یادداشت دکتر علی خالقی نگاهی به سوال ۲۷ آزمون دکتری ۱۴۰۱ رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی
این یادداشت در حساب اینستاگرامی او منتشر شده است.
با توجه به پرسش‌های تعدادی از داوطلبان آزمون دکترای سال ۱۴۰۱ که روز جمعه ششم اسفند ماه جاری برگزار شد، نظرم را در مورد سؤال ۲۷ دفترچه سؤالات رشته «حقوق جزا و جرم‌شناسی» (کد ۲۱۵۵) در درس «آیین دادرسی کیفری» می‌نویسم.
به صراحت بند «ب» ماده ۴۵۰ قانون آیین دادرسی کیفری: «هر گاه رأی صادره از نوع قرار باشد و تحقیقات یا اقدامات دیگر ضروری نباشد و قرار مطابق مقررات صادر شده باشد، آن را تأیید و پرونده به دادگاه صادر کننده قرار اعاده می‌شود و چنانچه به هر علت دادگاه تجدیدنظر عقیده به نقض داشته باشد، پرونده برای رسیدگی به دادگاه صادر کننده قرار اعاده می‌شود و آن دادگاه مکلف است خارج از نوبت رسیدگی کند.»
بنابر این، چنانچه در فرض سؤال شماره ۲۷، دادگاه تجدیدنظر عقیده بر عدم مجرمانه بودن رفتار متهم طبق قانون سابق داشته باشد، با توجه به اینکه در این فرض به جای قرار «موقوفی تعقیب» باید قرار «منع تعقیب» صادر شود، مورد منطبق با قسمت دوم بند «ب» ماده ۴۵۰ می‌باشد و در نتیجه پاسخ صحیح این سؤال چنین است:
«دادگاه تجدیدنظر با نقض قرار موقوفی تعقیب، پرونده را برای رسیدگی به دادگاه صادر کننده قرار اعاده نماید.»
بدین ترتیب، هیچ یک از گزینه‌های ذیلِ سؤال ۲۷ دفترچه مذکور، حاوی پاسخ صحیح این سؤال نیستند.
اضافه کنم که:
گزینه ۱ به دلیل اعتقاد دادگاه تجدیدنظر استان بر عدم مجرمانه بودن رفتار و عدم پیش‌بینی نقض بلاارجاع در این دادگاه‌ها که رسیدگی ماهوی میکنند، نه شکلی، صحیح نیست.
گزینه ۲ به دلیل مغایرت با حکم صریح قسمت دوم بند «ب» ماده ۴۵۰ قانون آیین دادرسی کیفری و محروم ساختن طرفین از یک مرحله رسیدگی ماهوی، صحیح نیست.
گزینه ۳ و تأیید قرار موقوفی تعقیب، به دلیل اعتقاد دادگاه تجدیدنظر به جرم نبودن عمل متهم، صحیح نیست.
گزینه ۴ به دلیل پیش‌بینی «ارشاد دادگاه بدوی» و نیز اعلام ارسال پرونده به دادگاه بدوی برای «صدور قرار مقتضی»، نه «برای رسیدگی» صحیح نیست.
ضمناً، فراموش نشود که هر چند قرارهای «منع تعقیب» و «موقوفی تعقیب» هر دو مهر پایانی بر فرایند رسیدگی هستند، اما انتخاب صحیح قرار نهایی پرونده از میان این دو قرار در امکان مطالبه خسارت بازداشت احتمالی متهم در جریان تحقیقات و رسیدگی بسیار مهم و تعیین کننده خواهد بود.
برای دانلود دفترچه و کلید سوالات تمام گرایش‌های رشته حقوق در آزمون دکتری ۱۴۰۱ اینجا کلیک کنید
