معرفی سامانه ۱۵۱۵؛ درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور
پایگاه خبری اختبار- سامانه ۱۵۱۵ به عنوان درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور، به اشخاص حقیقی و حقوقی این امکان را می‌دهد تا کارشناس دادگستری مورد نیاز خود را متناسب با عملکرد و تخصص آنها انتخاب کنند.
به گزارش اختبار به نقل از میزان، سامانه ۱۵۱۵، یا همان درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور، سامانه‌ای است که به اشخاص حقیقی و حقوقی این امکان را می‌دهد که از میان کارشناسان رسمی دادگستری، فعال در سراسر کشور، کارشناس رسمی دادگستری مورد نظر خود را پیدا کنند و کار کارشناسی خود را به وی بسپارند.
کارشناس رسمی دادگستری به چه کسی گفته می‌شود؟
کارشناسان رسمی دادگستری، به فردی گفته می‌شود که پس از قبولی در آزمون کارشناسان رسمی و طی دوره کارآموزی زیر نظر کانون کارشناسان رسمی دادگستری یا مرکز کارشناسان رسمی قوه قضاییه، پروانه کارشناسی رسمی، اخذ کرده باشد.
بر اساس قانون، در صورت ارجاع امر به کارشناس رسمی، وی باید به طور رسمی، درباره یک موضوع، اعلام نظر کند. کارشناس رسمی، به عنوان یک شغل شناخته نمی‌شود، بلکه اعتباری برای افراد متخصص است، تا در مواقع نیاز، از تخصص آنها، استفاده شود.
به عبارت ساده‌تر کارشناس رسمی، کسی است که به واسطه مهارت و تحصیلاتی که در یک حرفه یا علم کسب کرده است، به اندازه‌ای تبحر و مهارت دارد که در صورت نیاز و ارجاع امر به او، نظر این فرد، ملاک تصمیم قاضی در صدور رای، قرار گیرد.
برای مثال، وقتی قاضی می‌خواهد، ارزش یک مال و یا صحت عملکرد بانکی را مورد ارزیابی قرار دهد، آن را به کارشناس مربوطه، ارجاع می‌دهد. ارجاع پرونده به کارشناس رسمی دادگستری، به تشخیص قاضی و یا به درخواست طرفین دعوا انجام می‌شود.
وظایف کارشناسان رسمی دادگستری
بر مبنای قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری، اظهارنظر کارشناسی باید مستدل و صریح باشد. کارشناسان رسمی مکلفند نکات و توضیحاتی که برای تبیین نظریه ضروری است و یا توسط شورای عالی کارشناسان مشخص می‌شود به طور کامل در آن منعکس کند. کارشناس رسمی موظف است در حدود صلاحیت خود نظر کارشناسی را به طور کتبی و در مهلت مقرر به مراجع ذی ربط تسلیم و نسخه‌ای از آن را تا مدت حداقل پنج سال بعد از تاریخ تسلیم نگهداری کند.
همچنین طبق ماده ۳۳ قانون کانون کارشناسان رسمی: کارشناسانی که مستخدم شاغل دولت یا موسسات دولتی یا شرکت‌های دولتی و وابسته به دولت یا شهرداری‌ها یا سایر نهاد‌های عمومی غیردولتی و یا سایر شرکت‌های دولتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام یا ذکر صریح نام است، می‌باشند، نمی‌توانند در دعاوی و سایر امور مستلزم امر کارشناسی رسمی که مربوط به دستگاه متبوع آنهاست به عنوان کارشناس رسمی مداخله و اظهارنظر کنند مگر اینکه در آن رشته کارشناس رسمی دیگری وجود نداشته و یا مرضی‌الطرفین باشند یا آنکه کارمند مذکور طبق مقررات مربوط به آن دستگاه قانوناً ملزم به اظهارنظر باشد. هیچ کدام از مراجع قضایی و ادارات دادگستری و ثبت اسناد و املاک نمی‌توانند امر کارشناسی رسمی را به کارشناسانی که کارمند شاغل قضایی یا اداری دادگستری یا ثبت اسناد و املاک می‌باشند ارجاع کنند مگر اینکه در آن رشته جز قاضی و یا کارمند شاغل، کارشناس دیگری وجود نداشته باشد.
ماده ۲۶۵ قانون آیین دادرسی مدنی، نیز در مورد اعتبار نظر کارشناس رسمی دادگستری در امور حقوقی مقرر داشته است: در صورتی که نظر کارشناس با اوضاع و احوال محقق و معلوم مورد کارشناسی، مطابقت نداشته باشد، دادگاه به آن، ترتیب اثر نخواهد داد.
معرفی سامانه ۱۵۱۵؛ درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور
بر اساس ماده ۲۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی «دادگاه باید کارشناس مورد وثوق را از بین کسانی که دارای صلاحیت، در رشته مربوط به موضوع است، انتخاب نماید…» علاوه بر این، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی یا غیردولتی نیز در صورت نیاز، از نظر کارشناس استفاده می‌کنند.
قاضی پرونده، به عنوان مسئول رسیدگی به پرونده و صدور رای عادلانه باید در مواردی که از حوزه تخصصی او، خارج است و نیاز به آشنایی با علوم فنی و تخصصی مانند پزشکی، امور بانکی و گمرکی، ساختمان‌سازی و مواردی از این قبیل دارد، از نظر کارشناسان و خبرگان این علوم، استفاده کند.
در راستای اهداف فوق، سامانه ۱۵۱۵ یا همان درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور، در سال ۱۴۰۰ راه‌اندازی شده و فرآیند‌های کارشناسی، اعم از دریافت پیش پرداخت حق‌الزحمه، گزارش کارشناسی، امضای الکترونیک، ممیزی و نظارت بر امور مربوطه، به صورت کاملا الکترونیک انجام شده و ارجاع وظایف به صورت هوشمند به کارشناسان رسمی، از طریق این سامانه انجام می‌شود.
درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور به آدرس اینترنتی https://www.۱۵۱۵.ir امکان درخواست کارشناس برای محاکم دادگستری و اشخاص حقیقی و حقوقی را فراهم کرده است.
سامانه ۱۵۱۵، یا همان درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور به اشخاص حقیقی و حقوقی این امکان را می‌دهد که از میان کارشناسان رسمی دادگستری کل کشور، که در ۳۱ استان کشور فعال هستند و متناسب با کارنامه عملکرد و تخصصشان در ۶۳ رشته کارشناسی با ۹۵۱ صلاحیت به دقت جمع‌آوری و دسته‌بندی شده‌اند کارشناس مورد نظر خود را پیدا کرده و کار کارشناسی خود را با اطمینان و خیال راحت به آنها بسپارند.
سامانه ۱۵۱۵ به عنوان اولین سامانه سراسری مدیریت و ارجاع وظایف کارشناسی رسمی در کشور، بستر لازم برای مدیریت درخواست‌های کارشناسی، تعریف و ارجاع وظایف به کارشناسان و فرآیند تولید و گردآوری گزارش‌های کارشناسی را فراهم می‌کند.
ثبت نام در این سامانه از طریق مراجعه به بخش پورتال مشتریان، انجام می‌شود و پس از بررسی درخواست از سوی کارشناسان مرکز و ارسال پیامک نام کاربری، می‌توان درخواست کارشناس را ثبت کرد.
لازم به ذکر است کارشناسان رسمی قوه قضاییه، حق قبول کار کارشناسی، به صورت مستقیم و بدون ارجاع درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور و یا دستور قضات را نداشته و در صورتی که بدون ارجاع سامانه ۱۵۱۵ یا سامانه عدل ایران، ارائه نظر کارشناسی داشته باشند، تخلف انتظامی، محسوب و محاکمه خواهند شد.
بنابراین، سامانه ۱۵۱۵ یا همان درگاه ملی کارشناسی رسمی کل کشور، با هدف جلوگیری و کاهش آسیب‌ها و اشتباهات موجود در فرایند ارجاع کارشناس، راه‌اندازی شده است.
