رأی وحدت رویه شماره ۶۹۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
رأی وحدت رویه شماره ۶۹۰ مورخ ۱۳۹۶/۷/۲۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ایثارگران و فرزندان شهدا در صورت قطع رابطه استخدامی با یک دستگاه، از پرداخت «مابه‌التفاوت ناشی از انتقال سوابق بیمه‌ای از یک صندوق بیمه و بازنشستگی به صندوق دیگر» معاف نخواهند بود
تاریخ دادنامه: ۲۵/۷/۱۳۹۶ شماره دادنامه: ۶۹۰ کلاسه پرونده: ۹۶/۹۹۲
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام‌کننده تعارض: آقای وحید صمدی فرد مدیر دفتر شعبه ۲۴ دیوان عدالت اداری
موضوع خواسته: اعلام تعارض بین آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش‌کار:
آقای وحید صمدی فرد مدیر دفتر شعبه ۲۴ دیوان عدالت اداری به موجب لایحه شماره ۱۴۹۶۰/۲۷۴۲۴ـ ۱۰/۵/۱۳۹۵ اعلام کرده است که:
ریاست معظم و ارزشمند دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً ضمن تقدیم دادنامه‌های صادره از شعب ۱۵ و ۲۵ دیوان عدالت اداری، به استحضار عالی می‌رساند در اعمال ماده ۴۵ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر انتقال سوابق پرداخت حق بیمه قشر معزز ایثارگران آراء متعارضی صادر گردیده است که مستنداً به ماده ۸۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری جهت ملاحظه و دستور شایسته به حضور اعلام می‌گردد.
گردش‌کار پرونده‌ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۱۵ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۹۹۱۷۲ با موضوع دادخواست آقای سیدمحمدجواد قاسمیان به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته الزام خوانده به انتقال سوابق بیمه‌ای از تاریخ ۹/۱۰/۱۳۶۳ لغایت ۹/۱۱/۱۳۷۲ از صندوق بیمه و بازنشستگی نیروهای مسلح به صندوق تأمین اجتماعی و احتساب آن در سوابق خدمتی به موجب دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۹۰۱۵۰۰۵۴۳ـ ۱۹/۴/۱۳۹۲ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
با عنایت به اینکه بر مبنای ماده ۴۵ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، ایثارگران و فرزندان شهدا برای یک بار از پرداخت مابه‌التفاوت برای ۱۵ سال سنوات بیمه‌ای ناشی از انتقال سوابق بیمه‌ای از یک صندوق بیمه و بازنشستگی به صندوق دیگر بیمه و بازنشستگی که ناشی از تغییر دستگاه استخدامی است، معافند. این مبلغ به عنوان مطالبه صندوق منتقل الیه از دولت منظور و توسط دولت پرداخت و تسویه می‌شود، بنابراین خواسته شاکی مقبول بوده لذا شعبه ۱۵ دیوان با در نظر گرفتن مراتب فوق‌البیان و به استناد مواد ۱۳ و ۱۴ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۹/۳/۱۳۸۵ مجلس شورای اسلامی و ۲۵/۹/۱۳۸۵ مجمع تشخیص مصلحت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران حکم به ورود شکایت و الزام خوانده به انتقال و پذیرش سوابق بیمه از تاریخ ۹/۱۰/۱۳۶۳ تا ۹/۱۱/۱۳۷۲ از صندوق بیمه و بازنشستگی نیروهای مسلح به صندوق تأمین اجتماعی و احتساب آن در سوابق خدمتی خواهان صادر و اعلام می‌کند. رأی اصداری طبق ماده ۷ قانون دیوان قطعی است.
ب: شعبه ۲۵ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۱۰۹۹۸۰۹۰۰۰۳۷۶۷۹ با موضوع دادخواست آقای داود امین عشقی به طرفیت اداره کل تأمین اجتماعی و به خواسته اعمال و اجرای ماده ۴۵ قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به موجب دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۹۰۲۵۰۰۸۴۲ـ ۱۱/۴/۱۳۹۲ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
بنا به حکم قانونگذار در ماده ۴۵ قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران «ایثارگران و فرزندان شهدا برای یک بار از پرداخت مابه‌التفاوت برای ۱۵ سال سنوات بیمه‌ای ناشی از انتقال سوابق بیمه‌ای از یک صندوق بیمه و بازنشستگی به صندوق دیگر بیمه و بازنشستگی که ناشی از تغییر دستگاه استخدامی است، معافند. این مبلغ به عنوان مطالبه صندوق منتقل الیه از دولت منظور و توسط دولت پرداخت و تسویه می‌شود» مصادیق تغییر دستگاه استخدامی می‌تواند ناشی از تغییر ساختار سازمانی و انتقال مستخدم از دستگاهی به دستگاه دیگری باشد بنابراین قطع رابطه استخدامی مستخدم با دستگاه به سبب استعفا، اخراج و بازخرید از خدمت، انفصال از شمول قانون مذکور خروج موضوعی دارد بر این پایه نظر به اینکه شاکی با استعفاء از دستگاه متبوع خود مشترک صندوق تأمین اجتماعی قرار گرفته لذا خواسته وی جهت معافیت از پرداخت مابه التفاوت انتقال حق بیمه خود به صندوق تأمین اجتماعی بر اساس ماده مزبور وجهه قانونی ندارد و رد می‌گردد. رأی صادر شده قطعی است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۵/۷/۱۳۹۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: هر چند مقنن در بند «خ» ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۸۹ در خصوص موضوع تعارض تعیین تکلیف کرده است، لیکن از آنجا که آراء موضوع تعارض در حاکمیت قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و مستند به ماده ۴۵ این قانون صادر شده، بنابراین با لحاظ حکم قانون برنامه پنجم توسعه اتخاذ تصمیم خواهد شد. مطابق ماده ۴۵ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مقرر شده است: «ایثارگران و فرزندان شهدا برای یک بار از پرداخت مابه‌التفاوت برای ۱۵ سال سنوات بیمه‌ای ناشی از انتقال سوابق بیمه‌ای از یک صندوق بیمه و بازنشستگی به صندوق دیگر بیمه و بازنشستگی که ناشی از تغییر دستگاه استخدامی است، معافند. این مبلغ به عنوان مطالبه صندوق منتقل‌الیه از دولت منظور و توسط دولت پرداخت و تسویه می‌شود.» نظر به اینکه قانون مزبور جنبه حمایتی داشته و قانونگذار تصریح کرده که انتقال سوابق بیمه‌ای می‌بایستی ناشی از «تغییر دستگاه استخدامی» باشد تا این قبیل افراد بتوانند از مزایای آن بهره‌مند شوند و مصادیق تغییر دستگاه استخدامی می‌تواند ناشی از تغییر ساختار سازمانی و ماهیت دستگاه و یا انتقال فرد از دستگاهی به دستگاه دیگر باشد، بنابراین عملاً سایر حالات قطع رابطه استخدامی از جمله به سبب استعفاء، اخراج، بازخرید خدمت و انفصال، تغییر صندوق بازنشستگی برای این قبیل متقاضیان محسوب نشده و علی‌الاصول از شمول قانون مذکور خروج موضوعی دارد. با توجه به مراتب رأی شعبه ۲۵ دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۹۱۰۹۹۸۰۹۰۰۰۳۷۶۷۹ ـ ۱۱/۴/۱۳۹۲ که متضمن این استدلال است و به رد شکایت شاکی صادر شده صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی
