ماده‌واحده ـ موافقتنامه خدمات (سرویس‌های) هوایی دوجانبه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت کشور کویت مشتمل بر یک مقدمه و بیست و یک ماده و یک پیوست به‌شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
تبصره ـ در اجرای مواد (۱۶) و (۱۷) این موافقتنامه، رعایت اصول هفتاد و هفتم (۷۷) و یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی الزامی است.
بسم الله الرحمن الرحیم
قانون موافقتنامه خدمات (سرویس‌های) هوایی دوجانبه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت کشور کویت
مقدمه
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت کشور کویت که عضو کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی می‌باشند که در تاریخ ۱۶ آذرماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو برای امضاء مفتوح گردید و از این پس «طرفهای متعاهد» نامیده میشوند، به‌منظور تأسیس و بهره‌برداری از خدمات (سرویس‌های) هوایی بین و ماورای سرزمینهای خود به‌شرح زیر موافقت کردند:
ماده۱ـ تعاریف
از نظر این موافقتنامه:
الف) اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی که در تاریخ ۱۶ آذرماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو برای امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل اصلاحات کنوانسیون که به‌موجب ماده (۹۴) آن تصویب شده و برای طرفهای متعاهد لازمالاجراء گردیده و ضمائم کنوانسیون و اصلاحات آنها که به‌موجب ماده (۹۰) آن به‌تصویب رسیده و برای طرفهای متعاهد لازمالاجراء شده است، خواهد بود.
ب) اصطلاح «موافقتنامه» به این موافقتنامه، پیوست آن و هر گونه اصلاحات موافقتنامه یا پیوست آن اطلاق می‌شود.
پ) اصطلاح «مقامهای هواپیمایی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به سازمان هواپیمایی کشوری و هر شخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن سازمان باشد اطلاق میگردد و در مورد دولت کشور کویت به اداره کل سازمان هواپیمایی کشوری و هر شخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن مدیریت باشد، اطلاق می‌شود.
ت) اصطلاح «شرکت هواپیمایی تعیین‌شده» به یک یا چند شرکت هواپیمایی اطلاق می‌شود که طبق مفاد ماده (۳) این موافقتنامه تعیین شوند و اجازه فعالیت بیابند.
ث) اصطلاح «ظرفیت» در مورد یک هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت» در مورد «خدمت (سرویس) مورد توافق» به حاصل‌ضرب ظرفیت هواپیما در چنین خدمتی (سرویسی) در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر، اطلاق می‌شود.
ج) اصطلاح «سرزمین» دارای همان معنی است که در ماده (۲) کنوانسیون برای آن ذکر شده است.
چ) اصطلاحات «خدمت (سرویس) هوایی»، «خدمت (سرویس) هوایی بین‌المللی»، «شرکت هواپیمایی» و «توقف به‌منظور غیرحمل و نقل» دارای همان معانی است که به ترتیب درماده (۹۶) کنوانسیون برای آنها ذکر شده است.
ح) اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود که برای حمل مسافر، بار همراه و غیرهمراه پرداخت گردد و شامل شرایطی که به‌موجب آن قیمتهای مزبور اعمال می‌شود از جمله قیمتها و شرایط مقرر برای نمایندگیها و سایر خدمات جنبی به‌استثنای دستمزدها و شرایط حمل پست، می‌باشد.
خ) اصطلاح «جدول» به جدول مسیر و پیوست این موافقتنامه یا اصلاحیه آن طبق مفاد بند (۴) ماده (۱۶) این موافقتنامه اطلاق می‌شود. جدول مسیر، بخش جدایی‌ناپذیر این موافقتنامه را تشکیل می‌دهد و تمامی ارجاعات به این موافقتنامه شامل ارجاع به این جدول مسیر می‌باشد به‌جز در مواردی که به نحو دیگری پیش‌بینی شده باشد.
ماده۲ـ اعطای حقوق
۱ـ هرطرف متعاهد جهت انجام خدمات (سرویس‌های) هوایی بین‌المللی منظم به‌وسیله شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر حقوق زیر را به طرف متعاهد دیگر اعطاء مینماید:
الف) پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر؛
ب) توقف در سرزمین مذکور به‌منظورهای غیرحمل ونقل؛ و
پ) توقف در سرزمین مذکور به‌منظور سوار و پیاده کردن مسافر، بارگیری و تخلیه بار و پست در حمل ونقل بین‌المللی در نقاط مشخص‌شده در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه.
۲ـ هیچ‌یک از مفاد این موافقتنامه نباید به‌نحوی تفسیر شود که به شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد این حق را اعطاء کند که در داخل سرزمین طرف متعاهد دیگر از نقطه‌ای به نقطه دیگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد یا کرایه نماید.
۳ـ در مناطقی که در آن مخاصمات مسلحانه جریان دارد و یا در اشغال نظامی است و نیز در مناطقی که تحت تأثیر مخاصمات مسلحانه یا اشغال نظامی قرار گرفته است انجام خدمات (سرویس‌های) موضوع این ماده منوط به تصویب مقامهای صلاحیتدار مربوط خواهد بود.
ماده۳ـ تعیین و اجازه
۱ـ هرطرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه کتبی به طرف متعاهد دیگر یک یا چند شرکت هواپیمایی را برای انجام خدمات (سرویس‌های) مورد توافق در مسیرهای مشخص‌شده تعیین و هر شرکت هواپیمایی تعیین‌شده را حذف کند یا تغییر دهد.
۲ـ پس از دریافت اعلامیه مذکور در بند (۱) مقامهای صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر باید با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) این ماده اجازه مقتضی را بدون تأخیر به شرکت هواپیمایی تعیین‌شده مزبور اعطاء کنند.
۳ـ مقامهای هواپیمایی یک طرف متعاهد میتوانند از شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر بخواهند که آنان را مجاب سازد که شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را که معمولاً به‌موجب مفاد کنوانسیون توسط آن مقامها در مورد بهره‌برداری از خدمات (سرویس‌های) هوایی بین‌المللی اعمال میگردد دارا می‌باشد.
۴ـ هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که مجاب نشده باشد مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی تعیین‌شده متعلق و در اختیار طرف متعاهد دیگر یا اتباع آن است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع ورزد و یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق مذکور در ماده (۲) این موافقتنامه توسط آن شرکت هواپیمایی تعیین‌شده لازم بداند، وضع نماید.
۵ ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده میتواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج در بند (۲) فوق بهره‌برداری از خدمات (سرویس‌های) مورد توافق را آغاز کند مشروط بر آن که نرخی مطابق ضوابط ماده (۱۳) این موافقتنامه در مورد خدمات (سرویس‌های) مزبور وضع شده و مجری باشد.
ماده۴ـ تعلیق و لغو
۱ـ هرطرف متعاهد میتواند در موارد مشروح زیر مجوز بهره‌برداری را لغو یا استفاده از حقوق مندرج در ماده (۲) این موافقتنامه را در مورد شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر معلق، یا هر شرطی را که برای استفاده از این حقوق لازم میداند وضع کند:
الف) چنانچه قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمایی مذکور متعلق و در اختیار طرف متعاهد دیگر یا اتباع وی می‌باشد، یا
ب) چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی که این حقوق را اعطاء نموده است رعایت نکند، یا
پ) چنانچه شرکت هواپیمایی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از مفاد این موافقتنامه تخطی کند.
۲ـ لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱) این ماده جز در مواردی که برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات و یا مفاد این موافقتنامه و یا برای ایمنی هواپیمایی فوریت داشته باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر صورت خواهد گرفت. این مشورت بین مقامهای هواپیمایی پس از دریافت درخواست انجام آن در اسرع وقت شروع خواهد شد.
۳ـ اقدام یک طرف متعاهد به‌موجب این ماده، لطمه‌ای به سایر حقوق طرفهای متعاهد نخواهد زد.
ماده۵ ـ شمول قوانین و مقررات
۱ـ قوانین و مقررات هر طرف متعاهد در مورد ورود یا خروج هواپیماهایی که به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند و نیز قوانین و مقررات مربوط به بهره‌برداری و هوانوردی این قبیل هواپیماها مادام که برفراز یا داخل سرزمین آن طرف متعاهد می‌باشند، در مورد هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر اعمال خواهد شد.
۲ـ قوانین و مقررات هر طرف متعاهد که ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافرین، خدمه، بار یا پست از سرزمین آن می‌باشد از قبیل تشریفات ورود و خروج، مهاجرت و همچنین مقررات گمرکی و بهداشتی در مورد مسافرین، خدمه، بار یا محمولات پستی هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر مادام که در سرزمین مذکور باشند اعمال خواهد شد.
۳ـ هر طرف متعاهد بنا به درخواست طرف متعاهد دیگر نسخهای از قوانین و مقررات مربوط مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
۴ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد حق دارد با رعایت قوانین و مقررات جاری در هر یک از طرفهای متعاهد، دفتر نمایندگی خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دایر نماید و یا این که برای خود عامل کل یا عامل فروش کل تعیین کند.
ماده۶ ـ انتقال درآمد
انتقال درآمدهای حاصله توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد طبق مقررات تسعیر ارزهای خارجی طرف متعاهد دیگر و پس از کسر هزینه‌ها صورت خواهد گرفت. طرفهای متعاهد بیشترین تلاش خود را برای تسهیل انتقال درآمدهای حاصله توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده از خدمات (سرویس‌های) موضوع این موافقتنامه به‌عمل خواهند آورد. هرگاه موافقتنامه خاصی ناظر بر نظام پرداخت‌ها بین طرفهای متعاهد باشد، موافقتنامه مذکور اعمال خواهد شد.
ماده۷ـ معافیت از حقوق گمرکی و سایر عوارض
۱ـ هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهدی که خدمات (سرویس‌های) بین‌المللی را انجام می‌دهد و مواد سوختی، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواروبار موجود در هواپیماهای شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد که مجاز به استفاده از مسیرها و خدمات (سرویس‌های) موضوع این موافقتنامه می‌باشند به هنگام ورود یا خروج از سرزمین طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی، مالیات‌ها، هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی یا محلی معاف خواهند بود حتی اگر مواد مذکور زمانی مورد استفاده قرار گیرد یا به‌مصرف برسد که هواپیماهای مزبور بر فراز آن سرزمین در پرواز باشند.
۲ـ سوخت، روغن موتور، مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواروبار که توسط یک طرف متعاهد یا اتباع آن به سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد شود و صرفاً به‌منظور استفاده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده آن طرف متعاهد باشد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی، هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های ملی و محلی معاف خواهد بود.
۳ـ سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و خواروبار که در سرزمین یک طرف متعاهد بار هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر می‌شود و در خدمات (سرویس‌های) بین‌المللی مورد استفاده قرار میگیرد براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی، مالیات‌ها، هزینه‌های بازرسی و سایر هزینه‌ها و سایر عوارض و هزینه‌های ملی یا محلی، معاف خواهد بود.
۴ـ تجهیزات هوانوردی مورد نیاز جاری و همچنین مواد و کالاهای نگهداری‌شده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد مجاز است در قلمرو طرف دیگر متعاهد تنها با موافقت مقامات گمرکی آن طرف متعاهد، تخلیه شود. در این صورت میتوان آنها را تا زمانی که طبق مقررات گمرکی مجدداً صادر میشوند و یا ترتیب دیگری در مورد آنها داده شود تحت نظارت مقامهای نامبرده قرار داد.
۵ ـ مسافران، اثاثیه مسافران و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در گذر (ترانزیت) مستقیم قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین منظور اختصاص یافته خارج نمیشوند، فقط مشمول کنترل سادهای خواهند بود. اثاثیه مسافر و بار تا زمانی که در گذر (ترانزیت) مستقیم است از حقوق گمرکی و هرگونه مالیات معاف خواهد بود.
۶ ـ همچنین تجهیزات دفتری و اسناد رسمی حاوی نشان (آرم) رسمی شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان‌ها، بلیط‌های هواپیما، بارنامه‌ها، کارتهای اجازه ورود به هواپیما و جداول زمانبندی که به داخل سرزمین هر یک از طرفهای متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر وارد می‌شود، از کلیه حقوق گمرکی و یا مالیات‌ها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ماده۸ ـ تسهیلات و هزینه‌های فرودگاهی
۱ـ هر یک از طرفهای متعاهد در سرزمین خود فرودگاه یا فرودگاههایی را جهت استفاده شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر در مسیر مشخص‌شده تعیین خواهد کرد و تسهیلات ارتباطی، هوانوردی، هواشناسی و سایر خدماتی را که برای بهره‌برداری خدمات (سرویس‌های) مورد توافق لازم است در اختیار شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر قرار خواهد داد.
۲ ـ هر یک از طرفهای متعاهد میتواند در قبال استفاده هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر از فرودگاهها و سایر تأسیسات آن هزینه‌های عادلانه و معقولی دریافت دارد، مشروط بر آن که میزان این هزینه‌ها از آنچه شرکتهای هواپیمایی ملی آن که در خدمات (سرویس‌های) مشابه بین‌المللی تردد میکنند، برای استفاده از چنین فرودگاه و تأسیساتی میپردازند، تجاوز نکند.
ماده۹ـ مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز
۱ـ شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام خدمات (سرویس‌های) مورد توافق در مسیرهای مشخص‌شده از فرصتهای متساوی بهره‌مند باشند.
۲ـ در انجام خدمات (سرویس‌های) مورد توافق، شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد، منافع شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر را مورد نظر قرار خواهد داد تا من غیر حق در خدمات (سرویس‌های) طرف دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳ـ هدف اصلی از برقراری خدمات (سرویس‌های) مورد توافق توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار مناسب جهت رفع نیازمندیهای جاری و پیش‌بینی‌شده معقول برای حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت هواپیمایی و سرزمین طرف متعاهد دیگر می‌باشد.
۴ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هرطرف متعاهد همچنین میتواند با رعایت اصول مندرج در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده، ظرفیتی را برای رفع نیازمندیهای حمل و نقل بین سرزمینهای کشورهای ثالث مندرج در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه و سرزمین طرف متعاهد دیگر تأمین نماید.
۵ ـ ظرفیتی که عرضه می‌شود شامل تعداد خدمات (سرویسها) و نوع هواپیماهای مورد استفاده شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد در خدمات (سرویس‌های) مورد توافق، مورد موافقت مقامهای هواپیمایی قرار خواهد گرفت.
۶ ـ شرکت هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد، حداکثر سی روز پیش از شروع خدمات (سرویسها) در مسیرهای مشخص‌شده، برنامه‌های پرواز را برای تصویب مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تسلیم خواهد نمود. در مورد تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب عمل خواهد شد. در موارد خاص میتوان این محدوده زمانی را با تصویب مقامهای نامبرده تغییر داد.
۷ـ در صورت عدم توافق بین شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده در مورد موضوعات مربوط به ظرفیت، این مسأله از طریق توافق بین مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد حل و فصل خواهد شد. تا زمانی که این توافق حاصل نگردیده است، ظرفیت عرضه‌شده توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده بدون تغییر باقی خواهد ماند.
ماده۱۰ـ شناسایی گواهینامهها و پروانهها
گواهینامههای قابلیت پرواز و گواهینامههای صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد، برای بهره‌برداری از مسیرها و خدمات (سرویس‌های) موضوع این موافقتنامه، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر این که شرایط صدور یا اعتبار گواهینامهها و پروانه‌های مزبور مساوی یا بیش از حداقل استانداردهایی باشد که به‌موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد شد. در هر حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ میدارد که در مورد پرواز از فراز سرزمین خود از شناسایی گواهینامههای صلاحیت و پروانه‌هایی که برای اتباع آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا معتبر شناخته شده خودداری نماید.
ماده۱۱ـ ایمنی هوانوردی
۱ـ هر طرف متعاهد میتواند در هر زمان در رابطه با استانداردهای ایمنی در زمینه‌های مربوط به تأسیسات هوانوردی، خدمه پرواز، هواپیما و بهره‌برداری از هواپیما که طرف متعاهد دیگر به‌کارگرفته است، درخواست مشاوره نماید. چنین مشاورهای ظرف مدت سی روز از تاریخ درخواست مزبور انجام خواهد شد.
۲ـ چنانچه پس از مشاوره مزبور یک طرف متعاهد ملاحظه کند استانداردهای ایمنی در زمینه‌های موضوع بند (۱) که در آن زمان به‌موجب کنوانسیون وضع شده به‌طور مؤثر توسط طرف متعاهد دیگر به‌کار گرفته یا اجراء نمیشود، طرف متعاهد دیگر را از یافتههای مزبور و اقداماتی که برای تطبیق با استانداردهای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) ضروری به نظر میرسد آگاه خواهد کرد. طرف متعاهد دیگر اقدام اصلاحی مناسب را در فرصت زمانی توافق‌شده اتخاذ خواهد نمود.
۳ـ همچنین به‌موجب ماده (۱۶) کنوانسیون توافق می‌شود هر نوع هواپیمایی که توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد یا از طرف آن در خدمات (سرویسهایی) از مبدأ سرزمین طرف متعاهد دیگر یا بالعکس مورد بهره‌برداری قرار گیرد، میتواند مادامی که در سرزمین طرف متعاهد دیگر است، مشمول بازرسی نمایندگان مجاز طرف متعاهد دیگر قرار گیرد، مشروط بر اینکه این امر منجر به تأخیر بدون دلیل در بهره‌برداری از هواپیما نگردد. علی‌رغم تعهدات مندرج در ماده (۳۳) کنوانسیون هدف این بازرسی، تأیید اعتبار اسناد هواپیمای مربوط، گواهینامه خدمه و تطبیق تجهیزات و وضعیت هواپیما با استانداردهای وضع‌شده درآن زمان به‌موجب کنوانسیون می‌باشد.
۴ـ هر طرف متعاهد حق تعلیق یا تغییر فوری مجوز بهره‌برداری شرکت و یا شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر را چنانچه اقدام فوری برای حصول اطمینان از ایمنی بهره‌برداری شرکت هواپیمایی تعیین‌شده ضروری باشد برای خود محفوظ میدارد.
۵ ـ هر اقدامی ازسوی یک طرف متعاهد طبق بند (۴) فوق با از بین رفتن زمینه اتخاذ آن اقدام متوقف خواهد شد.
۶ ـ با توجه به بند (۲) فوق اگر مشخص شود که با پایان یافتن فرصت زمانی توافق‌شده، یک طرف متعاهد در حالت عدم مطابقت با استانداردهای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) باقی مانده است، دبیرکل ایکائو باید از این موضوع و نیز تصمیم رضایت‌بخش بعدی نسبت به موقعیت مطلع گردد.
ماده۱۲ـ نمایندگی فنی و بازرگانی
۱ـ شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد مجاز خواهند بود دفتر نمایندگی خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دائر نمایند.
۲ـ شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده یک طرف متعاهد میتوانند طبق قوانین و مقررات طرف دیگر در مورد ورود، اقامت و اشتغال نسبت به آوردن و حفظ مدیر فروش، کارکنان عملیاتی، فنی و سایر کارکنان متخصص در سرزمین طرف متعاهد دیگر به‌منظور اجرای خدمات (سرویس‌های) هوایی اقدام نماید.
۳ـ در صورت نصب عامل کل یا عامل فروش کل، عامل مزبور براساس قوانین و مقررات حاکم مربوط هر طرف متعاهد تعیین خواهد شد.
۴ـ هر شرکت هواپیمایی تعیین‌شده حق خواهد داشت طبق قوانین و مقررات ملی قابل اجراء در هر طرف متعاهد نسبت به فروش خدمات حمل و نقل هوایی در سرزمین طرف متعاهد دیگر به‌طور مستقیم یا از طریق دفاتر نمایندگی خود اقدام نماید و هر شخص قادر خواهد بود که خدمات حمل و نقل مذکور را خریداری نماید.
ماده۱۳ـ نرخهای حمل و نقل هوایی
۱ـ نرخهای مورد اجراء توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد در خدمات (سرویس‌های) مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به کلیه عوامل مربوط از جمله هزینه بهره‌برداری و سود معقول و خصوصیات خدمت (سرویس) و نرخهای شرکتهای هواپیمایی دیگر که در تمام یا قسمتی از همان مسیرها خدمات (سرویس‌های) منظم انجام می‌دهند، وضع میگردد.
۲ـ نرخهای موضوع بند (۱) این ماده براساس قواعد زیر تعیین میگردد.
الف) چنانچه شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده دو طرف متعاهد عضو یک اتحادیه بین‌المللی شرکتهای هواپیمایی با سازوکار تعیین نرخ باشند و یک قطعنامه نرخ، راجع به خدمات (سرویس‌های) مورد توافق از پیش وجود داشته باشد، نرخها براساس این قطعنامه بین شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد توافق خواهد شد.
ب) چنانچه هریک از شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد یا هردوی آنها عضو اتحادیه شرکتهای هواپیمایی یکسانی نباشند یا زمانی‌که قطعنامه نرخ مندرج در جزء (الف) فوق وجود نداشته باشد شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد در مورد نرخهایی که برای خدمات (سرویس‌های) مورد توافق اعمال میگردد بین خود توافق خواهند کرد.
پ) نرخهایی که به‌ترتیب مندرج در جزءهای (الف) و (ب) فوق مورد توافق قرار میگیرد لااقل شصت روز پیش از تاریخ پیشنهادی اجراء برای تصویب به مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد تسلیم خواهد گردید. این محدوده زمانی با موافقت مقامهای مذکور قابل کاهش است.
ت) چنانچه شرکتهای هواپیمایی تعیین‌شده طرفهای متعاهد نتوانند درباره نرخهای قابل اجراء به توافق برسند یا چنانچه یک طرف متعاهد شرکت هواپیمایی خود را به‌منظور انجام خدمات (سرویس‌های) مورد توافق تعیین ننموده باشد یا چنانچه در فاصله سی روز اول از دوره شصت روزه موضوع جزء (پ) این ماده، مقامهای هواپیمایی یک طرف متعاهد عدم رضایت خود را از هر یک از نرخهای توافق‌شده بین شرکتهای هواپیمایی طرفهای متعاهد طبق بندهای (الف) و (ب) این ماده به مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اعلام دارند، مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد اهتمام خواهند نمود در مورد نرخهای مناسب به توافق برسند. به‌طورکلی هیچ نرخی پیش از تصویب مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد به مورد اجراء گذارده نخواهد شد.
۳ـ چنانچه مقامهای هواپیمایی در مورد تصویب هرگونه نرخ ارائه‌شده به آنها به‌موجب بند (۲) این ماده به توافق نرسند، موضوع طبق مفاد بند (۱) ماده (۱۷) این موافقتنامه برای حل و فصل به طرفهای متعاهد ارجاع خواهد شد.
۴ـ نرخهای تعیین‌شده به‌موجب این ماده تا زمانی که نرخهای جدید تعیین نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.
ماده۱۴ـ امنیت هوانوردی
۱ـ طرفهای متعاهد حقوق و تعهداتی را که به‌موجب حقوق بینالملل در قبال یکدیگر درخصوص حفظ امنیت هواپیمایی کشوری در برابر اعمال مداخله‌گرایانه غیرقانونی دارند، مورد تأکید مجدد قرار می‌دهند. طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهداتی که به‌موجب حقوق بینالملل به‌عهده دارند، به‌ویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرائم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما امضاء‌شده در توکیو به تاریخ ۲۳/۶/۱۳۴۲ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳ میلادی، کنوانسیون راجع به جلوگیری ازتصرف غیرقانونی هواپیما امضاء‌شده در لاهه به تاریخ ۲۵/۹/۱۳۴۹ هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء‌شده در مونترال به تاریخ ۱/۷/۱۳۵۰ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱ میلادی و پروتکل جلوگیری از اعمال غیرقانونی خشونت‌آمیز در فرودگاههایی که در خدمت هواپیمایی کشوری بین‌المللی می‌باشند امضاء‌شده در مونترال به تاریخ ۵/۱۲/۱۳۶۶ هجری شمسی مطابق با ۲۴ فوریه ۱۹۸۸ میلادی و هر کنوانسیون دیگری در مورد امنیت هوانوردی که طرفهای متعاهد عضو آن باشند عمل خواهند کرد.
۲ـ طرفهای متعاهد حسب درخواست، کلیه مساعدتهای لازم را به یکدیگر جهت جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال غیرقانونی علیه امنیت این هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه امنیت هواپیمایی کشوری ارائه خواهند کرد.
۳ـ طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) که به‌عنوان ضمائم کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی شناخته شدهاند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفهای متعاهد قابل اجراء است عمل نمایند. هر یک از طرفهای متعاهد باید از متصدیان هواپیماهایی که محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین وی واقع شده و نیز از متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهد که مطابق مقررات هوانوردی مزبور عمل کنند.
۴ـ هر طرف متعاهد میتواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (۳) فوق را که طرف متعاهد دیگر برای ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است، رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید اطمینان حاصل کند که در سرزمین آن اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی مسافرین، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواروبار هواپیما پیش از سوار شدن مسافران یا بارگیری و به هنگام آن به‌نحو مؤثر انجام می‌شود. همچنین هر طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات امنیتی ویژه معقول جهت مقابله با تهدیدی خاص به‌عمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
۵ ـ هرگاه هواپیماهای کشوری به‌طور غیرقانونی تصرف شود و یا اعمال غیرقانونی دیگری علیه امنیت این هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها، فرودگاهها یا تأسیسات هوانوردی صورت پذیرد و یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل ارتباطات و اتخاذ تدابیر مناسب دیگر به‌منظور ختم سریع و بی‌خطر و یا خنثی کردن تهدید مزبور به یکدیگر یاری رسانند.
۶ ـ هنگامی که یک طرف متعاهد بنا به دلایل منطقی بر این باور باشد که طرف متعاهد دیگر از مفاد این ماده تخطی نموده است، طرف متعاهد اول میتواند درخواست مشورت فوری با طرف متعاهد دیگر را نماید. این مشورت با هدف دستیابی به توافق در مورد اقدامات مناسب برای از بین بردن سریع دلایل نگرانی و اتخاذ اقدامات ضروری برای برقراری شرایط مناسب امنیتی در چهارچوب استانداردهای ایمنی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) خواهد بود.
۷ـ هر طرف متعاهد اقدامات فوق را تا جایی که قابل اجراء تشخیص دهد انجام خواهد داد تا اطمینان حاصل نماید که هواپیمایی که در شرایط تصرف غیرقانونی یا سایر اعمال مداخله غیرقانونی در سرزمین آن قرار دارد، روی زمین توقیف می‌شود مگر این که خروج آن به خاطر وظیفه خطیر حفظ جان انسانها ضروری باشد. اقدامات مزبور تا جایی که امکان داشته باشد براساس مشاوره دوجانبه انجام خواهد گرفت.
ماده۱۵ـ تسلیم آمار
مقامهای هواپیمایی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام‌شده در خدمات (سرویس‌های) مورد توافق توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده خود به سرزمین طرف متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را که معمولاً توسط شرکت هواپیمایی تعیین‌شده برای مقامهای هواپیمایی ملی خود تهیه و به آنها ارائه میگردد، بنا بر درخواست در اختیار مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. ارائه هرگونه اطلاعات اضافه آماری حمل و نقل مورد درخواست مقامهای هواپیمایی یک طرف متعاهد از مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر منوط به مذاکره و توافق طرفهای متعاهد خواهد بود.
ماده۱۶ـ مشاوره، تغییر و اصلاح
۱ـ طرفهای متعاهد جهت حصول اطمینان از حسن اجرای این موافقتنامه از طریق مقامهای هواپیمایی خود با یکدیگر همکاری لازم معمول خواهند داشت و به این منظور مقامهای هواپیمایی یک طرف متعاهد میتوانند در هر زمان از مقامهای هواپیمایی طرف متعاهد دیگر درخواست مشاوره کنند. مشاوره مذکور ظرف شصت روز از تاریخ دریافت درخواست آغاز خواهد شد.
۲ـ هر یک از طرفهای متعاهد میتواند در هر زمان که لازم بداند خواستار تغییر یا اصلاح مفاد این موافقتنامه شود و در این صورت طرفهای متعاهد ظرف شصت روز از تاریخ دریافت درخواست مذاکره توسط طرف متعاهد دیگر در این‌خصوص به مذاکره بپردازند.
۳ـ هرگونه تغییر یا اصلاح این موافقتنامه با رعایت مفاد ماده (۲۱) این موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
۴ـ علی‌رغم مفاد بند (۳) اصلاحات جدول مسیر پیوست این موافقتنامه میتواند، به‌طور مستقیم بین مقامهای هواپیمایی طرفهای متعاهد مورد توافق قرار گیرد. این اصلاحات با مبادله یادداشت از طریق دیپلماتیک لازمالاجراء خواهد گردید.
ماده۱۷ـ حل و فصل اختلافها
۱ـ هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (پیوست‌های) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند کرد که اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲ـ هرگاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل کنند، میتوانند با توافق موضوع را جهت کسب نظر مشورتی به هر شخص یا هیأتی ارجاع کنند.
۳ـ چنانچه طرفهای متعاهد به‌موجب بندهای (۱) و (۲) فوق در مورد حل‌اختلاف به نتیجه نرسند میتوانند با رعایت قوانین و مقررات مربوط خود، موضوع را به هیأت داوری سه‌نفره مرکب از دو داور منتخب طرفهای متعاهد و یک سرداور ارجاع نمایند.
در صورت ارجاع امر به داوری، هر یک ازطرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت اطلاعیه ارجاع اختلاف به داوری، نسبت به معرفی یک داور اقدام میکند و داوران منتخب طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ آخرین انتخاب، سرداور را تعیین خواهند کرد. چنانچه هریک از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نکند و یا داوران منتخب ظرف مدت مذکور، در مورد انتخاب سرداور به توافق نرسند، هر یک از طرفهای متعاهد میتواند از رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) بخواهد که حسب مورد داور طرف ممتنع یا سرداور را تعیین نماید. سرداور باید در هر صورت تابعیت کشوری را دارا باشد که در زمان انتخاب با طرفهای متعاهد روابط سیاسی دارد.
۴ـ در مواردی که سرداور باید توسط رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) تعیین شود چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) از انجام وظیفه معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئیس انجام خواهد شد و چنانچه معاون رئیس نیز از انجام وظیفه مذکور معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، این انتصاب توسط عضو ارشد شورا که تابعیت هیچ‌یک از طرفهای متعاهد را نداشته باشد، انجام خواهد شد.
۵ ـ هیأت داوری با توجه به سایر مواردی که طرفهای متعاهد توافق نمودهاند آیین و محل داوری را تعیین خواهد نمود.
۶ ـ هیأت داوری تصمیمهای خود را با اکثریت آراء اتخاذ مینماید. این تصمیمها برای طرفهای متعاهد لازمالاتباع است. هر طرف متعاهد هزینه عضو و نمایندگی خود در جریان رسیدگی داوری را تقبل مینماید. هزینه رئیس و هر هزینه دیگری به نسبت مساوی بین طرفهای متعاهد تقسیم می‌شود. در تمام موارد دیگر، هیأت داوری آیین کار خود را تعیین خواهد کرد.
ماده۱۸ـ فسخ
هر طرف متعاهد میتواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی اطلاعیه کتبی به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اطلاعیه همزمان به آگاهی دبیرکل سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) نیز خواهد رسید و در این صورت موافقتنامه دوازده ماه پس از اعلام دریافت اطلاعیه فسخ توسط طرف متعاهد دیگر فسخ‌شده تلقی خواهد شد، مگر آن که اطلاعیه فسخ پیش از انقضای این مدت با تراضی طرفهای متعاهد مسترد شود. هرگاه طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام نکند، اطلاعیه مزبور چهارده روز پس از وصول آن توسط دبیر کل سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) دریافت‌شده تلقی خواهد شد.
ماده۱۹ـ مطابقت با کنوانسیونها یا موافقتنامههای چندجانبه
چنانچه کنوانسیون یا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوایی در مورد هر دو طرف متعاهد لازمالاجراء گردد، این موافقتنامه و پیوست (پیوست‌های) آن باید از طریق مذاکره به شرح مندرج در ماده (۱۶) به‌نحوی اصلاح شود که مفاد آن با مقررات کنوانسیون یا موافقتنامه مزبور انطباق یابد.
ماده۲۰ـ ثبت
این موافقتنامه و پیوست (پیوست‌های) آن و همه اصلاحیه‌های آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده۲۱ـ لازمالاجراءشدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر از طریق یادداشت‌های دیپلماتیک مبنی بر اینکه اقدامات لازم را طبق قوانین و مقررات خود برای لازمالاجراءشدن این موافقتنامه به‌عمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تامالاختیار امضاء‌کننده زیر که از طرف دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را که شامل یک مقدمه، بیست و یک ماده و یک پیوست می‌باشد امضاء نمودند.
این موافقتنامه در تهران در تاریخ ۱۲/۳/۱۳۹۳ هجری شمسی برابر با ۲ ژوئن ۲۰۱۴ میلادی در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی، عربی و انگلیسی که هر سه متن دارای اعتبار یکسان می‌باشند، تنظیم گردید. در صورت اختلاف در تفسیر متون، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
ازطرف ازطرف
دولت جمهوری اسلامی ایران دولت کشور کویت
دکتر محمدجواد ظریف صباح خالد الحمد الصباح
وزیر امور خارجه معاون اول نخست وزیر و وزیر امور خارجه
پیوست
جدول مسیر
بخش۱:
مسیرهایی که قرار است توسط شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده جمهوری اسلامی ایران با حقوق کامل حمل و نقل در هر دو جهت مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
بخش۲:
مسیرهایی که قرار است توسط شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده کشور کویت با حقوق کامل حمل و نقل در هر دو جهت مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
تذکر:
ـ از نقاط واسط و نقاط ماوراء میتوان به اختیار شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده در هر پرواز یا کلیه پروازها صرف‌نظر نمود.
ـ شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد مجاز به بهره‌برداری از حقوق حمل و نقل بدون محدودیت در تمامی خدمات (سرویسها) و در خدمات (سرویس‌های) ترکیبی می‌باشند.
ـ حق آزادی پنجم حمل و نقل توسط هیچ‌یک از شرکت(های) هواپیمایی تعیین‌شده هر طرف متعاهد برای حمل و نقل مسافران از طریق نقاط واسط و به نقاط ماوراء و بالعکس اعمال نخواهد شد.
قانون فوق مشتمل بر ماده‌واحده و یک تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و بیست و یک ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ شانزدهم اردیبهشت‌ماه یکهزار و سیصد و نود و نه مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۳۰/۲/۱۳۹۹ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
