قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا
مصوب ۱۳۹۵/۶/۳ به انضمام اساسنامه بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا
ماده‌واحده ـ به دولت اجازه داده می‌شود در بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا به شرح اساسنامه پیوست عضویت یابد و نسبت به پذیره‌نویسی تعداد ۱۵۸۰۸ سهم به ارزش یک میلیارد و پانصد و هشتاد میلیون و هشتصد هزار (۰۰۰/۸۰۰/۵۸۰/۱)دلار اقدام نماید و در افزایش سهام سرمایه‌های آتی این بانک با تصویب هیأت وزیران مشارکت نماید.
تبصره۱ـ تعیین و تغییر دستگاه اجرائی طرف عضویت بر عهده دولت است.
تبصره۲ـ رعایت اصول هفتادوهفتم (۷۷) و یکصدوسی‌ونهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حسب مورد برای اصلاح اساسنامه بانک یادشده موضوع ماده (۵۳) و ارجاع به داوری موضوع ماده (۵۵) الزامی است.
تبصره۳ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است از محل منابع خود نسبت به پرداخت اقساط مربوط به پذیره‌نویسی سهام سرمایه دولت در بانک مزبور در مواعد مقرر اقدام نموده و مبالغ پرداختی را در دفاتر قانونی خود به حساب سهمیه سهام دولت جمهوری اسلامی ایران در مؤسسات بینالمللی منظور کند.
تبصره۴ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف به ارائه سفته معادل ریالی اقساط پرداختی سهام پذیره‌نویسی‌شده در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.
تبصره ۵ ـ سهم دولت جمهوری اسلامی ایران از محل منابع بانک مرکزی تأمین شده و در ازای آن وزارت امور اقتصادی و دارایی به همان میزان سفته در اختیار بانک مرکزی قرار می‌دهد. در هر حال منابع مزبور جزء دارایی‌های خارجی بانک مرکزی محسوب می‌شود و دولت صرفاً میتواند از مزایای این سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت بهره‌مند شود.
تبصره۶ ـ دولت جمهوری اسلامی ایران نباید در گروه یا گروه هایی که رژیم اشغالگر قدس عضویت دارد، عضویت داشته باشد و باید در گروه کشورهای همسو که منافع جمهوری اسلامی ایران را تأمین می‌کند عضویت داشته باشد.
تبصره۷ـ تعاملات با بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا باید با رعایت اصول شریعت و اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه اصل هفتادوهفتم (۷۷) قانون اساسی انجام شود.
تبصره۸ ـ دولت مکلف است ترتیباتی اتخاذ نماید که ضمانت اجرای ماده (۳۱) اساسنامه بانک توسعه زیرساخت آسیا همواره وجود داشته باشد و مسائل سیاسی بینالمللی در مسیر تحقق حقوق جمهوری اسلامی ایران هیچگونه خللی یا مانعی ایجاد نکند.
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
اساسنامه بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا
متن نهائی
مصوب پنجمین نشست مذاکره‌کنندگان ارشد
۲۲ می ۲۰۱۵ (اول خرداد۱۳۹۴)
کشورهایی که این اساسنامه از طرف آنها امضاء شده است به شرح زیر توافق می‌نمایند:
نظر به اهمیت همکاری منطقه‌ای برای حفظ رشد و افزایش توسعه اقتصادی و اجتماعی اقتصادهای آسیا و بدینوسیله کمک به انعطاف‌پذیری منطقه‌ای در برابر بحران‌های مالی بالقوه و دیگر چالشهای خارجی در قالب جهانی‌سازی؛
با عنایت به اهمیت توسعه زیر ساخت در گسترش ارتباط و بهبود یکپارچگی منطقه‌ای، افزایش رشد اقتصادی و بدینوسیله حفظ توسعه اجتماعی برای مردم آسیا و مشارکت در پویایی اقتصادی جهانی؛
با تصدیق اینکه نیاز بلندمدت قابل ملاحظه‌ای برای تأمین مالی توسعه زیرساخت در آسیا بهطور مناسبتری از طریق مشارکت میان بانکهای توسعه چندجانبه موجود و بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا (که از این پس«بانک» نامیده می‌شود) تأمین خواهد شد؛
با اعتقاد به اینکه تأسیس بانک به عنوان یک مؤسسه مالی چندجانبه که بر توسعه زیرساخت تمرکز دارد به تأمین منابع اضافی مورد نیاز از داخل و خارج از آسیا کمک کرده و تنگناهای تأمین مالی که پیش‌روی اقتصادهای منفرد آسیا قرار می‌گیرند را از بین می‌برد و بانکهای توسعه چندجانبه موجود را تکمیل می‌کند تا رشد پایدار و ثابت را در آسیا افزایش دهد؛
توافق نمودند تا «بانک» را که طبق موارد زیر عمل خواهد نمود، تأسیس نمایند:
فصل اول ـ هدف، وظایف و عضویت
ماده۱ـ هدف
۱ـ هدف بانک عبارت است از:
(۱) ترویج توسعه اقتصاد پایدار، ایجاد ثروت و بهبود ارتباط زیرساخت در آسیا با سرمایه‌گذاری روی زیرساخت و دیگر بخشهای مولد؛ و
(۲) ترغیب مشارکت و همکاری منطقه‌ای برای مشخص نمودن چالشهای توسعه‌ای با تلاش برای همکاری تنگاتنگ با دیگر مؤسسات توسعه دوجانبه و چندجانبه
۲ـ هرگاه در این اساسنامه اشاره به « آسیا » و «منطقه» شود، شامل مناطق جغرافیایی و ترکیبی می‌باشد که تحت عنوان آسیا و اقیانوسیه توسط سازمان ملل متحد طبقه‌بندی شده‌اند، مگر اینکه هیأت‌رئیسه به گونه دیگری تصمیم‌گیری نموده باشد.
ماده۲ـ وظایف
بانک برای دستیابی به هدف خود وظایف زیر را خواهد داشت:
(۱) تشویق سرمایه‌گذاری سرمایه دولتی و خصوصی در منطقه برای مقاصد توسعه‌ای، به ویژه برای توسعه زیرساخت و دیگر بخشهای مولد؛
(۲) استفاده از منابع در دسترس برای تأمین مالی چنین توسعه‌ای در منطقه، شامل پروژه‌ها و برنامه‌هایی که در کل بهطور مؤثرتری به رشد اقتصادی هماهنگ منطقه کمک خواهدکرد و توجه خاصی به نیازهای اعضای کمتر توسعه‌یافته در منطقه دارد؛
(۳) ترغیب سرمایه‌گذاری خصوصی در پروژه‌ها، مؤسسات و فعالیت‌هایی که به توسعه اقتصادی در منطقه کمک می‌کند، به ویژه در زیرساخت و دیگر بخشهای مولد و تکمیل سرمایه‌گذاری خصوصی در هنگامی که سرمایه خصوصی در شرایط متعارف موجود نباشد، و
(۴) برعهده گرفتن فعالیت‌های دیگر و فراهم آوردن سایر خدماتی که می‌توانند وظایف مزبور را به پیش ببرند.
ماده۳ـ عضویت
۱ـ عضویت در بانک برای اعضای بانک بینالمللی بازسازی و توسعه یا بانک توسعه آسیا آزاد می‌باشد.
الف) اعضای منطقه‌ای شامل اعضای فهرست شده در بخش (الف) جدول (الف) و اعضای دیگر مندرج در منطقه آسیا طبق بند (۲) ماده (۱) خواهند بود. همه اعضای دیگر، اعضای غیرمنطقه‌ای خواهند بود.
ب) اعضای مؤسس، آن دسته از اعضای فهرست‌شده در جدول (الف) خواهند بود که در تاریخ تعیین‌شده در ماده(۵۷) یا پیش از آن این موافقتنامه را امضاء کرده باشند و به همه شرایط دیگر عضویت پیش از تاریخ نهائی تعیین‌شده در بند(۱) ماده (۵۸) را جامه عمل پوشانده باشند.
۲ـ اعضای بانک بینالمللی بازسازی و توسعه یا بانک توسعه آسیا که طبق ماده (۵۸) به عنوان اعضاء شناخته نمی‌شوند می‌توانند، به موجب شرایطی که بانک ممکن است تعیین نماید، با رأی اکثریت مطلق هیأت‌رئیسه مقرر در ماده (۲۸) به عضویت بانک درآیند.
۳ـ در مورد درخواست‌کننده‌‌ای که دولت حاکم نیست یا مسؤول انجام روابط بین‌الملل خود نمی‌باشد، درخواست عضویت در بانک باید توسط آن عضو بانک که مسؤول روابط بین الملل آن است، ارائه یا مورد توافق قرار گیرد.
فصل دوم ـ سرمایه
ماده۴ـ سرمایه مجاز
۱ـ سهم سرمایه مجاز بانک مبلغ یکصدمیلیارد (۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۱۰۰)دلار آمریکا خواهد بود که به یک میلیون سهم باارزش اسمی هر کدام یکصدهزار (۰۰۰/۱۰۰)دلار تقسیم می‌شود، که تنها برای پذیره‌نویسی اعضاء طبق مفاد ماده (۵) در دسترس قرار خواهد گرفت.
۲ـ سهم سرمایه مجاز اولیه به سهام پرداخت‌شده و سهام قابل بازخرید تقسیم خواهد شد. سهامی که دارای مجموع ارزش اسمی بیست میلیارد (۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۲۰) دلار هستند، سهام پرداخت‌شده خواهند بود و سهامی که دارای مجموع ارزش اسمی هشتاد میلیارد (۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۸۰)دلار هستند، قابل بازخرید خواهند بود.
۳ـ سهم سرمایه مجاز بانک میتواند توسط هیأت‌رئیسه با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸) در زمان و در شرایطی که مناسب به نظر می‌رسد از جمله تناسب بین سهام پرداخت‌شده و قابل بازخرید، افزایش داده شود.
۴ـ اصطلاح «دلار» و علامت «$» در هر جایی که در این اساسنامه استفاده شده است به عنوان پول رایج رسمی قابل پرداخت ایالات متحده آمریکا در نظر گرفته خواهد شد.
ماده۵ ـ پذیره‌نویسی سهام
۱ـ هر عضو، سهام سرمایه بانک را پذیره‌نویسی خواهد کرد. هر پذیره‌نویسی برای سهم سـرمایه مجاز اولیه برای سهام پرداخت‌شده و سهام قابل بازخرید به نسبت دو به هشت خواهد بود. تعداد اولیه سهام موجودی که باید توسط کشورها پذیره‌نویسی شود تا طبق ماده (۵۸) به عنوان اعضاء شناخته شوند، همان خواهد بود که در جدول (الف) اعلام شده است.
۲ـ تعداد اولیه سهام که باید توسط کشورهایی پذیره‌نویسی شود تا برای عضویت طبق بند (۲) ماده (۳) پذیرفته شوند، توسط هیأت‌رئیسه تعیین خواهد شد، مشروط بر اینکه به هر حال چنین پذیره‌نویسی که تأثیری بر کاهش درصد سهم سرمایه نگهداری‌شده توسط اعضای منطقه‌ای زیر هفتادوپنج درصد (۷۵%) کل سهم سهام پذیره‌نویسی شده داشته باشد، مجاز نخواهد بود، مگر اینکه به‌گونه دیگری توسط هیأت‌رئیسه و با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸)، توافق شده باشد.
۳ـ هیأت‌رئیسه میتواند بنا به درخواست یک عضو، پذیره‌نویسی عضو مزبور را طبق شرایط تعیین‌شده توسط هیأت و رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده(۲۸) افزایش دهد، مشروط بر اینکه در هرحال چنین افزایشی در پذیره‌نویسی هر عضو، زمانی که تأثیری بر کاهش درصد سهم سرمایه نگهداری‌شده توسط اعضای منطقه‌ای به زیر هفتاد و پنج درصد (۷۵%) کل سهم سرمایه پذیره‌نویسی‌شده داشته باشد، مجاز نباشد مگر اینکه به گونه دیگری توسط هیأت‌رئیسه و با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸)، توافق شده باشد.
۴ـ هیأت‌رئیسه در فواصل زمانی کمتر از پنج سال، سهم سرمایه بانک را بررسی خواهد نمود. در صورت افزایش سهم سرمایه مجاز، هر عضو فرصت معقولی را برای پذیره‌نویسی به موجب شرایط تعیین‌شده توسط هیأت‌رئیسه خواهد داشت که به نسبت افزایش سهام معادل نسبتی که سهام آن بدین ترتیب پذیره‌نویسی شده باشد به کل سهم سرمایه پذیره‌نویسی‌شده بلافاصله پیش از اینکه چنین افزایشی را در برداشته باشد، خواهد بود. هیچ‌یک از اعضاء مجبور به پذیره‌نویسی هیچ بخشی از افزایش سهام سرمایه نخواهد بود.
ماده۶ ـ پرداخت پذیره‌نویسی‌ها
۱ـ پرداخت مبلغ اولیه پذیره‌نویسی‌شده توسط هر یک از امضاءکنندگان این اساسنامه که طبق ماده (۵۸) عضو می‌شوند، برای سهم سرمایه پرداخت‌شده بانک در پنج قسط یعنی هر قسط بیست‌درصد(۲۰%) کل مبلغ مربوط، خواهد بود، مگر به گونهای که در بند (۵) این ماده پیش‌بینی شده است. قسط اول توسط هر عضو ظرف مدت سی روز پس از لازم‌الاجراء شدن این اساسنامه یا در تاریخ سپردن سند تنفیذ، پذیرش یا تصویب طبق بند (۱) ماده (۵۸) از طرف آن یا پیش از آن، هر کدام که مؤخرتر باشد، پرداخت خواهد شد. قسط دوم ظرف مدت یک سال از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این اساسنامه پرداخت خواهد شد. سه قسط باقیمانده به ترتیب هر کدام یک سال از تاریخ پرداخت قسط پیشین پرداخت خواهد شد.
۲ـ هر قسط پرداخت پذیره‌نویسی‌های اولیه مربوط به سهم سرمایه پرداخت‌شده اولیه به دلار یا پول رایج دیگر قابل تبدیل پرداخت خواهد بود، مگر به گونهای که در بند (۵) این ماده پیش‌بینی شده است. بانک میتواند در هر زمانی چنین پرداخت‌هایی را به دلار تبدیل نماید. همه حقوق از جمله حق رأی به دست آمده در رابطه با سهام پرداخت‌شده و سهام قابل بازخرید مربوط که برای آنها، پرداخت‌های مزبور سررسید شده اما دریافت نشده‌اند تا زمانی که کل مبلغ توسط بانک دریافت نشده باشد به حالت تعلیق در خواهد آمد.
۳ـ پرداخت مبلغ پذیره‌نویسی‌شده برای سهم سرمایه قابل بازخرید بانک تنها منوط به فراخوان بانک و زمانی است که بانک برای ایفای تعهدات خود لازم بداند. درصورت وجود چنین فراخوانی، پرداخت میتواند به اختیار عضو، به دلار یا پول رایج مورد نیاز برای ایفای تعهدات بانک که برای ایفای آنها فراخوان صورت گرفته، انجام پذیرد. فراخوانی پذیره‌نویسی‌های پرداخت‌نشده در مورد همه سهام قابل بازخرید، دارای درصدی یکسان خواهد بود.
۴ـ بانک، محل هر پرداخت را به موجب این ماده تعیین خواهد کرد، مشروط به اینکه تا پیـش از جلسه افتتاحیه هیأت‌رئیسه، قسط اول موضوع بند(۱) این ماده به دولت جمهوری خلق چین به عنوان امین بانک پرداخت شود.
۵ ـ عضوی که به عنوان یک کشور کمتر توسعه‌یافته از نظر این بند در نظر گرفته شده است میتواند سهم پذیره‌نویسی خود را به موجب بندهای (۱) و ( ۲) این ماده به عنوان گزینه، به یکی از صورتهای زیر پرداخت نماید:
الف) کاملاً به دلار یا هر پول رایج قابل تبدیل دیگر تا ده قسط که هر قسط، مساوی با ده درصد (۱۰%) کل مبلغ پذیره‌نویسی باشد، اقساط اول ودوم به گونه پیش‌بینی‌شده در بند (۱) و قسط سوم تا دهم نیز در تاریخ سال دوم و پس از لازم‌الاجراء شدن اساسنامه قابل پرداخت می‌باشد، یا
ب) بخشی به دلار یا پول رایج قابل تبدیل دیگر و بخشی تا پنجاه‌درصد(۵۰%) هر قسط به پول رایج کشور عضو، پس از جدول زمانی اقساط مقرر در بند (۱) این ماده، مفاد زیر برای پرداخت‌های موضوع جزء (ب) اعمال خواهد شد:
(۱) عضو در زمان پذیره‌نویسی به موجب بند (۱) این ماده، بانک را از نسبت پرداخت‌هایی که باید به پول رایج کشور خود انجام دهد، آگاه خواهد کرد.
(۲) هر پرداخت یک عضو به پول رایج کشور خود به موجب بند (۵)، به مبلغی خواهدبود که بانک برای برابری بخشی از پذیره‌نویسی که باید پرداخت شود با ارزش کامل آن به دلار، تعیین می‌کند. پرداخت اولیه به مبلغی خواهدبود که عضو مربوط به موجب موارد زیر مناسب می‌داند، اما منوط به چنان تعدیلی است که ظرف مدت نود روز از تاریخی که سررسید چنین پرداختی فرا می‌رسد و بانک با توجه به ضرورت ایجاد برابری کامل دلاری پرداخت مزبور، تعیین خواهد نمود، پرداخت انجام شود.
(۳) هر مـوقع که بنا به نظر بانک، نرخ تبدیل پول رایج کشور عضو به میزان قابل توجهی کاهش یابد، عضو باید ظرف مدت زمان معقولی مبلغ اضافی را به پول رایج مورد نیاز، برای حفظ ارزش همه پول رایج مربوط نگهداری‌شده توسط بانک در حساب پذیره‌نویسی خود، پرداخت نماید.
(۴) هر موقع که بنا به نظر بانک، نرخ ارز پول رایج کشور عضو به میزان قابل توجهی افزایش یابد، بانک ظرف مدت زمان معقولی مبلغی از آن پول رایج مورد نیاز را به کشور عضو مربوط برای تبدیل ارزش همه پول رایج مربوط نگهداری‌شده توسط بانک در حساب پذیره‌نویسی آن پرداخت خواهد نمود.
(۵) بانک میتواند از حقوق خود برای پرداخت، به موجب جزء (۳)، چشم‌پوشی کند و عضو نیز میتواند از حقوق خود برای پرداخت به موجب جزء (۴)، چشم‌پوشی نماید.
۶ ـ بانک از هر عضوی که وجه پذیره‌نویسی خود را به موجب جزء (ب) بند (۵) این ماده پرداخت می‌کند، سفته‌ها یا تعهدات دیگر صادره توسط دولت عضو، یا توسط امین تعیین‌شده توسط چنین عضوی در عوض مبلغی که باید به پول رایج کشور عضو پرداخت شود را می‌پذیرد، مشروط بر اینکه چنین مبلغی برای انجام عملیات بانک مورد نیاز نباشد. سفته‌ها یا تعهدات مزبور، غیرقابل انتقال، فاقد سود و قابل پرداخت به بانک با ارزش اسمی به محض درخواست خواهد بود.
ماده۷ـ شرایط سهام
۱ـ برگ سهامی که در ابتداء توسط اعضاء پذیره‌نویسی شده است به صورت اسمی صادر خواهدشد. سهام دیگر به صورت اسمی صادر خواهد شد مگر اینکه هیأت‌رئیسه با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸) برای صدور آنها در دوره‌های دیگر، در شرایط خاص تصمیم‌گیری کند.
۲ـ برگ سهام به هیچ وجه و شیوه‌ای در گرو یا رهن قرار نخواهدگرفت و تنها قابل انتقال به بانک خواهد بود.
۳ـ مسؤولیت اعضاء در مورد سهام به بخش پرداخت نشده در زمان قیمت صدور آنها محدود خواهد شد.
۴ـ هیچ عضوی به دلیل عضویت خود، مسؤول تعهدات بانک نخواهد بود.
ماده۸ ـ منابع عادی
اصطلاح «منابع عادی» بانک، به گونهای که در این اساسنامه به‌کار برده شده است شامل موارد زیر خواهد بود:
(۱) سهم سرمایه مجاز بانک، از جمله سهام پرداخت‌شده و قابل بازخرید، پذیره‌نویسی شده به‌موجب ماده (۵)؛
(۲) وجوه افزایش داده‌شده توسط بانک به موجب اختیارات تفویض‌شده طبق بند (۱) ماده (۱۶) که نسبت به آن تعهد به فراخوانی مقرر در بند (۳) ماده (۶) قابل اعمال می‌باشد؛
(۳) وجوه دریافت‌شده در بازپرداخت وامها یا تضمین‌های صورت‌گرفته با منابع اشاره‌شده در بندهای (۱) و (۲) این ماده یا به عنوان برگشتی سرمایه‌گذاری‌های دارایی خالص و انواع دیگر تأمین مالی تأییدشده به موجب جزء (۶) بند (۲) ماده(۱۱) که با چنین منابعی صورت گرفته است؛
(۴) درآمد به دست آمده از وامهای داده شده از وجوه فوق‌الذکر یا از ضمانت‌هایی که در مورد آنها، تعهد به بازخرید اشاره شده در بند (۳) ماده (۶) قابل اعمال می‌باشد، و
(۵) هر وجه یا درآمد دیگر دریافت‌شده توسط بانک که بخشی از منابع وجوه خاص موضوع ماده (۱۷) این اساسنامه نمی‌باشد.
فصل سوم ـ عملیات بانک
ماده ۹ـ کاربرد منابع
منابع و تسهیلات بانکی منحصراً برای انجام اهداف و وظایفی که به ترتیب در مواد (۱) و (۲) اشاره شده و طبق اصول رایج بانکداری استفاده خواهد شد.
ماده ۱۰ـ عملیات عادی و تخصصی
۱ـ عملیات بانک شامل موارد زیر خواهد بود:
(۱) عملیات عادی تأمین مالی‌شده از منابع عادی بانک موضوع ماده (۸)؛ و
(۲) عملیات تخصصی تأمین مالی‌شده از منابع وجوه خاص موضوع ماده (۱۷)
این دو نوع عملیات می‌توانند به صورت جداگانه عناصر یک پروژه یا برنامه واحد را تأمین مالی کنند.
۲ـ منابع عادی و منابع وجوه خاص بانک در همه اوقات و در همه جنبه‌ها حفظ، استفاده و سرمایه‌گذاری خواهد شد یا در غیر این صورت باید بهطور کاملاً مجزا از همدیگر، تعیین تکلیف شوند. صورتهای مالی بانک بهطور مجزا نشان‌دهنده عملیات عادی و عملیات تخصصی خواهد بود.
۳ـ منابع عادی بانک تحت هیچ شرایطی برای تسویه زیانها یا مسؤولیت‌های ناشی از عملیات خاص یا فعالیت‌های دیگری که منابع وجوه خاص در ابتداء برای آنها استفاده یا تعهد شده بوده، استفاده یا برای ایفای آنها در نظر گرفته نخواهد شد.
۴ـ هزینه‌هایی که مستقیماً به عملیات عادی اختصاص داده می‌شود، از منابع عادی بانک تأمین خواهدشد. هزینه‌هایی که مستقیماً به عملیات تخصصی تخصیص داده می‌شوند از منابع وجوه خاص بانک تأمین خواهد شد. هرگونه هزینه دیگر طبق صلاحدید بانک تأمین می‌شود.
ماده۱۱ـ دریافت‌کننده‌ها و روشهای عملیات
۱ـ الف) بانک میتواند تأمین مالی را برای هر عضو یا هر نهاد، بخش فرعی سیاسی یا تابعه آن یا هر مؤسسه یا شرکتی که در سرزمین یک عضو فعالیت می‌کند و همچنین برای مؤسسه‌ها یا نهادهای بینالمللی یا منطقه‌ای مرتبط با توسعه اقتصادی منطقه انجام دهد.
ب) بانک تنها در صورتی میتواند تحت شرایط خاص کمک لازم را به دریافت‌کننده‌ای که در ردیف (الف) فوق ذکر نشده است ارائه نماید که هیأت‌رئیسه با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸):
(۱) تصمیم گرفته باشد که چنین کمکی برای نیل به هدف بانک طراحی‌شده و در راستای وظایف بانک می‌باشد و به‌نفع عضویت بانک است و
(۲) انواع کمکها را به موجب بند (۲) این ماده که میتواند به چنین دریافت‌کننده‌ای اعطاء شود، مشخص کرده باشد.
۲ـ بانک میتواند عملیات خود را به هر یک از شیوه‌های زیر انجام دهد:
(۱) با ارائه تأمین مالی کمکی یا مشارکت در وامهای مستقیم؛
(۲) با سرمایه‌گذاری وجوه در سرمایه سهامداران یک مؤسسه یا شرکت؛
(۳) با تضمین وامهایی برای توسعه اقتصادی، اعم از تعهددهنده اولیه یا ثانویه بهطور کامل یا جزئی؛
(۴) با تأمین منابع وجوه خاص طبق موافقتنامه‌هایی که کاربرد آنها را تعیین می‌کنند؛
(۵) با ارائه کمک فنی طبق ماده (۱۵)؛ یا
(۶) از طریق انواع دیگر تأمین مالی که ممکن است توسط هیأت‌رئیسه و با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸) تعیین شود.
ماده۱۲ـ محدودیت‌های عملیات عادی
۱ـ مبلغ کل بدهی معوقه وامها، سرمایه‌گذاری‌های دارایی‌خالص، تضمین‌ها و انواع دیگر تأمین مالی فراهم آمده توسط بانک در عملیات عادی خود به موجب جزءهای (۱)، (۲)، (۳) و(۶) بند (۲) ماده (۱۱) نباید در هر زمانی افزایش داده شود، به شرط آنکه با چنین افزایشی، مبلغ کل سرمایه پذیره‌نویسی‌شده دست نخورده، ذخایر و درآمدهای انباشته درج‌شده در منابع عادی آن افزایش داده شده باشد. علی‌رغم مفاد جمله پیشین، هیأت‌رئیسه میتواند با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸)، در هر زمانی تصمیم بگیرد که بر مبنای موقعیت مالی و وضعیت مالی بانک، محدودیت موضوع این بند تا دویست و پنجاه درصد (۲۵۰%) سرمایه پذیره‌نویسی‌شده دست نخورده بانک، ذخایر و درآمدهای انباشته درج‌شده در منابع عادی آن، افزایش داده شود.
۲ـ مبلغ سرمایه‌گذاری‌های دارایی خالص پرداخت‌شده بانک در هر زمان از مبلغ مربوط به کل سرمایه پذیره‌نویسی‌شده پرداخت‌شده دست‌نخورده و ذخایر عمومی آن تجاوز نخواهد کرد.
ماده۱۳ـ اصول عملیات
عملیات بانک طبق اصول مشخص‌شده زیر انجام خواهد پذیرفت:
۱ـ بانک از طریق اصول بانکداری رایج، در عملیات خود هدایت خواهد شد.
۲ـ عملیات بانکی اصولاً برای تأمین مالی پروژه‌های خاص یا برنامه‌های سرمایه‌گذاری خاص، برای سرمایه‌گذاری دارایی خالص و برای کمک فنی طبق ماده (۱۵) انجام خواهد پذیرفت.
۳ـ بانک هیچ تعهدی را در قلمرو یک عضوی که به چنین تأمین مالی اعتراض داشته باشد تأمین مالی نخواهد کرد.
۴ـ بانک اطمینان حاصل خواهد نمود که هر یک از عملیات آن با رعایت سیاست‌های عملیاتی و مالی بانک از جمله سیاست‌های مربوط به اثرات زیست‌محیطی و اجتماعی، بدون محدویت صورت می‌پذیرد.
۵ ـ بانک در بررسی درخواست تأمین مالی، توانایی دریافت‌کننده برای دستیابی به تأمین مالی یا تسهیلات در هر جایی را طبق شرایطی که بانک برای دریافت‌کننده با لحاظ نمودن همه عوامل مربوط متعارف تلقی می‌کند، در نظر خواهد گرفت.
۶ ـ در هنگام فراهم آوردن یا تضمین تأمین مالی، بانک پیش‌بینی‌هایی که دریافت‌کننده و ضامن را ـ در صورت وجود ـ در موقعیتی قرار می‌دهد تا به تعهدات خود به موجب پیمان تأمین مالی جامه عمل بپوشانند، در نظر خواهد گرفت.
۷ـ در هنگام فراهم آوردن یا تضمین تأمین مالی، شرایط مالی مانند نرخ هزینه مالی و هزینه‌های دیگر و جدول زمانی بازپرداخت اصل پول طوری خواهد بود که به عقیده بانک برای تأمین مالی مربوط و خطرپذیری(ریسک) بانک مناسب می‌باشد.
۸ ـ بانک محدودیتی را برای تدارک کالاها و خدمات از هر کشور، از عواید حاصله از هرگونه تأمین مالی تعهد شده در عملیات عادی یا خاص بانک اعمال نخواهد کرد.
۹ـ بانک اقدامات مورد نیاز را انجام خواهد داد تا اطمینان حاصل نماید که عواید حاصله از هرگونه تأمین مالی فراهم‌شده، تضمین‌شده یا مشارکت‌شده در آن توسط بانک، تنها برای مقاصدی استفاده می‌شوند که تأمین مالی برای آن و با توجه خاص به ملاحظات اقتصادی و بازدهی، اختصاص داده شده است.
۱۰ـ بانک، مطلوبیت اجتناب از استفاده از میزان نامتناسبی از منابع خود در جهت منافع هر عضو را در نظر خواهد گرفت.
۱۱ـ بانک درصدد حفظ تنوع معقول در سرمایه‌گذاری‌های خود در سرمایه سهامداران خواهد بود. بانک در سرمایه‌گذاری‌های دارایی خالص خود مسؤولیت مدیریت هر مؤسسه یا شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری کرده است را به عهده نخواهد گرفت و درصدد کنترل منافع در شرکت یا مؤسسه مربوط، مگر در صورت لزوم برای حفظ سرمایه‌گذاری بانک، نخواهد بود.
ماده۱۴ـ شرایط تأمین مالی
۱ـ در مورد وامهایی که توسط بانک داده شده یا در آنها مشارکت یا تضمین شده، قرارداد، شرایط مربوط به وام یا تضمین مربوط را طبق اصول عملیاتی مشخص‌شده در ماده (۱۳) و با رعایت مفاد دیگر این اساسنامه، تعیین خواهد کرد. در تعیین چنین شروطی، بانک کاملاً نیاز به حفظ موقعیت مالی و درآمد خود را در نظر می‌گیرد.
۲ـ زمانی که دریافت‌کننده وامها یا ضمانت‌های وامها، خود یک عضو نباشد، بانک میتواند طبق صلاحدید خود مقرر کند که عضوی که پروژه مربوط قرار است در سرزمین آن انجام شود یا یک نهاد دولتی یا هر دستگاه تابعه آن عضو که مورد قبول بانک باشد، بازپرداخت اصل پول و پرداخت هزینه‌های مالی و هزینه‌های دیگر مربوط به وام را طبق شرایط مربوط تضمین نماید.
۳ـ مبلغ هر سرمایه‌گذاری دارایی خالص از درصد سرمایه سهامداران شرکت یا مؤسسه مربوط که طبق سیاست‌های مصوب هیأت‌مدیره مجاز می‌باشد، تجاوز نخواهد کرد.
۴ـ بانک میتواند تأمین مالی را در عملیات خود به پول رایج کشور مربوط طبق سیاست‌هایی که خطر پول رایج را به حداقل می‌رسانند، فراهم کند.
ماده۱۵ـ کمک فنی
۱ـ بانک میتواند توصیه‌ها و کمک فنی و دیگر شکلهای مشابه کمک را که هدف آن را برآورده می‌کند و در حیطه وظایف آن قرار دارد، ارائه نماید.
۲ـ چنانچه هزینه‌های صرف‌شده برای انجام چنین خدماتی قابل پرداخت نباشند، بانک چنین هزینه‌هایی را از درآمد بانک کسر خواهد کرد.
فصل چهارم ـ تأمین مالی بانک
ماده۱۶ـ اختیارات کلی
علاوه بر اختیارات تصریح‌شده در هر جای دیگر در این اساسنامه، بانک دارای اختیارات زیر می‌باشد:
۱ـ بانک میتواند وجوه را از طریق وام‌گیری یا شیوه‌های دیگر در کشورهای عضو یا هر جای دیگری طبق مقررات قانونی مربوط افزایش دهد.
۲ـ بانک میتواند اوراق بهاداری را که بانک صادر یا تضمین‌نموده یا در آنها سرمایه‌گذاری کرده است، خرید و فروش کند.
۳ـ بانک میتواند اوراق بهاداری را که به‌منظور تسهیل فروش آنها، در آنها سرمایه‌گذاری کرده است، تضمین نماید.
۴ـ بانک میتواند خرید اوراق بهاداری را که توسط هر مؤسسه یا شرکت صادر شده است، برای مقاصد منطبق با هدف بانک تضمین نماید یا در تضمین آن مشارکت نماید.
۵ ـ بانک میتواند وجوهی را که در عملیات بانک موردنیاز نیستند، سرمایه‌گذاری یا سپرده‌گذاری کند.
۶ ـ بانک اطمینان حاصل خواهد نمود که بر روی هر اوراق بهادار صادره یا تضمین شده توسط بانک، اظهارنامه قابل رؤیتی مبنی بر این که اوراق مزبور، تعهد هیچ دولتی نیست، درج خواهد شد، مگر اینکه در حقیقت تعهد یک دولت خاص باشد که در این صورت مراتب ذکر خواهد شد.
۷ـ بانک میتواند وجوه امانی نزد طرفهای دیگر را برقرار و اداره نماید، مشروط بر اینکه به موجب چهارچوب وجوه امانی که به تأیید هیأت‌رئیسه رسیده است، وجوه امانی مزبور برای دستیابی به هدف مربوط در نظر گرفته شوند و در راستای وظایف بانک باشند.
۸ ـ بانک تنها در صورت تأیید هیأت رئیسه با رأی اکثریت مقرر در ماده (۲۸) میتواند مؤسسه‌های فرعی را تأسیس نماید که برای دستیابی به اهداف بانک در نظر گرفته شده اند و در راستای وظایف بانک می‌باشند.
۹ـ بانک میتواند اختیارات دیگری را اعمال نماید و قواعد و مقرراتی را وضع کند که ممکن است برای پیشبرد اهداف و وظایف بانک، طبق مفاد این اساسنامه لازم یا مناسب باشند.
ماده۱۷ـ وجوه خاص
۱ـ بانک میتواند وجوه خاص مشخص‌شده برای دستیابی به اهداف و در راستای وظایف بانک را بپذیرد؛ چنین وجوه خاصی، منابع بانک خواهد بود. هزینه کلی مدیریت هر وجه خاص از طریق آن وجه خاص تأمین خواهد شد.
۲ـ وجوه خاص پذیرفته‌شده توسط بانک میتواند طبق شرایط و طبق هدف و وظایف بانک و با توافق مربوط به چنین وجوهی استفاده شود.
۳ـ بانک قواعد و مقررات خاص مورد نیاز برای برقراری، مدیریت و استفاده از هر یک از وجوه خاص را تصویب خواهد کرد. قواعد و مقررات مزبور طبق مفاد این اساسنامه خواهد بود، مگر مفادی که صراحتاً تنها برای عملیات عادی بانک قابل اعمال باشند.
۴ـ اصطلاح «منابع وجوه خاص» اشاره به منابع هر وجه خاصی دارد و شامل موارد زیر خواهد بود:
(۱) وجوه پذیرفته شده توسط بانک برای درج در هر وجه خاص؛
(۲) وجوه دریافت شده در رابطه با وامها یا ضمانت‌ها و عواید حاصل از هر سرمایه‌گذاری دارایی خالص، تأمین مالی‌شده از منابع هر یک از وجوه خاص که براساس قواعد و مقررات بانکی ناظر بر آن وجوه خاص از طریق چنین وجوه خاصی دریافت شده‌اند.
(۳) درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری منابع وجوه خاص؛ و
(۴) هر منبع دیگری که در اختیار هر وجه خاص قرار می‌گیرد.
ماده۱۸ـ تخصیص و توزیع درآمد خالص
۱ـ هیأت‌رئیسه حداقل بهطور سالانه تصمیم خواهد گرفت که چه بخشی از درآمد خالص بانک باید پس از استفاده برای ذخایر، به درآمدهای انباشته یا مقاصد دیگری اختصاص داده شود و چه بخشی از آن در صورت وجود، بین اعضاء توزیع شود. هر تصمیم این چنینی برای اختصاص درآمد خالص بانک به مقاصد دیگر با رأی اکثریت مطلق به گونه مقرر در ماده(۲۸) انجام خواهد پذیرفت.
۲ـ توزیع موضوع بند پیشین، متناسب با تعداد سهام نزد هر عضو انجام خواهد پذیرفت و پرداخت‌ها به شیوه و با پول رایجی انجام می‌پذیرد که هیأت‌رئیسه تعیین خواهد کرد.
ماده۱۹ـ پولهای رایج
۱ـ اعضاء هیچگونه محدودیتی را برای پولهای رایج از جمله دریافت، نگهداری، استفاده یا انتقال توسط بانک یا هر دریافت‌کننده از بانک بابت پرداخت‌ها در هر کشوری وضع نخواهند کرد.
۲ـ هرگاه به موجب این اساسنامه ارزش‌گذاری هر پول رایج نسبت به پول دیگر یا تعیین قابل تبدیل بودن یا نبودن هر پول رایجی ضروری باشد چنین ارزش‌گذاری یا تصمیمی توسط بانک صورت می‌پذیرد.
ماده۲۰ـ روشهای انجام مسؤولیت‌های بانک
۱ـ در عملیات عادی بانک، در صورت وجود بدهی معوقه یا قصور در پرداخت وامهای مشارکت‌شده در آن یا تضمین‌شده توسط بانک و در صورت زیان به سرمایه‌گذاری دارایی خالص یا انواع دیگر تأمین مالی به موجب جزء (۶) بند (۲) ماده (۱۱)، بانک اقدام مقتضی را به عمل خواهد آورد. بانک مقررات مناسبی را در برابر زیانهای احتمالی تعیین خواهد کرد.
۲ـ زیانهای ناشی از عملیات عادی بانک از موارد زیر تأمین خواهد شد:
(۱) ابتداء، طبق مقررات موضوع بند (۱) فوق؛
(۲) دوم، از درآمد خالص؛
(۳) سوم، از ذخایر و درآمدهای انباشته؛
(۴) چهارم از سرمایه پرداخت‌شده‌ای که دست نخورده‌اند؛ و
(۵) سرانجام از یک مبلغ مناسب سرمایه قابل بازخرید پذیره‌نویسی‌شده اما فراخوانی نشده که باید طبق مفاد بند(۳) ماده(۶) فراخوانی شوند.
فصل پنجم ـ اداره
ماده۲۱ـ ساختار
بانک دارای هیأت‌رئیسه، هیأت‌مدیره، رئیس، یا چند نائب رئیس و سایر مأموران و کارکنانی خواهد بود که مورد نیاز تلقی می‌شوند.
ماده۲۲ـ هیأت‌رئیسه: ترکیب
۱ـ هر عضو در هیأت‌رئیسه، نماینده دارد و یک عضو هیأت‌رئیسه و یک جانشین را تعیین خواهد نمود. هر یک از اعضای هیأت‌رئیسه و هر عضو جانشین به عنوان نماینده عضو انتخابی عمل خواهند کرد. هیچ عضو جانشین مگر در غیاب رئیس اصلی، نمی‌تواند حق رأی داشته باشد.
۲ـ در هر یک از جلسات سالانه، هیأت باید یکی از اعضای هیأت‌رئیسه را به عنوان رئیس انتخاب نماید که وی تا زمان انتخاب رئیس بعدی در این سمت باقی خواهد ماند.
۳ـ اعضای هیأت‌رئیسه و اعضای جانشین بدون دریافت حق‌الزحمه‌ای از بانک خدمت خواهند کرد، اما بانک میتواند هزینه‌های متعارف صرف‌شده برای حضور در جلسات را به آنها پرداخت نماید.
ماده۲۳ـ هیأت‌رئیسه: اختیارات
۱ـ همه اختیارات بانک به هیأت‌رئیسه تفویض خواهد شد.
۲ـ هیأت‌رئیسه می‌توانـد برخی یا هـمه اختیارات خود به جز اختـیارات زیر را به هیأت‌مدیره واگذار کند:
(۱) پذیرش اعضای جدید و تعیین شرایط پذیرش آنها؛
(۲) افزایش یا کاهش سهم سرمایه مجاز بانک؛
(۳) تعلیق یک عضو؛
(۴) تصمیم‌گیری در رابطه با اختلاف‌های حاصل از تفسیر یا اجرای این اساسنامه که توسط هیأت‌مدیره ارائه شده باشد.
(۵) انتخاب مدیران بانک و تصمیم‌گیری در رابطه با هزینه‌هایی که باید برای مدیران و مدیران جانشین و حق‌الزحمه‌های مربوط ـ در صورت وجود ـ به موجب بند (۶) ماده (۲۵) پرداخت شوند؛
(۶) انتخاب رئیس، تعلیق سمت یا عزل وی، تعیین حق‌الزحمه و شرایط دیگر خدمت وی؛
(۷) تصویب ترازنامه عمومی و حساب سود و زیان بانک، پس از بررسی گزارش حسابرسان؛
(۸) تصمیم‌گیری در رابطه با ذخایر و اختصاص و توزیع سودهای خالص بانک؛
(۹) اصلاح این اساسنامه؛
(۱۰) تصمیم‌گیری در مورد خاتمه عملیات بانک و توزیع دارایی‌های آن؛
(۱۱) اعمال اختیارات دیگری که صراحتاً به هیأت‌رئیسه در این اساسنامه واگذار شده است.
۳ـ هیأت‌رئیسه باید اختیار کامل را برای اعمال اختیارات در هر یک از موضوعات محوله به هیأت‌مدیره به موجب بند(۲) این ماده داشته باشد.
ماده۲۴ـ هیأت‌رئیسه: روش کار
۱ـ هیأت‌رئیسه باید یک جلسه سالانه و جلسات دیگری را که ممکن است هیأت‌رئیسه پیش‌بینی کند یا توسط هیأت‌مدیره فراخوانده شود، تشکیل دهد. اجلاس هیأت‌رئیسه باید در صورت درخواست پنج عضو بانک توسط هیأت‌مدیره فراخوان شود.
۲ـ حضور اکثریت اعضای هیأت‌رئیسه، حد نصاب هر جلسه هیأت‌رئیسه را تشکیل خواهد داد، مشروط بر آنکه چنین اکثریتی نماینده حداقل دوسوم کل اعضای دارای حق رأی باشد.
۳ـ هیأت‌رئیسه از طریق مقررات، روشهایی را مشخص خواهد کرد که به‌وسیله آن هیأت‌مدیره میتواند رأی اعضای هیأت‌رئیسه را برای یک موضوع خاص بدون تشکیل جلسه به دست آورد و در شرایط خاص جلسات الکترونیکی هیأت‌رئیسه را برگزار کند.
۴ـ هیأت‌رئیسه و هیأت‌مدیره تا اندازه‌ای که مجاز باشد، می‌توانند مؤسسات فرعی را تأسیس نمایند و قواعد و مقررات مورد نیاز یا مناسب را برای انجام فعالیت کاری بانک تعیین کنند.
ماده۲۵ـ هیأت‌مدیره: ترکیب
۱ـ هیأت‌مدیره متشکل از دوازده عضو خواهد بود که اعضای هیأت‌رئیسه نمی‌باشند و از میان آنها:
(۱) نُه عضو توسط اعضای هیأت‌رئیسه که نماینده اعضای منطقه‌ای هستند انتخاب خواهند شد،
(۲) سه عضو توسط اعضای هیأت‌رئیسه که نماینده اعضای غیرمنطقه‌ای هستند انتخاب خواهند شد.
مدیران باید اشخاص با صلاحیت بالا از نظر موضوعات اقتصادی و مالی باشند و طبق پیوست (ب) انتخاب شوند.
مدیران نماینده اعضائی که اعضای هیأت‌رئیسه آنها، ایشان را انتخاب کرده‌اند و همچنین اعضائی که حق رأی خود را به آنها تفویض نموده اند، خواهند بود.
۲ـ هیأت‌رئیسه هر از گاهی، تعداد و ترکیب هیأت‌مدیره را بازنگری خواهدکرد و میتواند تعداد آن را افزایش یا کاهش دهد یا در رابطه با ترکیب آن در صورت اقتضاء با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸) تجدیدنظر کند.
۳ـ هر مدیر، یک مدیر جانشین را با اختیار عملکرد کامل از طرف وی در غیاب خود تعیین خواهد نمود. هیأت‌رئیسه مقرراتی را تصویب خواهد کرد که مدیر منصوب توسط بیش از تعداد مشخصی از اعضاء را قادر سازد تا یک مدیر جانشین اضافی را تعیین نماید.
۴ـ مدیران و مدیران جانشین، اتباع کشورهای عضو خواهند بود. هیچ دو یا چند مدیری نمی‌توانند دارای یک ملیت باشند و هیچ دو یا چند مدیر جانشین نیز نمی‌توانند دارای ملیت یکسانی باشند. مدیران جانشین می‌توانند در جلسات هیأت‌مدیره شرکت کنند اما تنها زمانی حق رأی دارند که به جای مدیر عمل می‌کنند.
۵ ـ دوره تصدی مدیران، مدت دو سال خواهد بود و می‌توانند مجدداً انتخاب شوند.
الف) مدیران تا زمانی که جانشین آنها انتخاب نشده‌است و پست را به‌عهده نگرفته است، در پست خود باقی خواهند ماند.
ب) اگر پست یک مدیر برای بیش از یکصدوهشتاد روز پیش از پایان مدت تصدی وی خالی بماند، یک جانشین طبق پیوست(ب) برای بقیه مدت مربوط توسط اعضای هیأت‌رئیسه که مدیر سابق را انتخاب کرده‌اند، انتخاب خواهد شد. اکثریت آرای متخذه توسط اعضای هیأت‌رئیسه مذکور برای چنین انتخابی لازم خواهد بود. اعضای هیأت‌رئیسه که مدیر را انتخاب کرده‌اند می‌توانند به صورت مشابه جانشین را نیز انتخاب کنند به شرط آنکه پست مدیر برای مدت یکصدوهشتاد روز یا کمتر، پیش از پایان دوران تصدی وی خالی بماند.
پ) چنانچه پست یک مدیر خالی بماند، مدیر جانشین مدیر سابق، اختیارات آن مدیر را به جز اختیار انتصاب مدیر جانشین، خواهد داشت.
۶ ـ مدیران و مدیران جانشین بدون دریافت حق‌الزحمه از بانک خدمت می‌کنند مگر اینکه هیأت‌رئیسه به گونه دیگری تصمیم بگیرد، اما بانک میتواند هزینه‌های متعارف صرف‌شده برای حضور در جلسات را به آنها پرداخت کند.
ماده۲۶ ـ هیأت‌مدیره: اختیارات
هیأت‌مدیره مسؤول هدایت و کنترل عملیات عمومی بانک خواهد بود و به این منظور علاوه بر اختیارات صریح محوّل‌شده به آن به موجب این اساسنامه، همه اختیارات محوّل‌شده به آن توسط هیأت‌رئیسه را نیز اعمال خواهد کرد و از جمله موارد زیر را انجام خواهد داد:
(۱) آماده‌سازی کار هیأت‌رئیسه؛
(۲) تعیین سیاست‌های بانک با حضور اکثریت بیش از سه‌چهارم کل اعضای دارای حق رأی، اتخاذ تصمیم‌‌هایی در رابطه با سیاست‌های عملیاتی و مالی عمده و تفویض اختیارات به رئیس به موجب سیاست‌های بانک؛
(۳) اتخاذ تصمیم‌‌هایی در رابطه با عملیات بانک به موجب بند (۲) ماده (۱۱) و با حضور بیش از سه‌چهارم کل اعضای دارای حق، تصمیم‌گیری در مورد تفویض چنین اختیاراتی به رئیس؛
(۴) نظارت بر مدیریت و عملیات بانک بهطور منظم و تعیین سازوکار نظارتی برای این منظور طبق اصول شفاف‌سازی، صداقت، استقلال و پاسخگویی؛
(۵) تأیید سیاست، طرح سالانه و بودجه بانک؛
(۶) تعیین کارگروههایی طبق صلاحدید؛ و
(۷) ارائه حسابهای حسابرسی شده برای هر سال مالی به هیأت‌رئیسه برای تأیید؛
ماده۲۷ـ هیأت‌مدیره: رویه‌ها
۱ـ هیأت‌مدیره باید در هر زمانی که عملیات بانک ایجاب کند، بهطور دوره‌ای در طی سال تشکیل جلسه دهد. هیأت‌مدیره باید بر مبنای غیرمقیم عمل نماید مگر اینکه هیأت‌رئیسه با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸)، به گونه دیگری تصمیم‌گیری نماید. جلسات میتواند توسط رئیس یا در صورت درخواست سه مدیر فراخوانی شود.
۲ـ حضور اکثر مدیران، حد نصاب را برای هر جلسه هیأت‌مدیره تشکیل خواهد داد، مشروط بر اینکه چنین اکثریتی نماینده بیش از دوسوم کل‌اعضای دارای حق رأی باشد.
۳ـ هیأت‌رئیسه مقرراتی را تصویب خواهد کرد که طبق آن، یک عضو بتواند هنگامی که یک موضوع خاص تحت بررسی، بر آن عضو تأثیرگذار باشد و هیچ مدیر تبعه آن در هیأت‌مدیره وجود نداشته باشد، یک نماینده را از طرف خود برای حضور در هر جلسه هیأت‌مدیره اعزام نماید بدون اینکه حق رأی داشته باشد.
۴ـ هیأت‌مدیره رویه‌هایی را مشخص خواهد نمود که به موجب آن هیأت بتواند یک جلسه یا رأی الکترونیکی را در رابطه با یک موضوع بدون تشکیل جلسه برگزار نماید.
ماده۲۸ـ حق رأی
۱ـ کل اختیار حق رأی هر عضو متشکل از مجموع آرای پایه‌ای، آرای سهام و در مورد یک عضو مؤسس، آرای عضو مؤسس آن عضو خواهد بود.
(۱) آرای پایه‌ای هر عضو تعداد آرائی خواهد بود که از توزیع یکسان دوازده درصد (۱۲%) مجموع آرای پایه‌ای میان همه اعضاء، آرای سهام و آرای عضو مؤسس همه اعضاء حاصل می‌شود.
(۲) تعداد آرای سهام هر عضو، مساوی با تعداد سهام سهم سرمایه بانک نزد آن عضو خواهد بود.
(۳) هر عضو مؤسس، دارای ششصد حق رأی عضو مؤسس خواهد بود.
چنانچه یک عضو قادر به پرداخت هر بخش از مبلغ بدهی در رابطه با تعهدات خود در مورد سهامی که باید پرداخت شود به موجب ماده (۶) نباشد، تعداد آرای سهامی که باید توسط آن عضو اعمال شود تا زمانی که چنین قصوری ادامه داشته‌باشد، متناسب با درصد مبلغ بدهی و پرداخت نشده نسبت به ارزش اسمی کل سهام پذیره‌نویسی و پرداخت‌شده آن عضو کاهش خواهد یافت.
۲ـ در هنگام رأی دادن در هیأت‌رئیسه هر عضو باید حق آرای عضوی که به نمایندگی از طرف آن عمل می‌کند را داشته باشد.
(۱) به جز در مواردی که صراحتاً به گونه دیگر در این اساسنامه پیش‌بینی شده است، همه موضوعات مطروحه در هیأت‌رئیسه با اکثریت آرای مأخوذه تصمیم‌گیری خواهد شد.
(۲) رأی اکثریت مطلق هیأت‌رئیسه مستلزم رأی مثبت دوسوم تعداد کل اعضای آن است که بیانگر حداقل سه‌چهارم کل حق رأی اعضاء می‌باشد.
(۳) رأی اکثریت نسبی هیأت‌رئیسه مستلزم رأی مثبت اکثریت تعداد کل اعضای آن است که بیانگر اکثریت کل حق رأی اعضاء باشد.
۳ـ در هنگام رأی دادن در هیأت‌مدیره، هر مدیر حق رأیی برابر با تعداد آرائی دارد که اعضای هیأترئیسهای وی را انتخاب کرده‌اند و اعضای هیأترئیسهای که حق رأی خود را طبق پیوست (ب)، به وی تفویض کرده‌اند، دارند.
(۱) مدیری که دارای حق رأی بیش از یک عضو می‌باشد، میتواند آرای هر عضو را بهطور مجزا بدهد.
(۲) به جز در مواردی که صراحتاً به گونه دیگری در این اساسنامه پیش‌بینی شده است، همه موضوعات مطروحه نزد هیأت‌مدیره، با اکثریت آرای مأخوذه تصمیم‌گیری خواهد شد.
ماده۲۹ـ رئیس
۱ـ هیأت‌مدیره از طریق یک فرآیند آشکار، شفاف و مبتنی بر شایستگی، رئیس بانک را با اکثریت آرای مطلق مقرر در ماده (۲۸) انتخاب خواهد نمود. وی دارای تابعیت یک کشور عضو منطقه‌ای خواهد بود. رئیس، در هنگام تصدی سمت، نباید عضو هیأت‌رئیسه یا مدیر یا جانشین این دو باشد.
۲ـ مدت تصدی سمت رئیس پنج‌سال خواهد بود. وی میتواند برای یک‌بار دیگر مجدداً انتخاب شود. رئیس ممکن است از سمت خود با تصمیم هیأت‌رئیسه و با اکثریت آرای مطلق مقرر در ماده (۲۸) به حالت تعلیق درآید یا عزل شود.
الف) اگر سمت رئیس به هر دلیلی در طول مدت تصدی وی خالی بماند، هیأت رئیسه، یک رئیس جانشین را بهطور موقتی منصوب خواهد نمود یا اینکه رئیس جدیدی را طبق بند (۱) این ماده انتخاب خواهد کرد.
۳ـ رئیس، رئیس هیأت‌مدیره خواهد بود اما حق رأی نخواهد داشت، مگر در صورت تساوی آراء که رأی قاطع را خواهد داشت. وی میتواند در جلسات هیأت‌رئیسه شرکت کند اما حق رأی ندارد.
۴ـ رئیس، نماینده قانونی بانک خواهد بود. وی رئیس کارکنان بانک خواهد بود و تحت هدایت و نظارت هیأت‌مدیره، امور جاری بانک را انجام خواهد داد.
ماده۳۰ـ مأموران و کارکنان بانک
۱ـ یک یا چند نائب‌رئیس توسط هیأت‌مدیره بنا به توصیه رئیس و براساس فرآیند آشکار، شفاف و مبتنی بر شایستگی تعیین خواهد شد. نائب‌رئیس برای مدتی که هیأت‌مدیره تعیین می‌نماید این سمت را به عهده خواهد گرفت و اختیارات تعیین شده از سوی هیأت‌مدیره را اعمال و وظایف مربوط اداره بانک را انجام خواهد داد. در غیاب یا عدم صلاحیت رئیس، نائب‌رئیس اختیارات رئیس را اعمال و وظایف وی را انجام خواهد داد.
۲ـ رئیس، مسؤول سازمان‌دهی، انتصاب و عزل مأموران و کارکنان طبق مقررات پذیرفته شده توسط هیأت‌مدیره به استثنای نائب‌رئیس تا اندازه‌ای که در بند (۱) فوق مقرر شده است، خواهد بود.
۳ـ در هنگام انتصاب مأموران و کارکنان و توصیه به نائب‌رئیس‌‌ها، رئیس با رعایت اهمیت برتر تضـمین بالاترین استانداردهای کارایی و شایستگی فنی، توجه خاصی به استخدام کارکنان در صورت امکان بر مبنای گستره منطقه‌ای و جغرافیایی خواهد داشت.
ماده۳۱ـ شخصیت بینالمللی بانک
۱ـ بانک، وجوه خاص، وامها یا کمکی که ممکن است به هر صورت باعث خدشه‌زدن، محدودسازی، انحراف یا به گونهای دیگر تغییر هدف یا وظایف آن شود را نمی‌پذیرد.
۲ـ بانک، رئیس، مأموران و کارکنان آن در امور سیاسی هر عضو مداخله نمی‌نمایند و در تصمیم‌‌های خود تحت تأثیر شخصیت سیاسی عضو مربوط قرار نمی‌گیرند. تنها ملاحظات اقتصادی با تصمیم‌‌های آنها مرتبط خواهد بود. به‌منظور دستیابی به اهداف و انجام وظایف بانک چنین ملاحظاتی به‌صورت بی‌طرفانه مدنظر قرار می‌گیرند.
۳ـ رئیس، مأموران و کارکنان بانک، طول مدت تصدی، وظایف خود را بهطور کامل در قبال بانک و نه مقام دیگری، انجام خواهند داد. هر عضو بانک به شخصیت بینالمللی این وظیفه احترام خواهد گذاشت و از هرگونه تلاش برای تأثیرگذاری بر هریک از آنها در انجام وظایف خود اجتناب خواهد کرد.
فصل ششم ـ مقررات عمومی
ماده۳۲ـ دفاتر بانک
۱ـ دفتر اصلی بانک در پکن در جمهوری خلق چین، واقع است.
۲ـ بانک میتواند نمایندگی‌ها یا دفاتری را در هر جای دیگری دایر کند.
ماده ۳۳ـ مجاری ارتباطی؛ امین
۱ـ هر عضو، نهاد رسمی مناسبی را تعیین خواهد کرد که بانک بتواند با آن در رابطه با هر موضوع ناشی از این اساسنامه ارتباط برقرار کند.
۲ـ هر عضو، بانک مرکزی خود یا مؤسسه دیگری را که مورد توافق بانک می‌باشد به عنوان امین انتخاب خواهد کرد که بانک بتواند دارایی خود به صورت پول رایج آن عضو و همچنین دارایی‌های دیگر بانک را نزد آن بسپارد.
۳ـ بانک میتواند دارایی‌های خود را طبق تصمیم هیأت‌مدیره نزد امینهای مزبور بسپارد.
ماده۳۴ـ گزارش‌‌ها و اطلاعات
۱ـ زبان‌کاری بانک، زبان انگلیسی خواهد بود و بانک برای همه تصمیم‌‌ها و تفاسیر به موجب ماده (۵۴) به متن انگلیسی اساسنامه استناد خواهد کرد.
۲ـ اعضاء، اطلاعاتی را که ممکن است بانک بهطور متعارف برای تسهیل عملیات خود از آنها درخواست کند، در اختیار بانک قرار خواهند داد.
۳ـ بانک، گزارش سالانه حاوی صورتحساب‌های حسابرسی‌شده خود را به اعضای خود ارسال و چنین گزارشی را منتشر خواهند کرد. همچنین بهطور فصلی صورت خلاصه‌ای از وضعیت مالی و حساب سود و زیان که نشان‌دهنده نتایج عملیات آن می‌باشد را به اعضاء ارسال خواهد کرد.
۴ـ بانک به منظور افزایش شفافیت در عملیات خود، سیاستی را برای افشای اطلاعات تعیین خواهد کرد. بانک میتواند چنین گزارش‌هایی را چنانچه مطلوب بداند برای انجام اهداف و وظایف خود منتشر کند.
ماده۳۵ـ همکاری با اعضاء و سازمان‌های بینالمللی
۱ـ بانک با همه اعضای خود و به شیوه‌ای که در چهارچوب شرایط این اساسنامه مناسب می‌داند، با دیگر مؤسسات مالی بینالمللی و سازمان‌های بینالمللی مرتبط با توسعه اقتصادی منطقه یا مناطق عملیاتی بانک همکاری نزدیکی خواهد داشت.
۲ـ بانک میتواند ترتیباتی را با سازمان‌های مذکور برای اهداف منطبق با این اساسنامه با تأیید هیأت‌مدیره، برقرار نماید.
ماده۳۶ـ اشارات
۱ـ در این اساسنامه اشاره به «ماده» یا «پیوست»، اشاره به «مواد» و «پیوست‌های» این اساسنامه دارد مگر اینکه به گونه دیگری مشخص شده باشد.
۲ـ در این اساسنامه اشاره به یک جنس خاص (مذکر ـ مؤنث) بهطور مساوی برای هر جنسی قابل اعمال خواهد بود.
فصل هفتم ـ خروج از عضویت و تعلیق اعضاء
ماده۳۷ـ خروج از عضویت
۱ـ هر عضو میتواند از عضویت در بانک در هر زمانی با ارائه اطلاعیه کتبی به بانک در دفتر اصلی آن خارج شود.
۲ـ خروج از عضویت در تاریخ ذکرشده در اطلاعیه مربوط، اما درهرحال حداقل شش‌ماه پس از تاریخ دریافت اطلاعیه آن عضو توسط بانک، نافذ خواهد شد و عضویت آن عضو پایان می‌یابد. با این وجود، در هر زمانی پیش از اینکه خروج از عضویت نهایتاً نافذ شود، عضو میتواند با اطلاعیه کتبی به بانک، اطلاعیه خود مبنی بر قصد خروج از عضویت را لغو نماید.
۳ـ عضو خارج‌شونده برای تمام تعهدات مستقیم و احتمالی خود نسبت به بانک تا تاریخ تحویل اطلاعیه خروج از عضویت مسؤول باقی خواهد ماند. اگر خروج از عضویت نهایتاً نافذ شود، عضو مربوط مسؤول تعهدات ناشی از عملیات بانک که پس از تاریخ دریافت اطلاعیه خروج از عضویت توسط بانک ایجاد شده است، نخواهد بود.
ماده۳۸ـ تعلیق عضویت
۱ـ اگر عضو قادر به انجام هر یک از تعهدات خود در قبال بانک نباشد، هیأت‌رئیسه میتواند عضویت چنین عضوی را با رأی اکثریت مطلق به گونه مقرر در ماده (۲۸) به حالت تعلیق در آورد.
۲ـ عضوی که به این ترتیب به حالت تعلیق درآمده است خود به خود از عضویت بانک برای مدت یک سال پس از تاریخ تعلیق خارج خواهد شد مگر اینکه هیأت‌رئیسه با رأی اکثریت مطلق به‌گونه مقرر در ماده (۲۸) تصمیم به بازگرداندن اعتبار این عضو بگیرد.
۳ـ در هنگام تعلیق، یک عضو حق اعمال هیچ یک از حقوق خود به‌موجب این اساسنامه به جز حق خروج از عضویت را نخواهد داشت اما همچنان متعهد به تعهدات خود باقی خواهد ماند.
ماده۳۹ـ تسویهحسابها
۱ـ تا زمانی که هر بخش از وامها، ضمانت‌ها، سرمایه‌گذاری‌های دارایی خالص یا انواع دیگر تأمین مالی که به موجب جزء (۶) بند (۲) ماده (۱۱) (که از این پس، تأمین مالی دیگر نامیده می‌شود) پیش از پایان عضویت انجام شده، تسویه نشده باشد پس از تاریخی که یک کشور به عضویت خود پایان دهد، مسؤول تعهدات مستقیم خود به بانک و مسؤولیت‌های احتمالی در قبال بانک باقی خواهد ماند، اما در رابطه با وامها، ضمانت‌ها، سرمایه‌گذاری‌های دارایی خالص یا تأمین مالی دیگری که از آن پس توسط بانک انجام شده باشد مسؤولیتی نخواهد داشت و در درآمد یا هزینه‌های بانک نیز سهیم نخواهد بود.
۲ـ در زمانی که یک کشور به عضویت خود پایان می‌دهد، بانک اقدامات لازم را برای بازخرید سهام چنین کشوری توسط بانک به عنوان بخشی از تسویهحسابها با چنین کشوری طبق مفاد بندهای (۳) و (۴) این ماده انجام خواهد داد. برای این منظور، قیمت بازخرید سهام به ارزش نشان داده شده در دفاتر بانک، در تاریخی خواهد بود که این کشور به عضویت خود پایان می‌دهد.
۳ـ پرداخت برای سهام بازخریدشده توسط بانک به موجب این ماده طبق شرایط زیر خواهد بود:
(۱) هر مبلغ بدهی به کشور مربوط به سهام وی تا زمانی که آن کشور، بانک مرکزی آن یا هر یک از مؤسسات، سازمان‌های تابعه یا بخشهای فرعی سیاسی آن به عنوان وام گیرنده، ضامن یا طرف متعاهد دیگر در رابطه با سرمایه‌گذاری دارایی خالص یا تأمین‌مالی دیگر در قبال بانک مسؤول باشند، نزد بانک نگه‌داشته خواهد شد و چنین مبلغی میتواند بنا به انتخاب بانک برای هریک از چنین تعهداتی که موعد پرداخت آن فرارسیده باشد، به کار رود. هیچ مبلغی نباید به خاطر مسؤولیت احتمالی کشور برای فراخوانی‌های آینده در مورد پذیره‌نویسی سهام آن طبق بند (۳) ماده (۶) نگه داشته شود. در هر صورت، هیچ مبلغ بدهی به یک عضو برای سهام آن نباید تا شش‌ماه پس از تاریخی که آن کشور به عضویت خود پایان می‌دهد، پرداخت شود.
(۲) پرداخت بهای سهام میتواند هر از چندگاه با تسلیم گواهینامه‌های سهام ذی‌ربط توسط کشور مربوط تا اندازه‌ای انجام پذیرد که مبلغ بدهی برای قیمت بازخرید طبق بند (۲) این ماده از مبلغ کل مسؤولیت‌های آن در رابطه با وامها، ضمانت‌ها، سرمایه‌گذاری‌های دارایی خالص و تأمین مالی دیگر اشاره شده در جزء (۱) این بند، تا زمانی که عضو سابق کل قیمت بازخرید را دریافت نکرده باشد، تجاوز نکند.
(۳) پرداخت‌ها به پول رایج موجود و طبق تصمیم بانک با درنظرگرفتن وضعیت مالی آن انجام خواهد شد.
(۴) اگر زیانهای متحمل‌شده توسط بانک بابت هرگونه وام، ضمانت، سرمایه‌گذاری دارایی خالص یا تأمین مالی دیگر در تاریخ پایان عضویت یک کشور معوق باقیمانده باشند و مبلغ چنین زیان‌هایی از مبلغ ذخیره ارائه شده در قبال زیانها تا آن تاریخ تجاوز کند، کشور مربوط بنا به درخواست، مبلغ مربوط را باز پرداخت خواهد نمود و اگر زیانها در زمان تعیین قیمت بازخرید در نظر گرفته شده باشند، قیمت بازخرید سهام آن کسر خواهد شد. به علاوه، عضو سابق برای هر فراخوانی برای پذیره‌نویسی‌های پرداخت‌نشده طبق بند (۳) ماده (۶) به همان اندازه‌ای مسؤول باقی خواهد ماند که اگر زیان سرمایه رخ می‌داد و فراخوانی در زمانی صورت می‌گرفت که قیمت بازخرید سهام آن تعیین شده بود، از آن خواسته می‌شد که پاسخگو باشد.
۴ـ اگر بانک عملیات خود را طبق ماده (۴۱) ظرف مدت شش‌ماه از تاریخی که هر کشور به عضویت خود پایان می‌دهد خاتمه دهد، همه حقوق کشور مربوط طبق مفاد مواد (۴۱) تا (۴۳) تعیین خواهد شد. چنین کشوری از نظر مواد مذکور همچنان عضو تلقی خواهد شد اما حق رأی نخواهد داشت.
فصل هشتم ـ تعلیق و پایان عملیات بانک
ماده۴۰ـ تعلیق موقتی عملیات
در وضعیت اضطراری، هیأت‌مدیره میتواند بهطور موقتی عملیات را در رابطه با وامها، تضمین‌ها، سرمایه‌گذاری دارایی خالص جدید و تأمین مالی دیگر به موجب جزء (۶) بند (۲) ماده (۱۱) برای فراهم آوردن فرصتی برای بررسی و اقدامات بیشتر توسط هیأت‌رئیسه به حالت تعلیق در آورد.
ماده۴۱ـ پایان عملیات
۱ـ بانک میتواند عملیات خود را با تصمیم هیأت‌رئیسه که با رأی اکثریت مطلق به گونه مقرر در ماده (۲۸) تصویب می‌شود، خاتمه دهد.
۲ـ پس از چنین خاتمه‌ای، بانک فوری همه فعالیت‌ها را به جز موارد مربوط به نقد کردن، نگهداری، حفظ دارایی‌ها و تسویه تعهدات خود بهطور منظم، متوقف خواهد نمود.
ماده۴۲ـ مسؤولیت اعضاء و پرداخت مطالبات
۱ـ در صورت پایان عملیات بانک، تعهدات همه اعضاء برای پذیره‌نویسی‌های فراخوانی‌نشده برای سهم سرمایه بانک و در رابطه با استهلاک پولهای رایج خود ادامه خواهد داشت تا اینکه همه مطالبات بستانکاران از جمله همه مطالبات احتمالی پرداخت شود.
۲ـ ابتدا مطالبات همه بستانکارانی که طلب مستقیمی دارند از محل دارایی‌های بانک و سپس از محل پرداختی‌ها به بانک یا پذیره‌نویسی‌های پرداخت‌نشده یا قابل بازخرید پرداخت خواهد شد. پیش از انجام هرگونه پرداخت به بستانکارانی که طلب مستقیمی دارند، هیأت‌مدیره باید ترتیبات لازم را بنا به تشخیص خود به‌عمل آورند تا از تسهیم به نسبت دارایی‌ها بین دارندگان مطالبات مستقیم و احتمالی اطمینان حاصل نماید.
ماده۴۳ـ توزیع دارایی‌ها
۱ـ هیچگونه توزیع دارایی نباید بین اعضاء در مورد پذیره‌نویسی آنها برای سهم سرمایه بانک صورت پذیرد تا اینکه:
(۱) همه بدهیها به بستانکاران پرداخت یا پیش‌بینی شده باشد؛
(۲) هیأت‌رئیسه با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸) تصمیم به چنین توزیعی گرفته باشد.
۲ـ هرگونه توزیع دارایی‌های بانک بین اعضاء به نسبت سهم سرمایه مربوط به هر عضو انجام می‌شود و در زمانها و طبق شرایطی که بانک، عادلانه و منصفانه می‌داند صورت می‌پذیرد. ضرورتی ندارد سهام دارایی توزیع‌شده از نظر نوع دارایی یکنواخت باشد. هیچ عضوی حق دریافت سهم خود از توزیع دارایی‌های مذکور را تا زمان تسویه همه تعهدات خود به بانک نخواهد داشت.
۳ـ هر عضوی که دارایی‌های توزیع‌شده به موجب این ماده را دریافت می‌کند، نسبت به آن دارایی‌ها از همان حقوقی برخوردار خواهد بود که بانک پیش از توزیع آنها برخوردار بوده است.
فصل نهم ـ وضع قانونی، مصونیت‌ها، امتیازات و معافیت‌ها
ماده۴۴ـ اهداف این فصل
۱ـ برای اینکه بانک قادر به دستیابی به اهداف خود و انجام وظایف محول شده به آن باشد، وضع قانونی، مصونیت‌ها، امتیازات و معافیت‌های مندرج در این فصل در قلمرو هر عضو به بانک اعطاء خواهد شد.
۲ـ هر عضو فوری اقدامات لازم را به عمل خواهد آورد تا در قلمرو خود مقررات مندرج در این فصل را به مرحله اجراء درآورد و اقداماتی را که انجام داده به بانک اطلاع خواهد داد.
ماده۴۵ـ وضعیت قانونی بانک
بانک دارای شخصیت حقوقی کامل، به‌خصوص اهلیت حقوقی کامل برای موارد زیر خواهد بود:
(۱) انعقاد قرارداد؛
(۲) تحصیل و واگذاری دارایی‌های منقول و غیرمنقول؛
(۳) اقامه دعوی و پاسخ به دادرسی‌های حقوقی؛ و
(۴) انجام اقدامات دیگر لازم یا مناسب برای اهداف و فعالیت‌های آن
ماده۴۶ـ مصونیت از دادرسی‌های قضائی
۱ـ بانک در مورد هر شکلی از فرآیند حقوقی غیر از موارد ناشی از یا در رابطه با اعمال اختیارات خود برای افزایش وجوه، از طریق وام‌گیری‌ها یا موارد دیگر، تضمین تعهدات یا خرید و فروش یا تضمین فروش اوراق بهادار، از مصونیت برخوردار خواهد بود که در این مورد، دعاوی می‌توانند علیه بانک و تنها در دادگاه صلاحیتدار در قلمرو کشوری که بانک در آنجا دفتر دارد، یا نماینده‌ای را به منظور پذیرش خدمات یا ابلاغ فرآیند، منصوب نموده یا اوراق بهادار را تضمین یا صادر نموده است، اقامه شوند.
۲ـ علی‌رغم مفاد بند (۱) این ماده، هیچ دعوایی نباید علیه بانک توسط هر عضو یا هر مؤسسه یا سازمان تابعه یک عضو یا توسط هر نهاد یا شخصی اقامه شود که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم از طرف یک عضو یا از طرف هر مؤسسه یا سازمان تابعه یک عضو اقامه دعوی می‌نماید. اعضاء باید برای حل‌وفصل اختلافات بین بانک و اعضاء به رویه‌های خاصی متوسل شوند که ممکن است در این اساسنامه، آیین‌نامه‌ها و مقررات بانک یا قراردادهای منعقده، با بانک تجویز شده باشد.
۳ـ اموال و دارایی بانک، در هر مکانی که قرار گرفته باشد و نزد هر شخصی که باشد، پیش از صدور حکم نهائی علیه بانک، مصون از همه اشکال توقیف، ضبط یا اجراء خواهد بود.
ماده۴۷ـ مصونیت دارایی‌ها و بایگانی‌ها
۱ـ اموال و دارایی بانک، در هر مکانی و نزد هر شخصی که باشد از هرگونه جستجو، ضبط، مصادره، سلب مالکیت یا هر شکل دیگری از اکتساب یا توقیف به موجب اقدام اجرائی یا قانونی مصون خواهد ماند.
۲ـ بایگانی‌های بانک و بهطور کلی همه اسناد متعلق به آن یا نگه‌داشته‌شده نزد بانک در هر جایی یا نزد هر شخصی که قرار دارند، مصون باقی خواهد ماند.
ماده۴۸ـ آزادسازی دارایی‌ها از محدودیت‌ها
همه اموال و دارایی‌های بانک تا حدی که برای انجام مؤثر هدف و وظایف بانک لازم است و با رعایت مفاد این اساسنامه از هر محدودیت، مقرره، کنترل و استمهال مهلت معاف خواهد بود.
ماده۴۹ـ امتیاز برای مکاتبات
هر عضو همان رفتاری را با مکاتبات رسمی بانک خواهد داشت که با مکاتبات رسمی هر عضو دیگری دارد.
ماده۵۰ ـ مصونیت‌ها و امتیازهای مأموران و کارکنان
همه اعضای هیأت‌رئیسه، مدیران، جانشین‌ها، رئیس، نائب‌رئیس و دیگر مأموران و کارکنان بانک از جمله کارشناسان و مشاورانی که مأموریت‌ها یا خدماتی را برای بانک انجام می‌دهند:
(۱) مصون از رعایت تشریفات قانونی در رابطه با اقدامات انجام‌شده توسط آنها در سمت رسمی خود خواهند بود، به جز در صورتی که بانک از مصونیت چشم‌پوشی کند و از مصونیت همه اوراق، اسناد و سوابق رسمی خود برخوردار خواهند بود.
(۲) چنانچه شهروند یا تبعه محلی نباشند، از مصونیت‌های یکسان از لحاظ محدودیت‌های مهاجرت، الزامات ثبت افراد بیگانه و تعهدات خدمت وظیفه ملی برخوردار خواهند بود و از همان تسهیلات مربوط به مقررات ارزی برخوردار خواهند بود که هر عضو به نمایندگان، مقامات و کارکنان همتراز سایر اعضاء اعطاء می‌کند.
(۳) از لحاظ تسهیلات مسافرتی از همان رفتاری برخوردار خواهند بود که هر عضو با نمایندگان، مقامات و کارکنان همتراز سایر اعضاء اعمال می‌کند.
ماده۵۱ ـ معافیت از مالیات
۱ـ بانک، دارایی‌های آن، درآمد و عملیات و مبادلات آن به موجب این اساسنامه معاف از هرگونه مالیات و حقوق گمرکی خواهد بود. همچنین بانک معاف از هرگونه تعهد برای پرداخت، مالیات تکلیفی یا وصول هرگونه مالیات یا عوارض خواهد بود.
۲ـ هیچگونه مالیاتی از هر نوع در رابطه با حقوق، حق‌الزحمه‌ها و هزینه‌های پرداخت‌شده توسط بانک حسب مورد به مدیران، مدیران جانشین، رئیس، نائب‌رئیس و سایر مأموران یا کارکنان بانک از جمله کارشناسان و مشاورانی که مأموریت یا خدماتی را برای بانک انجام می‌دهند وضع نخواهد شد مگر اینکه یک عضو به همراه سند تنفیذ، پذیرش یا تصویب خود، بیانیه‌‌ای را ارائه دهد که عضو مزبور، حق وضع مالیات بر حقوق و حق‌الزحمه پرداختی توسط بانک به شهروندان یا اتباع عضو مزبور را برای خود و بخشهای فرعی سیاسی خود، محفوظ می‌دارد.
۳ـ هیچ مالیاتی از هر نوع نباید در مورد هریک از تعهدات یا وثیقه‌های صادرشده توسط بانک از جمله هرگونه سود سهام یا هزینه‌های مالی متعلق به آن که نزد هر شخصی است، در موارد زیر وضع شود:
(۱) در برابر چنین تعهد یا وثیقه‌ای منحصراً بدان علت که توسط بانک صادر شده است، تمایز قائل شود؛ یا
(۲) اگر مبنای صلاحیتی انحصاری برای وضع چنین مالیاتی، مکان یا پول رایجی باشد که در مکان یا به آن پول صادر می‌شود؛ قابل پرداخت است یا پرداخت‌شده است، یا مکان هر دفتر یا محل کسب و کاری باشد که توسط بانک اداره می‌شود.
۴ـ هیچ مالیاتی از هر نوع نباید در مورد هر یک از تعهدات یا وثیقه‌های ضمانت شده توسط بانک از جمله هرگونه سود سهام یا منافع حاصل از آنکه نزد هر شخصی است در موارد زیر وضع شود:
(۱) تمایزی در برابر چنین تعهد یا وثیقه‌ای منحصراً بدان علت که توسط بانک تضمین شده است ایجاد نماید؛ یا
(۲) اگر مبنای صلاحیتی انحصاری برای وضع چنین مالیاتی محل هر دفتر یا محل کسب و کاری باشد که توسط بانک اداره می‌شود.
ماده۵۲ ـ اسقاط حق
بانک بنا به صلاحدید خود میتواند از هر یک از امتیازها، مصونیت‌ها، معافیت‌های اعطاءشده بر اساس این فصل در هر مورد یا موضوع به شیوه و طبق شرایطی که مناسب با منافع بهترین بانک تشخیص دهد صرف‌نظر نماید.
فصل دهم ـ اصلاح، تفسیر و داوری
ماده۵۳ ـ اصلاحات
۱ـ این اساسنامه میتواند تنها با تصمیم هیأت‌رئیسه که با رأی اکثریت مطلق به گونه مقرر در ماده (۲۸) تأیید شده است، اصلاح شود.
۲ـ علی‌رغم مفاد بند (۱) این ماده، توافق به اتفاق آراء هیأت‌رئیسه برای تأیید هرگونه اصلاحیه زیر الزامی خواهد بود.
(۱) حق خروج از عضویت در بانک؛
(۲) محدودیت‌های مسؤولیت مقرر در بندهای (۳) و (۴) ماده (۷)؛ و
(۳) حقوق مربوط به خرید سهام سرمایه مقرر در بند (۴) ماده (۵)
۳ـ هر پیشنهادی برای اصلاح این اساسنامه که توسط یک عضو یا هیأت‌مدیره به عمل آمده باشد به رئیس هیأت‌مدیره ارسال خواهد شد که وی پیشنهاد را در هیأت‌رئیسه مطرح خواهد کرد. پس از تصویب اصلاحیه، بانک از طریق مکاتبه رسمی به همه اعضاء، مراتب را تصدیق خواهد کرد. اصلاحیه‌ها برای همه اعضاء سه ماه پس از تاریخ مکاتبه رسمی، لازم‌الاجراء خواهد شد مگر اینکه هیأت‌رئیسه، تاریخ دیگری را در مکاتبه مشخص نموده باشد.
ماده۵۴ ـ تفسیر
۱ـ هرگونه اختلاف ناشی از تفسیر یا اجرای مفاد این اساسنامه بین هر عضو و بانک یا بین دو یا چند عضو بانک، برای تصمیم‌گیری به هیأت‌مدیره ارجاع خواهد شد. اگر هیچ مدیری از آن ملیت در هیأت‌مدیره حضور نداشته باشد، عضوی که بهطور خاص تحت تأثیر موضوع مدنظر قرار گرفته است حق اعزام نماینده مستقیم به هیأت‌مدیره را در طول چنین بررسی خواهد داشت. با این وجود نماینده چنین عضوی حق رأی نخواهد داشت. حق نمایندگی مذکور، توسط هیأت‌رئیسه تعیین خواهد شد.
۲ـ در هر موردی که هیأت‌مدیره تصمیمی به موجب بند (۱) این ماده اتخاذ نموده باشد، هر عضو میتواند خواستار ارجاع موضوع به هیأت‌رئیسه شود که تصمیم آن، نهائی و قطعی خواهد بود. تا زمانی که تصمیم هیأت‌رئیسه اتخاذ نشده است بانک میتواند در صورت لزوم براساس تصمیم هیأت‌مدیره عمل نماید.
ماده۵۵ ـ داوری
اگر بین بانک و کشوری که عضویت آن پایان یافته است یا بین بانک و هر عضو پس از اتخاذ تصمیم مبنی بر خاتمه عملیات بانک اختلافی بروز کند، چنین اختلافی به یک دیوان داوری متشکل از سه داور ارجاع خواهد شد. یکی از داوران توسط بانک و دیگری توسط کشور مربوط تعیین خواهد شد و داور سوم جز در صورتی که طرفها به گونه دیگری توافق کنند، توسط رئیس دیوان بینالمللی دادگستری یا مقام دیگری که ممکن است طبق مقررات مصوب هیأت‌رئیسه تجویز شود، تعیین خواهد شد. تصمیم براساس رأی اکثریت داوران اتخاذ خواهد شد که این تصمیم، نهائی و برای طرفها الزام‌آور خواهدبود. داور سوم حق حل و فصل همه مسائل شکلی را در هر موردی که طرفها با آن اختلاف نظر داشته باشند خواهد داشت.
ماده۵۶ ـ فرض بر تأیید
هر موقع غیر از مورد اشاره‌شده در بند (۲) ماده (۵۳)، نیاز به تأیید عضوی پیش از هر اقدامی باشد که ممکن است توسط بانک انجام شود، چنین فرض خواهد شد که آن اقدام مورد تأیید قرار گرفته است مگر اینکه عضو مذکور در مهلت متعارفی که بانک هنگام دادن اطلاعیه مربوط به اقدام پیشنهادی تعیین می‌کند، اعتراض خود را تسلیم کند.
فصل یازدهم ـ مقررات نهائی
ماده۵۷ ـ امضاء و سپردن
۱ـ این اساسنامه که نزد دولت جمهوری خلق چین (که از این پس «امین اسناد» نامیده می شود) تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۵ میلادی (برابر با ۱۰ دی ۱۳۹۴ هجری شمسی) برای امضاء توسط دولت کشورهایی که نام آنها در پیوست (الف) ذکر شده است مفتوح خواهد ماند.
۲ـ امین اسناد نسخ مصدق این اساسنامه را به همه امضاءکنندگان و کشورهای دیگری که اعضای بانک می‌شوند ارسال خواهد نمود.
ماده۵۸ ـ تنفیذ، پذیرش یا تصویب
۱ـ این اساسنامه منوط به تنفیذ، پذیرش و تصویب امضاءکنندگان خواهد بود. اسناد تنفیذ، پذیرش یا تصویب حداکثر تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶ میلادی (برابر با ۱۰ دی ۱۳۹۵ هجری‌شمسی) یا در صورت لزوم تا تاریخ مؤخرتری که هیأت‌رئیسه با رأی اکثریت مطلق مقرر در ماده (۲۸) تصمیم‌گیری می‌کند، برای امین اسناد ارسال خواهد شد. امین اسناد بهطور مقتضی امضاءکنندگان دیگر را از هر مورد سپردن سند و تاریخ مربوط آگاه خواهد نمود.
۲ـ امضاکننده‌ای که اسناد تنفیذ، پذیرش یا تصویب آن پیش از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این اساسنامه سپرده شده باشد، در آن تاریخ به عضویت بانک در خواهد آمد، سایر امضاءکنندگانی که مفاد بند پیشین را رعایت کنند در تاریخی که اسناد تنفیذ، پذیرش یا تصویب آنها سپرده شده باشد، در بانک عضویت خواهند یافت.
ماده۵۹ ـ لازم‌الاجراء شدن
این اساسنامه هنگامی که اسناد تنفیذ، پذیرش یا تصویب توسط حداقل ده امضاءکننده‌ای که پذیره‌نویسی‌های اولیه آنها به‌گونه مندرج در پیوست (الف) اساسنامه در مجموع متشکل از حداقل پنجاه‌درصد(۵۰%) کل چنین پذیره‌نویسی باشد، لازم‌الاجراء خواهد شد.
ماده۶۰ ـ جلسه افتتاحیه و شروع عملیات
۱ـ به محض لازم‌الاجراء شدن این اساسنامه، هر عضو، یک عضو هیأت‌رئیسه را منصوب و امین اسناد، جلسه افتتاحیه هیأت‌رئیسه را فراخوانی خواهد نمود.
۲ـ در جلسه افتتاحیه، هیأت‌رئیسه:
(۱) رئیس را انتخاب خواهد کرد؛
(۲) مدیران بانک را طبق بند (۱) ماده (۲۵) انتخاب خواهد کرد مشروط بر اینکه هیأت‌رئیسه تصمیم بگیرد تعداد کمتری مدیر برای دوره اولیه کوتاه‌تر از دوسال با درنظرگرفتن تعداد اعضاء و امضاءکنندگانی که هنوز به عضویت بانک در نیامده‌اند انتخاب نماید؛
(۳) ترتیباتی را برای تعیین تاریخی اتخاذ خواهد کرد که در آن، بانک عملیات خود را در آن تاریخ شروع خواهد کرد؛
(۴) ترتیبات دیگری را در صورت لزوم برای آماده‌سازی شروع عملیات بانک اتخاذ خواهد کرد.
۳ـ بانک، تاریخ شروع عملیات خود را به اعضای بانک اطلاع خواهد داد.
این اساسنامه در پکن، جمهوری خلق چین در تاریخ ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵ میلادی (برابر با ۸/۴/۱۳۹۴ هجری شمسی) در یک نسخه اصلی تنظیم و نزد بایگانی امین اسناد سپرده شده است که نسخه های انگلیسی، چینی و فرانسوی آن دارای اعتبار یکسان هستند.
پیوست الف
پذیره‌نویسی‌های اولیه برای سهام سرمایه مجاز برای کشورهایی که طبق ماده (۵۸) به عضویت بانک درمی‌آیند:
پیوست ب
انتخاب مدیران
هیأت‌رئیسه قواعد برگزاری هر یک از انتخابات مدیران را طبق شرایط زیر تعیین خواهد کرد:
۱ـ رأی‌دهندگان: هر مدیر، نماینده یک یا چند عضو در هیأت رأی‌دهندگان می‌باشد. کل حق رأی تجمیعی هر رأی‌دهنده متشکل از آرائی خواهد بود که مدیر حق دادن چنین رأیی را براساس بند (۳) ماده (۲۸) دارد.
۲ـ حق رأی رأی‌دهنده: برای هر انتخاب، هیأت‌رئیسه، درصد حداقلی را برای حق رأی رأی‌دهندگان برای مدیرانی که قرار است توسط اعضای هیأت‌رئیسه نماینده اعضای منطقه‌ای انتخاب شوند (مدیران منطقه‌ای) و درصد حداقلی را برای حق رأی رأی‌دهندگان برای مدیرانی که قرار است توسط اعضای هیأت‌رئیسه نماینده اعضای غیرمنطقه‌ای انتخاب شوند (مدیران غیرمنطقه‌ای) مشخص می‌نماید.
الف) درصد حداقل برای مدیران منطقه‌ای به عنوان درصدی از کل آرای واجد شرایط، که قراراست در انتخابات توسط اعضای هیأت‌رئیسه که نماینده اعضای منطقه‌ای هستند (اعضای هیأت‌رئیسه منطقه‌ای) داده شود، تعیین خواهد شد. درصد حداقل اولیه برای مدیران منطقه‌ای شش درصد (۶%) خواهد بود.
ب) درصد حداقل برای مدیران غیرمنطقه‌ای به عنوان درصدی از کل آرای واجد شرایط، که قرار است در انتخابات توسط اعضای هیأت‌رئیسه که نماینده اعضای غیرمنطقه‌ای هستند داده شود، (اعضای هیأت‌رئیسه غیرمنطقه‌ای) تعیین خواهد شد. درصد حداقل اولیه برای مدیران غیرمنطقه‌ای پانزده‌درصد(۱۵%) خواهد بود.
۳ـ درصد تعدیل: به منظور تعدیل حق رأی در میان رأی‌دهندگان هنگامی که دوره‌های بعدی رأی‌گیری براساس بند(۷) زیر نیاز باشد، هیأت‌رئیسه برای هر انتخاب، درصد تعدیلی را برای مدیران منطقه‌ای و درصد تعدیلی را برای مدیران غیرمنطقه‌ای مشخص خواهد نمود. هر درصد تعدیل، بالاتر از درصد حداقل مربوط خواهد بود.
الف) درصد تعدیل برای مدیران منطقه‌ای به‌عنوان درصدی از کل آرای واجد شرایط، که قرار است در انتخابات توسط اعضای هیأت‌رئیسه منطقه‌ای داده شود، تعیین خواهد شد. درصد تعدیل اولیه برای مدیران منطقه‌ای پانزده‌درصد(۱۵%) خواهد بود.
ب) درصد تعدیل برای مدیران غیرمنطقه‌ای به عنوان درصدی از کل رأی‌های واجد شرایط، که قرار است در انتخابات توسط اعضای هیأت‌رئیسه غیرمنطقه‌ای داده شود تعیین خواهد شد. درصد تعدیل اولیه برای مدیران غیرمنطقه‌ای شصت‌درصد(۶۰%) خواهد بود.
۴ـ تعداد نامزدها: برای هر انتخاب، هیأت‌رئیسه تعداد مدیران منطقه‌ای و مدیران غیرمنطقه‌ای که قرار است انتخاب شوند را برحسب تصمیم‌‌های خود در مورد تعداد و ترکیب هیأت‌مدیره به موجب بند (۲) ماده (۲۵) تعیین خواهد نمود.
الف) تعداد اولیه مدیران منطقه‌ای نُه نفر خواهد بود.
ب) تعداد اولیه مدیران غیرمنطقه‌ای سه نفر خواهد بود.
۵ ـ نامزدها: هر عضو هیأت‌رئیسه میتواند تنها یک شخص را تعیین کند، نامزدها برای دفتر مدیر منطقه‌ای باید توسط اعضای هیأت‌رئیسه منطقه‌ای معرفی شوند. نامزدهای دفتر مدیر غیرمنطقه‌ای باید توسط اعضای هیأت‌رئیسه غیرمنطقه‌ای معرفی شوند.
۶ ـ رأی دادن: هر یک از اعضای هیأت‌رئیسه میتواند به یک نامزد و با همه آرائی رأی دهد که عضو مربوطی که وی را منصوب کرده، براساس بند (۱) ماده (۲۸) دارا می‌باشد. انتخاب مدیران منطقه‌ای با رأی اعضای هیأت‌رئیسه منطقه‌ای انجام می‌شود. انتخاب مدیران غیرمنطقه‌ای با رأی اعضای هیأت‌رئیسه غیرمنطقه‌ای انجام می‌شود.
۷ـ رأی‌گیری اول: در رأی‌گیری اولیه نامزدهایی که بالاترین تعداد آراء را برای تعداد مدیرانی که قرار است انتخاب شوند أخذ می‌کنند، به عنوان مدیر انتخاب خواهند شد، مشروط به اینکه نامزدی که قرار است انتخاب شود تعداد کافی آراء را أخذ کرده باشد تا به حداقل درصد قابل اعمال برسد.
الف) اگر تعداد لازم مدیران در رأی گیری اول انتخاب نشوند و تعداد نامزدها نیز یکسان با تعداد مدیرانی باشد که قرار است انتخاب شوند، هیأت‌رئیسه اقدامات بعدی را برای تکمیل انتخاب مدیران منطقه‌ای یا مدیران غیرمنطقه‌ای حسب مورد به عمل خواهد آورد.
۸ ـ رأی‌گیری‌های بعدی: اگر تعداد مورد نیاز مدیران در رأی‌گیری اول انتخاب نشوند و نامزدهای بیشتری نسبت به تعداد مدیرانی که قرار است در یک رأی‌گیری انتخاب شوند، وجود داشته باشند، در صورت لزوم رأی‌گیری بعدی انجام خواهد شد. برای رأی‌گیری‌های بعدی:
الف) نامزدی که پایین‌ترین تعداد آراء را در رأی‌گیری پیشین به دست می‌آورد، به عنوان نامزد در رأی‌گیری بعدی نخواهد بود.
ب) آراء تنها توسط افراد زیر داده خواهد شد:
(۱) اعضای هیأترئیسهای که در رأی‌گیری پیشین به نامزدی که انتخاب نشده بود، رأی داده بودند؛ و
(۲) اعضای هیأترئیسهای که رأی آنها برای نامزدی که انتخاب شده است، چنین تلقی می‌شود که آراء را برای آن نامزد بالاتر از درصد تعدیل قابل اعمال براساس جزء (پ) زیر افزایش داده باشد.
پ) آراء همه اعضای هیأت‌رئیسه که به هر نامزد می‌دهند با ترتیب نزولی عددی اضافه خواهد شد تا اینکه از تعداد آرائی که نشان دهنده درصد تعدیل قابل اعمال هستند، تجاوز کند. اعضای هیأت‌رئیسه که آرای آنها در آن محاسبه، شمرده شده است اینگونه تلقی خواهد شد که همه آرای آنها از جمله عضو هیأترئیسهای که آرای آن، تعداد کل را به بیش از درصد تعدیل افزایش داده است، به آن مدیر داده شده است. مابقی اعضای هیأت‌رئیسه که آرای آنها در آن محاسبه شمرده نشده است اینگونه تلقی خواهد شد که کل آرای نامزد را به بالاتر از درصد تعدیل شده افزایش داده است و آرای آن اعضای هیأت‌رئیسه نباید برای انتخاب آن نامزد شمرده شود. مابقی اعضای هیأت‌رئیسه مذکور می‌توانند در رأی‌گیری بعدی شرکت کنند.
ت) اگر در هر رأی‌گیری بعدی، تنها یک مدیر برای انتخاب باقی بماند، مدیر میتواند با اکثریت نسبی آرای باقیمانده انتخاب شود. همه آرای باقیمانده مذکور اینگونه تلقی خواهد شد که برای انتخاب مدیر أخیر شمرده شده‌اند.
۹ـ واگذاری آراء: هر عضو هیأت‌رئیسه که در رأی‌گیری برای انتخاب مشارکت نمی‌کند یا آرای وی برای انتخاب مدیر مشارکت داده نمی‌شود، میتواند آرای خود را به مدیر منتخب واگذار نماید. مشروط بر اینکه عضو هیأت‌رئیسه مزبور ابتداء موافقت همه اعضای هیأت‌رئیسه دیگری که آن مدیر را برای چنین واگذاری انتخاب کرده‌اند، به دست آورده باشد.
۱۰ـ امتیازات عضو مؤسس: نامزد شدن و رأی‌گیری توسط اعضای هیأت‌رئیسه برای مدیران و انتصاب مدیران جانشین توسط مدیران با رعایت این اصل خواهد بود که هر عضو مؤسس امتیاز انتخاب مدیر یا مدیر جانشین را در رأی‌دهندگان خود بهطور دائمی یا بهطور چرخشی داشته باشد.
قانون فوق مشتمل بر ماده‌واحده و هشت تبصره منضم به متن اساسنامه، شامل مقدمه و شصت ماده و دو پیوست در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ سوم شهریورماه یکهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۷/۶/۱۳۹۵ به تأیید شورای نگهبان رسید.
