دستورالعمل شماره ۶۰ روابط کار
ماده ۱- به استناد ماده ۲۹ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار مصوب ۱۴۰۲/۱۲/۲۸ «دستورالعمل چگونگی تشکیل و نحوه فعالیت کمیته استانی موضوع ماده مذکور و چگونگی ابطال اعتبار نامه نمایندگان کارگران و کارفرمایان در مراجع حل اختلاف کار» به شرح ذیل تصویب می گردد.
ماده ۲- به موجب ماده ۳۵ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار، اعضای مراجع حل اختلاف کار در رسیدگی و صدور رای با رعایت قوانین و مقررات عمومی کشور، به طور مستقل عمل نموده و دارای استقلال رای هستند و هیچ شخص و مرجعی و هم چنین کمیته استانی موضوع این دستورالعمل نمی تواند در حین رسیدگی در کار آنان دخالت نماید.
ماده ۳- بر اساس مواد ۲۹ و ۳۵ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار، نحوه رسیدگی به مصادیق سلب عضویت و ابطال اعتبار نامه نمایندگان کارگران و کارفرمایان عضو مراجع حل اختلاف کار از طریق کمیته موضوع این دستور العمل خواهد بود.
فصل اول – مصادیق سلب عضویت
ماده ۴- به استناد ماده ۲۷ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار نمایندگان کارگران و کارفرمایان عضو مراجع حل اختلاف کار در موارد ذیل عضویت خود را از دست می دهند و اعتبارنامه آنان باطل می گردد.
۱- از دست دادن تابعیت یا کسب تابعیت مضاعف
۲- انجام اعمال خلاف موازین اسلامی
۳- سلب عدالت و وثاقت
۴- استعفا از عضویت در مراجع حل اختلاف کار
۵- فوت
۶- جنون یا سفه به موجب حکم دادگاه
۷- رای دادگاه مبنی بر محرومیت از حقوق اجتماعی
۸- پایان دوره نمایندگی
۹- بازنشستگی یا سایر صور خاتمه قرارداد کار
۱۰- خروج از شمول قانون کار
۱۱- احراز حضور در مراجع حل اختلاف کار سراسر کشور به عنوان نماینده طرفین دعوا
۱۲- غیبت غیر موجه بیش از ۳ جلسه متوالی و یا ۵ جلسه متناوب در طول یک سال
۱۳- نقض قوانین و مقررات در هنگام انجام وظیفه در مراجع حل اختلاف کار
۱۴- تبعیض یا غرض ورزی و روابط غیر اداری در اجرای قوانین و مقررات در هنگام انجام وظیفه در مراجع حل اختلاف کاره
۱۵- سوء استفاده از مقام و موقعیت
۱۶- درخواست مرجع معرفی کننده با ارائه دلیل
ماده ۵- اصل بر برائت است مگر این که مصادیق مقرر در ماده ۴ این دستور العمل با استنادات محکم و متقن برای کمیته استانی احراز گردد.
ماده ۶- در صورت استعفای نماینده کارگران با کارفرمایان از عضویت در مراجع حل اختلاف کار با رعایت تشریفات مقرر در ماده ۲۸ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار، استعفای شخص مذکور در کمیته مطرح گردیده و کمیته حکم بر ابطال اعتبار نامه عضویت وی صادر می نماید.
ماده ۷- در خصوص مصادیق جنون و سفه و محرومیت از حقوق اجتماعی حکم قطعی دادگاه به عنوان مستند ضروری است و کمیته استانی نمی تواند بدون حکم قطعی دادگاه اعتبار نامه اعضا را ابطال نماید. در صورت وجود حکم قطعی دادگاه کمیته مکلف به ابطال اعتبار نامه خواهد بود.
ماده ۸- در صورت پایان دوره نمایندگی عضویت شخص در مراجع حل اختلاف کار اعتبارنامه وی به صورت خودکار ابطال می گردد و نیازی به طرح موضوع در کمیته استانی نیست.
ماده ۹- در صورتی که نماینده کارگران در مراجع حل اختلاف کار از کارگاه متبوع خود بازنشسته گردد یا از کارگاه استعفا دهد یا حکم از کارافتادگی کلی وی صادر گردد یا به هر طریق دیگری قطع رابطه کارگری و کارفرمایی صورت گیرد؛ عضویت وی نیز در مراجع حل اختلاف کار خاتمه می یابد؛ در این صورت با مدارک مستند و متقن کمیته استانی مکلف به ابطال اعتبارنامه وی برای باقیمانده دوره عضویت او خواهد بود. البته عضویت مجدد افراد بازنشسته در مراجع حل اختلاف کار منوط به رعایت ماده ۲۳ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار خواهد بود.
ماده ۱۰- در صورت اخراج کارگر از کارگاه، عضویت نماینده در مراجع حل اختلاف کار تا زمان صدور حکم قطعی مراجع حل اختلاف کار ادامه خواهد یافت؛ چنان چه حکم قطعی بر پذیرش اخراج وی توسط مراجع حل اختلاف کار صادر گردد. در این صورت کمیته استانی مکلف به ابطال اعتبارنامه عضویت وی در مراجع حل اختلاف کار برای باقیمانده دوره عضویت وی خواهد بود.
ماده ۱۱- چنان چه نمایندگان کارگران و کارفرمایان عضو مراجع حل اختلاف کار از شمول قانون کار خارج گردند، کمیته استانی مکلف به ابطال اعتبارنامه آنان برای مدت باقیمانده از دوره عضویت در مراجع حل اختلاف کار خواهد بود.
ماده ۱۲- چنان چه مرجع معرفی کننده نماینده کارگران در مراجع حل اختلاف کار و نماینده کارفرمایان در هیات تشخیص، با ارائه دلیل، درخواست ابطال اعتبارنامه عضویت افراد مذکور از مراجع حل اختلاف کار را نمایند، کمیته استانی نسبت به بررسی موضوع اقدام و در صورت پذیرش دلیل، نسبت به ابطال اعتبار نامه فرد مورد نظر اقدام می نماید.
ماده ۱۳- مصادیق مذکور در ماده ۴ این دستورالعمل حصری بوده و در نتیجه کمیته استانی نمی تواند اعتبار نامه نمایندگان را به دلیل مصادیق دیگری غیر از مصادیق درج شده در ماده ۴ این دستور العمل ابطال نماید.
ماده ۱۴- در صورت وقوع مصادیق ذکر شده در ماده ۴ این دستورالعمل رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره موارد ذکر شده و صدور حکم ابطال یا عدم ابطال اعتبار نامه نمایندگان کارگران و کارفرمایان عضو مراجع حل اختلاف کار منحصراً با کمیته استانی موضوع این دستور العمل می باشد.
فصل دوم تشکیلات کمیته استانی
ماده ۱۵- به استناد ماده ۲۹ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار در ستاد هر اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان «کمیته استانی رسیدگی به تخلفات نمایندگان کارگران و کارفرمایان عضو مراجع حل اختلاف کار» متشکل از افراد ذیل تشکیل می گردد.
۱- مدیر روابط کار اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان
۲- یک نفر نماینده کارگران با معرفی تشکل های کارگری استان به ترتیب تشریفات ذکر شده در مواد ۱۰، ۱۱ و ۱۲ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار
۳- یک نفر نماینده کارفرمایان با معرفی تشکل کارفرمایی استان به ترتیب تشریفات ذکر شده در مواد ۶ و ۷ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار
ماده ۱۶- مدیر روابط کار اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان رییس کمیته بوده و اداره جلسات کمیته را بر عهده خواهد داشت.
ماده ۱۷- رییس اداره روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، دبیر کمیته استان میباشد و وظایف مربوط به امور اداری کمیته را تحت نظر رییس کمیته انجام خواهد داد. دبیر کمیته حق شرکت در جلسات کمیته را بدون حق رای خواهد داشت.
ماده ۱۸- دبیر کمیته مکلف است به طور کتبی با قید زمان و مکان رسیدگی اعضای کمیته را به جلسه رسیدگی دعوت نماید.
ماده ۱۹- جلسه کمیته استانی با حضور تمامی اعضا رسمیت می یابد. در صورت عدم حضور هر یک از اعضا جلسه تجدید می گردد.
ماده ۲۰- اعضای کمیته مکلف به حضور در جلسه هستند مگر آن که عذر موجه داشته باشند جهات ذیل عذر موجه محسوب می گردد.
۱- قوه قهریه از قبیل سیل زلزله آتش سوزی و نظایر آن
۲- بازداشت یا حبس تا سه ماه تمام
۳-بیماری که مانع حرکت است تا سه ماه تمام
۴- مرگ اجداد یا والدین یا همسر یا خواهر یا برادر یا اولاد یا اولاد اولاد
ماده ۲۱- در صورت عدم حضور نمایندگان کارگران و کارفرمایان بدون عذر موجه دو بار متوالی یا سه بار متناوب در طول یک سال، عضویت آنان در کمیته استانی ابطال میگردد. انتخاب نفر جایگزین برای عضویت در کمیته طبق مقررات این دستور العمل خواهد بود.
فصل سوم آیین رسیدگی
ماده ۲۲- شکایات یا گزارشات واصله از سوی مراجع و دستگاههای نظارتی و مراجع معرفی کننده نمایندگان کارگران و کارفرمایان در خصوص مصادیق مذکور در ماده ۴ این دستورالعمل در دبیرخانه اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان ثبت و رسیدی مشتمل بر تاریخ و شماره ثبت به درخواست دهنده تقدیم می گردد. هم چنین مدیر کل روابط کار جبران خدمت و بیمه بیکاری و مدیر کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان که نمایندگان کارگران و کارفرمایان در مراجع حل اختلاف کار آن استان عضو هستند، می توانند در خصوص مصادیق موضوع ماده ۴ این دستورالعمل از کمیته استانی درخواست رسیدگی نمایند.
ماده ۲۳- اعضای کمیته استانی و دبیر کمیته موضوع این دستورالعمل نمی توانند شکایت یا گزارشی از تخلفات نمایندگان کارگران و کارفرمایان در مراجع حل اختلاف کار را در دبیرخانه اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ثبت نمایند.
ماده ۲۴- شکایات و گزارشات ثبت شده به ترتیب تاریخ ثبت توسط رییس کمیته در کمیته استانی مطرح می گردد؛ لیکن چنان چه ضرورت ایجاب نماید با تشخیص اکثریت اعضای کمیته رسیدگی به پرونده خارج از نوبت صورت خواهد گرفت.
ماده ۲۵- شروع فرآیند رسیدگی توسط کمیته استانی بعد از طرح شکایت یا گزارش توسط رییس کمیته در جلسه کمیته خواهد بود. بنابراین کمیته استانی نمیتواند به صرف اطلاع اعضای خود از موضوع و بدون طرح گزارش یا شکایت توسط رئیس کمیته به موضوع رسیدگی کند.
ماده ۲۶- کمیته استانی صرفاً به شکایات و گزارشات ثبت شده در خصوص نمایندگان کارگران و کارفرمایان در هیات های تشخیص و حل اختلاف که موضوعات آن جزو مصادیق مقرر در ماده ۴ این دستورالعمل هستند، رسیدگی می نماید رسیدگی به شکایات و گزارشات اشخاص و مراجع از نمایندگان وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی در هیات های تشخیص و نماینده مدیر کل تعاون کار و رفاه اجتماعی در هیات های حل اختلاف در صلاحیت کمیته موضوع ماده ۳۱ آیین نامه انتخاب اعضای مراجع حل اختلاف کار می باشد.
ماده ۲۷- کمیته شکایت یا گزارش ثبت شده را بررسی و در صورتی که آن را از اساس نادرست تشخیص دهد نسبت به مختومه نمودن آن اقدام می نماید. در غیر این صورت نسبت به ابلاغ آن به طرف شکایت اقدام می نماید.
ماده ۲۸- طرف شکایت میتواند ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ شکایت یا گزارش واصله به وی پاسخ کتبی خود را به کمیته استانی ارسال نماید. عدم ارسال پاسخ مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم توسط کمیته نخواهد بود.
ماده ۲۹- بعد از گذشتن موعد دفاع طرف شکایت صرف نظر از وصول یا عدم وصول پاسخ از ناحیه وی کمیته ایشان را برای استماع اظهارات و دفاعیات شفاهی به جلسه دعوت مینماید عدم حضور مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود.
ماده ۳۰- کمیته در صورت ضرورت مکلف است که شکایت کننده یا گزارش دهنده را به جلسه رسیدگی دعوت نماید. عدم حضور مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود.
ماده ۳۱- بعد از قرائت شکایت یا گزارش ثبت شده و دفاع کتبی طرف شکایت و استماع دفاعیات شفاهی وی در جلسه و بررسی های انجام شده کمیته خاتمه رسیدگی را اعلام و در همان جلسه یا حداکثر ظرف یک هفته با حضور تمامی اعضا اتخاذ تصمیم می نماید.
ماده ۳۲- اتخاذ تصمیم ابطال یا عدم ابطال اعتبارنامه به صورت مستند و مستدل با رای اکثریت اعضای کمیته استانی صورت می گیرد هر یک از اعضای کمیته یک رای خواهند داشت رای گیری بعد از بحث و بررسی در خصوص ابطال یا عدم ابطال اعتبار نامه به صورت کتبی و محرمانه خواهد بود.
ماده ۳۳- رسیدگی در کمیته استانی حداکثر ظرف ۳ ماه از تاریخ ثبت گزارش یا شکایت صورت می گیرد؛ مگر آن که با بیان استدلال لازم در صورت جلسه زمان بیشتری برای رسیدگی لازم باشد.
ماده ۳۴- تصمیم کمیته استانی توسط دبیر کمیته به طرف شکایت ابلاغ می شود.
ماده ۳۵- چنان چه تصمیم کمیته مبنی بر ابطال اعتبارنامه عضویت در مراجع حل اختلاف کار باشد موضوع به تشکل معرفی کننده نیز اعلام می شود.
ماده ۳۶- از تاریخ اعلام تصمیم ابطال اعتبار نامه به تشکل معرفی کننده عضو مرجع حل اختلاف کار حق حضور در جلسات مراجع حل اختلاف کار را نخواهد داشت.
ماده ۳۷- این دستورالعمل در ۳۷ ماده تدوین و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا بوده و مقررات مغایر با آن ملغی می گردد.
علی حسین رعیتی فرد
معاون روابط کار
