پایگاه خبری اختبار- از جمله مدارک ضروری هر فرد برای سفرهای خارجی دریافت گذرنامه (پاسپورت) است. اساسا برای خروج قانونی از هر کشوری، داشتن گذرنامه برای امکانِ دریافت ویزاهای مختلف کشورهای جهان یک ضرورت می‌باشد.
قوانین جمهوری اسلامی ایران برای اینکه شهروندان بتوانند به اخذ گواهینامه بپردازند، شرایطی را در نظر دارد و مدارکی را برای این امر ضروری می‌داند که ما در این مقاله سعی بر آن داریم تا به بیان دقیقشان بپردازیم.
اساسا بر طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، شرایطی مثل سن، جنسیت، سوءپیشینه، در برخی موارد شغل (مثل اشخاص سیاسی یا نظامیان) در شرایط و مدارک لازم جهت اخذ گذرنامه تاثرگذار است. بنابراین بر آن شدیم تا با در نظر گرفتن همه این موارد، اطلاعات دقیقی در خصوص چگونگیِ مسیرِ اخذ گذرنامه ارائه دهیم.
بخش اول) انواع گذرنامه
الف) گذرنامه عادی:
اکثر افراد گذرنامه عادی را دریافت می‌کنند. این پاسپورت اصطلاحا به Type P مشهور است و عموم مردم از این گذرنامه استفاده می‌کنند.
ب) گذرنامه سیاسی:
گذرنامه سیاسی Type D یا Type DP که ویژه افراد دولتی و سیاسی می‌باشد.
ج) گذرنامه خدمت:
گذرنامه خدمت Type S ویژه همراهان سران دولتی و مقامات ارشد سیاسی می‌باشد.
بخش دوم) مدارک لازم جهت دریافت گذرنامه
بطور کلی افرادی که می‌خواهند گذرنامه دریافت کنند، باید مدارکی را ارائه دهند که برای همه افراد یکسان است. اما استثنائا افراد در سنین مختلف و با شرایط متفاوت، مدارکی مازاد بر این مدارک رایج را نیز باید با خود به پلیس+۱۰ ارائه دهند. ابتدا به ارائه فهرست مدارک لازم همگانی می‌پردازیم و سپس مدارک اختصاصی افراد با شرایط ویژه را نام می‌بریم.
- فرم صدور گذرنامه
- اصل کارت ملی و شناسنامه (شناسنامه عکس‌دار برای افراد بالای ۱۵ سال)
- تصویر بیومتریکی (پلیس +۱۰)
- حضور افراد زیر ۶ سال و یک قطعه عکس
- گواهی اشتغال به تحصیل و دفترچه بیمه برای افراد زیر ۱۵ سال
- مجوز محضری برای افراد کمتر از ۱۸ سال از سمت پدر یا قیم قانونی دیگر
- اصل و کپی کارت پایان خدمت (یا معافیت) برای آقایان
- مجوز محضری همسر برای بانوان متاهل
- مدارک نحوه ورود برای متولدین خارج از کشور
۱.مدارک لازم جهت دریافت گذرنامه برای دختران زیر ۱۸ سال:
بطور کلی فرد صغیر، طبق قوانین ایران نیاز به اجازه پدر یا جد پدری دارد. به موجب ماده ۱۱۸۰ قانون مدنی “طفل صغیر تحت ولایت قهری پدر و جد پدری خود می‌باشد و همچنین است طفل غیر رشید یا مجنون در صورتی که عدم رشد یا جنون او متصل به صغر باشد.” اگرچه قوانین ایران کودک را به بالغ و نابالغ تقسیم می‌کنند و برای امور مختلف مانند نکاح، باز کردن حساب بانکی، انواع مجازات‌ها و … سنین مختلف مشمول احکام متفاوتی قرار می‌گیرند اما لازم است بدانیم در خصوص اخذ گذرنامه و خروج از کشور، سنِ معیار “۱۸ سال تمام” می‌باشد.
برای دریافت پاسپورت و گذرنامه و خروج از کشور، دختران زیر ۱۸ سال، نیازمند اجازه پدر یا جد پدری خود هستند. اگر پدر غایب یا فوت کرده باشد، نیاز به اجازه جد پدری دارند. برای این منظور، فرد زیر ۱۸ سالی که قصد سفر به خارج از کشور و دریافت گذرنامه را دارد، باید فرم مجوز و رضایت پدر یا جد پدری خود را تکمیل و همراه با مدارک موردنیاز برای دریافت پاسپورت، به دفاتر پلیس +۱۰ ارائه دهد.
۲.دریافت گذرنامه برای پسران زیر ۱۸ سال:
مراحل دریافت گذرنامه برای پسران زیر ۱۸ سال مانند دختران زیر ۱۸ سال می‌باشد که در بالا توضیح دادیم. آنچه در اینجا گفتنی است این نکته می‌باشد که از آنجاکه با توجه به قوانین نظام وظیفه جمهوری اسلامی ایران، سن مشمولیت برای مردان ۱۸ سال تمام است. به همین دلیل پسرانی که کمتر از این سن هستند، هیچ الزامی برای شرکت در خدمت سربازی ندارند. از این رو، برای گرفتن گذرنامه هم هیچ مشکلی وجود ندارد.
۳.دریافت گذرنامه برای مردان بالای ۱۸ سال:
مردان پس از رسیدن به ۱۸ سالگی تا زمانی که کارت پایان خدمت یا معافیت دریافت نکنند، اجازه گرفتن پاسپورت نخواهند داشت. این دسته از افراد تحت شرایط خاصی و با ارائه برخی مدارک لازم می‌توانند وثیقه خروج از کشور گذاشته و پاسپورت دانشجویی دریافت نمایند و مدت زمان معینی را در خارج از کشور بگذرانند.
۴.دریافت گذرنامه برای زنان بالای ۱۸ سال:
در خصوص زنان بالای ۱۸ سال باید توجه داشت مساله تجرد یا تاهل و یا طلاق می‌تواند در روند دریافت گذرنامه اثرگذار باشد. بنابراین با تفکیک هر یک از این موارد، در ادامه به بررسی دقیقِ شرایط اخذ گذرنامه توسط زنان بالای ۱۸ سال می‌پردازیم.
۴-۱.مدارک لازم اخذ گواهینامه برای زنان بالای ۱۸ سالِ مجرد:
زنان مجردی که تا کنون ازدواج نکرده‌اند، همان مدارکی را ارائه می‌دهند که مردان بالای ۱۸ سال باید برای اخذ گذرنامه ارائه دهند. طبیعتا به جهت اجباری نبودن سربازی برای زنان در ایران (بعبارتی ممنوعیت گذراندن دوره سربازی برای زنان در ایران) ارائه گواهی پایان خدمت یا معافیت از سربازی نیازی نیست.
۴-۲.مدارک لازم اخذ گواهینامه برای زنان بالای ۱۸ سالِ متأهل:
زنان متاهل علاوه‌بر مدارکی که مردان نیز باید ارائه دهند (به جز کارت پایان خدمت که ویژه مردان می‌باشد)، برای گرفتن یا تمدید پاسپورت باید اسناد زیر را هم داشته باشند:
- اجازه‌نامه محضری از همسر برای خروج از کشور
- اجازه‌نامه محضری از همسر غیرایرانی یا مقیم کشورهای دیگر
- داشتن برگه وکالت خروج از کشور در صورتی که وکالت خروج از کشور را از شوهر خود دریافت کرده باشند
۴-۳.مدارک لازم اخذ گواهینامه برای زنان بالای ۱۸ سال که طلاق گرفته‌اند:
زنانی که از همسر خود قانونا جدا شده‌اند، علاوه‌بر مدارکی که مردان نیز باید ارائه دهند (به جز کارت پایان خدمت که ویژه مردان می‌باشد)، برای گرفتن یا تمدید پاسپورت باید مدرک زیر را هم داشته باشند:
- اصل طلاق‌نامه
۴-۴.مدارک لازم اخذ گذرنامه برای زنان بالای ۱۸ سال که شوهرشان فوت کرده است:
زنانی که همسرشان فوت شده است، علاوه‌بر مدارکی که مردان نیز باید ارائه دهند (به جز کارت پایان خدمت که ویژه مردان می‌باشد)، برای گرفتن یا تمدید پاسپورت باید مدرک زیر را هم داشته باشند:
- گواهی فوت همسر یا شناسنامه باطل‌شده همسر
بخش سوم) روش‌های اخذ گذرنامه:
با توجه به اینکه تلاش‌ها در راستای تقویت دولت الکترونیک و کمتر کردنِ ضرورتِ انجام کارها به‌صورت حضوری است، خوب است در اینجا به روش‌های دریافت گذرنامه به دو صورتِ حضوری و اینترنتی بپردازیم.
_ روش حضوریِ دریافت گذرنامه:
در این روش شما کافیست به پلیس+۱۰ مراجعه نمایید. تفاوتی نمی‌کند پلیس+۱۰ نزدیک منزل شما باشد، در شهری که در آن ساکن هستید باشد یا خیر، شما به‌عنوانِ یک ایرانی به هر اداره پلیس+۱۰ در ایران مراجعه نمایید می‌توانید با همراه داشتن مدارکی که در بالا ذکر کردیم، مراحل حضوریِ دریافت گذرنامه را طی نمایید.
بیشتر بخوانید:
توصیه‌ای به زنانِ متأهلی که دارای وکالت در طلاق می‌باشند:
در اینجا بد نیست به نکته‌ای در خصوص مدرکِ وکالت خروج از کشور زنان متاهلی که این وکالت را از شوهر خود دریافت کرده‌اند اشاره کنیم. اگر مدت زمانی بیش از یک سال از ازدواج شما گذشته باشد، ممکن است پلیس+۱۰ صرفا مدرک وکالت خروج از کشور را از شما نپذیرد و به شما گفته شود با مراجعه به دفتر اسناد رسمی که در آنجا سند وکالت مزبور تنظیم شده است، نامه‌ای مبنی بر بقای وکالتنامه دریافت کنید. در این شرایط ممکن است شما به این امر که وکالتنامه شما بلاعزل می‌باشد استناد نمایید، گرچه این استدلال درستی است اما به جهت عدم توجه پلیس+۱۰ به این استدلال و اینکه باید بر اساس دستورالعمل‌های بالادستی عمل نمایند، پیشنهاد می‌کنیم حتما پیش از رفتن به پلیس+۱۰، به دفتر اسناد رسمی که در آنجا وکالت خروج از کشور شما تنظیم شده است بروید و برگه‌ی بقای وکالتنامه خود را ضمیمه‌ی سند مزبور کنید تا به مشکلی در روندِ دریافت گذرنامه برنخورید.
_ روش اینترنتیِ دریافت گذرنامه:
دریافت گذرنامه اینترنتی از دو طریق امکان پذیر است:
۱. سامانه سخا: شما می‌توانید با ورود به این سامانه به آدرسِ اینترنتیِ www.sakha.epolice.ir و طی مراحل و بارگذاری مدارکِ خواسته‌شده در وبسایت، برای دریافت گذرنامه اقدام کنید.
زمانی‌که وارد سامانه شوید با تصویر زیر مواجه می‌شوید. اگر قبلا در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اید بر روی گزینه ورود بزنید و مشخصات درخواستی (نام کاربری و رمز عبور) را وارد نمایید و اگر از قبل ثبت‌نام نکرده‌اید بر روی گزینه ثبت‌نام بزنید. این سایت راه دیگری را هم برای ورود به سامانه سخا برای شما در نظر گرفته است که در انتهای تصویر زیر مشاهده می‌کنید و آن گزینه ورود از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند است.
۲. نرم‌افزار پلیس من: برای دریافت نرم و افزار پلیس من، نیاز است تنها به وب سایت www.police-man.ir مراجعه کرده و به دریافت برنامه پلیس من از طریق این لینک بپردازید. پس از نصب نرم و افزار پلیس من می توانید وارد برنامه شوید و از بخش خدمات مربوط به گذرنامه، مدارک و اطلاعات درخواست شده را پر کنید.
یک نکته مهم:
نیاز است که بدانید، افراد مختلف برای این که بتوانند به دریافت پاسپورت اینترنتی بپردازند، قبل از هر چیزی باید به پلیس +۱۰ مراجعه کنند. برای انجام مراحل دریافت اینترنتی پاسپورت، نیاز است تا به احراز هویت خود در پلیس +۱۰ بپردازید. در چنین شرایطی این مرکز شما را تایید کرده و شما مجوز انجام پروسه دریافت گذرنامه اینترنتی را خواهید داشت. توجه داشته باشید که در غیر این صورت امکان دریافت گذرنامه به صورت اینترنتی برای شما امکان‌پذیر نخواهد بود.
بخش چهارم) مدت زمانِ صدور گذرنامه:
به طور کلی صدور پاسپورت، تقریبا در ۳ روز کاری انجام می‌شود. اما فرایند ارسال آن با پست پیشتاز و رسیدن گذرنامه به دست متقاضی ممکن است از چند روز تا یک هفته متغیر باشد. حتی گاهی ممکن است به دلیل ایجاد شرایط خاصی (تعطیلات ناگهانی، حوادث طبیعی و …) این پروسه طولانی‌تر شود.
همچنین در صورتی که مدارک و مشخصات شما کامل نباشند، ممکن است صدور پاسپورت به تعویق افتاده و نیازمند تکمیل یا اصلاح مدارک توسط شما باشد. در مجموع بهتر است برای این که بدانید چه مدت طول می‌کشد تا پاسپورت صادر شود، با دفتر یا ارگانی که از طریق آن اقدام به دریافت یا تمدید پاسپورت خود کرده‌اید، در تماس باشید.
هزینه تمدید یا تعویض پاسپورت در سال ۱۴۰۳:
- پرداخت مبلغ ۱۰۰۰ تومان جهت دریافت فرم‌های ثبت‌نام و شناسه گذرنامه
- پرداخت ۶۲۵۰ تومان در وجه سازمان شهرداری
- ۷۵.۰۰۰ تومان به حساب سازمان نیروی انتظامی
- ۱۵.۰۰۰ تومان هزینه انگشت‌نگاری
- ۲۰.۰۰۰ تومان هزینه دادرسی
- ۴۲۰۰۰ تومان هزینه عکس و احراز هویت
- مبلغ ۳۳۰۰۰ تومان هزینههای دفتری
