معرفی سامانه ملی آرای قضایی
سامانه ملی آرای قضایی در سال ۱۳۹۹ توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران با هدف شفاف‌سازی، ارتقای عدالت و افزایش دسترسی عموم مردم و کارشناسان حقوقی به آرای صادره از محاکم قضایی طراحی و اجرا شده است.
سامانه ملی آرای قضایی، سامانه‌ای است که در آن رای‌های صادر شده در کلیه دادگاه‌های قضایی و اداری کشور منتشر می‌شود و جامعه حقوقی و مردم می‌توانند از رویه قضایی حاکم بر هر کدام از دعاوی حقوقی، کیفری، خانواده و … در سیستم قضایی کشور مطلع شوند.
اهداف راه‌اندازی سامانه ملی آرای قضایی
۱. شفافیت در عملکرد دستگاه قضایی
این سامانه بستری فراهم می‌کند تا شهروندان بتوانند به آرای صادره دادگاه‌ها دسترسی داشته باشند. شفافیت در عملکرد قضات و دادگاه‌ها باعث افزایش اعتماد عمومی به نظام قضایی می‌شود.
۲. تسهیل دسترسی به اطلاعات حقوقی
از آنجایی که آرای قضایی منبعی مهم برای آموزش و استنباط حقوقی است، سامانه مذکور با گردآوری این آرا، دسترسی آسان‌تر به اطلاعات حقوقی و قضایی را ممکن می‌کند.
۳. تسریع در روند تصمیم‌گیری حقوقی
وکلا و قضات می‌توانند از تجربیات و استدلال‌های موجود در آرای مشابه استفاده کرده و در اتخاذ تصمیمات حقوقی بهینه عمل کنند.
۴. تقویت پژوهش‌های حقوقی و علمی
پژوهشگران حوزه حقوق با استفاده از این سامانه می‌توانند به داده‌های گسترده‌ای دسترسی پیدا کرده و تحلیل‌های جامع‌تری انجام دهند
ویژگی‌های سامانه ملی آرای قضایی
دسته‌بندی موضوعی آرای قضایی: آرای صادره بر اساس نوع دعاوی (حقوقی، کیفری و اداری) دسته‌بندی شده‌اند.
امکان جستجوی پیشرفته: کاربران می‌توانند با وارد کردن کلیدواژه‌ها، موضوعات یا مواد قانونی خاص به جستجوی آرای مرتبط بپردازند.
ناشناس‌سازی اطلاعات شخصی: جهت رعایت حریم خصوصی افراد، تمامی اطلاعات هویتی در آرای منتشر شده حذف یا ناشناس‌سازی می‌شود.
دسترسی رایگان و همگانی: سامانه به گونه‌ای طراحی شده که استفاده از آن برای تمامی اقشار جامعه ممکن باشد.
امکانات سامانه ملی آرای قضایی
امکان جستجوی آراء بر اساس مستندات قانونی اعم قوانین، مقررات، آرای وحدت رویه و نظریات مشورتی، امکان مشاهده مستندات قانونی آراء از طریق لینک به سامانه ملی قوانین و مقررات ریاست جمهوری، ایجاد مخزن مستندات قانونی و مشاهده تمام آرای قضایی مستند به یک قانون یا مقرره، ایجاد بخش نمایه رأی، ایجاد درختواره موضوعی آراء قضایی، ایجاد صفحه گردش‌کار پرونده رأی و امکان مشاهده مشروح مذاکرات هیئت عمومی دیوان عالی کشور از جمله قابلیت‌ها و ویژگی‌های سامانه ملی آرای قضایی به شمار می‌رود.
نحوه جست و جوی رای در سامانه ملی آرای قضایی
افراد پس از ورود به سامانه ملی قضایی به نشانی ara.jri.ac.ir می توانند به دو روش جست و جوی ساده و پیشرفته، رای مورد نیاز خود را در سامانه جستجو کنند.
جست و جوی ساده در سامانه ملی آرای قضایی
به منظور جست و جوی ساده در این سامانه ابتدا می بایست کلمه مورد نظر خود را در باکس جستجو وارد کنید ، به عنوان مثال در صورتی که قصد یافتن یک نمونه رای، در ارتباط با مهریه را داشته باشید می توانید عبارت مهریه را درج نمایید.
سپس، مشخص کنید که از کدام معیار، قصد دارید، برای جست و جو استفاده نمایید. در حال حاضر، امکان جست و جوی نمونه رای، از طریق سه فاکتور عنوان، پیام رای و متن آن، برای کاربران فراهم شده است. لازم به ذکر است که جست و جو رای، بر اساس هر سه معیار با هم نیز برای علاقه مندان امکان پذیر است.
در صورتی که تاریخ مشخصی، مدنظر شما است، تاریخ نمونه رای مورد نظر خود را نیز تعیین کرده و چنانچه به شماره دادنامه نیز دسترسی دارید، اطلاعات مربوط به آن را نیز وارد نماید. البته، وارد کردن این اطلاعات، اختیاری است.
در مرحله بعدی، می توانید جهت تخصصی کردن هرچه بیشتر نتیجه جست و جوی نمونه رای مدنظر خود، مرجع صدور رای را نیز از منوی کشویی مربوطه، مشخص کرده و حتی، نوع رای، اعم از رای شعبه، رای وحدت رویه، اصراری، ایجاد رویه و رای ابطال مقررات را نیز تعیین نمایید که ورود این اطلاعات نیز اختیاری بوده و بسته به هدف شما از جست و جوی نمونه رای مورد نظر دارد.
پس از مشخص کردن اطلاعات لازم، در مرحله پایانی، بر روی دکمه جستجو کلیک نمایید. به این ترتیب، همانطور که در تصویر زیر ملاحظه می کنید، سامانه ملی آرای قضایی، لیستی از نمونه رای های صادر شده در موضوع مورد نظر شما را نشان خواهد داد.
جست و جوی پیشرفته در سامانه ملی آرای قضایی
علاوه بر بخش جست و جوی ساده سامانه ملی آرای قضایی، کاربران این سامانه می توانند پس از ورود به سامانه، از بخش جست و جوی پیشرفته سایت، برای شخصی سازی هر چه بیشتر نتایج جست و جو و افزایش دقت آن استفاده نمایند
برای استفاده از امکان جست و جوی پیشرفته سامانه ملی آرای قضایی، ابتدا کلمه یا کلمات اصلی موضوع نمونه رای مورد نظر خود را در کادر جستجو وارد نمایید.
در مرحله بعدی بر روی دکمه پیشرفته، کلیک کرده و ابتدا، مشخص کنید که کدام کلمات عبارت مورد جست و جوی شما، توسط سامانه سرچ شود (همه کلمات، عین عبارت، بخشی از کلمات و یا یکی از کلمه ها) . سپس، اطلاعات مربوط به مستند قانونی، شعبه و قاضی یا بازپرس نمونه رای مدنظر خود را نیز در کادرهای مربوطه وارد کرده و پس از مشخص کردن نوع دسته بندی، در انتها، دکمه جستجو را بزنید.
