دادنامه شماره ۸۷ الی ۹۱ مورخ ۱۳۹۸/۱/۲۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: دادن امتیاز استخدامی به نیروهای قراردادی در آزمون استخدامی شهرداریها، تبعیضآمیز و مغایر قانون است
تاریخ دادنامه: ۲۷ / ۱ / ۱۳۹۸ شماره دادنامه: ۸۷ الی ۹۱
شماره پرونده: ۹۷ / ۸۴۷، ۹۶ / ۱۸۴۴، ۹۶ / ۱۰۹۱، ۹۶ / ۹۷۵، ۹۶ / ۵۷۵
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان ۱ـ سعید کریمی ۲ـ خلیل حاجی پور ۳ـ فردین شمایی ۴ـ محمد بیاتی ۵ ـ کاظم رضایی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ۱) بخشنامههای شماره ۵۹۷۴۰ ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ در خصوص «دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداریها» و شماره ۴۷۹۹۷ ـ ۳۰ / ۱۰ / ۱۳۹۶ رئیس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور
۲) بخشنامههای شماره ۹۸۶۷۲۰ ـ ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ و ۱۵۴۲۹۸۵ ـ ۹ / ۹ / ۱۳۹۶ رئیس سازمان امور اداری و استخدامی کشور
گردش کار: آقای سعید کریمی [رئیس وقت شعبه ۱۹ دیوان عدالت اداری] به موجب درخواستی ابطال بخشنامه شماره ۵۹۷۴۰ ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ رئیس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور در خصوص «دستورالعمل تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداریها» و ابطال بخشنامههای شماره ۹۸۶۷۲۰ـ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ و ۱۰۴۱۲۲۵ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ رئیس سازمان امور اداری و استخدامی کشور را خواستارشده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
سلام عیکم
همان گونه که مستحضرید هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در جلسه ۱۲ / ۲ / ۱۳۹۶ در مقام رسیدگی به تعارض آرای شعب ۸ و ۱۰ تجدیدنظر رأی شعبه ۸ را صحیح تشخیص داد براساس رأی مذکور تبدیل کارکنان قراردادی دستگاههای اجرایی به پیمانی یا رسمی مغایر مواد ۶۱ و ۵۷ قانون برنامه پنجم توسعه تشخیص داد. با توجه به مقدمه مذکور تقاضای ابطال موارد زیر مورد تقاضاست.
۱ـ دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداریها
۲ـ بخشنامه رئیس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور به شماره ۵۹۷۴۰ ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵
۳ـ مجوزهای شماره ۹۸۶۷۲۰ ـ ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ و شماره ۱۰۴۱۲۲۵ ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ سازمان امور اداری و استخدامی کشور
موارد فوق ضمناً با فصل ششم قانون مدیریت خدمات کشوری در مغایرت است. ابتدا تقاضای صدور دستور موقت در خصوص جلوگیری از اجرای بخشنامهها و مجوزهای مذکور و سپس ابطال آنها مورد تقاضاست. بدیهی است این درخواست صرفاً در راستای رأی هیأت عمومی و جهت قانونمند سازی استخدام، خدمت جنابعالی مطرحشده است.»
متعاقباً آقایان خلیل حاجی پور، فردین شمایی، محمد بیاتی و کاظم رضایی نیز بهموجب دادخواستهای جداگانه ابطال ۱) بخشنامه شماره ۵۹۷۴۰ ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ در خصوص «دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداریها» و بخشنامه شماره ۴۷۹۹۷ ـ ۳۰ / ۱۰ / ۱۳۹۶ رئیس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور و ابطال بخشنامههای شماره ۹۸۶۷۲۰ ـ ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ و ۱۵۴۲۹۸۵ ـ ۹ / ۹ / ۱۳۹۶ رئیس سازمان امور اداری و استخدامی کشور را درخواست کردهاند.
متن بخشنامههای مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف) بخشنامه شماره ۵۹۷۴۰ ـ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ رئیس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور:
«معاونین محترم هماهنگی امور عمرانی استانداریهای سراسر کشور
سلام علیکم
بـر اساس مجـوز شماره ۹۸۶۷۲۰ ـ ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ سـازمان امـور اداری و استخدامی کشور، موضوع تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداریها به پیمانی از طریق انتشار آگهی و برگزاری آزمون به پیوست «دستورالعمل تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداریها» که طی نامه شماره ۱۰۴۱۲۲۵ ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور رسیده است ابلاغ میگردد. ضروری است ترتیبی اتخاذ گردد تا در چارچوب مفاد دستورالعمل پیوست اقدامات لازم در شهرداریهای آن استان صورت پذیرد.
اصلاح ساختار سازمانی شهرداری بر اساس ضوابط تشکیلاتی ابلاغی و اخذ تأییدیه آن از سازمان.
اصلاح اساسنامه سازمانهای وابسته به شهرداریها بر اساس الگوی ابلاغی.
انتصاب کارمندان رسمی و پیمانی موجود با رعایت شرایط احراز بر اساس طرح طبقهبندی مشاغل کارمندی به پستهای سازمانی ابلاغی جدید در ستاد، مناطق و سازمانهای وابسته شهرداری و تصویب آن در شورای اداری و استخدامی ذیربط.
اعلام رسمی شهرداری در خصوص تعداد پستهای بلاتصدی.
ثبت اطلاعات و آمار کارکنان شهرداری در سامانه کارکنان نظام اداری کشور (کارمند ایران) با نام کاربری شماره ملی شهرداری و رمز عبور ۱۲۳۴.
تأیید برگ تعیین مشخصات شغل و شاغل در رشته شغلی مورد نیاز و تأمین اعتبار توسط شهردار و ذی حساب شهرداری.
با توجه به اینکه در دستورالعمل پیوست مقرر است تا آزمون شهرداریهای هر استان در یک روز تا پایان فروردین ماه سال آینده برگزار شود، لذا مقتضی است ترتیبی اتخاذ گردد تا اقدامات فوق حداکثر تا پایان سال جاری انجام و در قالب فرم پیوست جهت صدور مجوز و تخصیص سهمیه و برنامه زمانبندی آزمون، به این سازمان ارسال گردد. بدیهی است در صورت عدم انجام اقدامات مربوط توسط استان در موعد مقرر، تخصیص سهمیه تبدیل وضعیت استخدامی به آن استان امکانپذیر نخواهد بود. »
«دستورالعمل تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداریها
به منظور تبدیل وضعیت استخدامی آن دسته از کارکنان شهرداریها که دارای شرایط عمومی استخدام و صلاحیتهای تحصیلی و تجربـی لازم بـرای تصدی پستهای سازمانی شهرداریها میباشند، از طریق سنجش دانش، مهارتهای حرفه ای، هوش، سرعت، دقت و استعداد یادگیری به استخدام پیمانی، «دستورالعمل تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداریها» به شرح زیر ابلاغ میگردد.
ماده۲ـ شرایط ورود به آزمون تبدیل وضعیت استخدامی به شرح زیر است:
۱ـ داشتن حداکثر سی و پنج سال تمام سن تا زمان ثبت نام
۲ـ داشتن تابعیت ایران
۳ـ دارا بودن کارت پایان خدمت یا کارت معافیت قانونی برای مردان
تبصره۷: داوطلبین میبایست در زمان ثبت نام در شهرداری ذیربط مشغول به فعالیت بوده و دارای مستندات لازم مبنی بر تأیید این موضوع باشد.
ماده۱۱ـ در آزمون تخصصی و آزمون عملی اولویتهای زیر در نظر گرفته خواهد شد.
۱۱ـ ۱ـ به امتیاز آزمون داوطلبین قراردادی شهرداری به استثناء داوطلبین شاغل از طریق شرکتهای طرف قرارداد با شهرداری به ازای هر سال سابقه خدمت ۳ امتیاز تا سقف ۴۰ امتیاز بر اساس سابق بیمهای آنان افزوده میشود.
۱۱ـ ۲ـ به امتیاز آزمون داوطلبینی که شهردار بودهاند به ازای هر سال سابقه خدمت ۴ امتیاز تا سقف ۴۰ امتیاز بر اساس سوابق بیمهای آنان افزوده میشود.
۱۱ـ ۳ـ به امتیاز آزمون فرزندان کارکنان فوتشده حین خدمت ناشی از کار در شهرداری و یا از کارافتاده کلی دائم حین خدمت در شهرداری ۲۰ امتیاز افزده میشود.
تبصره۱۴: در صورتی که داوطلبان مشمول بیش از یک امتیاز از مزایای پیشبینیشده در ماده ۱۱ این دستورالعمل شوند، صرفاً بالاترین امتیاز برای آنها مبنای محاسبه قرار خواهد گرفت.»
ب) بخشنامه شماره ۴۷۹۹۷ ـ ۳۰ / ۱۰ / ۱۳۹۶ رئیس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور:
«استانداران محترم سراسر کشور
با سلام و احترام
ضمن ارسال تصویر مجوزهای شماره ۹۸۶۷۲۰ـ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ و ۱۵۴۲۹۸۵ ـ ۹ / ۹ / ۱۳۹۶ سازمان اداری و استخدامی کشور در رابطه با آزمون استخدامی تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداریها، دستور فرمایید با رعایت نکات ذیل اقدامات لازم جهت برگزاری این آزمون به صورت متمرکز در آن استان صورت پذیرد:
۱ـ نمونه آگهی استخدامی مذکور با رعایت مفاد نامه شماره ۱۶۲۲۳۲۲ـ ۱۸ / ۱۰ / ۱۳۹۶ سازمان اداری و استخدامی کشور.
۲ـ سقف سهمیه تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداریها به تفکیک هر استان به شرح پیوست میباشد که استانداری میبایست با در نظر گرفتن تعداد پستهای سازمانی بلاتصدی، تعداد کارکنان قراردادی واجد شرایط و مقتضیات هر شهر و شهرداری نسبت به توزیع آن اقدام نماید.
۳ـ فهرست ۴۵ رشته شغلی و شرایط احراز تحصیلی آنها پیوست گردیده که استانداری میبایست با هماهنگی شهرداریهای ذیربط نسبت به انتخاب و درج آن در آگهی به منظور تخصیص به پستهای سازمانی بلاتصدی شهرداریها اقدام نماید.
۴ـ در آگهی منتشره تاریخ ثبت نام حداکثر تا پایان وقت اداری شنبه ۱۴ / ۱۱ / ۱۳۹۶ درج گردد و بررسی مدارک در بازه زمانی ۱۵ / ۱۱ / ۱۳۹۶ تا ۳ / ۱۲ / ۱۳۹۶ قید شود. ضمناً آزمون به صورت متمرکز در استانها رأس ساعت ۹ صبح روز جمعه مورخ ۲۵ / ۱ / ۱۳۹۶ برگزار خواهد شد.
۵ ـ امور ثبت نام، بررسی مدارک، احصاء واجدین شرایط و اجرای آزمون از جمله تعیین محل برگزاری آزمون بر عهده استانداریها میباشد که در این خصوص میتوانند از امکانات و نیروی انسانی شهرداریهای مرکز استان استفاده نمایند و فرایند اجرای آزمون از جمله طرح سوال، صدور کارت ورود به جلسه، پاسخ نامه، تصحیح پاسخ نامهها و اعلام نتایج به صورت متمرکز از طریق یکی از مؤسسات معتبر برگزاری آزمونهای استخدامی با هماهنگی این سازمان انجام خواهد شد.
۶ ـ استانداریها موظفند به محض ابلاغ این بخشنامه نسبت به صدور ابلاغ و تشکیل کمیتهای با عنوان «کمیته برگزاری آزمون تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی شهرداریها» به ریاست معاونین هماهنگی امور عمرانی استانداریها و مدیران واحدهای حراست، بازرسی و رسیدگی به شکایات و دفتر امور شهری و شوراهای استانداری و یک نفر از شهرداران همان استان و دو نفر کارشناس مطلع در حوزه امور شهری و شهرداری و صاحب نظر در امور منابع انسانی به انتخاب رئیس کمیته به منظور اتخاذ تدابیر و انجام هماهنگیهای لازم در حوزه اختیارات اقدام نمایند.
۷ـ وجه ثبت نام برای هر داوطلب بابت هزینههای برگزاری آزمون از جمله طراحی و تکثیر سوالات و پاسخ نامهها و صدور کارت ورود به جلسه و اعزام نمایندگان شرکت مجری مبلغ ۰۰۰ / ۱۵۰ ریال میباشد. (ایثارگران از پرداخت ۵۰% مبلغ مـذکور و فـرزندان شاهد از واریز وجـه مذکور معاف میباشند.) لازم بـه ذکر است مابقی هزینههای مذکور از جمله تأمین مکان آزمون، پذیرایی ناظرین آزمون و شرکتکنندگان در آزمون و… پس از بررسی و تأیید توسط استانداری به مبلغ فوق اضافه و از داوطلب اخذ میشود.
۸ ـ سرفصل منابع عمومی و تخصصی آزمون به تفکیک رشتههای شغلی، تاریخ و نحوه ارائه کار شرکت در آزمون و سایر موارد متعاقباً اعلام خواهد شد. با ابلاغ این بخشنامه کلیه دستورالعملهای قبلی پیرامون آزمون یادشده ملغی الاثر میباشد.»
ج) بخشنامه شماره ۹۸۶۷۲۰ـ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور:
«برادر ارجمند جناب آقای خندان دل
رئیس محترم سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور
با سلام و احترام، بازگشت به نامه شماره ۵۳۴۰۱ـ ۲۶ / ۱۰ / ۱۳۹۵ در خصوص ساماندهی نیروهای قراردادی شهرداریهای سراسر کشور و تبدیل وضعیت استخدامی آنان به پیمانی اعلام میدارد: در اجرای جزء (۱) بند (پ) اصلاحی ماده ۳ آییننامه امتحانات یا مسابقات استخدامی شهرداریها موضوع ماده ۷ آییننامه استخدامی شهرداریها که طی نامههای شماره ۵۸۵۰ / ۴۵ ـ ۱۹ / ۹ / ۱۳۶۹ و ۷۴۶ / د / ۱ـ ۱ / ۳ / ۱۳۷۵ به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی سابق رسیده است. با تبدیل وضعیت استخدامی پنجاه هزار (۰۰۰ / ۵۰) نفر از نیروهای قراردادی شهرداریهای کشور به پیمانی با رعایت شرایط ذیل و رعایت سایر مقررات مربوط موافقت دارد:
۱ـ تعیین سهمیه استخدامی هر یک از شهرداریها از محل این سهمیه، در چارچوب پستهای سازمانی بلاتصدی مصوب بر اساس ضوابط مندرج در نامه شماره ۱۱۱۲۵ ـ ۲ / ۳ / ۱۳۹۴ این سازمان.
۲ـ حصول اطمینان از کسب شایستگی فنی و تخصصی افراد از طریق آزمون در فضای رقابتی (امتحان و مسابقه)
۳ـ دارا بودن مدرک تحصیلی دانشگاهی و داشتن حداقل سه سال رابطه استخدامی متوالی تمام وقت در شهرداری
۴ـ رعایت شرایط احراز مشاغل مصوب و مورد عمل مطابق با ضوابط شهرداریها
۵ ـ کسب حدنصاب در آزمون با رعایت دستورالعمل شماره ۹۷۵۷ / ۹۳ / ۲۰۰ ـ ۱۹ / ۷ / ۱۳۹۳ این سازمان
۶ ـ تأیید گزینش
۷ ـ تأیید نمونه آگهی استخدام توسط این سازمان
ضروری است فرایندهای مربوط به تبدیل وضعیت استخدامی بر اساس مفاد این نامه بهنحوی برنامهریزی گردد تا کلیه اقدامات لازم اعم از اطلاع رسانی، ثبت نام از داوطلبان واجد شرایط و برگزاری آزمون استخدامی حداکثر تا پایان فروردین ماه سال ۱۳۹۶ اجرایی گردد. بدیهی است سهمیه یادشده برای یک بار قابل استفاده بوده و باقیمانده احتمالی آن فاقد اعتبار خواهد بود. ضمناً ترتیبی اتخاذ گردد مطابق با ساز و کارهای مورد اشاره و به تناسب مراحل مختلف، هماهنگی لازم را با این سازمان معمول دارند.»
د) بخشنامه شماره ۱۵۴۲۹۸۵ ـ ۹ / ۹ / ۱۳۹۶ رئیس سازمان امور اداری و استخدامی:
«برادر ارجمند جناب آقای افشانی
رئیس محترم سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور
با سلام و احترام، بازگشت به نامه شماره ۳۵۹۸۱ـ ۲۹ / ۸ / ۱۳۹۶ با توجه به پیشنهاد آن سازمان بدینوسیله با تمدید فرایندهای مربوط به تبدیل وضعیت استخدامی نیروهای قراردادی شهرداریهای سراسر کشور، موضوع مجوز شماره ۹۸۶۷۲۰ ـ ۶ / ۱۱ / ۱۳۹۵ تا پایان سال جاری موافقت میگردد. ضمناً از آنجا که مجوز فوقالذکر برای تبدیل وضعیت استخدامی دارندگان مدرک تحصیلی دانشگاهی صادرشده است، لذا استخدام دارندگان مدرک تحصیلی دیپلم در شعل آتش نشان و راننده آتش نشان از محل مجوز مذکور امکانپذیر نمیباشد. اضافه مینماید چنانچه بـه کارگیری نیروی انسانی در مشاغـل موصـوف در سطح شهرداریهای کل کشور ضرورت داشته باشد آن سازمان میتواند دلایل توجیهی لازم، تعداد پستهای سازمانی مصوب برای آتش نشان و راننده آتش نشان، تعداد شاغلین و تعداد پستهای بلاتصدی مشاغل فوق را به این سازمان اعلام نمایند تا موضوع مورد بررسی و اظهارنظر قرار گیرد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره ۱۳۷۰۱۷۴ـ ۷ / ۶ / ۱۳۹۶، تصویر نامه شماره ۱۳۵۳۵۳۲۰ ـ ۳۰ / ۵ / ۱۳۹۶ رئیس امور آمار، برنامهریزی و تأمین نیروی انسانی را ارسال کرده که متن آن به قرار زیر است:
«جناب آقای نبئی
رئیس محترم امور حقوقی و قوانین
با سلام و احترام، بازگشت به نامه شماره۱۳۴۳۸۳۷ـ ۲۵ / ۵ / ۱۳۹۶ اعلام میدارد، با توجه به مفاد نامه شماره ۷۵۳۵۶ / ۱۸۰۱ـ ۲۹ / ۸ / ۱۳۸۷ معاون نوسازی اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیسجمهور شهرداریها مؤسسه عمومی غیردولتی بوده که بهاستناد ماده (۱۲۷) قانون مدیریت خدمات کشوری در شمول قانون مذکور قرار نمیگیرند و به لحاظ اداری و استخدامی مشمول آییننامه استخدامی شهرداریهای سراسر کشور مصوب۱۳ / ۲ / ۱۳۶۸ هیأت وزیران میباشند. به استناد ماده ۷ آییننامه استخدامی شهرداریها، استخدام برای تصدی پستهای سازمانی از طریق امتحان یا مسابقه به عمل میآید. نحوه اجرای امتحان یا مسابقه در شهرداریها به موجب آییننامهای خواهد بود که توسط وزارت کشور (سازمان شهرداریهای کشور) تهیه و به موافقت سازمان اداری و استخدامی کشور خواهد رسید. بر اساس ماده فوقالذکر آییننامه امتحانات یا مسابقات استخدامی شهرداریها توسط وزارت کشور تهیه و طی نامه شماره ۵۸۵۰ / ۴۵ ـ ۱۹ / ۹ / ۱۳۶۹ به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی وقت رسیده است. متعاقباً با پیشنهاد وزارت کشور و موافقت سازمان امور اداری و استخدامی کشور طی نامه شماره ۷۴۶ / د / ۱ـ ۱ / ۳ / ۱۳۷۵ یک بند تحت عنوان بند (پ) به ماده ۳ آییننامه امتحانات یا مسابقات استخدامی شهرداریها به شرح ذیل اضافهشده است:
بند (پ)
۱ـ مواردی که مربوط به استخدام ثابت کارکنان موقت (قراردادی) دارای مدرک تحصیلی دانشگاهی (فوق دیپلم و بالاتر) که از محل مجوزهای قانونی به استخدام موقت در شهرداریها پذیرفتهشدهاند و حداقل دارای سه سال رابطه استخدامی متوالی و تمام وقت همانند کارکنان ثابت شهرداری باشند.
۲ـ مواردی که مربوط به استخدام ثابت کارکنان موقت (قراردادی) دارای مدرک تحصیلی دیپلم که از محل مجوزهای قانونی به استخدم موقت در شهرداریها پذیرفته شدهاند و حداقل دارای پنچ سال رابطه استخدامی متوالی و تمام وقت همانند کارکنان ثابت شهرداری باشند.
با عنایت به موارد یادشده مجوز استخدام به سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور برای تبدیل وضعیت استخدامی نیروهای قراردادی شهرداریهای کشور بر اساس جزء ۱ بند (پ) ماده ۳ اصلاحی یادشده در آییننامه امتحانات یا مسابقات استخدامی شهرداریها و ماده ۴ آییننامه موصوف در چارچوب ضوابط و مقررات ذیربط صادرشده است.»
معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور نیز به موجب لایحه شماره ۲۸۱۸۷ ـ ۱۱ / ۷ / ۱۳۹۶ توضیح داده است که:
«ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام
۱ـ ریاست شعبه ۱۹ ضمن درخواست ابطال بخشنامه مبحوث عنه، به دادنامه شماره ۹۳ـ ۱۲ / ۲ / ۱۳۹۶ هیأت عمومی دیوان و فصل ششم قانون مدیریت خدمات کشوری استناد نمودهاند. حال آن که همان گونه که مستحضرید رأی شماره ۹۳ هیأت عمومی مستند به مواد ۳۲، ۴۱ و ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری در خصوص جذب و به کارگیری افراد در دستگاههای اجرایی صادرشده و دستگاههای اجرایی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری را مشمول میگردد.
۲ـ شهرداریها در زمره نهاد عمومی غیردولتی هستند و بر اساس نص صریح ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری، از شمول این قانون مستثنی هستند. لذا قانون مدیریت خدمات کشوری و رأی هیأت عمومی فوق الاشعار به شهرداریها تسری ندارد.
رأی وحدت رویه شماره ۶۵ ـ ۶۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع «تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان شهرداری» مورخ ۱۱ / ۲ / ۱۳۹۱ مؤید این مطلب بوده و اشعار میدارد: «مطابق ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری، نهادهای عمومی غیردولتی از شمول قانون مذکور خارج هستند. بنابراین قانون یادشده بر کارکنان شهرداریها حاکمیتی نداشته و شاکی مشمول احکام مقرر در آییننامه استخدامی کارکنان شهرداریها مصوب سال ۱۳۸۱ خواهند بود. نظر به اینکه در آییننامه مذکور تصدی پستهای سازمانی به برگزاری امتحان یا مسابقه و داشتن اعتبار مصوب و اخذ مجوز استخدام از مراجع ذیصلاح و موافقت وزارت کشور موکولشده است، الزام شهرداری به تبدیل وضعیت استخدامی بدون طی مراحل فوقالذکر موجبی ندارد.» در این راستا این سازمان متبوع، ابتدا مجوزهای قانونی لازم را برای تبدیل وضع کارکنان قراردادی و غیررسمی شهرداریها و تصدی پستهای سازمانی در شهرداریها از مراجع قانونی ذیصلاح اخذ کرده است و پس از اخذ مجوزهای مربوطه از مراجع ذیصلاح و به منظور اجرای صحیح قوانین و مقررات مربوطه و شفاف سازی موارد آن در شهرداریها، کلیه ضوابط آزمون را در چارچوب دستورالعمل شماره ۵۹۷۴۰ ـ ۲۷ / ۱۱ / ۱۳۹۵ اعلام نموده است.
۳ـ با عنایت به اینکه دستورالعمل این سازمان و برگزاری آزمون تبدیل وضعیت استخدامی جهت تصدی پستهای سازمانی در شهرداریها، در راستای اجرای رأی ۶۵ ـ ۶۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و نیز ماده ۱۳ آییننامه استخدامی کارکنان شهرداریهای کشور مصوب ۱۳۸۱ صورت گرفته است، هیچ گونه ارتباطی با قانون مدیریت خدمات کشوری ندارد و بدین لحاظ اساساً مغایرت بخشنامه با رأی ۹۳ هیأت عمومی دیوان و یا فصل ششم قانون مزبور مصداق نمییابد.»
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۷ / ۱ / ۱۳۹۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
اولاً: هر چند نهادهای عمومی غیردولتی از جمله شهرداریها به موجب ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری از شمول این قانون خارج هستند، لیکن به موجب ماده واحده لایحه قانونی شمول قانون استخدام کشوری (غیراز شهرداری پایتخت) درباره کارکنان شهرداریهای سراسر کشور مصوب ۱۹ / ۷ / ۱۳۵۸ شورای انقلاب، کلیه مستخدمین شهرداریها و مؤسسات تابعه و وابسته و اتحادیه شهرداریهای کشور مشمول قانون استخدام کشوری بوده و به موجب ماده ۱۲ قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت، پرداخت حقوق و مزایای کارکنان شهرداریهای سراسر کشور تابع ضوابط و مقررات این قانونشده است. بنابراین قانون استخدام کشوری در خصوص استخدام در شهرداریها حاکم است و استناد به آییننامه استخدامی کارکنان شهرداریهای کشور مصوب سال ۱۳۸۱ هیأت وزیران که با تجویز تبصره ۳۸ قانون بودجه سال ۱۳۴۳ به تصویب رسیده فاقد مبنای قانونی است. ثانیاً: نحوه استخدام پیمانی در قانون استخدام کشوری به آییننامه آن موکولشده است که بهموجب ماده ۸ اصلاحی آییننامه استخدام پیمانی مصوب ۳۰ / ۵ / ۱۳۸۱ هیأت وزیران مقررشده «از طریق امتحان یا مسابقه و گزینش بر طبق ضوابط و مقررات مورد عمل در مورد استخدام رسمی صورت خواهد پذیرفت.» و در حال حاضر استخدام رسمی و پیمانی در دستگاههای اجرایی صرفاً از طریق انتشار آگهی عمومی و برابری فرصتها امکانپذیر است و تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی بـه پیمانی در قوانین حاکم پیشبینی نشده است و دادن امتیاز استخدامی به نیروهای قراردادی تبعیض آمیز و مغایر اصل ۲۸ و بند ۹ اصل ۳ قانون اساسی محسوب میشود و این امر در آراء متعدد صادرشده از هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورد تأکید قرار گرفته است. با توجه به مراتب مقررههای مورد شکایت در خصوص تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان قراردادی شهرداریها به شرح فوق مغایر با قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی مراجع وضع آن است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی