آزمون وکالت : کدام کانون را انتخاب کنیم ؟

کدام کانون را انتخاب کنیم ؟

تحلیل و راهنمایی در مورد انتخاب کانون وکلای دادگستری در آزمون وکالت

نویسنده: سیاوش هوشیار

با آغاز ثبت نام آزمون وکالت ۹۳ یکی از دغدغه های اصلی داوطلبان انتخاب کانون برای شرکت در آزمون است، شاید این مساله هم مانند سایر مسائل مربوط به آزمون وکالت درگیر پیچیدگی و حساسیت های زائدی شده باشد که باید داوطلبان را از ورود به آن بر حذر داشت.

برگه اختصاصی اخبار آزمون وکالت در اختبار

استقلال کانون های ۲۳ گانه وکلای دادگستری

در مورد آزمون وکالت ذکر این نکته ضروری است که طبق قانون هر یک از کانون های وکلای دادگستری مستقل از دیگری هستند، یعنی در حال حاضر در سطح کشور ۲۳ کانون وکلا وجود دارد که هر یک مستقل از دیگری و تحت نظر هیات مدیره منتخب خود اداره می شوند.

طبق مادۀ یک قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت "کانونهای وکلای دادگستری جمهوری اسلامی ایران مکلفند حداقل یکبار در سال نسبت به پذیرش متقاضیان پروانه کارآموزی وکالت از طریق آزمون" اقدام کنند، یعنی هر یک از کانون ها برای برگزاری آزمون و پذیرش کارآموز وکالت مختارند به طور مستقل طبق مقررات اقدام و تصمیم گیری کنند.

نقش اسکودا : عامل هماهنگ کننده

با این حال به جهت ایجاد هماهنگی و وحدت رویه، کانون های ۲۳ گانۀ وکلای دادگستری کشور به اتحادیه سراسری کانون های وکلای ایران با نام اختصاری اسکودا نمایندگی می دهند تا جریان برگزاری آزمون را مدیریت و اجرا کند، در نهایت اسکودا بر اساس نتایج آزمون، نمرات داوطلبان هر کانون را به طور جداگانه به هر کانون اعلام می کند تا کانون مربوطه بتواند بر اساس نمرات کسب شده توسط داوطلبان آن کانون کارآموزان مورد نیاز خود را پذیرش کند.

تاثیر استقلال کانون ها در پذیرش کارآموز

هر چند آزمون وکالت به طور یکپارچه و سراسری برگزار می شود و حتی برای رعایت نهایت استاندارد و شفافیت، عملیات اجرایی آزمون به سازمان سنجش آموزش کشور به عنوان پیمانکار و مجری سپرده می شود و داوطلبان به سوالات یکنواختی پاسخ می دهند ولی بر اثر استقلال کانون های وکلا در پذیرش کارآموز، این موارد را باید در نظر داشت:

اولا – می توان گفت آزمون وکالت ماهیتا شامل ۲۳ آزمون مستقل از یکدیگر است، و هر داوطلب در رقابت با سایر داوطلبانی قرار دارد که کانون وکلای مشابه با او را هنگام ثبت نام انتخاب کرده اند و نمره کسب شده در آزمون فقط با همان داوطلبان سنجیده و مقایسه می شود.

ثانیا- پذیرفته شدن یا نشدن در یک کانون هیچ حقی برای داوطلب در مورد سایر کانون ها ایجاد نمی کند، به عنوان مثال ممکن است داوطلبی با معدل ۱۱ در کانون خراسان پذیرفته نشود ولی داوطلبی با معدل ۱۰/۵ در کانون مرکز پذیرفته شود، داوطلبی که با معدل بالاتر در کانون خراسان پذیرفته نشده است نمی تواند مدعی حقی برای خود در کانون مرکز باشد.

محدودیت ها : بومی گزینی

در سال های اخیر به سبب ورود و تراکم کارآموزان، هیات مدیره های کانون های مختلف گرایش به تمرکز زدایی و ایجاد تضییقاتی نسبت به کارآموزان جدید نشان داده اند، مصوباتی در مورد عدم جذب کارآموز غیر بومی یا اصطلاحا بومی گزینی و عدم موافق با درخواست احتمالی نقل و انتقال کارآموزان جدید از این دست بوده اند.

هر چند بحث بومی گزینی که در آزمون گذشته از سوی برخی کانون ها مطرح شد با رایزنی های انجام شده منتفی شد ولی برای آزمون وکالت ۹۳ دست تا کنون سه کانون وکلای مرکز، البرز و خراسان مصوباتی در مورد عدم موافقت با درخواست انتقال کارآموزان جدید داشته اند که باید مورد توجه داوطلبان قرار بگیرد.

ضمن اینکه هر چند اجرای مصوبات مربوط به بومی گزینی رسما منتفی اعلام شده است ولی در عین حال باید به نگرش غالب در هیات مدیره های کانون ها در این زمینه توجه داشت و محتاطانه برخورد کرد، مانند هیات مدیره کانون وکلای کرمان که سال گذشته به طور جدی پیگیر "بومی گزینی" در کانون متبوع خود بودند و با وساطت اسکودا از این مصوبه خود عدول کردند و رییس این کانون اظهارات تند و ناخوشایندی در مورد کارآموزان جدید بیان کرده بودند.

وضعیت خاص کانون مرکز : ۵ استان از شمال تا جنوب

داوطلبان آزمون وکالت حتما باید به این نکته توجه داشته باشند که کانون وکلای مرکز ۵ استان را تحت پوشش دارد، استان های تحت پوشش کانون وکلای مرکز شامل تهران، سمنان، یزد، هرمزگان و سیستان و بلوچستان است که پذیرفته شدگان در کانون وکلای دادگستری مرکز بر اساس رتبه ای که در آزمون کسب می کنند می توانند بر اساس ظرفیت های تعیین شده حوزۀ کارآموزی و اشتغال خود را انتخاب کنند.

س: شانس قبولی در کدام کانون بیشتر است؟ ج: کانون وکلای مرکز

واقعیت این است که در آزمون سال های اخیر تعداد پذیرفته شدگان به نسبت شرکت کنندگان در کانون وکلای مرکز بیشتر بوده است، در آزمون وکالت ۹۲ از هر ۱۵/۲ نفری که در کانون وکلای دادگستری مرکز شرکت کرده بودند یک نفر پذیرفته شد، در حالی که میانگین این تعداد در سطح کشور یک نفر از هر ۲۱ نفر بود و در کانون هایی مانند گیلان و کرمانشاه از هر ۴۰ نفر یک نفر قبول شدند. ( ریز اطلاعات تحلیلی تعداد قبول شدگان در آزمون وکالت ۹۲ را اینجا می توانید ببینید )

از سوی دیگر نمره آخرین داوطلب پذیرفته شده در کانون وکلای دادگستری مرکز هم از نمره آخزین داوطلب قبول شده در سایر کانون ها معمولا کمتر است، پس در مجموع شاید بتوانیم بگوییم که شانس قبولی داوطلبان کانون وکلای دادگستری مرکز برای قبولی بیشتر است.

ولی این حکم کلی را باید در کنار فرض ضعیت خاص کانون وکلای دادگستری مرکز بررسی نمود، یعنی ممکن است داوطلبی که در کانون وکلای دادگستری مرکز پذیرفته شده است برای کارآموزی مجبور به انتخاب حوزه ای در نقطه ای دورافتاده در استان هرمزگان یا سیستان و بلوچستان باشد که ممکن است رفت و آمد و کارآموزی در آن حوزه برای برخی داوطلبان غیر بومی و مخصوصا خانم ها غیر عملی باشد.

تحلیل شانس بیشتر داوطلبان کانون وکلای دادگستری مرکز

وجود این وضعیت را می توان ناشی از شرایط کیفی بالاتر داوطلبان کانون های وکلای غیر از مرکز دانست، در حالی که با توجه به استقرار دانشگاه های تراز اول کشور در تهران که احتمالا فارغ التحصیلان این دانشگاه ها باید از سطح علمی بالاتر و امکان کسب نمره بالاتری در آزمون وکالت برخوردار باشند، انتظار می رود که آزمون وکالت در کانون وکلای دادگستری مرکز با رقابتی سخت تر و شانس قبولی کمتری برای داوطلبان همراه باشد.

بر اساس یک تحلیل کلی شاید بتوان تمایل داوطلبان و مخصوصا داوطلبان خانم به اشتغال در شهر محل سکونت خانواده شان را یکی از عوامل دخیل در ایجاد این وضعیت دانست، دانشجویانی که در دانشگاه های درجۀ یک کشور در تهران تحصیل می کنند معمولا پس از فراغت از تحصیل تمایل به اشتغال و سکونت در شهر خودشان را دارند و معمولا در آزمون وکلای دادگستری شهر خودشان شرکت می کنند، مخصوصا تمرکز داوطلبان خانم که از سطح کیفی بالاتری هم برخوردار هستند در کانون های وکلای غیر از مرکز رقابت را در این کانون ها سخت تر می کند.

قانون سیب زمینی و پیاز

در سال های گذشته که واردات محصولات کشاورزی رایج نبود، هر سال یکی از دو محصول سیب زمینی یا پیاز در بازار گران و کمیاب می شد، در سال گرانی پیاز همۀ کشاورزان پیاز کشت می کردند و چون کسی سیب زمین نکاشته بود در سال بعد سیب زمینی کمیاب و گران می شد و کسانی که به امید گرانی پیاز کاشته بودند زیان می کردند و به همین ترتیب سال بعد همه کشاورزان سیب زمینی کشت می کردند و پیاز کمیاب می شد!

رعایت این قانون در مورد انتخاب کانون وکلای دادگستری در آزمون وکالت هم باید مورد نظر و توجه داوطلبان باشد، هر سال دیده می شود که داوطلبان با مراجعه به مشاوره های دوستان و کسانی که بعضا خودشان هرگز در آزمون شرکت نکرده اند یا توفیقی نیافته اند، در صدد کشف کانون هایی هستند که در سال گذشته قبولی بهتری داشته اند، غافل از اینکه همه سایر داوطلبان هم به این اطلاعات دسترسی دارند و آن ها هم بر همین اساس ممکن است انتخاب غلط مشابهی انجام بدهند!

راه حل نهایی : چه باید کرد؟ راه حل نهایی

نهایتا برای ارائۀ یک راهکار کلی می توان داوطلبان را به دو دسته کلی تقسیم کرد:

۱) داوطلبانی که می خواهند به هر ترتیب ممکن در آزمون پذیرفته بشوند و شکل و کیفیت آن برایشان اهمیتی ندارد: کانون وکلای دادگستری مرکز را انتخاب کنند

به این دسته از داوطلبان می شود توصیه کرد که کانون وکلای مرکز را انتخاب کنند، همان طور که به تفصیل گفته شد بر اساس داده های آماری و از نظر ریاضی احتمال قبولی در کانون وکلای دادگستری مرکز در آزمون های اخیر بیشتر بوده است و احتمال اینکه امسال هم به همین ترتیب باشد زیاد است، چون بعید است در عوامل و زمینه های اجتماعی و فرهنگی موثر در شرایط آزمون کانون وکلای دادگستری مرکز به این سرعت تغییرات موثری رخ داده باشد.

۲) داوطلبانی که برنامه ریزی و تلاش داشته اند و هدف مشخصی را برای اشتغال در کسوت وکالت دارند: کانون وکلای دادگستری محل سکونتشان را انتخاب کنند

این دسته از داوطلبان با اتکا به برنامه ریزی و تلاشی که داشته اند و آمادگی که کسب کرده اند باید با روحیه جنگندگی و اعتماد به نفس در رقابتی سخت حاضر شوند و خودشان را محکوم به موفقیت بدانند، باید بدانیم که پذیرفته شدن در آزمون وکالت یک نقطۀ شروع است و با نگاه به افق زندگی و کار در کسوت یک وکیل دادگستری می توان دریافت که امکان موفقیت و پیشرفت در این حرفه در شهر و استان بومی خودمان بسیار بیشتر است، وکیل دادگستری امین و مرجع مشکلات مردم است و قطعا تمایل مردم برای مراجعه به وکیلی شناخته شده و آشنا بیشتر خواهد بود.

بر اساس یک قاعده روانشناسی انسان ها معمولا دریافت کاملی از واقعیت هایی که از آن فاصله دارند، ندارند. مثلا ممکن است مردم یک نقطه از کشور در مورد مردم نقاط دیگر کشور تصور کامل و واقعی نداشته باشند، ولی باید بدانیم که به لطف خدا امروز همۀ نقاط کشور ما از لحاظ اجتماعی و فرهنگی پیشرفت های فراوانی کرده است و حتی در شهر ها و استان های محروم کشور نیز داوطلبان با آمادگی بالای علمی در آزمون شرکت می کنند. گاهی دیده شده که برخی داوطلبان به تصور اینکه مثلا یک شهر یا استان دورافتاده است و فرض اینکه شرکت کنندگان کمی در آزمون آن حوزه شرکت می کنند در آزمونی ثبت نام کرده است، در حالی که هر چند آن نقطه از میهن عزیزمان ممکن است از محل زندگی ما دور باشد ولی قطعا هم مردمان همان منطقه و هم قطب های جمعیتی نزدیک به آن داوطلب شرکت در آن نقطه خواهند بود.

ممکن است خیلی از داوطلبان ساکن استان تهران یا سایر استان های تحت پوشش کانون وکلای دادگستری مرکز باشند، این دسته از داوطلبان طبیعتا باید در کانون وکلای دادگستری مرکز شرکت کنند و با کسب نمره خوب در شهر مورد نظر خودشان پذیرفته شوند، یکی از امتیازات مهم کانون وکلای دادگستری مرکز برای داوطلبان بومی شهر و استان تهران تعریف ظرفیت منطقی برای خود شهرستان تهران و سایر شهرستان های استان تهران است، در حال در هر دوره چیزی حدود ۲۵۰ تا ۳۵۰ نفر برای حوزه قضائی شهرستان تهران کارآموز پذیرش می شود که در سایر کانون ها این عدد برای مراکز استان ها گاهی یک یا حتی صفر است!

بنا بر این به جز داوطلبانی که بومی استان های ۵ گانۀ تحت پوشش کانون مرکز هستند، به داوطلبان بومی سایر نقاط میهن عزیزمان که تمایل به شرکت در کانون وکلای مرکز ندارند به هیچ وجه توصیه نمی شود در آزمون کانون وکلای دادگستری استان دیگری شرکت کنند، قطعا حتی در صورت پذیرفته شدن در آزمون در ادامه و در مراحل کارآموزی و اشتغال با مشکلات زیادی مواجه خواهند شد و با توجه به مطالب پیش گفته اصولا با توجه به سختی متناسب سایر کانون ها به جز کانون وکلای دادگستری مرکز انتخاب منطقی می تواند همان کانون استان محل زندگی خود داوطلب باشد.

بخش ویژه آزمون وکالت در سایت اختبار را از اینجا پیگیری کنید