثالثاً- دفتر نماینده عمومی که به ترتیب حروف تهجی برای کلیه اسنادی که در نزد مباشر ثبت یا تصدیق شده ترتیب میشود. رابعاً- دفتر صورت اسنادی که در مباشرت ثبت تودیع میشود. خامساً- دفتر صورت اشخاصی که ورشکسته و یا در تحت قیمومیت یا ولایت شرعی اعلان شده‌اند. سادساً- دفتر عایدات. (ماده ۱۸ قانون ثبت اسناد مصوب ۲۱/۲/۱۲۹۰) این دفاتر با اجرای قانون جاری کشور دیگر وجود ندارند
دفتر توزیع اظهار نامه
دفتری است که املاک بخشهای مختلف حوزه ثبتیهر شهرستان به ترتیب پلاک کوبی در آن شماره گذاری گردیده است.
دفترچه انتقالات
دفترچه متمم اسناد مالکیت یا به عبارت دیگر سندمتمم دفترچه ای است بهادار که بعداز پر شدن ستونهای نقل و انتقالات سند مالکیت که درصفحات آخر اسناد مالکیت پیش بینی شده ضمیمه می گردد.(بند۳۱۰ مجموعه بخشنامه های ثبتی) بدین معنی اگر ستون نقل وانتقالات سند مالکیت ملکی بر اثر انجام معاملات متعدد اعم از شرطی و رهنی و قطعی پرشود مالکمی تواند درخواست سندمتمم رابنماید
دفترخانه اسناد رسمی
واحد وابسته به وزارت دادگستری است و برای تنظیم و ثبت اسناد رسمی طبق قوانین و مقررات مربوط تشکیل میشود. (ماده ۱ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب ۲۵/۴/۱۳۵۴) دفترخانه محلی است که سردفتر برای انجام کار و وظایف دفتری خود تعیین و به اداره ثبت محل و اداره ثبت اسناد مرکز اطلاع می‌دهد (ماده ۲۲ قانون دفتر اسناد رسمی مصوب ۱۵/۳/۱۳۱۶)
دفتر گواهی امضا
دفتری است که منحصراً مخصوص تصدیق امضا ذیل نوشته‌های عادی است و نوشته تصدیق امضا شده با توجه به ماده ۳۷۵ آیین دادرسی مدنی مسلم‌الصدور شناخته میشود. (ماده ۲۰ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب ۲۵/۴/۱۳۵۴)
دفتریار
کسی است که سمت معاونت دفترخانه را دارا است و برحسب پیشنهاد سردفتر و تصویب وزارت عدلیه انتخاب میگردد (ماده ۲۴ قانون دفتر اسناد رسمی مصوب ۱۵/۳/۱۳۱۶)
دفتریار اول
هر دفترخانه علاوه بر یک دفتریار که سمت معاونت دفترخانه و نمایندگی سازمان ثبت را دارا است و دفتریار اول نامیده میشود می‌تواند یک دفتریار دوم نیز داشته باشد. دفتریار به پیشنهاد سردفتر و به موجب ابلاغ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور برابر مقررات این قانون منصوب میشود. (ماده ۳ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب ۲۵/۴/۱۳۵۴)
راه
عبارتست از تمامی سطح خیابان، جاده، کوچه و کلیه معابری که برای عبور و مرور عموم اختصاص داده میشود. (بند ج ماده ۱ آیین‌نامه اجرایی قانون استفاده از کمربند ایمنی مصوب ۲۲/۴/۱۳۸۴ هیئت وزیران)
راهن
مراجعه کنید به عبارت رهن
ربعیه
فرض دو وارث ربع ترکه است: ۱- شوهر در صورت فوت زن با داشتن اولاد. ۲- زوجه یا زوجه‌ها در صورت فوت شوهر بدون اولاد. (ماده ۹۰۰ قانون مدنی)
رفع بازداشت املاک
املاکاعم از اینکه دارای سند مالکیت باشد یا نباشند حسب دستور مراجع صالحه (همان مراجعی که آن ملک را بازداشت کرده اند) از آنان رفع بازداشتمی‌گردد.
رهن
رهن عقدی است که به موجب آن مدیون مالی را برای وثیقه به داین می‌دهد. رهن‌دهنده را راهن و طرف دیگر را مرتهن می‌گویند. (ماده ۷۷۱ قانون مدنی)
رودخانه
مجرایی است طبیعی که آب به طور دائم یا فصلی در آن جریان داشته باشد. (بند الف ماده ۱ از آیین‌نامه مربوط به بستر و حریم رودخانه‌ها، النهار، مسیل‌ها، مرداب‌ها، برکه‌های طبیعی و شبکه‌های آبرسانی، آبیاری و زهکشی مصوب ۱۱/۷/۱۳۷۹)
سردفتر
برای تنظیم و ثبت اسناد رسمی وزارت عدلیه در حوزه‌های ثبتی به قدر کفایت دفتر اسناد رسمی تأسیس خواهد نمود. (ماده ۱ قانون دفتر اسناد رسمی مصوب ۱۵/۳/۱۳۱۶) اداره امور دفترخانه اسناد رسمی به عهده شخصی است که با رعایت مقررات بنا به پیشنهاد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با جلب نظر مشورتی کانون سردفتران و به موجب ابلاغ وزیر دادگستری (اکنون ابلاغ صادره از سوی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک می باشد) منصوب و سردفتر نامیده میشود. (ماده ۲ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتر یاران مصوب ۲۵/۴/۱۳۵۴)
سرقفلی
سر قفلی یا منافع ملک عبارت از حقوقی هستند که ممکن است متعلق به مالک ملک باشد یا دیگری و این قبیل منافع که مالک آنها را به موجب سندرسمی به دیگری واگذار می نماید معمولاً به املاکی تعلق دارند که حالت تجاری را دارامی باشند.
سند تعویضی
در اثر بی توجهی مالک یا اتفاقات غیر مترقبه از قبیل آتش سوزی یا سیل اسناد مالک غیر قابل استفاده می شوند در این صورت مالک می تواند با ارائه لاشه سند از اداره ثبت محل وقوع ملک تقاضای سند جدید را بنماید.
سند رسمی
اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند رسمی است. (ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی) سندی که مطابق قوانین به ثبت رسیده رسمی است و تمام محتویات و امضاهای مندرجه در آن معتبر خواهد بود مگر آن که مجعولیت آن ثابت شود. انکار مندرجات اسناد رسمی راجع به اخذ تمام یا قسمتی از وجه یا مال و یا تعهد به تأدیه وجه یا تسلیم مال مسموع نیست. (ماده ۷۰ قانون اصلاح مواد ۱۳، ۴۱، ۴۳، ۷۰، ۱۱۱و ۱۱۷ قانون ثبت اسناد و املاک مصوب ۷/۵/۱۳۱۲) اسناد رسمی از قرار تفصیل ذیل است: ۱ـ اسنادی که در اداره ثبت اسناد به طوری که قانون معین کرده ثبت یا تصدیق شده باشد. ۲ـ تسجیلات و تصدیقات محاضر شرعیه که مراجع عدلیه‌اند در امور راجعه به آنها. ۳ـ تصدیقات محاکم عدلیه در صورتی که‌خارج از صلاحیت آنها نباشد و همچنین تصدیقات ادارات دولتی دراموری که راجع به آنها است در صورتی که تصدیق خارج از صلاحیت آنها نباشد. (ماده ۲۸۲ از قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۸/۸/۱۲۹۰)
سندعادی
غیر از اسناد مذکوره در ماده ۱۲۸۷ سایر اسناد عادی است. (ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی) اسناد عادی سندی است که غیر از اسناد رسمی باشد. (ماده ۲۸۳ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۸/۸/۱۲۹۰)
سند مالکیت المثنی
وقتی کهسندملاکیت از بین برود مثلا دچار حریق شود و اثری از آن باقی نماند یاگم شودمالک می‌تواند از اداره ثبت محل وقوع ملک تقاضای صدور سند مالکیت المثنی نماید.
سند متمم
مراجعه کنید به عبارت دفترچه انتقالات
سند معارض
چنانچه نسبت به تمام یا قسمتی از ملکی دو بارسند مالکیت صادر شود سند مالکیت مؤخر صدور را که نسبت به تمام یا قسمتی ازملک صادرشده سند معارض گویند و تا زمانی که حکمقطعی دادگاه به صحت آن صادر نشده نسبت به میزان و مورد تعارض سند معارضتلقی میشود.(بند۱ از ماده ۳ لایحه قانونی راجع به اشتباهات ثبتی و اسناد مالکیت معارض)
سواد مصدق
مقصود از سواد مصدق سوادی است که دفتر محکمه‌ای که عرض حال به آن‌جا داده میشود یا دفتری که از محاکم دیگر یا یکی از ادارات ثبت اسناد یا دفتر اسناد رسمی و در جایی که هیچ یک از آنها نباشد حاکم محل یا یکی از ادارات دولتی مطابقت آن را با اصل تصدیق کرده باشد. در صورتی که سواد سند در خارجه تهیه شده باشد باید در دفتر یکی از سفارت خانه‌ها یا کنسول‌گری‌های ایران مصدق شود. هرگاه اسناد مفصل باشد مثل دفتر تجارتی یا اساسنامه شرکت و امثال آن قسمت‌هایی که مدرک ادعا است خارج نویس شده ضمیمه عرض حال میگردد. (ماده ۷۱ قانون اصول محاکمات حقوقی و تجاری مصوب ۲۸/۱۰/۱۳۱۴)
شماره ثبتی
عددی است که معیار شناسایی املاک از یکدیگر می باشد و ترتیب آن بسته به زمان ثبت آن ملک و مجاورین دارد بدین ترتیب اعداد کوچکتر مربوط به ثبت های نخستین و برعکس می باشد شماره ثبتی را نماینده با استناد به آخرین شماره ثبت شده در دفتر توزیع اظهارنامه اخذ می کند و در هنگام تعیین شماره برای ملک مورد تقاضا درصورتی که مجاورین آنفاقد شماره باشند برای آنها نیز بایستی شماره تعیین و در تعریف حدود ومشخصات ملک مورد تقاضا شماره های مجاورین نیز بایستی مشخص شده باشد.
صلاحیت دفاتر اسنادرسمی
دفترخانه‌ها از نظر صلاحیت به سه درجه تقسیم می‌شوند: ۱- دفترخانه درجه اول که به وسیله یک سردفتر درجه اول و یک یا چند دفتریار اداره میشود و اجازه تنظیم و ثبت همه گونه اسناد و معاملات را دارا است. ۲- دفترخانه درجه دوم که به وسیله یک سردفتر درجه دوم اداره میشود و اجازه تنظیم و ثبت اسناد و معاملات به هر مبلغی را دارا بوده و می‌تواند یک دفتریار داشته باشد. ۳- دفترخانه درجه سوم که به وسیله یک سردفتر درجه سوم اداره میشود و اجازه تنظیم و ثبت اسناد تا پنج هزار ریال را دارد. (ماده ۴ قانون دفتر اسناد رسمی مصوب ۱۵/۳/۱۳۱۶) این نحو تقسیم بندی بر اساس قوانین و مقررات جاری کشوردیگر اجرا نمی شود
صورت جلسه
صورت جلسات ثبتی در حکم اسناد رسمی هستند زیرا منجر به تنظیم سند رسمی می شوند ، در تنظیم هر صورت مجلسی باید نکاتی رعایت شود و این نکات تشکیل دهنده عناصر و ارکان هر صورت مجلس می باشد
صورت جلسات ثبتی انواعی دارند از قبیل صورت جلسه افراز ، صورت جلسه تفکیک ، صورت جلسه اصلاحی ، صورت جلسه اصلاح حد به کوچه ، صورت جلسه اجرای ماده ۱۴۹ ، صورت جلسه معاینه محل ، صورت جلسه تحدید حدود ، صورت جلسه اجرای ماده ۴۵ آیین نامه ، صورت جلسه اجرای بند ۳۷۲ مجموعه بخشنامه های ثبتی و عیره
طرح تفصیلی
عبارت از طرحی است براساس معیارها و ضوابط کلی طرح جامع شهر نحوه استفاده از زمین‌های شهری در سطح محلات مختلف شهر و موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آنها و وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور و مرور و میزان و تراکم جمعیت و تراکم ساختمانی در واحدهای شهری و اولویت‌های مربوط به مناطق بهسازی و نوسازی و توسعه و حل مشکلات شهری و موقعیت کلیه عوامل مختلف شهری در آن تعیین میشود و نقشه‌ها و مشخصات مربوط به مالکیت براساس مدارک ثبتی تهیه و تنظیم میگردد. (بند ۳ ماده ۱ از قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن مصوب ۱۶/۴/۱۳۵۳) این طرح زاینده اجرای ماده ۴۵ آیین نامه قانن ثبت املاک می باشد
طرح هادی
عبارت از طرحی است که در آن جهت گسترش آتی شهر و نحوه استفاده از زمین‌های شهری برای عملکردهای مختلف به منظور حل مشکلات حاد و فوری شهر و ارائه راه‌حل‌های کوتاه مدت و مناسب برای شهرهایی که دارای طرح جامع نمی‌باشند تهیه میشود. (بند ۴ ماده ۱ قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن مصوب ۱۶/۴/۱۳۵۳) این طرح زاینده اجرای ماده ۴۵ آیین نامه قانون ثبت املاک می باشد
طلاق نامه رسمی
طلاق نامه در صورتی که مطابق نظامنامه‌های وزارت عدلیه (یعنی تنظیم آن مطابق مقررات در دفاتر ازدواج و طلاق) به ثبت رسیده باشد سند رسمی و الا سند عادی محسوب خواهد شد. (از ماده ۲ قانون راجع به ازدواج مصوب ۲۳/۵/۱۳۱۰)
عقد
عبارت‌است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد. (ماده ۱۸۳ قانون مدنی)
عملیات مقدماتی ثبت
به مجموعه عملیات تنظیم اظهارنامه ،انتشار آگهی های نوبتی وتحدیدی انجام عملیات تحدید حدود وسپری شدن مدت اعتراض نسبت به اصل وحدود ملک عملیات مقدماتی ثبت گویند
فسخ
به هر لفظ یا فعلی که دلالت بر آن نماید حاصل میشود. (ماده ۴۴۹ قانون مدنی)
فرم ۱۹مالیاتی
گواهی است که از طرف اداره امور اقتصادی ودارائی محل صادر می شود و دلالتبر وصول مالیات بر ارث از ورثه و عدم بدهی مالیاتی آنان می نماید که درگواهی مذکورمشخصات ملکی که ورثه قصد دریافت سند آن را بنام خود دارد باید قید شده باشد در صورتیکه تاریخ فوت مورث قبل از سال ۱۳۴۶باشد نیازی به مطالبه فرم ۱۹ مالیاتی نیست.
قباله ازدواج
قباله ازدواج در صورتی که مطابق نظامنامه‌های وزارت عدلیه (یعنی تنظیم آن مطابق مقررات در دفاتر ازدواج و طلاق) به ثبت رسیده باشد سند رسمی و الا سند عادی محسوب خواهد شد. (ماده ۲ قانون راجع به ازدواج مصوب ۲۳/۵/۱۳۱۰)
قسمت‌های مشترک آپارتمانها
قسمت‌های مشترک مذکور در قانون تملک آپارتمانها مصوب ۱۶/۱۲/۱۳۴۳ عبارت از قسمت‌هایی از ساختمان است که حق استفاده از آن منحصر به یک یا چند آپارتمان یا محل پیشه مخصوص نبوده و به کلیه مالکین به نسبت قسمت اختصاصی آنها تعلق می‌گیرد به طور کلی قسمت‌هایی که برای استفاده اختصاصی تشخیص داده نشده است یا در اسناد مالکیت ملک اختصاصی یک یا چند نفر از مالکین تلقی نشده از قسمت‌های مشترک محسوب میشود مگر آنکه تعلق آن به قسمت معینی برطبق عرف و عادت محل مورد تردید نباشد. (ماده ۲) در سوابق ثبتی این قسمتها به عنوان مشاعات و مشترکات ثبت می شوند و در اسناد مالکیت آپارتمانها و اوراق مرتبط با آن به اختصار مشاعات و مشترکات طبق قانون تملک آپارتمانها و آیین نامه اجرایی آن درج می شود
کانون سردفتران
وزارت عدلیه در نقاطی که مقتضی بداند کانون سردفتران تشکیل خواهد داد- کانون مزبور دارای شخصیت حقوقی و از حیث عواید و مخارج مستقل و از نظر نظامات تابع وزارت عدلیه است. (ماده ۲۸ قانون دفتر اسناد رسمی مصوب ۱۵/۳/۱۳۱۶)
کانون کارشناسان رسمی
دارای شخصیت حقوقی است که در مقر هر دادگاه استان تشکیل میشود. تشکیل کانون کارشناسان رسمی هر استان منوط بر این است که تعداد کارشناسان رسمی آن استان به سی نفر برسد و تا وقتی که عده کارشناسان به حد نصاب مذکور نرسیده کارشناسان رسمی آن استان تابع مقررات و نظامات کانون کارشناسان رسمی تهران خواهند بود. کلیه کارشناسان رسمی عضو کانون کارشناسان رسمی محسوب می‌شوند و تابع مقررات این قانون و نظامات کانون می‌باشند. (ماده ۱ لایحه قانونی مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی مصوب ۱/۸/۱۳۵۸ شورای انقلاب)
کوچه
راهی در مناطق مسکونی که عرض آن حداکثر ۶ متر باشـد. (بنـد ۷۸ مـاده ۱ آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی مصوب ۱۸/۳/۱۳۸۴ هیئت وزیران)
مال غیرمنقول
آن است که از محلـی به محـل دیگـر نتـوان نقل نمـود اعم از این که استقرار آن ذاتی باشد یا به واسطه عمل انسان به نحوی که نقل آن مستلزم خرابی یا نقص خود مال یا محل آن شود. (ماده ۱۲ قانون مدنی)
مال منقول
اشیایی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد بدون این که به خود یا محل آن خرابی وارد آید منقول است. (ماده ۱۹ قانون مدنی)
متولی
متولی موقوفه کسی است که به موجب مفاد وقفنامه و مقررات قانون مدنی یا قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب ۲/۱۰/۱۳۶۳واجد این سمت باشد. د (ماده ۴) تولیت متولی باید به وسیله شعبه تحقیق اوقاف گواهی شود. اشخاص ذی‌نفع پس از ابلاغ تصمیم شعبه تحقیق در صورتی که معترض باشند می‌توانند ظرف ده روز اعتراض‌نامه خود را به هیأت تجدیدنظر اوقاف تسلیم کنند پس از انقضای مدت گواهی شعبه تحقیق اوقاف و تصمیم هیأت تجدید نظر از ناحیه اشخاص ذی‌نفع قابل شکایت در دادگاه شهرستان است و حکم دادگاه در این موارد قابل پژوهش و فرجام میباشد. همین حکم در مورد ثلث- نذر و حبس نیز جاری است. (ماده ۴ قانون اوقاف مصوب ۲۲/۴/۱۳۵۴)
مجهول
اصطلاحی است در ثبت اسناد به معنای املاک مجهول المالک ـ مراجعه کنید به عبارت املاک مجهول المالک
مرتهن
مراجعه کنید به عبارت رهن
مشاعات و مشترکات
قسمت‌های از ساختمان است که حق استفاده از آن منحصر به یک یا چند ساختمان یا محل پیشه مخصوص نبوده و به کلیه مالکین به نسبت قسمت اختصاصی آنها تعلق می‌گیرد به طور کلی قسمت‌هایی که برای استفاده اختصاصی تشخیص داده نشده است یا در اسناد مالکیت ملک اختصاصی یک یا چند نفر از مالکین تلقی نشده از قسمت‌های مشترک محسوب میشود مگر آنکه تعلق آن به قسمت معینی برطبق عرف و عادت محل مورد تردید نباشد.
کاداستر
عملیاتی است جهت انجام و نصب علائم و نشانه‌های مربوط به تحدید حدود املاک و حریم آنها
کاربری
یکی از حالات خانه- آپارتمان- زمین- زمین محصور- عمارت مسکونی، تجاری، تجاری مسکونی، پاساژ، تعمیر گاه، چاه تلمبه- جنگل- چهار دیواری و آموزشی، بهداشتی- اداری- مزروعی، باغ- اماکن مقدس- بازارچه- باغچه- بقعه- بنای احداثی- پرورشگاه- تجارتخانه- و … می باشد که در اسناد مالکیت درج می شود.
کارشناسان رسمی
کلیه کارشناسان رسمی عضو کانون کارشناسان رسمی محسوب می‌شوند و تابع مقررات لایحه قانونی مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی مصوب ۱/۸/۱۳۵۸ شورای انقلاب و نظامات کانون می‌باشند . شرایط کارشناس رسمی از قرار زیر است: ۱- داشتن تخصص کامل در علم یا فنی که داوطلب کارشناسی در آن هستند. ۲- داشتن بیش از ۲۵ سال. ۳- عدم شهرت به فساد اخلاق و تجاهر به استعمال مسکر و افیون. ۴- نبودن تحت ولایت و قیمومت. ۵- عدم محکومیت به جنایت و محکومیت به جنحه که مستلزم محرومیت از حقوق اجتماعی بوده و یا مستلزم محرومیت از شغلی است که تخصص در آن دارند و همچنین عدم محکومیت به کلاهبرداری و خیانت در امانت و سرقت و ورشکستگی به تقلب و جنحه‌های مذکور در این قانون. ۶- عدم محکومیت به انفصال ابد از خدمات دولتی
متقاضی ثبت
شخص حقیقی یا حقوقی است که از دو طریق زیر مدعی مالکیت بوده و درخواست خود را مبنی بر تقاضای ثبت به اداره ثبت محل وقوع ملک ارائه می نماید:
۱ ـ تصرف به عنوان مالکیت (این تصرف نشانه هایی دارد که از دید عرف مبین وجود مالک است)
۲ ـ مدارک مستند مالکیت (هر چند کسیکه مدارک مستند مالکیت دارد خود متصرف می باشد اما در برخی از مواقع ممکن است تصرفات قانونی صورت نگیرد از جمله ملکی که از طریق حکم دادگاه به دیگری منتقل گردیده)
مستند مالکیت
مستند مالکیت نحوه تملک ملک و مشخصات آخرین مالک و نحوه انتقال ملک به مالک با ذکر شماره سند است که در اسناد مالکیت درج می شود
منافع ملک
مراجعه کنید به عبارت سرقفلی
موات
مراجعه کنید به عبارت اراضی موات
نظامنامه وزارت عدلیه
مراجعه کنید به مقاله ماهیت حقوقی امضای (نمونه) ثبت املاک در همین وبلاگ
نوع مالکیت
یکی از حالتهای "مفروز، مشاع، عرصه، اعیان و " عرصه و اعیان"
نوع ملک
منظور از نوع ملک یکی از حالات، " طلق- وقف- ثلث- حبس- طلق و وقف- طلق با عرصه وقف- وقف آستان قدس رضوی" می باشد که در اسناد مالکیت درج می شود
وضعیت خاص
یکی از حالات " عرصه، اعیان، عرصه و اعیان"می باشد که در اسناد مالکیت درج می شود
وصیت
وصیت بر دو قسم است: تملیکی و عهدی. (ماده ۸۲۵ قانون مدنی)
وصیت نامه رسمی
ترتیب تنظیم وصیت‌نامه رسمی و اعتبار آن به طوری است که برای اسناد تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی مقرر است. (ماده ۲۷۷ قانون امور حسبی مصوب ۲/۴/۱۳۱۹)
وقف
عبارت است از اینکه عین مال حبس و منافع آن تسبیل شود. (ماده ۵۵ قانون مدنی)
وقف اولادی
نوعی از وقف خاص است که در آن موقوف علیهم منحصر در فرزندان واقف می باشند . در این نوع وقف حصه هر یک از فرزندان پسر و دختر مساوی می باشد مگر آنکه خود واقف بعضی را بر بعض دیگر برتری داده باشد (مواد ۵۶ ، ۶۲ و ۷۳ قانون مدنی)
وکالت
عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود مینماید. (ماده ۶۵۶ قانون مدنی)
هبه
عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجاناً به کس دیگری تملیک می‌کند تملیک‌کننده را واهب طرف دیگر را متهب، مالی را که مورد هبه است عین موهوبه می‌گویند. (ماده ۷۹۵ قانون مدنی)
