دادنامه شماره ۱۵۵هیئت عمومی دیوان عدالت اداری

دادنامه شماره ۱۵۵مورخ ۱۳۹۸/۲/۱۰ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: جانبازان زیر ۲۵% نیز مشمول بهره‌مندی از انشعابات رایگان آب، فاضلاب،برق و گاز برای یک بار هستند

شماره دادنامه: ۱۵۵          تاریخ دادنامه: ۱۳۹۸/۲/۱۰             شماره پرونده: ۹۷/۹۹۸

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای خلیل کریمی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۲-۵ ماده ۲ بخشنامه شماره ۱۰۰/۳۰/۲۵۸۰۵/۹۶- ۷/۵/۱۳۹۶ وزارت نیرو

گردش کار: آقای خلیل کریمی به موجب دادخواستی ابطال بند ۲-۵ ماده ۲ بخشنامه شماره ۱۰۰/۳۰/۲۵۸۰۵/۹۶- ۷/۵/۱۳۹۶ وزارت نیرو را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد به استحضار می رساند: مطابق جزء (ث) از ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه، دولت در ۶ بند مکلف شده طبق بودجه سنواتی به منظور حمایت و تجلیل از رشادتهای رزمندگان هشت سال دفاع مقدس که حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه دارند و جانبازان زیر بیست و پنج درصد (۲۵%) جانبازی و آزادگان با کمتر از شش ماه سابقه اسارت و همسران و فرزندان آنان تسهیلات رفاهی، معیشتی، بهداشتی، درمانی و فـرهنگی ارائـه نماید که در بند ۵ از آن جزء بهره مندی از انشعاب رایگان آب، فاضلاب، برق و گاز برای یک بار در یک واحـد مسکونی عنـوان شده است. بـر اساس قانون مـذکور اینجانب طی نامه شماره ۷۰۷۵۴؍۸۲۰؍۹؍۱۷-۱۰؍۸؍۱۳۹۶ مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کردستان جهت بهره مندی از مزایای انشعاب برق رایگان به شرکت توزیع برق استان معرفی شدم که علیرغم ثبت نامه شماره ۶۶۰۶-۲۱؍۸؍۱۳۹۶ در دبیرخانه آن شرکت و پیگیری لازم متأسفانه به استناد بند ۲-۵ ماده ۲ بخشنامه شماره ۱۰۰؍۳۰؍۲۵۸۰۵؍۹۶-۷؍۵؍۱۳۹۶ وزیر نیرو که برخلاف قانون ارائه خدمات انشعاب برق رایگان به جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر را مجاز نموده از ارائه خدمات به اینجانب استنکاف نموده لذا به ناچار جهت خرید انشعاب مجبور به پرداخت مبلغ ۰۰۰؍۲۰۰؍۱۵ شده ام. لذا با عنایت به موارد معنونه فوق به دلیل مغایرت بخشنامه وزیر با جزء (ث) از ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه تقاضای ابطال بخشنامه به انضمام جبران کلیه خسارتهای ناشی از تأخیر در اجرای قانون و هزینه های دادرسی مورد استدعاست. " 

متن مقرره مورد اعتراض به قرار زیر است:

"شرکت مادرتخصصی توانیر

 با سلام

 بدینوسیله ضوابط فروش انرژی و انشعاب برق و اعمال بخشودگی های مربوطه در سال ۱۳۹۶ به شرح زیر جهت ابلاغ به شرکتهای برق منطقه ای و شرکتهای توزیع نیروی برق اعلام می گردد. کلیه این شرکتها موظفند بار مالی ناشی از اعطای تخفیفات و بخشودگی ها و اجرای این ضوابط را جهت دریافت مابه التفاوت مطابق مفاد قانون حمایت از صنعت برق و سایر قوانین مرتبط به آن شرکت اعلام نمایند. مقتضی است با نظارت آن شرکت، نسبت به اجرای دقیق ضوابط اقدام گردد:

 ……..

 2- بخشودگی های هزینه برقراری انشعاب برق

 ……………..

 2-5- جانبازان با درصد جانبازی بیست و پنج درصد (۲۵%) و بالاتر، آزادگان و هر یک از اعضای خانواده معظم شهدا، اسرا و مفقودالاثرها (شامل همسر، فرزندان و والدین) معرفی شده از طرف بنیاد شهید و امور ایثارگران که فاقد مسکن یا دارای مسکن نامناسب می باشند به استناد تبصره های (۱) و (۲) ماده (۳) و تبصره ذیل ماده (۶) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران از پرداخت هزینه برقراری انشعاب برق ( ستونهای یک و دو جدول شماره یک پیوست بخشنامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۲۴۷۲۸؍۹۵- ۲۴؍۵؍۱۳۹۵) برای یک بار و یک واحد مسکونی تا حد کنتور ۲۵ آمپر تک فاز در مناطق غیر گرمسیر و برای مناطق گرمسیر ۲۵ آمپر سه فاز ( مازاد به عهده متقاضی) معاف هستند. در خصوص جانبازان و آزادگان متوفای مشمول این بند که قبل از فوت از معافیت مذکور استفاده نکرده اند. این معافیت به همسران آنان که مسئولیت حضانت فرزندان جانباز و آزاده را عهده دار می باشند و یا به قیم قانونی به نام فرزندان آنان اعطا می گردد. ضمناً در خصوص جانبازان و آزادگان متأهل متوفی که دارای فرزند نباشند، معافیت مذکور به همسر آنان ارائه می گردد. فرزندان جانبازان هفتاد درصد (۷۰%) و بالاتر فاقد مسکن در صورتی که قبلاً از زمین یا مسکن دولتی استفاده نکرده باشند، از این معافیت برخوردار می باشند." 

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی وزارت نیرو به موجب لایحه شماره ۴۱۰؍۳۰۲۲۳؍۹۷- ۱۷؍۶؍۱۳۹۷ توضیح داده است که:

"قضات محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

موضوع: دادخواست آقای خلیل کریمی مبنی بر تقاضای ابطال بخشنامه شماره ۱۰۰؍۳۰؍۲۵۸۰۵؍۹۶-۷؍۵؍۱۳۹۶ وزیر نیرو

سلام علیکم

با احترام در خصوص دادخواست آقای خلیل کریمی مبنی بر تقاضای ابطال بخشنامه شماره ۱۰۰؍۳۰؍۲۵۸۰۵؍۹۶- ۷؍۵؍۱۳۹۶ وزیـر نیرو مـوضوع کلاسه پـرونده ۹۷۰۰۹۹۸ و شمـاره بایگانی ۵۳۵۶۴ مـواردی را بـه شرح زیر بـه استحضار می رساند:

بر اساس بند «ث» ماده «88» قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف است طبق بودجه سنواتی به منظور حمایت و تجلیل از رشادتهای رزمندگان هشت سال دفاع مقدس که حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه دارند و جانبازان زیر بیست و پنج درصد (۲۵%) جانبازی و آزادگان با کمتر از شش ماه سابقه اسارت و همسران و فرزندان آنان تسهیلات رفاهی، معیشتی، بهداشتی، درمانی و فرهنگی ارائه نماید. یکی از این تسهیلات، مطابق ردیف «5» بند مذکور، بهره مندی از انشعاب رایگان آب، فاضلاب، برق و گاز برای یک بار در یک واحد مسکونی می باشد. لذا با توجه به اینکه در ردیفهای بودجه سال ۱۳۹۶ اعتبار ویژه ای برای واگذاری انشعاب رایگان به جانبازان زیر بیست و پنج درصـد (۲۵%) جـانبازی و آزادگـان بـا کمتر از شش مـاه سـابقه اسارت و همسران و فرزندان آنان در نظر گرفته نشده است و بر اساس بند «ث» ماده «7» قانون برنامه ششم توسعه، کلیه تصویب نامه ها، بخشنامه ها و دستورالعمل ها که متضمن بار مالی باشد، در صورتی قابل طرح و تصویب و اجراء است که بار ناشی از آن قبلاً محاسبه و در قانون بوده کل کشور تأمین شده باشد و با عنایت به اینکه اقدام دستگاه اجرایی برخلاف این حکم، تعهد زائد به اعتبار محسوب می شود، لذا معافیت مذکور در بخشنامه شماره ۱۰۰؍۳۰؍۲۵۸۰۵؍۹۶-۷؍۵؍۱۳۹۶ لحاظ نشده است." 

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۰؍۲؍۱۳۹۸ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

بـه موجب بند (ث) مـاده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران مقرر شده: دولت مکلف است طبق بودجه سنواتی به منظور حمایت و تجلیل از رشادتهای رزمندگان هشت سال دفاع مقدس که حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه دارند و جانبازان زیر بیست و پنج درصد جانبازی و آزادگان با کمتر از شش ماه سابقه اسارت و همسران و فرزندان آنان، به ارائه برخی تسهیلات رفاهی، معیشتی، بهداشتی، درمانی و فرهنگی اقدام نماید که بهره مندی از انشعاب رایگان آب، فاضلاب، برق و گاز برای یک بار در یک واحد مسکونی از جمله موارد آن می باشد، بنابراین بند ۲-۵ بخشنامه شماره ۱۰۰؍۳۰؍۲۵۸۰۵؍۹۶-۷؍۵؍۱۳۹۶ وزیر نیرو که بر اساس آن معافیت از پرداخت هزینه انشعاب برق به جانبازان با درصد جانبازی بیست و پنج درصد و بالاتر، آزادگان و خانواده معظم شهدا اختصاص یافته و رزمندگان دارای حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه و جانبازان زیر بیست و پنج درصد جانبازی را در شمول این معافیت قرار نداده، دامنه شمول حکم قانونگذار را محدود کرده است. به همین جهت بند ۲-۵ بخشنامه مورد شکایت مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات وزارت نیرو وضع شده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می شود.

مرتضی علی اشراقی- معاون قضایی دیوان عدالت اداری