تفسیر مواردی از تعرفه دستمزد کارشناسان رسمی دادگستری سال ۱۴۰۲

صورتجلسه کمیسیون تعرفه‌ها و امور اداری و مالی شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری

پیرو ابلاغ اصلاحیه مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۲۰ تعرفه قانونی دستمزد کارشناسان رسمی دادگستری مصوب و ابلاغی رئیس محترم قوه قضاییه، سوالاتی از طرف کانون ها و کارشناسان رسمی دادگستری مطرح گردیده است، با توجه به ماده ۵۶ تعرفه قانونی دستمزد که تصریح دارد تفسیر مواد تعرفه بر عهده شورای عالی می باشد لذا سوالات مذکور در جلسه مورخ ۱۴۰۳/۰۲/۱۰ کمیسیون تعرفه شورای عالی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و پاسخ سوالات به شرح ذیل تهیه و تصویب گردید.

۱- آیا با وجود تعداد کافی کارشناس ذیصلاح در حوزه جغرافیایی و یا استان محل وقوع کارشناسی، اشخاص حقیقی یا حقوقی مجاز هستند از کارشناسان استان های دیگر برای امر کارشناسی استفاده نمایند؟

 پاسخ: خیر، به استناد ماده ۴ تعرفه قانونی دستمزد ابلاغی سال ۱۴۰۲، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند، کارشناس با هیئت کارشناسی را از کارشناسان محل وقوع مورد ارزیابی (کارشناسی) انتخاب نمایند. با توجه به اینکه کانون های کارشناسان دارای شخصیت حقوقی می باشند، مکلف به رعایت ماده ۱ تعرفه دستمزد می باشند.

۲- در مواردی که ارزیابی، مربوط به سال های گذشته باشد، آیا دستمزد کارشناسی پس از اعمال شاخص و به روز آوری ارقام ارزیابی شده، محاسبه می گردد و مشمول ماده ۱۰ تعرفه می گردد؟

پاسخ: خیر، پیرو استعلام مشورتی بعمل آمده از قوه قضاییه بشماره ۷/۱۴۰۰/۱۶۸۷ تاریخ ۱۴۰۱/۰۱/۲۸، منظور از به روز کردن ارقام، برای کلیه رشته های کارشناسی در ماده ۱۰ تعرفه، محاسبه دستمزد کارشناسی طبق تعرفه جدید و به روز شده می باشد و مفهوم ماده ۱۰ تعرفه دستمزد، به روز کردن ارقام ارزیابی شده و یا حسابرسی های انجام شده با شاخص های بانک مرکزی و غیره و سپس محاسبه دستمزد نمی باشد.

۳- در مواردی که کاری از طرف کانون استان ارجاع گردیده است و پس از ارجاع کار، یا پس از وصول گزارش کارشناسی، معلوم گردیده است که مبلغ ارزیابی بالای ۵۰۰۰۰ میلیارد ریال و مشمول تبصره یک ماده ۱۱ بوده است، در اینگونه موارد دستمزد کارشناسی چگونه محاسبه می گردد؟

پاسخ: طبق تبصره یک ماده ۱۱ تعرفه دستمزد سال ۱۴۰۲، فقط شورای عالی مجاز به انتخاب کارشناس و محاسبه دستمزد کارهای کارشناسی با مبلغ ارزیابی بیش از ۵۰۰۰۰ میلیارد ریال می باشد. در اینگونه موارد کانون استان مکلف است درخواست های کارهای موضوعه را برای طی کردن فرایند قانونی به شورای عالی ارسال نماید. در هر صورت طبق ماده ۱۱ تعرفه، کانون استان مجاز به اخذ دستمزد بیش از ۱۱۸۰ میلیون ریال برای هر مورد کارشناسی نمی باشد.

۴- اگر موارد متعدد ارزیابی در یک گزارش کارشناسی انجام شده باشد دستمزد چگونه محاسبه می گردد؟

پاسخ: بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۱ تعرفه:

الف) اگر موارد متعدد ارزیابی شده در یک تقاضای کارشناسی، در مالکیت یک شخص حقیقی یا حقوقی بوده و دارای یک پلاک فرعی ثبتی باشد، دستمزد کارشناسی پس از جمع کل ارقام ارزیابی محاسبه می گردد.

ب) اگر موارد متعدد ارزیابی شده در یک تقاضای کارشناسی در مالکیت چند شخص حقیقی یا حقوقی مختلف باشد. دستمزدکارشناسی جداگانه محاسبه می گردد.

ج) در خصوص ارزیابی پلاک های ثبتی مختلف، فارغ از اینکه مالکیت متعلق به یک یا چند شخص حقیقی یا حقوقی باشد، دستمزد کارشناسی جداگانه محاسبه می گردد.

د) اگر قطعات (عرصه های) مختلف در یک پلاک ثبتی ارزیابی گردد، دستمزد جداگانه محاسبه می گردد و سقف ارزیابی ۱۱۸۰ میلیون ریال می باشد.

۵- در خصوص تبصره ۳ ماده ۱۱ برای به روز آوری مبلغ صورت وضعیت از چه شاخص هایی می توان استفاده کرد؟

 پاسخ: برای محاسبه دستمزد بررسی اختلاف بین کارفرمایان، پیمانکاران، مهندسین مشاور و همچنین قراردادهای مربوط و دستمزد کنترل و تعیین صورت وضعیت برای کلیه رشته ها به روز آوری ارقام با استفاده از شاخص های رشته ای اعلامی سازمان مدیریت انجام می گردد و استفاده از شاخص های تورم و غیره مجاز نمی باشد. این بروزرسانی صرفاً در خصوص رشته هایی انجام می شود که کارشناسان دارای صلاحیت رسیدگی به اختلاف مابین کارفرمایان و… می باشند.

۶- در مورادی که موضوع کارشناسی اختلاف کارفرما و پیمانکار باشد و کارشناس حسابداری برای حسابرسی و حسابداری بصورت انفرادی و یا در هیئت قرار گرفته باشند، آیا ضریب افزایشی دستمزد موضوع تبصره ۳ ماده ۱۱ به رشته حسابداری تغلق می گیرد؟

پاسخ: خیر، دستمزد کارشناس رشته حسابداری طبق ماده ۲۵ و ۲۶ محاسبه می گردد و مشمول تبصره ۳ ماده ۱۱ نمی گردد.

۷- در مواردی که در اختلاف کارفرما و پیمانکار از کارشناس رشته بازرگانی و یا سایر رشته ها بصورت انفرادی با هیئت ترکیبی استفاده می گردد، به صرف اینکه موضوع دعوی، اختلاف بین کارفرما و پیمانکار می باشد و کارشناس رشته بازرگانی و سایر رشته ها در خصوص صلاحیت خود اظهار نظر کرده باشد، آیا مشمول ضریب افزایش دستمزد تبصره ۳ ماده ۱۱ می گردد؟

پاسخ: خیر تبصره ۳ ذیل ماده ۱۱ تعرفه دستمزد صرفا، برای کارشناسان واجدین صلاحیت رسیدگی به اختلاف کارفرما و پیمانکاران و مشاورین برای رشته هایی که این صلاحیت را دارند لحاظ و محاسبه و اخذ می گردد.

۸- در مواردی که چند نفر از چند رشته مختلف در یک هیئت کارشناسی قرار می گیرند، دستمزد هر نفر چگونه محاسبه می گردد؟

پاسخ: هنگامیکه هیئت کارشناسی مرکب از چند رشته مختلف باشد، طبق تبصره ۶ ماده ۱۱ دستمزد هر کارشناس، متناسب با رشته و صلاحیت خود، بصورت جداگانه محاسبه می گردد همچنین ضرایب افزایشی دستمزد برای هر رشته و صلاحیت، خاص همان رشته بوده و مشمول کسر ۳۰ درصد نمی گردد.

۹- آیا تبصره ۵ ماده ۱۱ مشمول ارزیابی خودرو و خطوط تولید کارخانجات و صنایع و شناورهای دریایی کار کرده و موارد مشابه می گردد؟

پاسخ: خیر این تبصره مشمول موارد فوق الذکر نمی گردد.

۱۰- آیا محاسبه دستمزد ارزیابی لوازم اداری و خانگی مستعمل، علاوه بر ماده ۲۳ تعرفه، مشمول تبصره ۵ ماده ۱۱ نیز می باشد؟

پاسخ: در مواردی که کالا و لوازم خانگی و اداری، نو و غیر مستعمل باشد مشمول ماده ۲۳ تعرفه بوده و ضریب افزایش ۲۰ درصد، به دستمزد کارشناسی تعلق می گیرد و در مواردی که لوازم خانگی و اداری مستعمل باشد، محاسبه دستمزد آن مشمول تبصره ۵ ماده ۱۱ و ضریب افزایشی دستمزد ماده ۲۳ می باشند.

۱۱- آیا انتخاب تعداد دو نفر کارشناس از یک رشته، هیئت محسوب و مشمول کسر ۳۰ درصدی موضوع تبصره ۶ ماده ۱۱ می گردد؟

پاسخ: بله انتخاب بیش از یک نفر از یک رشته در هیئت کارشناسی مشمول تبصره ۱ ماده ۱۱ می باشد. و اگر هیئت کارشناسی مرکب از چند رشته مختلف انتخاب گردد و بیش از یک نفر از یک رشته، در هیئت قرار گیرد، دستمزد همان رشته مشمول کسر ۳۰ درصد این تبصره می گردد.

۱۲- آیا تبصره ۶ ماده ۱۱ مشمول اجاره بها و اجرت المثل واجور معوقه نیز می گردد؟

پاسخ: خیر این تبصره فقط برای ارزیابی موضوع ماده ۱۱ تعرفه می باشد و مشمول سایر مواد تعرفه نمی گردد.

۱۳- آیا دستمزد اجرت المثل و اجور معوقه نیز بر اساس ماده ۱۳ تعرفه محاسبه می گردد؟

پاسخ: بله، (دقت شود که در تعرفه سال ۱۴۰۲ ضریب افزایش ۲۵ درصد در ماده ۱۳ حذف شده است). برای محاسبه اجرت المثل و اجور معوقه بر اساس ماده ۱۳ تعرفه بدون اعمال هرگونه ضریبی عمل می گردد.

۱۴- در صورتیکه محاسبه اجاره بها یا اجور معوقه و اجرت المثل سالهای گذشته مورد تقاضا باشد، محاسبه دستمزد چگونه است؟

پاسخ:

الف): اجاره بهای یکماهه مربوط به هر یک از سالهای گذشته محاسبه و با هم جمع می گردد سپس، دستمزد کارشناسی طبق ماده ۱۳ تعرفه محاسبه می گردد.

ب) در مواردی که تعیین اجاره بهاء برای سالهای آینده محاسبه می گردد، اجاره بهای یک ماه از هر سال بصورت جداگانه محاسبه، سپس مبالغ اجاره بهای یک ماهه هر سال با همدیگر جمع می گردد و دستمزد کارشناسی، طبق ماده ۱۳ تعرفه محاسبه می گردد.

ج) اگر اجاره بهای متوسط سالانه برای سالهای گذشته با آینده مورد نظر باشد، عده اجاره بهای متوسط (یک ماه از هر سال) بدست آمده را در تعداد سالهای مورد نظر ضرب می کنیم، بعبارت دیگر مجموع اجاره های یک ماه از هر سال را محاسبه و دستمزد را طبق ماده ۱۳ محاسبه می کنیم.

۱۵- در صورتیکه هیئت کارشناسی ترکیبی از چند رشته مختلف اجاره بهاء با اجور معوقه، بخش های مختلف یک مجموعه را محاسبه کنند، دستمزد آنها چگونه محاسبه می گردد؟

پاسخ: دستمزد کارشناسان هر رشته، مطابق ماده ۱۳ تعرفه بصورت جداگانه محاسبه می گردد و بسته به موضوع کارشناسی و ضرورت، اگر از کارشناس رشته دیگر که صلاحیت تعیین اجاره بها را ندارند استفاده گردد تعیین دستمزد طبق ماده ۱۳ تعرفه برای کارشناسان دارای صلاحیت تعیین اجاره بها و برای کارشناس فاقد صلاحیت تعیین اجاره بها، طبق ماده ۹ تعرفه با توجه به کمیت و کیفیت کار پر عهده کانون با مقام ارجاع دهنده می باشد.

۱۶- اگر اجاره بهاء برای مکانهای مختلف و مجزا در یک مجموعه محاسبه گردد، محاسبه دستمزد چگونه می باشد؟

پاسخ: دستمزد اجاره بهای هر مکان، طبق ماده ۱۳ تعرفه بصورت جداگانه محاسبه و با هم جمع می گردد.

۱۷- در مواردی که اجاره بهاء و اجرت المثل مربوط به موارد متعدد کارشناسی با مالک یکسان و عرصه یکسان باشد دستمزد کارشناسی چگونه محاسبه می گردد؟

پاسخ: اگر مقام درخواست کننده اجاره بهای هر مورد را بصورت مجزا درخواست کرده باشد، اجاره بهای هر واحد بصورت جداگانه طبق ماده ۱۳ محاسبه می گردد و در صورتیکه اجاره بهاء همه موارد را بصورت مجموع درخواست کرده باشد، دستمزد کارشناسی بر اساس مجموع اجاره ماهیانه محاسبه می گردد.

تبصره: در مواقعی که تبدیل مبلغ ترهین به اجاره و برعکس بعهده کارشناس تعیین کننده اجاره می باشد.

۱۸- منظور از تفسیر عکس هوایی برای هر سال تصویر در ماده ۱۴ تعرفه چیست؟

پاسخ: تفسیر یک عکس مربوط به یکسال معین برای یک پلاک ثبتی مشمول ماده ۱۴ تعرفه و دستمزد کارشناسی آن شش میلیون ریال می باشد و بسته به ضرورت و نیاز، برای تفسیر هر عکس دیگری که مربوط به تاریخ و سال دیگر می باشد، یک میلیون ریال به دستمزد پایه ماده ۱۴ اضافه خواهد شد. و به ازای هر یک پلاک ثبتی دیگر که متصل به پلاک قبلی باشد ۴۰ درصد به دستمزد اضافه می گردد و اگر پلاک ثبتی یا عرصه مورد نظر مجزا باشد دستمزد جداگانه محاسبه می گردد.

۱۹- آیا منظور از جمع ارقام مورد رسیدگی در دفاتر حسابداری در ماده ۲۵ تعرفه، مجموع دو ستون بدهکار و بستانکار می باشد؟

پاسخ: خیر، جمع ارقام یکی از دو ستون بدهکار با بستانکار (هر کدام بیشتر باشد) مینای محاسبه برای تعیین دستمزد می باشد.

۲۰- در مواردی که چند دستگاه وسایل نقلیه (زمینی، هوایی، دریایی) در یک کارشناسی ارزیابی و یا تعیین خسارت گردد دستمزد کارشناسی چگونه محاسبه می گردد؟

پاسخ: طبق تبصره ۲ ماده ۱۱ تعرفه، در صورتی که انجام کارشناسی شامل موارد متعدد باشد مجموع مبالغ مندرج در گزارش کارشناسی مبنای محاسبه دستمزد می باشد.

۲۱- اگر ارزیابی موضوع کارشناسی برای چند سال قبل به تفکیک سال، مورد درخواست باشد دستمزد کارشناسی چگونه محاسبه می گردد؟

پاسخ: دستمزد کارشناسی فقط یکبار و برای بالاترین رقم ارزیابی شده محاسبه می گردد.

۲۲- آیا پرداخت دستمزد کارشناسی در ماده ۱۱ تعرفه پس از اعمال ضرایب می تواند از رقم ۱۱۸۰ میلیون ریال بیشتر شود؟

پاسخ: خیر در هر صورت سقف تعیین شده دستمزد برای هر مورد کارشناسی با اعمال ضرایب یا بدون اعمال ضرایب نمی‌تواند بیشتر از عدد ۱۱۸۰ میلیون ریال باشد.

اعضاء کمیسیون تعرفه شورای عالی

یحیی جعفری کناری                        احمد دوانی

امیر سقراط نظمی                      غلامعباس پورسیدی

سید محمدرضا وحیدی تورچی                    علی اکبر بالاگر