سازمان ثبت احوال کشوروزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
فرهنگستان زبان و ادب فارسی
سازمان صداوسیما
وزارت آموزش و پرورش
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
شورای فرهنگ عمومی
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
مصوبه «سیاستها و اقدامات تقویت و ترویج نامگذاری متولدین جدید مبتنی بر فرهنگ اسلامی ـ ایرانی» که در جلسه ۸۴۷ مورخ ۱۱/۸/۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، برای اجرا ابلاغ میشود.
مقدمه
نامگذاری فرزندان از جمله موضوعات مهم فرهنگی است که علاوه بر اینکه قابلیت بازنمایی وضعیت فرهنگی را داراست، در حالت پویا و تعاملی، بر چگونگی شکـل گرفتن شرایـط جدید و ایجاد هنجـارهای اجتماعی؛ نقشآفرینی میکند. نام فرد، محور خودشناسی، ارتباط با دیگری و شکلگیری ارتباطات فردی و اجتماعی است که به نوعی بر کیفیت ارتباطات درون فردی و بیرونی تأثیرگذار است.
در سالیان اخیر؛ از سویی تحت تأثیر تغییر بافت جامعه و به ویژه تغییر و تحولات اجتماعی و فرهنگی درونی و بیرونی و متأثر از رشد فردگرایی و تمایل به ایجاد تمایز و برجسته سازی، شاهد بروز و ظهور نامهای «نوساخته» و «نوپدید» متعارض و نامأنوس با هویتومیراث اسلامی ـ ایرانی بودهایم، که به نوعی بر هنجارهای نامگذاری تأثیر گذاشته است. به همین دلیل است که یکی از مسئولیتهای مهم پدر و مادر انتخاب نام نیکو برای فرزندان است.۱
بر این اساس و در راستای صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، «سیاستها و اقدامات تقویت و ترویج نامگذاری متولدین ایرانی مبتنی بر فرهنگ اسلامی ـ ایرانی» را به شرح ذیل مصوب نمود:
ماده ۱ـ سیاستها
۱ـ تقویت شناخت و آگاهی خانوادهها نسبت به مزایا و پیامدهای فردی و اجتماعی نوع نامگذاری کودکان
۲ـ بهرهگیری از ظرفیت فرهنگی، علمی و فناوریهای نوین در تقویت و گسترش نامگذاری متولدین جدید متناسب با هویت اسلامی ـ ایرانی جامعه
۳ـ ظرفیت سازی برای شناسایی و ساخت نامهای جدید جذاب، زیبا و نوآورانه متناسب با هویت و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی و ترویج آنها
۴ـ نظارت و ارزیابی مستمر روند وضعیت نامگذاری متولدین در سطح ملی و استانی و شناخت فضایی ـ زمانی و روندها
۵ ـ تقـویت و گسترش برنامههای تشویقی برای نامگذاریهای مذهبی خاص و کلیدی
ماده ۲ـ وظایف و تکالیف اختصاصی دستگاهها
ماده۳ـ برنامهریزی، اجرایی سازی، نظارت و ارزیابی
پیگیری، ایجاد هماهنگی، راهبری و پیشبینی سازوکار لازم برای اجرای این مصوبه بر عهده سازمان ثبت احوال کشور و نظارت بر عملکرد دستگاههای مجری، بر عهده شورای فرهنگ عمومی کشور است که گزارش مدوّن آن را به شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه این شورا به صورت سالیانه ارائه خواهد کرد.
ماده۴ـ
این مصوبه مشتمل بر مقدمه و ۴ ماده در جلسه ۸۴۷ مورخ ۱۱/۰۸/۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ لازمالاجرا میباشد.
رییس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ سیدابراهیم رئیسی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ پیامبر خدا صلیاللهعلیه و آله: إنَّ أوَّ لَ ما یَنحَلُ أحَدُکُم وَلَدَهُ: الاسمُ الحَسنُ، فَلیُحَسَّن أحَدُکُمُ اسمَ وَلدِهِ.
نخستین چیزی که هر یک از شما به فرزندش پیشکش میکند نام نیکوست. بنابراین، هر کدام شما نامی نیکو بر فرزند خویش نهد.» (بحارالأنوار: ۱۰۴/۱۳۰/۲۰)