رأی شماره ۴۷۶ مورخ ۱۳۹۶/۵/۱۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: کسر نمره به لحاظ تأخیر در دفاع پایان‌نامه مغایر با قانون است
تاریخ دادنامه: ۱۳۹۶/۵/۱۷ شماره دادنامه: ۴۷۶ کلاسه پرونده: ۹۴/۹۲۸
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم سیده مبارکه موسوی راد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۱۱ مصوبه شورای آموزش تحصیلات تکمیلی دانشگاه علم و صنعت ایران در خصوص ارزشیابی پایان‌نامه کارشناسی ارشد مبنی بر کسر نمره به لحاظ تأخیر در دفاع پایان‌نامه
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۱۱ مصوبه شورای آموزش تحصیلات تکمیلی دانشگاه علم و صنعت ایران در خصوص ارزشیابی پایان‌نامه کارشناسی ارشد مبنی بر کسر نمره به لحاظ تأخیر در دفاع پایان‌نامه را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«اینجانب سیده مبارکه موسوی راد دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علم و صنعت ایران در رشته مهندسی فناوری اطلاعات بنا به دلایلی که عمدتاً به سیستم دانشگاه مربوط می‌شود، با تأخیر موفق به دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود شده‌ام. به همین دلیل طبق مصوبات داخلی شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه با کسر نمره ارزشیابی ۶ نمره‌ای مواجه شدم به گونه‌ای که نمره ۲۰ ارزشیابی شده توسط داوران در جلسه دفاع به نمره ۱۴ در کارنـامه اینجانب تغییر کـرده است. ایـن جریمه نامتعارف، خلاف اصول کلی علمی، حقوق مکتسبه، قاعده قبح عقاب بلابیان و خلاف صریح مـواد ۲۰، ۲۲، ۳۷، ۳۸ و ۳۹ آیین‌نامه آمـوزشی دوره کارشناسی ارشـد مصـوب ۱۵/۱/۱۳۸۸ شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی با شماره ۲۱/۱۵۴ـ ۱۵/۱/۱۳۸۸ است که توسط وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغ شده است و البته خارج از اختیارات تحصیلات تکمیلی دانشگاه است. اینجانب عاجزانه، ابطال مصوبه یاد شده و استرداد و احتساب نمره واقعی پایان‌نامه خود (۲۰) را خواستارم. لازم به ذکر است که بنده در دوره تحصیل به دلیل زایمان از یک ترم مرخصی زایمان استفاده نمودم و با تمام مشکلات موجود با انتشار دو مقاله مستخرج از پایان‌نامه، نمایه شده در پایگاههای علمی جهان اسلام ( ISC ) و ISI ، (بدون احتساب نمره پایان‌نامه) با معدل بالای ۱۷ موفق به گذراندن دوره کارشناسی ارشد شده‌ام و پس از دو بار درخواست به شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه جهت اصلاح نمره پایان‌نامه خویش، با مخالفت این شورا روبرو گشتم. لذا درخواست عاجزانه خود را جهت احقاق حق تضییع شده خود به این مقام قضایی تقدیم می‌نمایم. »
متن مصوبه در قسمت مورد اعتراض به قرار زیر است:
«سقف زمان مجاز دفاع برای دانشجویانی که واحد جبرانی داشته‌اند بر اساس قوانین تحصیلات تکمیلی تعیین و پس از آن کسر نمره متناسب با جدول کسر نمره و تغییرات لازم در تاریخ‌های مندرج اعمال می‌گردد. کسر نمره پایان‌نامه از اول آبان ماه اجرا می‌شود.
علی‌رغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت، تا زمان رسیدگی به پرونده در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۷/۵/۱۳۹۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
نظر به اینکه مطابق ماده ۲۲ آیین‌نامه دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته مصوب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۱۳۸۸، ارزشیابی پایان‌نامه در جلسه دفاعیه توسط هیأت داوران انجام می‌شود و در مواد ۳۶ و ۳۷ آیین‌نامه مذکور، در رابطه با کسر نمره ارزشیابی پایان‌نامه به علت تأخیر در دفاع آن، اختیاری برای شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی پیش‌بینی نشده است، بنابراین بند ۱۱ مصوبه شورای آموزش تحصیلات تکمیلی دانشگاه علم و صنعت ایران در خصوص ارزشیابی پایان‌نامه کارشناسی ارشد مبنی بر کسر نمره به لحاظ تأخیر در دفاع پایان‌نامه، خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب است و به استناد بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی
