دستورالعمل کادرسازی مدیریتی در قوه قضاییه
دستورالعمل شماره ۹۰۰۰/۲۲۳۵۰۷/۱۰۰ مورخ ۹۸/۲۰/۱۲
با عنایت به اهمیت توسعه‌ی منابع انسانی، ارتقاء توانمندی‌های مدیران و نظر به رهنمود‌های رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) مبنی بر ضرورت کادرسازی و جانشین پروری و تربیت انسان‌های صالح و متخصص، به ویژه برای مناصب مدیریتی قوه قضاییه و تاکید معظم له در بیانیه گام دوم انقلاب که مهم‌ترین ظرفیت امیدبخش کشور را نیروی انسانی مستعد و کارآمد با زیربنای عمیق و اصیل ایمانی و دینی تبیین فرموده اند، دستورالعمل «کادرسازی مدیریتی در قوه قضاییه» به شرح مواد آتی است.
ماده ۱- اهداف این دستورالعمل به شرح زیر است:
۱- شناسایی، تربیت و به کارگیری نیرو‌های مستعد مشاغل و مسئولیت‌های مدیریتی در قوه قضاییه.
۲- ایجاد بستر مناسب برای تحقق اصل شایسته سالاری در انتصاب و ارتقاء افراد.
۳- افزایش انگیزه کارکنان و مدیران توانمند از طریق ایجاد فضای رقابنی سالم و عادلانه کردن فرآیند انتخاب و انتصاب در مشاغل مذکور.
ماده ۲- تعاریف و اختصارات این دستورالعمل به شرح زیر است:
الف – کادرسازی: فرآیند مشتمل بر شناسایی، جذب، آموزش، هدایت، حمایت و به کارگیری افراد مستعد و نخبه برای احراز مشاغل مدیریتی.
ب – مشاغل مدیریتی: پست‌های قضایی یا اداری که مدیریت بخشی از قوه قضاییه را بر عهده دارند و شامل دو گروه مدیریت اداری و مدیریت قضایی هستند.
پ – الگوی شایستگی: مجموعه‌ای از شاخص‌های مورد نیاز برای تصدی مشاغل مدیریتی در ابعاد نگرش، دانش، توانایی، مهارت و ویژگی‌های شخصیتی مرتبط با شغل است؛ به نحوی که ماموریت‌ها و وظایف شغلی در حد استاندارد‌های مورد انتظار انجام پذیرد.
ت – ارزیابی: فرآیند بررسی شاخص‌های مورد نیاز مشاغل مدیریتی و تعیین میزان توانمندی افراد بر اساس الگوی شایستگی.
ث – کمیسیون: کمیسیون نقل و انتقال قضات.
ج – کمیته: کمیته سرمایه انسانی موضوع بخشنامه معاونت توسعه و مدیریت سرمایه انسانی ریاست جمهوری در خصوص کمیته‌های تخصصی شورای راهبری توسعه مدیریت دستگاه‌های اجرایی.
چ – کارگروه: متولی انجام فرآیند ارزیابی و اعلام نظر به کمیسیون یا کمیته است.
ه – اداره کل کادرسازی: اداره کل کادرسازی زیر مجموعه معاونت منابع انسانی است.
ماده ۳ – فرآیند استعدادیابی و جانشین پروری در مشاغل مدیریتی قوه قضاییه به شرح زیر است:
۱ – جمع آوری اطلاعات و شناسایی اولیه واجدان شرایط و اخذ پیشنهادات از اشخاص حقیقی و حقوقی بر اساس شاخص‌ها و ضوابط مصوب؛
۲- ارزیابی براساس الگوی شایستگی به منظور تعیین سطح شایستگی؛
۳- انتخاب استعداد‌های برتر و افراد دارای حد نصاب امتیازات تعیین شده؛
۴- معرفی افراد واجد شرایط به مرکز آموزش قوه قضاییه برای طی دوره‌های آموزشی در چارچوب ضوابط مربوط؛
۵- درج اسامی و مشخصات واجدین شرایط در بانک اطلاعاتی؛
۶- بهره گیری از بانک اطلاعاتی در انتصابات، جابجایی‌ها و ارتقاء افراد در مشاغل مدیریتی از طریق ارائه پیشنهاد انتصاب به مراجع ذیربط.
ماده ۴ – شرایط و شاخص‌های عمومی و اختصاصی تصدی پست‌های مدیریتی مشمول این دستورالعمل، بر اساس شیوه نامه‌ای است که به توسط معاونت منابع انسانی تهیه به تصویب رئیس قوه قضاییه می‌رسد.
ماده ۵ – معاونت راهبردی قوه قضاییه ضوابط و فرآیند‌های موجود در قوه قضاییه را بر مبنای الگوی شایستگی و متناسب با الزامات و اقتضائات سازمانی و با رویکرد مدیریت استعدادیابی و جانشین پروری تدوین می‌نماید.
ماده ۶- معاونت منابع انسانی نرم افزار و سامانه “بانک اطلاعات مدیران قوه قضاییه” را با قابلیت‌های زیر با همکاری مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه تهیه نموده و در درگاه الکترونیکی آن معاونت قرار می‌دهد:
الف – امکان دسترسی کلیه واحد‌های زیر مجموعه دستگاه قضایی، قضات و کارکنان برای تکمیل پرسشنامه اطلاعات مدیران و فرم استعداد شغلی به سامانه مذکور.
ب – امکان امتیازدهی به اطلاعات وارد شده در سیستم بر اساس مؤلفه‌های مؤثر در مدیریت.
پ – امکان جمع بندی و تحلیل داده‌های موجود بر اساس شاخص‌ها و امتیازات تعیین شده.
ت – امکان طبقه بندی مدیران اعم از مدیران شاغل، معرفی شده و داوطلب.
ث – امکان بررسی و کنترل هوشمند اطلاعات وارد شده و پالایش آن.
ج – تعیین سطوح دسترسی به اطلاعات با امنیت لازم.
ماده ۷ – نحوه شناسایی واجدان شرایط براساس الگوی شایستگی و ارزیابی سطح شایستگی به صورت متمرکز توسط معاونت منابع انسانی و همکاری حوزه ریاست قوه قضاییه، دادسرای انتظامی قضات، مرکز حفاظت و اطلاعات واحد‌های ستادی و صفی قوه قضاییه انجام می‌شود.
تبصره ۱- مقامات عالی قضایی، معاونان، رؤسای سازمان‌ها و مراکز وابسته قوه قضاییه، رؤسای کل دادگستری استان‌ها و مدیران ستادی قوه قضاییه نسبت به شناسایی افراد شایسته، مستعد و واجد شرایط تصدی سمت‌های مدیریتی اقدام و آنان را براساس ضوابط اعلام شده با ذکر سمت پیشنهادی به معاونت منابع انسانی معرفی می‌نمایند.
تبصره ۲ – پیشنهاد افراد برای مشاغل مدیریتی باید همراه با سوابق خدمتی، علمی، تحصیلی و مستندات آن و سایر مدارک مورد نیاز باشد.
تبصره ۳ – افرادی که برای مشاغل مدیریتی معرفی و یا از طریق خود اظهاری ابراز تمایل می‌کنند، باید با مراجعه به درگاه الکترونیک فرم مربوط به ثبت نام اولیه را تکمیل نمایند.
ماده ۸- کارگروه مرکب از ۵ نفر از قضات و مدیران دستگاه قضایی با پیشنهاد معاون منابع انسانی و تایید رئیس قوه قضاییه در حوزه معاونت منابع انسانی تشکیل می‌شود.
تبصره ۱- نحوه تشکیل جلسات کارگروه و تصویب موضوعات، به پیشنهاد مدیرکل کادرسازی و تایید معاونت منابع انسانی خواهد بود.
تبصره ۲- دعوت از اعضاء و تمهید مقدمات لازم برای تشکیل جلسات، اجرای مصوبات و انجام سایر امور اداری بر عهده دبیر کارگروه می‌باشد.
تبصره ۳ – دبیر کارگروه می‌تواند با بهره گیری از کارشناسان خبره در حوزه‌های قضایی، مدیریتی و روانشناختی نسبت به تشکیل کانون‌های تخصصی به منظور ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی، علمی و مدیریتی اقدام نماید. نتایج حاصل از ارزیابی‌های مذکور در جلسات کارگروه مطرح و مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.
تبصره ۴ – ضوابط و فرایند مربوط به ارجاع پرونده افراد به کانون ارزیابی و حیطه اختیارات و شاخص‌های مورد بررسی در کانون ارزیابی توسط کارگروه تعیین خواهد شد.
تبصره ۵ – حسب مورد از نماینده مرجع ذیربط یا یکی از اعضای کانون ارزیابی با تشخیص دبیر کارگروه و موافقت مدیرکل کادرسازی جهت شرکت در جلسات کارگروه بدون حق رای دعوت می‌شود.
ماده ۹- اداره کل کادر سازی به عنوان متولی اجرای این دستورالعمل وظیفه شناسایی، جذب، ساماندهی، نظارت و پیگیری امور مدیران را به عهده دارد.
ماده ۱۰ – اداره کل کادرسازی افرادی که در درگاه الکترونیک ثبت نام نموده اند را پس از بررسی و تطبیق مدارک و مستندات، رفع نقص و احراز صحت اعتبار آنها، به کارگروه معرفی می‌نماید. بررسی صلاحیت افراد پیشنهاد شده و تعیین سطح شایستگی آنان با کارگروه است.
ماده ۱۱ – متصدیان فعلی مشاغل مدیریتی لازم است حداکثر ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ اجرای این دستورالعمل با مراجعه به درگاه الکترونیکی اداره کل کادرسازی نسبت به تکمیل پرسشنامه مربوط به بانک اطلاعات مدیران قوه قضاییه اقدام نمایند.
ماده ۱۲ – کارگروه پس از بررسی و تایید افراد واجد شرایط و تعیین سطح شایستگی ایشان، اسامی و مشخصات آنان را با تعیین سمتی که براساس الگوی شایستگی توانایی احراز آن را دارند در بانک اطلاعات قرار داده و حسب مورد به کمیسیون یا کمیته معرفی می‌کند.
تبصره – احراز صلاحیت تصدی مشاغل مدیریتی منوط به کسب حداقل امتیاز لازم از شرایط و شاخص‌های مذکور در شیوه نامه موضوع ماده ۴ این دستورالعمل می‌باشد.
ماده ۱۳ – کمیسیون و یا کمیته با توجه به امتیاز کسب شده از سوابق علمی و تجربی و نتایج دوره‌های آموزشی افراد، نسبت به ارائه پیشنهاد با لحاظ نظریه کار گروه اقدام می‌کند.
ماده ۱۴ – کمیسیون و با کمیته نتایج نهایی پذیرش یا رد انتصاب افراد معرفی شده جهت تصدی سمت‌های مدیریتی را جهت اقدام مقتضی به معاونت منابع انسانی ارسال می‌نماید و در صورت پذیرش سمت و محل خدمات آنان را پیشنهاد می‌دهد.
ماده ۱۵ – معاونت منابع انسانی نسبت به برگزاری دوره‌های آموزشی و آماده سازی برای افراد واجد شرایط اقدام می‌نماید. شرکت در این دوره‌ها هیچگونه تعهدی برای انتصاب به پست مدیریتی ایجاد نخواهد کرد.
تبصره – ضوابط و نحوه برگزاری دوره‌های آموزشی بر اساس شیوه نامه‌ای است که توسط معاونت منابع انسانی تهیه و ابلاغ می‌شود.
ماده ۱۶ – صدور ابلاغ مدیریتی منوط به گذراندن دوره آماده سازی براساس ضوابط تعیین شده از سوی معاونت منابع انسانی و کسب حد نصاب لازم می‌باشد.
ماده ۱۷ – انتصاب به پست‌های مدیریتی که دارای جانشین مستند، جز در موارد ضروری، مستلزم داشتن سابقه مسئولیت در پست جانشین می‌باشد.
ماده ۱۸ – انتصاب مدیران در قوه قضاییه حداکثر به مدت ۵ سال خواهد بود و تمدید آن برای یک دوره در همان سمت با رعایت ضوابط این دستورالعمل بلامانع است.
ماده ۱۹ – نظارت بر عملکرد مدیران قضایی و اداری در طول انجام ماموریت از حیث رعایت ضوابط قانونی و سیاست‌های قوه قضاییه و همچنین رعایت الزامات این دستورالعمل در حوزه وظایف قضایی بر عهده دادسرای انتظامی قضات و در حوزه وظایف مدیریتی بر عهده معاونت منابع انسانی است.
تبصره – در صورت مشاهده تخلف انتظامی در جریان نظارت بر عملکرد مدیران قضایی مراتب جهت رسیدگی به دادسرای انتظامی قضات اعلام می‌شود.
ماده ۲۰ – معاونت منابع انسانی ضمن تشکیل کارنامه مدیریتی برای هر یک از مدیران، عملکرد آنان را سالانه حداقل یک بار مورد ارزشیابی قرار داده و نتایج آن را در کارنامه مذکور منعکس می‌نماید تا در ارتقاء جابجایی یا تمدید سمت آنان لحاظ شود و نسخه‌ای از کارنامه مدیریتی را جهت درج در سوابق مدیران قضایی به دادسرای انتظامی قضات و حفاظت و اطلاعات ارائه می‌کند.
تبصره – ضوابط و نحوه تشکیل کارنامه مدیریتی براساس شیوه نامه‌ای است که حسب مورد توسط مراجع مذکور تدوین و ابلاغ می‌شود.
ماده ۲۱ – معاونت منابع انسانی در سیاستگذاری، برنامه ریزی و انجام حمایت‌های مادی و معنوی از ظرفیت نخبگان و استعداد‌های برتر در شناسایی مسائل و تهیه و ارائه راه حل‌های جدید از طریق ایجاد شبکه نخبگان و استعداد‌های برتر استفاده می‌نماید. شیوه نامه مربوط به این ماده توسط معاون منابع انسانی تهیه و به تصویب رئیس قوه قضاییه می‌رسد.
ماده ۲۲ – معاونت منابع انسانی نسبت به تدوین و جمع آوری اطلاعات و تجربیات مدیران دستگاه قضایی و انتقال آن به افراد واجد شرایط اقدام و زمینه‌ی ارتقاء و آماده سازی آنان را به عنوان جانشین فراهم می‌نماید. مدیران مافوق نیز موظفند حسب مورد نسبت به انتقال اطلاعات و تجارب و ارجاع امور به افرادی که به عنوان جانشین پیشنهاد یا معرفی می‌شوند، اقدام نمایند.
ماده ۲۳ – معاونت‌های ستادی، روسای سازمان‌های وابسته، مراکز تابعه قوه قضاییه و روسای کل دادگستری استان‌ها ضمن فراهم نمودن تمهیدات لازم، نسبت به همکاری در اجرای این دستورالعمل برابر برنامه اجرایی و ارتقاء ظرفیت‌های کادرسازی و جانشین پروری در حوزه قانونی خود اقدام می‌نمایند.
ماده ۲۴ – از تاریخ اجرای این دستورالعمل هرگونه انتصاب، جابجایی و ارتقاء افراد در مشاغل مدیریتی، مگر در موارد ضرورت و با تشخیص رئیس قوه قضاییه، براساس ضوابط مذکور در این دستورالعمل صورت می‌پذیرد.
ماده ۲۵ – معاونت منابع انسانی هر ۶ ماه یکبار گزارش اجرای این دستورالعمل را به رئیس قوه قضاییه تقدیم می‌نماید.
ماده ۲۶ – معاونت منابع انسانی حداکثر ظرف ۳ ماه از زمان ابلاغ این دستورالعمل نسبت به تدوین شیوه نامه‌های مربوط اقدام می‌نماید.
ماده ۲۷ – این دستورالعمل در ۲۷ ماده و ۱۲ تبصره در تاریخ ۱۸/۱۲/۹۸ به تصویب رئیس قوه قضاییه رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجرا است.
