نحوه حسابرسی پرونده مالیاتی مشاغل نمایشگاه خودرو و مشاورین املاک
بخشنامه شماره ۲۰۰/۱۴۰۳/۵۱۰ مورخ ۱۴۰۳/۱۰/۰۸ سازمان امور مالیاتی
ترتیبات حسابرسی پرونده مالیاتی صاحبان مشاغل نمایشگاه خودرو و مشاورین املاک
ادارات کل امور مالیاتی
با عنایت به مشکلات مطرح‌شده در رسیدگی به پرونده مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده صاحبان مشاغل نمایشگاه خودرو و مشاوران املاک ضمن تاکید بر رعایت مفاد بخشنامه‌های شماره ۲۰۰/۸۳۸۲۶ د مورخ ۱۴۰۲/۱۲/۲ و شماره ۲۰۰/۹۹/۱۶ مورخ ۱۳۹۹/۱/۳۱ (به ویژه بندهای ۱۸ و ۲۰)، ضروری است ادارات کل امور مالیاتی در حسابرسی مالیاتی اشخاص مزبور ترتیبات ذیل را مدنظر قرار دهند:
۱- در اجرای ماده ۲۹ آیین‌نامه اجرایی ماده ۲۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم لازم است با ابلاغ برگ دعوت ارائه دفاتر اسناد و مدارک، کلیه مدارک و مستندات مربوط به فعالیت مودی اعم از قراردادها و مبایعه‌نامه‌های تنظیمی صورت‌حساب‌های بانکی و … حسب مورد اخذ و در صورت‌مجلس ارائه دفاتر اسناد و مدارک تنظیمی درج شود. در مواردی که مودی مستند به صورت‌مجلس تنظیمی اسناد و مدارک درآمدی و هزینه‌ای خود را در خصوص هر یک از درآمدهای ابرازی ارائه نموده باشد، مسئول حسابرسی موظف است در راستای ماده ۴۴ آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم و سایر مقررات مربوط نسبت به حسابرسی و تعیین درآمد مشمول مالیات بر اساس اسناد و مدارک تسلیمی اقدام نماید.
۲- نظر به اینکه از مهم ترین مستندات قابل رسیدگی در خصوص صاحبان مشاغل مزبور، صورت‌حساب‌های بانکی قراردادها و مبایعه‌نامه‌های خرید و فروش خودرو ملک یا صورت‌حساب‌های ارائه خدمات (کمیسیون) می باشد، لذا ماموران مالیاتی موظف اند در رسیدگیهای خود ضمن توجه ویژه به نوع و شیوه کسب و کار این قسم از مودیان با استفاده از شواهد کافی و قابل اطمینان از جمله توضیحات کتبی مودی اخذ تاییدیه از طرف حساب و ردیابی و طبقه‌بندی تراکنش ها متکی به مدارک اخذ شده تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی و استفاده از سایر روش‌های حسابرسی به منظور تفکیک ماهیت و انواع تراکنش های بانکی واصله به شرح بند (۹) بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۹/۱۶ مورخ ۱۳۹۹/۱/۳۱ اقدام نمایند.
بدیهی است در بررسی تراکنش‌های واریزی از طریق دستگاه کارت خوان بانکی (pos) با درگاه پرداخت الکترونیکی می‌بایست شیوه فعالیت و عرف متداول حوزه کسب و کار مشاغل فوق مانند دریافت و پرداخت هایی که صرفا برای دریافت وجه نقد وجوه امانی متعاملین و بدون ماهیت در آمدی انجام شده، مدنظر باشد.
۳- پس از تفکیک مبالغ واریزی با ماهیت درآمدی از غیر درآمدی و کسر واریزی های غیر درآمدی از سر جمع گردش تراکنش های بانکی مودی که از طریق دستگاه های کارت خوان بانکی و یا سایر طرق به حساب‌های بانکی تجاری واریز گردیده و اخذ قراردادها مبایعه‌نامه‌ها و مستندات فروش خودرو املاک یا کارمزد دریافتی می‌بایست وجوه واریزی از حیث ماهیت بهای فروش خودرو ملک کارمزد (کمیسیون) و وجوه امانی و اشخاص واریز کننده با قراردادها و مستندات مربوط به خرید و فروش خودرو ملک و ارائه خدمات کمیسیون تطبیق داده شود. پس از بررسی وجوه واریزی به تفکیک بهای فروش خودرو ملک متعلق به مودی کارمزد (کمیسیون) و وجوه امانی مشتریان در گزارش ها و کاربرگهای حسابرسی مالیاتی تفکیک و پس از کسر وجوه امانی مشتریان درآمد ماخذ مشمول مالیات و مالیات متعلقه بر اساس ماهیت هر یک از فعالیتهای درآمدی وفق قانون و مقررات موضوعه تعیین شود.
۴- در صورت عدم ارائه دفاتر اسناد و مدارک یا ارائه مدارک ناقص حسب مورد مسئول حسابرسی می‌بایست با توجه به اسناد و مدارک تسلیمی یا به دست‌آمده با در نظر داشت میزان متعارف حق العمل فروش خودروهای امانی یا کمیسیون معاملات املاک یا تنظیم قرارداد رهن / اجاره با بررسی و ردیابی وجوه واریزی به حساب و برداشت از حساب و مستندات ، قراردادها و مبایعه‌نامه‌های ارائه شده مبتنی بر قضاوت حرفه ای و واقعیت امر کسب و کار نسبت به تفکیک وجوه واریزی وفق مفاد بند (۳) این دستور العمل اقدام و با رعایت ماده (۴۴) آیین‌نامه اجرایی ماده ۲۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم با اعمال نسبت سود فعالیت متناسب با هر یک از منابع درآمدی اشخاص مزبور نسبت به تعیین درآمد مشمول مالیات اقدام نماید.
۵- در مواردی که مودی مستند به اسناد مثبته بخشی از درآمد خود را در هر یک از منابع درآمدی کتمان نموده باشد. ماموران مالیاتی می‌بایست با توجه به مفاد آیین‌نامه مورد اشاره نسبت به تعیین درآمد مشمول مالیات درآمد فعالیت کتمان شده اقدام نمایند.
۶- در خصوص شمول مالیات بر ارزش افزوده نمایشگاه داران خودرو و بنگاه‌های املاک با توجه به آنکه این دسته از مشاغل در فراخوان مرحله چهارم ) بند ۶ فراخوان مشمول ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده شده اند، لذا مادامی که این دسته از مودیان در قبال دریافت حق العمل کارمزد) اقدام به انجام امور واسطه‌گری و دلالی خودرو ملک نمایند صرفا نسبت به کارمزد دریافتی بابت خدمات ارائه‌شده مشمول مالیات بر ارزش افزوده خواهند بود، لیکن در خصوص نمایشگاه داران خودرو چنانچه طبق اسناد مثبته و غیر قابل انکار نسبت به خرید خودرو و فروش آن اقدام نموده باشند در دوره فروش از ماخذ بهای فروش موضوع ماده (۵) قانون مالیات بر ارزش افزوده مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌باشند. لذا در صورت عدم وجود اسناد و مدارک مثبته مبنی بر فروش خودرو توسط اشخاص فوق ماخذ محاسبه مالیات بر ارزش افزوده کارمزد دریافتی می‌باشد.
سید محمدهادی سبحانیان – رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور
بیشتر بخوانید:
