آموزش اصول فقه به روش ساده
در مطلب پیش رو به معرفی کتاب هایی از اصول فقه میپردازیم.
در تعریف اصول فقه آمده است: «اصول فقه، علمی است که در آن از قواعدی بحث میشود که نتیجۀ آنها در استنباط حکم شرعی مورد استفادۀ مجتهد قرار میگیرد». از این رو، علم اصول فقه نسبت به علم فقه، علمی ابزاری است که فقیه به وسیلۀ آن میتواند احکام شرعی فرعی را از منابع آنها یعنی کتاب، سنّت، اجماع و عقل استنباط کند.
با توجه به این تعریف، علم اصول فقه، از ابزار مهم مورد استفاده حقوقدانان به جهت استنباط صحیح و دقیق از قوانین حاکم بر جامعه نیز میباشد؛ زیرا قوانین ما اکثراً از تألیفات بزرگان دین و فقهای گذشته اقتباس شده است. بنابراین، تجزیه و تحلیل مسائل حقوقی و استنباط صحیح از مواد قانونی و نهایتاً استخراج حکم صحیح، منوط به آگاهی از قواعد و روش هایی است که در علم اصول فقه ارائه میگردد. بدین جهت علم اصول فقه در قالب دو درس دو واحدی در مقطع کارشناسی رشته حقوق تدریس میشود. در درس اصول فقه ۱ مبحث الفاط و در درس اصول فقه ۲ اصول عملیه مورد مطالعه قرار میگیرد. درس اصول فقه، از جمله دروسی است که هم طلاب حوزههای علمیّه و هم دانشجویان رشتههایی مانند «فقه و مبانی حقوق»، «فقه و حقوق» و «حقوق» نیز به مطالعه آن میبایستی بپردازند.
اصول استنباط، ابزاری کارآمد در جهت تحصیل احـکام قـانونی و تفسیر هرچه دقیق تر قوانین موضوعه و نیز قاعده مند سازی تجزیه و تحلیلهای حقوقـی، به شمار میرود. بر همین اساس، در آزمونهای حقوقی، همچون آزمون پذیرش متقاضیان پروانه کارآموزی وکـالت نیز، ماده امتحانیای با عنوان «اصول استنباط حقوق اسلامی» پیش بینی شده است تا قدرت استنباط داوطلبان به عنوان وکلای آینده مورد ارزیابی قرار گیرد.
با توجه به توضیحات پیش گفته و اهمیت بسیار بالای این درس در دوره دانشگاه در مقاطع و گرایشهای مختلف و همچنین موفقیت در آزمونهای حقوقی لازم است منابعی معتبر و مناسب تهیه و مطالعه گردد.
بدین جهت ۳ کتاب انتخاب شده است که در راستای فهم درست و کاربردی از درس اصول فقه و مطالعه آن جهت تدریس دانشگاه و آموزشی و پیش از آزمونهای حقوقی توصیه میگردد.
اولین کتاب، مجموعه دو جلدی کتاب اصول فقه به روش ساده تالیف سمیرا سیدمحمدی میباشد که توسط نشر مشاهیر دادآفرین چاپ شده است. در جلد اول مباحث باب الفاظ (از مبحث وضع الفاظ الی مجمل و مبیّن) و در جلد دوم، مباحث باب ادله استنباط احکام، اصول عملیه و تعارض ادله بحث و بررسی شده است.
شیوه گردآوری این کتاب بدین صورت است که ابتدا مطالب یک مبحث با نثری روان و سلیس تعریف شده و حتی تحت اشکال نموداری و جدولی و … (و هر مدل ساده و هندسی متناسب با موضوع) مباحث گردآوری و توضیح داده شده است و در خلال تعریف مثالهای متعددی درج گردیده و هر جایی که لازم بوده است اطلاعات اضافه تر از طریق پاورقی منتقل شده و در موارد ضرورت حتی به کتابهای مرجع ارجاع داده شده است تا خواننده جهت تکمیل فهم و بررسی خود در صورت نیاز بدان مراجعه نماید. از موارد بسیار پرثمر و فایده این کتاب آن است که در انتهای هر مبحث در قالب قسمتی به نام خلاصه مطالب در قالب نمودار تمامی موارد آن مبحث را ساده نویسی کرده و فهم مطالب را بسیار آسان نموده و موجب تثبیت مطالب در ذهن میگردد.
از ویژگیهای این مجموعه دو جلدی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- – توضیح و تشریح مباحث درس اصول فقه به روش ساده؛
- – قابل استفاده برای داوطلبان آزمون وکالت؛
- – طبقه بندی موضوعی مباحث؛
- – تبیین مطالب در قالب نمونه مثالهای حقوقی؛
- – بیان نکات مهم آزمونی؛
- – تشریح نموداری برخی از مطالب، جهت سهولت در یادگیری؛
- – ارائه برگزیده سؤالات آزمونهای وکالت، قضاوت و ارشد خانواده در پایان کتاب به همراه پاسخنامه.
- – ذکر خلاصه مطالب در پایان هر مبحث و فصل از کتاب
در ادامه باید گفت در کنار مطالعه این مجموعه مطالعه پرسشهای چهارگزینهای مطرح شده در آزمونهای سنوات اخیر همیشه مشکل گشای داوطلبین بوده است که بدین جهت نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و در جهت تقویت آن برآیند و با رویه طراحی سؤالات و موارد با اهمیت در نظر طراحان سؤال آشنا شوند. اصول فقه، از مواد امتحانی آزمون متقاضیان پروانه کارآموزی وکالت است، که دارای ضریب ۱ میباشد؛ امّا به جهت ضعف اکثر داوطلبین آزمون وکالت در این درس دارای اهمیت بالایی است و به جهت محاسبه نمره تراز در سالهای اخیر آزمون وکالت اهمیت این درس چندین برابر شده است. بنابراین، با تمرین و ممارست در پاسخگویی به پرسشهای چهارگزینهای سالهای قبل میتوان توانایی خود را در مهارت تشخیص گزینه صحیح بسیار بالا برد که در این راستا کتاب مجموعه سؤالات طبقه بندی شده مبانی استنباط حقوق اسلامی اصول فقه نوشته خانم سمیرا سید محمدی با همکاری محمدرضا شبخیز توصیه میگردد.
از ویژگیهای این کتاب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- جامعترین مجموعه پرسشهای چهار گزینهای مبانی استنباط حقوق اسلامی (اصول فقه)؛
- تدوین سؤالات آزمونهای وکالت، قضاوت، حقوق خانواده و فقه و حقوق با آخرین بروز رسانی؛
- طرح سؤالات تألیفی جدید و فنی از همه مباحث آزمونی، به گونهای که سؤالات طرح شده از سطح کیفی بالایی برخوردار بوده و منطبق با استانداردهای آزمون وکالت میباشد؛
- طبقه بندی سؤالات به صورت موضوعی، به نحوی که داوطلب بتواند کلیه تست هایی که با موضوع یکسان وجود دارد را با هدف سنجش بهتر خود بررسی نماید؛
- ارائه پاسخنامه تشریحی در پایان کتاب؛
- ارائه توضیحات مناسب در پاسخنامه، به همراه بیان ایرادات گزینههای نادرست تا داوطلب بتواند به تلههای موجود در تست زنی پی ببرد؛
همچنین در نظر داشته باشید که برای تهیه این کتاب میتوانید به سایت "هوالوکیل" از بزرگترین فروشگاههای اینترنتی کتاب (به شکل تخصصی فقط کتابهای حقوقی) مراجعه و خرید خود را درب منزل تحویل بگیرید.
ارسال سریع به سراسر کشور
۱ روزه در تهران (پیک موتوری)
۳ روزه به سراسر کشور (پست پیشتاز)
تلفن تماس : ۰۲۱۶۶۹۷۲۴۰۰
نویسنده:مصطفی مصلح تهرانی