پایگاه خبری اختبار- مرتضی یوسفی، متولد ۱۳۶۵ و استاد سطح عالی حوزه علمیه قم است که در آزمون دکتری سال ۱۴۰۰ موفق به کسب رتبه ۲ رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی شده است.
او که در آزمون وکالت سال ۹۸ نیز رتبه ۶ کانون وکلای دادگستری البرز را کسب کرده، درباره شیوه مطالعه و کسب آمادگی‌اش برای آزمون دکتری نکاتی را بیان کرده که با توجه به سابقه طولانی‌اش در تدریس می‌تواند برای داوطلبان آزمونهای حقوقی مفید باشد.
متن کامل گفت‌وگوی آقای مرتضی یوسفی با اختبار را در ادامه می‌خوانید.
ضمن عرض تبریک، لطفا کمی درباره پیشینه تحصیلی و شغلی‌تان بفرمایید.
بنده مرتضی یوسفی هستم متولد ۱۳۶۵، سال ۷۹ وارد حوزه شدم و الان در مقطع درس خارج و استاد سطح عالی حوزه علمیه قم هستم. از حدود سال ۸۳ تدریس ادبیات عرب و فقه و اصول را شروع کردم. در سال ۹۸ در آزمون ورودی کانون وکلای دادگستری البرز رتبه ۶ را کسب کردم.
سال ۹۹ در مقطع کارشناسی ارشد حقوق خصوصی رتبه ۹ را به دست آوردم ولی تصمیم گرفتم که پایان‌نامه سطح ۳ حوزه را بنویسم و برای مقطع دکتری، آن هم در رشته ای که ارتباط بیشتری به گذشته علمی من دارد اقدام کنم.
انگیزه‌تان از تحصیل در مقطع دکتری چیست؟
علاقه زیادی به مباحث علوم انسانی دارم و دوست داشتم که تا بالاترین درجه علمی در یکی از رشته های علوم انسانی تحصیل کنم. فقه و مبانی حقوق از طرفی ریشه های فقهی و اصولی مسائل را کاوش می کند و از طرف دیگر بر نگاه حقوقی امروزی به مسائل تاثیرگذار است. مسلما برای بنده که تحصیلات حوزوی دارم و وکالت را به عنوان شغل انتخاب کرده ام تحصیل در رشته ای که ارتباط زیادی با کار و گذشته ام داشته باشد بهترین گزینه است.
منابع و شیوه مطالعه‌تان به چه شکل بود؟
اجازه بدهید درباره شیوه مطالعه چند نکته کاربردی را برای داوطلبان آزمون‌ها توضیح بدهم؛
۱- فقط به حفظ بسنده نکنید و سعی کنید تا جایی که میشود مسائل را فهم کنید، این کار هم مسیر مطالعه را شیرین تر می کند و هم تاثیر بیشتری در پاسخ به سوالهای آزمونی دارد، یکی از کارهایی که عمق فهم را زیاد میکند کاری است که ما در حوزه به آن مباحثه می گوییم. مباحثه همان گفتگوی بین دو یا چند نفر در ارتباط با یک موضوع خاص است. مباحثه کردن یک کتاب به فهم و حفظ مطالب آن کتاب کمک بسیاری می کند.
با همین شیوه حتی میشود در آزمونی که نسبت به آن تحصیلات دانشگاهی ندارید رتبه بشوید (کاری که من در کارشناسی ارشد حقوق خصوصی و آزمون وکالت کردم).
۲- یکی از موثرترین شیوه ها برای آزمون ها دوره‌کردن است. نه یک دور و دو دور، باید کتاب ها را چند دور دوره کرد. من برای مطالعه یک کتاب اول یک بار از اول تا آخر می خوانم و هنگام مطالعه کنار مسائلی که حس می کنم حفظی‌تر یا مهم‌تر یا دقیق‌تر است علامت می‌گذارم و بار دوم فقط همان هایی که علامت گذاشته ام رو می خوانم. فقط مسائلی را علامت نمی زنم که تسلط زیادی روی آنها دارم. هنگام مطالعه دور دوم باز یکسری از مطالب را که حس می کنم هنوز ارزش دوباره خوندن را دارند با علامت دیگری علامت گذاری می کنم. از دور سوم به بعد فقط این مطالب هست که میخوانم. یکی از اصول مطالعاتی این است که وسواس نداشته باشیم، ممکن است کسی پیش خودش بگوید شاید در آن قسمت‌هایی که دیگر نمی خوانم چیزهایی باشد که فراموش کرده باشم، من به شما می گویم نه تنها شاید بلکه حتما در آن قسمت ها چیزهایی هست که شما فراموش کرده اید؛ ولی شما دو راه دارید یا این که محدوده مواد امتحانی را دو دور بخوانید آن هم به این صورت که روز آزمون فاصله شما با بخش‌هایی از کتاب چندین روز یا چندین هفته باشد و یا اینکه در روزهای نزدیک به آزمون همه بخشها، آن هم قسمتهای مهم و حفظیش دوره کنید. به نظرم راه دوم بهتر است. به این نکته هم دقت کنید که حافظه ما بین مسائل مرتبط با هم، شبکه ایجاد میکند (به خاطر همین است که در برخورد با بعضی از دوستان قدیمی یاد چیزهایی می‌افتیم که به آن دوستمان مربوط بوده است) در مطالعه هم همین است، درست است که شما به صورت خود آگاه مطالب گزینش شده را می خوانید اما به صورت ناخودآگاه مطالب مرتبط به آنها را هم دوره می کنید.
۳- تست بزنید. شما نمی‌توانید فقط مطالعه کنید. بگذارید برایتان از خودم مثال بزنم. حدود ۲۰ سال است که اصول فقه درس می دهم. الموجز، اصول فقه مرحوم مظفر، رسائل و کفایه کتاب‌هایی هستند که بعضی از آنها را تا به حال چندین بار درس داده‌ام. قبل از آزمون تصمیم گرفتم که تست اصول بزنم. مطمئن بودم که اگر ۱۰۰ نزنم ۹۰ درصد را زده ام. اما با کمال تعجب کمتر از ۵۰ درصد پاسخ صحیح داشتم. ما چاره نداریم که خودمان را محک بزنیم و با تله های تستی خودمان را به چالش بکشیم. باید بعد از تست ببینیم چرا غلط زدیم؟ مشکل علمی داریم یا بی دقتی کرده ایم؟ چه جور بی دقتی کردیم؟ بعد سعی کنیم نقصمان رو برطرف کنیم.
یک نکته مهم راجع به تست این است که ما دو جور تست زدن داریم یکی این که بعد از هر بحث تست بزنیم و دوم این که تست جامع بزنیم. هر دو نوع لازم است. تست بعد از هر بحث به تثبیت آن بحث در ذهن کمک می کند. بعضی وقتها باعث میشود از زاویه های دیگر به همان مسئله ای که خوانده ایم نگاه کنیم. اما تست جامع کارکردش این است که ما را در شرایط آزمونی قرار میدهد. یاد می گیریم زمان را مدیریت کنیم. میتوانیم بفهمیم حالا که با خیلی از مسائل فاصله زمانی (بیشتری از فاصله ای که در آزمون های بعد از هر بحث داشتیم) پیدا کرده ایم آیا آن ها رو فراموش کرده ایم یا نه؟ آیا بین بحث‌های مشابه هم دچار اشتباه می شویم یا نه؟
با وجود همه این فایده ها اما نباید مطالعه را ترک کرد، نباید روزهای آخر را فقط به تست اختصاص داد. لااقل این شیوه روی من جواب نداده است. حواسمان باشد که قرار نیست از همه آن سوالهایی که سالهای قبل آمده دوباره در آزمون امسال بیاید. پس ما باید مسائلی که در تست ها نیست را هم نزدیک به آزمون دیده باشیم.
چه تستی بزنیم؟
بهترین تست، آزمون های سالهای قبل است. می توانید چند سال آخر را نگه دارید برای آزمون های جامعی که از خودتان می گیرید و سال های قبل از آن را به عنوان تست هایی که بعد از مطالعه هر بخش می زنید استفاده کنید.
از چه منبعی مطالعه کنیم؟
منابع به دو دسته منابع اصلی و آزمونی تقسیم میشوند. منابع اصلی باید قبلا مطالعه و کار شده باشند و نزدیک به آزمون فقط منابع آزمونی و تستها باید کار شود. من منبع خاصی را معرفی نمی کنم فقط پیشنهاد میکنم که یکی از منابع معروف که امتحانش را پس داده است انتخاب کنید و هم زمان از چند منبع استفاده نکنید؛ چون ممکن است اختلافاتی که بین کتابها وجود دارد موجب سردرگمی بشود و حافظه شما نتواند مطلب مشخصی را ثبت کند. علاوه بر اینکه عکس برداری از صفحات کتاب هم که توسط ذهن انجام میشود دچار اختلال میشود. تاکید میکنم که هر منبعی که انتخاب کردید باید چندین دوره بخوانید. اگه دو تا منبع شبیه هم هستن که یکی ۱۰۰ درصد مطالب را دارد و ۲۰۰۰ صفحه است و دیگری ۷۰ درصد مطالب را دارد و ۷۰۰ صفحه است حتما دومی رو انتخاب کنید چون بسیار راحت تر دوره میشود (خیلی وقتها آن ۳۰ درصد باقیمانده را با همین اطلاعاتی که دارید یا در تستها و یا از بین گزینه های آزمون می توانید پیدا کنید)
برای ادامه تحصیل کدام دانشگاه را مد نظر دارید؟
به ترتیب اولویت دانشگاه تهران، پردیس فارابی قم، دانشگاه قم
آزمون امسال در شرایط خاص کرونایی برگزار شد. این شرایط روی شیوه مطالعه شما چه اثری داشت؟ اضطراب جلسه آزمون را چطور مدیریت کردید؟
کرونا برای هرچه بد بود برای مطالعه فرصت خوبی بود؛ گرچه تعویق آزمون ها کار را سخت می کرد.
درباره مدیریت جلسه آزمون هم باید بگویم هر کاری که حال شما را برای جلسه آزمون خوب می کند انجام دهید. مثلا من یک دوست قدیمی دارم که امسال رتبه ۴ حقوق خصوصی شده است و به من گفت که ابتدای آزمون انگار هنوز موتورم روشن نشده است و نیم ساعت طول میکشد تا ذهنم به بهترین فرم خودش برسد و در آزمونهای مختلف دیده ام که بیشتر غلط‌هایم در سوالهای اول است. راهی که دوست من انتخاب کرد این بود که قبل از آزمون نیم ساعت تست بزند و با ذهن گرم و آرامش خاطر وارد جلسه بشود. این یک تجربه کاملا شخصی است نمی خواهم بگویم برای همه این کار خوب است ممکن است اگر بنده یا شما این کار را بکنیم هنگام آزمون زود خسته شویم و کم بیاوریم ولی خواستم بگویم هر کسی یک ویژگی هایی دارد که باید آن را پیدا کند و برای جلسه آزمون از آن کمک بگیرد. ممکن است شما با یه لیوان آب میوه یا ده دقیقه دویدن به حال روحی و ذهنی مناسب برسید.
رزومه‌تان برای مرحله مصاحبه چطور است؟
رزومه من تحصیل و تدریس بیست ساله در حوزه است. سعی میکنم از نظر علمی هم خودم را گرم نگه دارم و مطالعاتم را قطع نکنم.
و حرف آخر؟
مصاحبه آقایان دانش پژوه و برادران پورمحمدی از رتبه های برتر دکتری حقوق خصوصی و فقه و مبانی حقوق نکته های بسیار خوبی داشت که بنده برخی از نکات را به دلیل ذکر آن ها در مصاحبه ایشان حذف کردم.
برای خواندن متن گفت‌وگوی اختبار با علی دانش‌پژوه رتبه ۱ آزمون دکتری ۱۳۹۸ رشته حقوق خصوصی کلیک کنید
برای خواندن متن گفت‌وگوی اختبار با رضا پورمحمدی رتبه ۲ آزمون دکتری ۱۳۹۸ رشته حقوق خصوصی کلیک کنید
اما دو نکته بسیار مهم وجود دارد که آن ها را ذکر می کنم:
۱- هنگام آزمون در هر ماده درسی سه سوال را می توانید سفید بگذارید (هر ده سوال یک سفید) نه بیشتر، البته این در صورتی است که شما مطالعه کرده باشید و با آمادگی وارد جلسه شده باشید. پس گزینه هایی که احتمال بیشتری میدهید درست باشد را بزنید. دقت کنید هر سه غلط یک گزینه درست را حذف میکند پس اگر فرض کنیم که چهار سوال هست که به جوابش مطمئن نیستید، شما فقط در صورتی با پاسخ دادن به این سوالها ضرر می کنید که هر چهار تایش را غلط بزنید. اگر فقط یکی را درست بزنید تازه می شود مثل فرضی که هیچ کدام را نمی زدید پس ضرر نکرده اید. اما احتمال دارد که دو تا یا بیشتر درست زده باشید در این صورت وضع شما از وقتی که می خواستید همه را سفید بگذارید بهتر است. به نظر من کسی که مطالعه کرده، تست زده و با آمادگی آمده است به احتمال زیاد در بدترین شرایط نصف سوالها را درست پاسخ میدهد و این یعنی این که زدن از نزدن بهتر است. خصوصا این که شما در هر ده سوال یک سوال را هم که هیچ ایده ای در پاسخ به آن ندارید، کنار میگذارید.
۲- سعی کنید خودتان را در جو علمی قرار دهید اگر یک بحث علمی روزانه داشته باشید که خیلی خوب است اگر هم بحث نمی کنید در کنار هم مطالعه کنید. یادم هست که برای آزمون وکالت با یکی از دوستان دو هفته آخر به این صورت درس میخواندیم که برای۵۰ دقیقه ساعت کوک میکردیم مشغول مطالعه می شدیم و بعد از آن ۱۰ دقیقه استراحت میکردیم. این برنامه را از صبح زود شروع می کردیم و تا آخر شب ادامه میدادیم.
جو علمی من هم با این دوستان فراهم شد: علی دانش پژوه (رتبه ۱ حقوق خصوصی ۹۸ و دانشجوی دکتری دانشگاه تهران) – رضا پورمحمدی (رتبه ۲ حقوق خصوصی ۹۸ و دانشجوی دکتری دانشگاه شهید بهشتی) – محمد علی طائب (رتبه ۱۲ فقه و مبانی حقوق ۹۹ و دانشجوی دکتری دانشگاه تهران) – یکی دیگر از دوستان (از رتبه های برتر حقوق خصوصی امسال)
در انتها لازم می دانم از همسرم به خاطر همه سختی هایی که تحمل کرد و دست از حمایت من برنداشت تشکر ویژه کنم
به امید موفقیت همه شما
