مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در خصوص کلیات طرح جامع شهر مشهد و مسائل اصلی مربوط به آن
منتشر شده در روزنامه رسمی ۶ مرداد ۱۳۹۳
استاندار محترم و رئیس شورای برنامه ریزی و توسعه استان خراسان رضوی
در اجرای بند (۵) ماده (۴) قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، ماده (۴۲) آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح های توسعه و عمران محلی، ناحیه‌ای، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معماری کشور مصوب۱۳۷۸/۱۰/۱۲ هیأت محترم وزیران به استحضار می‌رساند، در جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری مورخ ۱۳۹۳/۴/۲۳ با توجه به شرایط ویژه شهر مشهد و فاصله زمانی طولانی از تصویب آخرین طرح جامع و نظر به موضوعات و مسایل متعدد، در این رابطه گزارشی از کلیات طرح جامع شهر مشهد و مسایل اصلی مربوط به آن ارائه گردید.
نظر به اهمیت تصمـیم گیری فوری درباره برخی از مـوضوعات شاخص که عدم توجه به آنها، حتی در کوتاه مدت، تبـعات جبـران ناپذیری را به دنـبال خواهد داشت، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران موارد زیر را درباره طرح جامع مشهد مصوب نمود:
۱ـ جهت حفظ باغات و کاربریهای سبز، شورا موارد زیر را مقرر می‌دارد:
۱ـ۱) کلیه باغات موجود که در طرحهای تفصیلی و یا در طرح جامع لحاظ و مورد تأیید قرار گرفته اند و در کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی استان مورخ ۱۳۸۹/۹/۲۹ دارای کاربری سبز می‌باشند، با همین کاربری تثبیت گردند و هرگونه تغییر کاربری آنها به عنوان مغایرت اساسی تلقی خواهد شد.
۲ـ۱) کلیه باغات موجود (خصوصاً باغ ملک آباد) که در طرح جامع مورد تأیید کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی استان مورخ ۱۳۸۹/۹/۲۹ و از آنها با کاربری باغ یادشده است و در طرح تفصیلی دارای کاربری هایی به غیر از کاربری سبز و یا باغ می‌باشند، با کاربری باغ تثبیت شده و هرگونه تغییر در کاربری آنها به هر استنادی مغایرت اساسی تلقی می‌شود.
۳ـ۱) گزارش اقدامات انجام شده درباره موضوع بندهای مذکور به صورت مجزا باید حداکثر ظرف دو هفته توسط اداره راه و شهرسازی استان به دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ارائه شود.
تبصره ـ معیار تشخیص وضع موجود مندرج در بندهای ۱ـ۱ و ۲ـ۱ مندرجات مربوط به وضعیت موجود کاربریها در صورتجلسه کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی استان مورخ ۱۳۹۲/۱۰/۸ است.
۲) در راستای پیشگیری از عوارض شدیداً زیانبار زیست محیطی برای شهر مشهد و به منظور جلوگیری از افزایش این عوارض، مقرر می‌شود:
۱ـ۲) هرگونه استقرار جدید و یا هرگونه توسعه اعم از درونی و یا بیرونی در صنایع موجود مستقر در پهنه غرب مشهد: دشت آبخوان (محور مشهد ـ قوچان)، با لحاظ یافته‌های مطالعات طرح فرادست مجموعه شهری مشهد، ممنوع می‌باشد.
۲ـ۲) اداره راه و شهرسازی استان موظف است با همکاری سایر ادارات و نهادهای ذیربط نسبت به انتقال تدریجی این صنایع به محل مناسب و مکان یابی قانونی اقدام لازم را بعمل آورد.
۳) کلیه مدارک طرح جامع شهر مشهد باید حداکثر ظرف مدت یکماه پس از اعلام این مصوبه جهت بررسی و طی فرآیند تصویب به کمیته فنی شماره یک شورای‌عالی شهرسازی و معماری تحویل داده شود.
۱ـ۳) دبیرخانه شورا موظف است پس از دریافت مدارک نسبت به تسریع در بررسی و به صورت خارج از نوبت اقدام نماید.
۲ـ۳) کمیته فنی شماره یک موظف است بررسی خویش را با رعایت چارچوب زیر و لحاظ سایر بندهای این مصوبه حداکثر ظرف مدت ۲ ماه پس از اعلام این مصوبه، انجام داده و نتیجه را جهت بررسی و تصویب نهایی به شورای عالی شهرسازی و معماری ارائه دهد:
۱ـ۲ـ۳) بررسی دقیق و اعلام نظر کارشناسی درباره کلیه تغییرات کاربریهای خدمات غیرانتفاعی مقیاس شهری (مانند کاربریهای فرهنگی، ورزشی، درمانی، آموزش عالی و … به جز کاربریهای سبز و باغات) به سایر کاربریها مورد تأیید کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی استان مورخ ۱۳۸۹/۹/۲۹
۲ـ۲ـ۳) لزوم جلوگیری از توسعه روستاها و سکونتگاههای واقع در حریم شهر مشهد با توجه به یافته‌های طرح مجموعه شهری مشهد
۳ـ۲ـ۳) لزوم ممانعت از پروژه‌های بلند مرتبه‌سازی براساس محدودیت‌های معرفی شده در طرح جامع
۴ـ۲ـ۳) بررسی و اعلام نظر کارشناسی درباره تداخل محدوده و حریم مصوب کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی استان مورخ ۱۳۸۹/۱۰/۲۱ و مورخ ۱۳۸۹/۱۲/۱۶ با محدوده شهرستان بینالود (طرقبه و شاندیز)
۵ـ۲ـ۳) بررسی دقیق و اعلام نظر کارشناسی درباره موضوع سقف جمعیتی در طرح جامع با توجه به پیش‌بینی منابع آب
۶ـ۲ـ۳) ارزیابی و اعلام نظر کارشناسی درباره فرصت‌ها و تهدیدهای زیست محیطی طرح
۷ـ۲ـ۳) موضوع طرحهای مربوط به پادگان لشگر ۷۷ و میدان تیر، پس از تهیه و طی فرآیند قانونی در استان، به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران برسد.
۴) نظر به توجه فوق‌العاده شورای‌عالی شهرسازی و معماری به محدوده پیرامونی حرم مطهر ثامن‌الائمه حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) و اهمیت آن و نیز سرعت روند اتفاقات در این محدوده مقرر می‌شود کمیته فنی شماره یک با استفاده از مشاوره‌های تخصصی به بررسی دقیق طرح این محدوده پرداخته و موارد زیر را به عنوان چارچوب در این باره در نظر داشته باشد:
۱ـ۴) بررسی و تأیید کلیه طرح های موضعی مؤثر در بافت پیرامونی حرم مطهر (از قبیل حیات زیرسطحی، طرح مفصل، راه باغ *ها، خیابان های شعاعی و …) در کمیسیون ماده۵ و تصویب آنها در شورای‌عالی شهرسازی و معماری
۲ـ۴) تجدید نظر در ضوابط طرح بافت پیرامون حرم مطهر، خصوصاً ضوابط تجمیع و ضرورت رعایت مقیاس انسانی در ساخت و سازها و پرهیز از ساخت و سازهای درشت دانه بدون رعایت اصول و عدم تناسب با دانه بندی اولیه بافت و پیشینه تاریخی آن
۳ـ۴) شناسایی، ثبت و مستندسازی کلیه آثار تاریخی موجود در بافت پیرامونی حرم مطهر به منظور هویت بخشی به این بافت توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با همکاری اداره کل راه و شهرسازی استان
۴ـ۴) تهیه، تصویب و اجرای طرح موضعی باز زنده سازی حداقل یک نمونه از محلات قدیمی در راستای حفظ و احیاء بخشی از بافت تاریخی پیرامون حرم مطهر توسط شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری با همکاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اداره راه و شهرسازی استان
۱ـ۴ـ۴) شناسایی و معرفی محدوده‌های فوق‌الذکر توسط شهرداری حداکثر ظرف مدت دو ماه پس از اعلام این مصوبه
۵ ـ۴) تعیین و تدقیق حرائم آثار تاریخی ثبت شده در بافت پیرامون حرم و تهیه طرح ویژه توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان
۶ـ۴) بررسی و اعلام نظر کارشناسی و ارائه راهکارهای اجرایی درباره صیانت از آثار تاریخی موضوع بند ۳ـ۴ و ارائه راهکارهای اجرایی به منظور جلوگیری از ابطال ثبت اثر در شعبات دیوان عدالت اداری
۷ـ۴) ارائه راهکار جهت تجدید بنای آثار ثبتی تخریبی در بافت پیرامونی حرم
۵) دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی و معماری موظف است در اولین فرصت موضوع پروژه مشهد مال را در دستور کار قرار داده و با توجه به سابقه این پروژه گزارشی را جهت ارائه در شورای‌عالی تهیه نماید.
۶) از تاریخ اعلام مصوبات این جلسه ضروری است کلیه مراجع و نهادهای ذی ربط محلی از هرگونه توافق، صدور مجوز و یا هر اقدام اداری دیگری که در تعارض با هر یک از موارد مندرج در بندهای مختلف مصوبات فوق‌الذکر است خودداری کرده و در موارد مذکور منتظر اعلام تصمیم شورای‌عالی درباره تصویب طرح جامع مشهد بمانند.
۷) اداره کل راه و شهرسازی استان موظف است با همکاری سایر دستگاه های نظارتی و با بهره‌گیری از مشارکت عمومی گزارشات نوبه‌ای از اقدامات مربوط به کلیه مصوبات فوق‌الذکر و تخلفات احتمالی را هر سه ماه یکبار به دبیرخانه شورای‌عالی ارسال نماید.
