قانون موافقت‌نامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان در مورد استفاده مشترک از دروازه مرزی نوردوز ـ مغری
مصوب ۱۳۹۶/۴/۲۸
صفحه اختصاصی قوانین و مقررات در اختبار
ماده‌واحده ـ موافقت‌نامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان در مورد استفاده مشترک از دروازه مرزی نوردوز ـ مغری مشتمل بر یک مقدمه و دوازده ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده میشود.
تبصره ـ در اجرای این موافقت‌نامه رعایت اصول هفتاد و هفتم (۷۷) و یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.
بسم الله الرحمن الرحیم
موافقت‌نامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان
در مورد استفاده مشترک از دروازه مرزی نوردوز ـ مغری
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان (که از این پس «طرف‌های متعاهد» نامیده می‌شوند)؛ به عنوان طرف‌های موافقت‌نامه دوجانبه در مورد کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی به منظور جلوگیری، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی امضاءشده توسط دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ارمنستان در تاریخ ۶/۱۰/۱۳۸۰ هجری شمسی مطابق با ۲۷ دسامبر ۲۰۰۱ در تهران؛ با درنظر گرفتن اینکه استفاده مشترک از دروازه مرزی نوردوز ـ مغری، موجب هیچگونه تغییری در خط مرز کشوری ایران و ارمنستان نمی‌شود؛ با در نظر گرفتن اصول ارتقای همکاری و روابط خوب همسایگی؛ با توجه به ضرورت نوسازی نقاط مرزی «نوردوز» و «مغری» به ویژه برای ارائه خدمات مشمول این موافقت‌نامه؛ با هدف تسهیل رویههای عبور مرزی و تشریفات گمرکی به منظور اجتناب از دوباره‌کاری؛ با تمایل به تضمین استفاده مشترک از دروازه مرزی «نوردوز ـ مغری»؛ با تشخیص این واقعیت که کمک و همکاری متقابل اداری بین طرف‌های متعاهد، به موجب این موافقت‌نامه، فرآیندهای کنترل گمرکی را بهبود خواهد بخشید؛ در موارد زیر توافق نمودند:
ماده۱ـ دامنه شمول و هدف موافقت‌نامه
۱ـ طرف‌های متعاهد طبق تعهدات بین‌المللی آن‌ها و مفاد این موافقت‌نامه به‌منظور تضمین تسهیل حمل و نقل بین‌المللی مسافران، کالاها و وسایل نقلیه، خدمات مشترک را در گمرکات مرزی نوردوز و مغری ارائه خواهند نمود.
۲ـ طرف‌های متعاهد، تلاش‌هایی را برای اجتناب از دوباره‌کاری در کنترل‌های گمرکی به‌منظور تسهیل گذر و تجارت قانونی به کار خواهند برد و همچنین اقدامات مشترکی را برای ارائه کنترل‌های گمرکی مؤثر و کاهش زمان ترخیص کالا اتخاذ خواهند نمود.
ماده۲ـ تعاریف
در چهارچوب این موافقت‌نامه:
الف ـ «موافقت‌نامه»: به این موافقت‌نامه، اصلاحات که جزء لاینفک آن را تشکیل می‌دهند و پروتکل‌های الحاقی آن اطلاق میشود.
ب ـ «مراجع صلاحیت‌دار»: برای دولت جمهوری اسلامی ایران به معنی گمرک جمهوری اسلامی ایران و برای دولت جمهوری ارمنستان به معنی کارگروه درآمد کشوری جمهوری ارمنستان می‌باشد.
پ ـ «استفاده مشترک»: به ساده‌سازی، هماهنگ‌سازی و شناسایی متقابل تشریفات رسمی عبور مرزی اطلاق میشود.
ت ـ «کنترل گمرکی»: به بررسی کالاها، تأیید داده‌های اظهارنامه، قابلیت دسترسی و درستی اسناد الکترونیکی یا کتبی، بازرسی وسایل حمل و نقل، بازرسی بسته‌ها و سایر کالاهای حمل‌شده توسط اشخاص و سایر اقدامات مشابه انجام‌شده توسط مراجع گمرکی برای اطمینان از اجرای صحیح قوانین گمرکی و سایر مقررات مربوط به ورود و خروج، گذر، انتقال و مصرف نهائی کالاهای جابه‌جاشده بین قلمروهای گمرکی کشورهای طرف‌های متعاهد و وجود کالاهایی است که در جریان آزاد قرار ندارند، اطلاق میشود.
ث ـ «اطلاعات»: به اطلاعات مربوط به کالاهای تجاری، وسایل نقلیه یا مسافران اطلاق میشود.
ماده۳ـ اصول حاکم بر نقاط مرزی
۱ـ مقامات صلاحیت‌دار کشور ورودی، داده‌های اظهارنامه‌های مربوط به وسایل نقلیه و کالاها که در کشور خروجی تنظیم گردیده است را به‌عنوان مستند خواهند پذیرفت.
۲ـ عملیات گمرکی مربوط به تأیید اصالت داده‌های اظهارنامه، در صورت امکان فقط در کشور ورودی انجام خواهد شد.
۳ـ اطلاعات کلی مربوط به وسایل حمل و نقل و کالاهای انبارشده در اداره گمرک مرزی کشور خروجی به‌صـورت الکترونیکی به کشور ورودی فرستاده خواهد شد و در آن‌جا در صورت نیاز، اصالت آن تأیید خواهد شد.
۴ـ کشور خروجی بازرسی‌های گمرکی خود راجع به کالاها و وسایل حمل و نقل را فقط در صورت گزارش یا ظن قوی انجام خواهد داد. این بازرسی بدون خدشه به کنترل‌هایی انجام خواهد شد که توسط کشور خــروجـی در چهارچوب تعهدات ناشی از موافقت‌نامه‌های بین‌المللی که کشورهای هر دو طرف متعاهد عضو آن‌ها هستند، صورت خواهد گرفت.
۵ ـ مقامات صلاحیت‌دار طرف‌های متعاهد از انجام دوباره‌کاری در مورد عملیات گمرکی یکسان در صورت امکان اجتناب خواهند نمود.
۶ ـ طرف‌های متعاهد در چهارچوب و در اجرای این موافقت‌نامه، از انجام تشریفات رسمی مغایر با مفاد این موافقت‌نامه و به‌صورت یک‌جانبه خودداری خواهند نمود.
۷ـ کشور ورودی در موارد زیر، تشریفات مربوط به کالاها و وسایل حمل و نقل را که در کشور خروجی انجام شده است، به‌صورت ناتمام در نظر خواهد گرفت:
الف) فقدان اظهارنامه؛
ب) اطلاعات ناقص در اظهارنامه؛
پ) چنانچه بازرسی فیزیکی وسیله حمل و نقل، بیانگر وجود شواهدی مبنی بر برداشتن یا جابه‌جایی کالاها، مانند دستکاری پلمب یا پاره شدن چادر یا دیگر نشانه‌های دستکاری بارگُنج (کانتینر) یا وسیله حمل و نقل باشد؛
در موارد سه‌گانه فوق، کشور ورودی حق دارد پس از اصلاح موارد غیرمنطبق، اجازه ورود کالا و وسایل حمل و نقل را صادر نماید یا آن‌ها را به کشور خروجی عودت نماید. در هر دو صورت، کشور ورودی مراتب را به اطلاع کشور خروجی خواهد رساند.
۸ ـ تا زمانی که خطر انتشار بیماری‌های واگیر و مسری وجود دارد، رویههای ضدعفونی وسایل حمل و نقل تجاری که محموله‌های گیاهی، دام زنده و فرآوردههای دامی و گیاهی را حمل می‌نمایند، توسط طرف‌های متعاهد اعمال خواهد شد، اما این اقدام در خصوص وسایل حمل و نقل حامل انسان و دیگر وسایل نقلیه انجام نخواهد شد.
۹ـ طرف‌های متعاهد اطلاعات راجع به تجارت دوجانبه و تخلفات گمرکی که در قلمرو مربوط به کشورهای آن‌ها رخ می‌دهد را مبادله خواهند نمود.
۱۰ ـ با هدف اجرای سریع‌تر و آسان‌تر تشریفات گمرکی که میتواند به‌عنوان شاخص تسهیل تجارت در نظر گرفته شود، طرف‌های متعاهد باید اطلاعات راجع به فهرست فعالان اقتصادی مجاز خود را مبادله نمایند.
۱۱ـ طرف‌های متعاهد هر نوع تغییراتی که در قوانین و مقررات گمرکی آن‌ها به‌وجود می‌آید را به یکدیگر اطلاع خواهند داد.
ماده۴ـ مساعدت و همکاری متقابل
۱ـ تشریفات (پروتکل‌های) زیر که تنظیم و امضای آن‌ها پیش‌بینی گردیده و سایر ترتیباتی که ممکن است به‌علت الزامات آتی منعقد گردد در چهارچوب مفاد این موافقت‌نامه تنظیم و جزء جدایی‌ناپذیر آن تلقی خواهند شد.
تشریفات (پروتکل‌های) زیر توسط طرف‌های متعاهد منعقد خواهند شد:
الف) شرایط تبادل الکترونیکی داده‌های مربوط به جابه‌جایی بین‌المللی مسافر و کالا؛
ب) تنظیم رویههای جابه‌جایی و تردد کالا، وسایل نقلیه و مسافر و ساعات کاری در گمرکات؛
پ) شرایط مربوط به ایجاد و عملیاتی نمودن دروازه مرزی مشترک برای اطمینان از اجرائی شدن این موافقت‌نامه.
۲ـ طرف‌های متعاهد به‌منظور حصول اطمینان از اجرای مفاد این موافقت‌نامه موارد زیر را انجام خواهند داد:
الف) تأمین کارکنان با هدف آموزش و تبادل اطلاعات در زمینه روشهای بازرسی قابل اعمال برای کالاهای ارسالی و مسافران خروجی طبق قوانین ملی طرف‌های متعاهد؛
ب) برگزاری جلسات مشاوره مشترک، دوره‌های آموزشی و بازدیدهای مطالعاتی دوجانبه برای تبادل تجربیات، دانش و بهترین شیوهها؛
پ) ارائه فهرست کالاهای مشمول ممنوعیت یا محدودیت برای واردات، صادرات یا گذر (ترانزیت) به یکدیگر.
ماده۵ ـ تبادل اطلاعات در مورد تخلفات گمرکی
مقام صلاحیت‌دار هر طرف متعاهد بدون تأخیر، اطلاعات زیر را در اختیار مقام صلاحیت‌دار طرف متعاهد دیگر قرار خواهد داد:
۱ـ سوءظن‌های منطقی که حاکی از این است که در قلمرو کشور طرف متعاهد دیگر تخلفی ارتکاب‌یافته یا خواهد یافت؛
۲ـ روشها و ابزارهای جدید مورد استفاده در ارتکاب تخلف؛
۳ـ کالاهای مظنون که ممکن است موضوع تقلب گمرکی قرار گیرند.
ماده۶ ـ تبادل اطلاعات گمرکی
بنا به درخواست مقام صلاحیت‌دار هر طرف متعاهد، مقام صلاحیت‌دار طرف متعاهد دیگر اطلاعات زیر را ارائه خواهد نمود:
الف) اعتبار هرگونه مهر، نشان یا هرگونه اسناد گمرکی ارائه‌شده به مقام صلاحیت‌دار طرف متعاهد دیگر؛
ب) اینکه آیا کالاهای صادرشده از کشور خروجی به کشور ورودی، به صورت قانونی به کشور ورودی وارد شده است یا تشریفات گمرکی که در مورد این کالاها اعمال شده است؛
پ) اینکه آیا کالایی که از کشور خروجی به کشور ورودی وارد میشود به‌صورت قانونی از کشور خروجی صادر شده است یا تشریفات گمرکی که در مورد این کالاها اعمال شده است؛
ت) در صورت نقض قوانین و مقررات گمرکی کشور هر طرف متعاهد، تمام اطلاعات و اسناد نگهداری‌شده توسط طرف متعاهد دیگر، ازجمله نسخههای اسناد گمرکی و تمام اطلاعات و اسنادی که طرف متعاهد دیگر میتواند از کشورهای ثالث کسب نماید؛
ث) اصل اسناد ارائه‌شده به‌موجب این موافقت‌نامه بدون هیچ تأخیری و به محض درخواست طرف متعاهد ارائه‌کننده این اسناد اصل، عودت داده خواهد شد.
ماده۷ـ روش تبادل اطلاعات
۱ـ ارائه کمک بین طرف‌های متعاهد طبق این موافقت‌نامه به‌طور مستقیم از طریق مقامهای صلاحیت‌دار طرف‌های متعاهد انجام خواهد شد.
۲ـ درخواست‌های کمک، پاسخ‌های مربوط و اطلاعات و اسناد پیوست آن‌ها (در صورت وجود) علیالاصول به مقامات صلاحیت‌دار طرف متعاهد دیگر به‌صورت کتبی ارائه خواهد شد. در موارد فوری، درخواست‌ها میتواند به‌صورت تلفنی انجام گیرد اما بنا به درخواست مقام صلاحیت‌دار طرف دیگر، درخواست کتبی متعاقباً ارائه خواهد شد.
۳ـ هر طرف متعاهد تبادل داده و اطلاعات را ترجیحاً به‌صورت الکترونیکی، که نهایتاً مبنایی برای استقرار سامانه پنجره واحد را فراهم می‌کند انجام خواهد داد.
ماده۸ ـ درخواست کمک اداری
۱ـ مقام صلاحیت‌دار یک طرف متعاهد بنا به درخواست مقام صلاحیت‌دار طرف متعاهد دیگر، اسناد و اطلاعات درخواستی مربوط به انجام تحقیقات جاری و نیز در خصوص ورود و خروج کالا، وسایل حمل و نقل، مسافران در قلمرو متبوع خود را در اختیار قرار خواهد داد.
۲ـ درخواست کمک اداری به‌موجب مفاد این موافقت‌نامه میتواند توسط مقام صلاحیت‌دار درخواست شونده به دلایل حاکمیتی و امنیتی و نظم عمومی رد شود.
۳ـ اطلاعات و اسناد ارائه‌شده طبق این موافقت‌نامه در چهارچوب کمک اداری منحصراً برای جلوگیری، تحقیق و پیگرد تخلفات گمرکی و بدون خدشه به حقوق کشورهای طرف‌های متعاهد و اشخاص ثالث مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
ماده۹ـ کارگروه مشترک
۱ـ طرف‌های متعاهد برای اجرای صحیح مفاد این موافقت‌نامه، کارگروه مشترکی را تحت نظارت و با هماهنگی دوجانبه مقامهای صلاحیت‌دار ایجاد خواهند نمود.
۲ـ کارگروه مشترک حداقل سالی یک‌بار یا در صورت لزوم بنا به درخواست هر طرف متعاهد، برگزار خواهد شد.
۳ـ کارگروه مشترک به اتفاق آراء اتخاذ تصمیم خواهد کرد.
۴ـ کارگروه مشترک میتواند تصمیم به ایجاد کارگروههای فرعی و گروه‌های کاری بگیرد که برای کمک به انجام وظایف آن ضروری می‌داند.
ماده۱۰ـ حل و فصل اختلاف‌ها
۱ـ هر طرف متعاهد میتواند در خصوص تفسیر، اجراء و اصلاح مفاد این موافقت‌نامه یا حل و فصل هر اختلاف احتمالی که ممکن است بروز نماید، از طرف متعاهد دیگر درخواست مشورت نماید. مشورتهایی که قرار است بین طرف‌های متعاهد صورت گیرد، ظرف مدت بیست‌روز کاری پس از تاریخ دریافت درخواست کتبی آغاز میشود، مگر اینکه به‌گونه دیگری تصمیم‌گیری شود.
۲ـ چنانچه اتفاق آراء در خصوص حل و فصل اختلاف در کارگروه مشترک حاصل نگردد، اختلاف از طریق مجاری دیپلماتیک بین طرف‌های متعاهد حل و فصل خواهد شد.
ماده۱۱ـ اصلاحات
اصلاحات این موافقت‌نامه میتواند بنا به پیشنهاد هر یک از طرف‌های متعاهد و با توافق متقابل بین آن‌ها به‌صورت پروتکل‌های جداگانه‌ای صورت گیرد. این پروتکل‌ها طبق رویه مشخص‌شده برای لازم‌الاجراء شدن این موافقت‌نامه لازم‌الاجراء خواهند شد و بخش جدایی‌ناپذیر آن را تشکیل خواهند داد.
ماده۱۲ـ لازم‌الاجراء شدن و فسخ
۱ـ این موافقت‌نامه از تاریخ دریافت آخرین اطلاعیه کتبی لازم‌الاجراء خواهد شد که به‌وسیله آن طرف‌های متعاهد از طریق مجاری دیپلماتیک یکدیگر را از تکمیل تشریفات داخلی ضروری برای لازم‌الاجراء شدن آن آگاه کرده باشند.
۲ـ این موافقت‌نامه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن آن، برای یک دوره ده‌ساله معتبر خواهد بود و به‌صورت خودکار برای دوره مشابه ادامه خواهد یافت، مگر آنکه یکی از طرف‌های متعاهد قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقت‌نامه حداقل شش‌ماه پیش از تاریخ انقضای آن به‌طور کتبی از طریق مجاری دیپلماتیک به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید.
۳ـ فسخ این موافقت‌نامه میتواند توسط یکی از طرف‌های متعاهد پیش از دوره موضوع بند (۲) این ماده با ارائه اطلاعیه کتبی درباره قصد آن برای فسخ این موافقت‌نامه از طریق مجاری دیپلماتیک حداقل یک‌سال پیش از تاریخ فسخ انجام پذیرد.
این موافقت‌نامه در شهر ایروان در تاریخ اول دی‌ماه ۱۳۹۵ هجری شمسی برابر با ۲۱ دسامبر ۲۰۱۶ میلادی در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی، ارمنی و انگلیسی تنظیم گردید که تمامی آن‌ها از اعتبار یکسان برخوردار می‌باشد. در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسیر مفاد این موافقت‌نامه، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایرا
از طرف دولت جمهوری ارمنستان
قانون فوق مشتمل بر ماده‌واحده و یک تبصره منضم به متن موافقت‌نامه، شامل مقدمه و دوازده ماده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و هشتم تیرماه یک‌هزار و سیصد و نود و شش مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۱/۵/۱۳۹۶ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی
