رأی وحدت رویه شماره ۸۶۸ مورخ ۱۳۹۶/۹/۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: شرایط اشتراک در صندوق بازنشستگی پس از بازخریدی
تاریخ دادنامه: ۷/۹/۱۳۹۶ شماره دادنامه: ۸۶۸ کلاسه پرونده: ۹۶/۱۲۱۱
مرجع رسیدگی: هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری.
اعلام‌کننده تعارض: آقای اکبر مهرابی
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار:
در خصوص دادخواهی کارکنان بازخرید شده شرکت راه‌آهن به طرفیت صندوق بازنشستگی کشوری و به خواسته اعتراض به قطع اشتراک صندوق و الزام به برقراری اشتراک مجدد در صندوق بازنشستگی، شعب دیوان عدالت اداری آرای معارض صادر کردند به‌این نحو که شعبه ۲۱ با این استدلال که اشتراک مجدد پس از بازخریدی برای کارکنان شرکت راه آهن ناظر بر کارکنانی بوده که در اجرای ماده ۸ مصوبه شماره ۵۰۹۸۸۱ ت ۲۸۸۵۸هـ ۱۸/۱۲/۱۳۸۲ هیأت وزیران و یا بند ب ماده ۱۲۷ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی فرهنگی بازخرید خدمت شده‌اند، می‌باشد و چون بازخریدی شاکی مبتنی به‌این مقررات نبوده شکایت شاکی را رد کرده است ولی شعبه ۲۲ در رسیدگی به دادخواست مشابه با استناد به ماده ۱۴۷ قانون برنامه چهارم توسعه فرهنگی حکم به ورود شکایت صادر کرده است. در بند ب ماده ۱۲۷ قانون برنامه سوم توسعه به وزارت راه و ترابری اجازه داده شده نسبت به کاهش و تعدیل نیروی انسانی براساس آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیأت وزیران می‌رسد اقدام کند و در ماده ۸ آیین‌نامه قانون مذکور مقرر شده آن دسته از کارکنان رسمی که در چارچوب‌این‌آیین‌نامه بازخرید می‌شوند در صورت تمایل می‌توانند با پرداخت کل حق‌السهم مربوط، کماکان و حسب مقررات مربوط از مزایای بیمه خدمات درمانی و بازنشستگی بهره‌مند شوند. دربند الف ماده ۱۴۷ قانون برنامه چهارم توسعه نیز به کارکنان مشمول صندوقهای بازنشستگی اجازه داده شده در صورتی که باز خرید خدمت شوند کماکان مشمول صندوق بازنشستگی خود‌باشند.
گردش کار پرونده‌ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۲۲ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۲۲/۸۸/۷۳۸ با موضوع دادخواست آقای عبدالرحیم عزیزی به طرفیت راه آهن جمهوری اسلامی ایران ـ سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته اشتراک در صندوق بازنشستگی به موجب دادنامه شماره ۱۸۹۶ ـ ۲۶/۱۲/۱۳۸۸ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
با توجه به مفاد شکایت شاکی و مستندات ابرازی که حکایت از بازخریدی وی و عدم دریافت کسورات قانونی دارد و مفاد لایحه دفاعیه مشتکی عنهما به شماره ۱۵۱۷ ـ ۹/۶/۱۳۸۸ و ۱۹۰۸ ـ ۱۰/۱۱/۱۳۸۸، اولاً: در خصوص خوانده ردیف اول به لحاظ عدم توجه شکایت قرار رد شکایت صادر می‌گردد. ثانیاً: در خصوص خوانده ردیف دوم با توجه به‌اینکه شاکی از مستخدمین رسمی راه آهن بوده و شرایط بهره‌مندی از اشتراک در صندوق بازنشستگی را دارد، شکایت شاکی ثابت و محرز تشخیص و به استناد ماده ۱۴۷ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و مواد ۱۳ و ۱۴ قانون دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام خوانده ردیف دوم به اشتراک شاکی در صندوق بازنشستگی پس از وصول مطالبات قانونی صادر و اعلام می‌گردد. رأی صادره قطعی است.
ب: شعبه ۲۱ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۲۱/۸۸/۴۳۴ با موضوع دادخواست آقای اکبر مهرابی به طرفیت سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته قطع اشتراک در صندوق بازنشستگی و به موجب دادنامه شماره ۱۳۵۱ـ ۲۴/۸/۱۳۸۸ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
شاکی به شرح دادخواست تصریح نموده است که راه آهن جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۳به جهت تعدیل نیروی انسانی مبادرت به بازخریدی تشویقی کارکنان خود نموده و با عنایت به موافقت سازمان بازنشستگی کشوری که هر مستخدمی بازخرید شود می‌تواند با پرداخت کل حق السهم بر مبنای آخرین حقوق و مزایای خود با صندوق بازنشستگی اشتراک پیدا نماید و بنده خواهان اشتراک شدم اما در سال ۱۳۸۵ سازمان بازنشستگی بعد از ۱۶ ماه دریافت حق السهم از پذیرش‌اینجانب جهت اشتراک خودداری و اعلام داشت که شما مشمول بند ب ماده ۱۲۷ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی نمی‌باشید و لذا نمی‌توانید با صندوق اشتراک داشته باشید و به علاوه اداره متبوع نیز از صدور احکام بنده و تغییر آن با بند ب صادر ننمود لذا تقاضای الزام سازمان خوانده را به اشتراک صندوق بازنشستگی دارد و سازمان بازنشستگی نیز در لایحه دفاعیه عنوان کرده است که به موجب ماده ۸ مصوب ۵۰۹۸۸/ت۲۸۸۵۸ ـ ۱۸/۱۲/۱۳۸۲ هیأت وزیران صرفاً آن دسته از کارکنان رسمی وزارت راه که در اجرای بند ب ماده ۱۲۷ قانون مذکور بازخرید شده‌اند می‌توانند کماکان با صندوق بازنشستگی ادامه اشتراک داشته باشند و اقدام‌ایشان به واریز کسور که مشمول قانون مذکور نیست و با ارسال قانون مذکور بازخرید نشده است خلاف قانون است و ادامه اشتراک‌ایشان وجاهت قانونی نمی‌باشد و به علاوه در مورد خویش‌فرمایی بین ایشان و اداره متبوع قرارداد وجود ندارد بدین وسیله درخواست رد شکایت نموده است و اما با بررسی مدارک طرفین و پرونده مطروحه نظر به‌اینکه شاکی دلیل و مدرکی که مثبت مشمول‌ایشان مبنی بر بازخرید بر اساس بند ب ماده ۱۲۷ قانون مذکور باشد ابراز و اقامه ننموده است و با عنایت به لایحه اداره خوانده علیهذا اقدام اداره خوانده طبق مقررات انجام گرفته و تخلفی از مقررات مشهود نیست، بنابراین شکایت شاکی غیروارد تشخیص مستنداً به مواد ۷ و۱۳ قانون دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر می‌گردد.این رأی قطعی است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۷/۹/۱۳۹۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: نظر به‌اینکه حکم ماده ۱۲۷ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ماده ۱۴۷ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تکرار شده و در ماده ۸ اصلاح آیین‌نامه اجرایی بند ب ماده ۱۲۷ قانون برنامه سوم توسعه بر بقای عضویت در صندوق بازنشستگی در فرض بازخریدی تأکید شده است و با توجه به‌اینکه مستند بازخریدی شاکیان حکم ماده ۱۲۷ قانون برنامه سوم توسعه بوده، بنابراین رأی شماره ۱۸۹۶ ـ ۲۶/۱۲/۱۳۸۸ شعبه ۲۲ دیوان عدالت اداری که در خصوص خواسته شاکی مبنی بر اشتراک در صندوق بازنشستگی مستند به مقررات فوق‌الذکر به وارد دانستن شکایت صادر شده است صحیح و موافق مقررات تشخیص شد.این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین‌دادرسی دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
رئیس هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی
