شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران
«دستورالعمل شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران»
به‌منظور تقسیم‌کار نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران[۱] و جلوگیری از حدوث اختلاف در محدوده جغرافیایی محل وقوع جرم و همچنین با هدف تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها، شرح وظایف نواحی دادسرای عمومی و انقلاب تهران به شرح آتی اعلام می‌گردد. ارجاع پرونده صرفاً در قالب این دستورالعمل و با رعایت شرایط اعلامی صورت می‌پذیرد.
الف) کلیات
ماده ۱. نواحی دادسرای تهران صرفاً به پرونده‌های مرتبط با آن ناحیه و بر اساس تقسیم‌کار صورت گرفته، رسیدگی می‌نمایند.
ماده ۲. مقام ارجاع با رعایت قانون آیین دادرسی کیفری و بخشنامه شماره ۱۰۰/۶۳۹۴/۹۰۰۰ مورخ ۲۸/۵/۱۳۹۸ ریاست محترم قوه قضائیه (در خصوص اهمیت صلح و سازش و نقش آن در احقاق حق و پیشگیری از اطاله دادرسی) و در چارچوب این دستورالعمل، شکوائیه‌ها یا گزارش‌های واصله را درصورتی‌که متضمن امر کیفری یا از موارد مداخله‌ی دادستان باشد، ضمن بررسی سابقه جریانی مرتبط در سامانه سمپ، ارجاع می‌نماید.
۲-۱- مقام ارجاع، درصورتی‌که موضوع شکوائیه یا گزارش واصله را حسب تقسیم‌کار مصوب، خارج از حیطه وظایف آن ناحیه بداند یا از وجود سابقه جریانی در یکی از نواحی دادسرای تهران مطلع گردد، شکوائیه یا گزارش را پیش از ارجاع و با قید علت، به‌صورت مکتوب به ناحیه‌ی مربوط ارسال می‌نماید.
۲-۲- چنانچه دادسرای مرجوع الیه به‌ضرورت رسیدگی توسط ناحیه‌ی ارسال‌کننده معتقد باشد، سرپرست دادسرا شخصاً پرونده را با ذکر دلایل توجیهی جهت رفع اختلاف به دفتر معاون اول دادستان ارسال می‌کند. نسبت به پرونده‌هایی که پیش از ابلاغ این دستورالعمل در نواحی مطرح و به شعب ارجاع شده است، رسیدگی ادامه یافته و در صورت صدور حکم بر محکومیت، اجرای حکم با رعایت تبصره‌ی ۳ ماده ۱۷ این دستورالعمل با همان ناحیه خواهد بود.
۲-۳- درصورتی‌که دادسرای مرجوع الیه معتقد به لزوم رسیدگی در ناحیه ثالثی باشد؛ مراتب را به آن دادسرا منعکس خواهد کرد. چنانچه ناحیه ثالث معتقد به‌ضرورت رسیدگی در یکی از نواحی قبلی باشد؛ سرپرست دادسرا شخصاً پرونده را با ذکر دلایل توجیهی، جهت رفع اختلاف به دفتر معاون اول دادستان ارسال می‌نماید.
ماده ۳. به‌جز جرائم مربوط به نواحی تخصصی دادسرای تهران، ملاک تقسیم‌کار در دیگر نواحی، وقوع جرم در محدوده‌ی جغرافیایی آن ناحیه است. در صورت مشخص نبودن محل وقوع جرم، ناحیه‌ای که ابتدا شروع به تعقیب یا تحقیق نموده است با رعایت ماده ۵ این دستورالعمل رسیدگی را ادامه خواهد داد.
ماده ۴. در جرائم مرکب چنان چه اجزای رکن مادی جرم در محدوده‌ی چند ناحیه‌ی دادسرا ارتکاب یافته باشد، و همچنین در جرائم مستمر، هر یک از نواحی که ابتدا متهم را دستگیر نموده و الا ناحیه‌ای که شروع به تعقیب یا تحقیق کرده، مکلف به ادامه‌ی رسیدگی می‌باشد.
ماده ۵. پس از ثبت پرونده در یک ناحیه، ارسال آن به ناحیه‌ی دیگر ممنوع است؛ مگر آن‌که به جهت تعدد عناوین اتهامی متهم واحد، رسیدگی توأمان ضرورت یابد. در صورت مفتوح بودن پرونده‌های متعدد راجع به متهم واحد در نواحی مختلف، به شرح زیر اقدام می‌شود:
الف) در صورت وجود پرونده‌های متعدد در نواحی تخصصی و حدوث اختلاف راجع به متهم واحد بین آن‌ها بر اساس مفاد این دستورالعمل به تشخیص معاون اول دادستان اقدام خواهد شد.
ب) چنانچه دو یا چند پرونده با متهم یا متهمین واحد، هم‌زمان در نواحی عمومی مطرح شود؛ دادسرایی که ابتدا متهم را دستگیر کرده و الا ناحیه‌ای که شروع به تعقیب یا تحقیق کرده؛ مکلف به ادامه‌ی رسیدگی است.
پ) در صورت وجود دو یا چند پرونده با متهم واحد در نواحی عمومی و ناحیه یا نواحی تخصصی، به شرح ذیل اقدام خواهد شد:
پ-۱- چنانچه اتهامات متعدد از نوع صلاحیت ذاتی متفاوت باشد (مانند افتراء و جاسوسی)، به هریک از اتهامات جداگانه در دادسرای مربوط رسیدگی می‌گردد.
پ-۲- چنانچه اتهامات متعدد بوده و اختلاف، از نوع صلاحیت محلی باشد (مانند توهین و کلاه‌برداری)، به همه موارد توأمان در ناحیه‌ای که جرم مهم‌تر در آن مطرح است رسیدگی خواهند شد و چنانچه درجه بزه مساوی باشد، در ناحیه‌ای که ابتدا متهم را دستگیر نموده و الا در ناحیه‌ای که ابتدا تعقیب را آغاز نموده رسیدگی خواهد شد.
تبصره – ارسال پرونده به ناحیه‌ی دیگر جهت رسیدگی توأمان تا قبل از تأیید صدور قرار نهایی میسر است و شامل مواردی که پرونده از دادگاه جهت رفع نقص به دادسرا اعاده شده نمی‌گردد. ماده ۶. چنانچه راجع به موضوع واحد در مرحله‌ی تحقیقات مقدماتی، پرونده‌های متعددی در نواحی دادسرای تهران تشکیل شده باشد و یا بخشی از اقدامات قضایی راجع به موضوع واحد در یک ناحیه از دادسرا و بخشی دیگر در ناحیه یا نواحی دیگر دادسرای تهران صورت گرفته باشد، با رعایت بند «ب» ماده ۵ و قاعده‌ی سبق ارجاع، به تمامی پرونده‌ها رسیدگی می‌گردد.
ماده ۷. ارسال پرونده برای حل اختلاف، منوط به تعیین تکلیف متهم از جهت آزادی یا اعزام به زندان تا پایان وقت اداری همان روز خواهد بود. پرونده‌های زندانی دار ظرف مهلت ۲۴ ساعت از طریق پیک به مرکز ارسال خواهد شد.
ماده ۸. چنانچه گزارش‌های مقامات رسمی قوه قضاییه و سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور و ضابطین خاص از قبیل وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و… متضمن درخواست یا اعلام
جرم مهمی باشد، سرپرست دادسرای ناحیه مکلف است در همان روز، رونوشتی از آن را جهت اطلاع دادستان تهران ارسال و طبق بخشنامه ۲۰۰/۳۲۷۳ مورخ ۲۲/۴/۱۳۹۸ این دادستانی و دستورالعمل تشکیل دبیرخانه پیگیری پرونده‌های مهم (تصاویر پیوست) اقدام نماید.
تبصره – گزارش‌های سازمان بازرسی کل کشور جهت ارجاع، مستقیماً به دفتر دادستان تهران ارسال خواهد شد.
ماده ۹. معاون اول دادستان، مرجع تشخیص و حل اختلاف و رفع ابهام در خصوص موارد خارج از شمول این دستورالعمل می‌باشد و همچنین در صورت لزوم می‌تواند با تشکیل کارگروهی مشتمل بر سه نفر از معاونان دادستان، در مورد رفع ابهام یا اجمال از این دستورالعمل اقدام و اظهارنظر نماید. پس از حل اختلاف، دادسرای مرجوع الیه مکلف به ادامه رسیدگی است.
ب) وظایف نواحی عمومی دادسرا
ماده ۱۰. پرونده‌هایی که با قرار عدم صلاحیت یا احاله به دادسرای تهران واصل می‌شود، توسط یکی از معاونین دادستان با رعایت مفاد این دستورالعمل به ناحیه مربوطه ارجاع می‌گردد. در این صورت ناحیه مکلف به رسیدگی می‌باشد. درصورتی‌که محل وقوع جرم خارج از حوزه قضایی تهران باشد؛ و همچنین درصورتی‌که محل وقوع جرم شهرستان تهران بوده، لیکن مکان ارتکاب آن در نواحی دادسرای تهران مشخص نباشد، صرف‌نظر از محل اقامت شاکی یا متهم، توسط یکی از معاونین قضایی دادستان جهت رسیدگی به ناحیه‌ی ۱۲ دادسرا (امام خمینی ره) ارسال می‌شود. کشف بعدی محل ارتکاب بزه، موجبی برای ارسال پرونده به ناحیه دیگر نخواهد بود. پرونده‌های مرتبط با نواحی تخصصی دادسرا به طور مستقیم به ناحیه مربوط ارسال می‌گردد.
ماده ۱۱. در اجرای ماده‌ی ۳۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ اظهارنظر و صدور کیفرخواست نسبت به پرونده‌های موضوع این ماده که در بخشهای لواسان و رودبار قصران رسیدگی شده است، در ناحیه‌ی یک دادسرا (شمیران)؛ و بخش آفتاب در ناحیه‌ی ۱۶ دادسرا (بعثت) صورت خواهد گرفت؛ جرائم داخل در وظایف ناحیه ۲۷ دادسرا (امور جنایی، ویژه‌ی قتل) در آن ناحیه اظهارنظر شده و کیفرخواست صادر می‌شود.
ماده ۱۲. نواحی دادسرا، مکلفند در صورت تعدد اتهامات یک متهم، نسبت به اتهام مربوط به مواد مخدر یا روان‌گردان، پرونده را عند الاقتضا با صدور قرار تأمین کیفری مناسب و با تهیه‌ی بدل به ناحیه‌ی ۲۴ دادسرا (مواد مخدر) ارسال و به دیگر اتهامات در همان ناحیه رسیدگی نمایند.
ماده ۱۳. به جرائم کودک‌آزاری به شرح زیر رسیدگی می‌شود:
الف) جرائم ارتکابی در نواحی ۶، ۱۱، ۱۲، ۱۶ در دادسرای ناحیه ۱۱؛
ب) جرائم ارتکابی در نواحی ۴، ۷، ۸ و ۱۴ در دادسرای ناحیه ۴؛
پ) جرائم ارتکابی در نواحی ۱، ۲ و ۳ در دادسرای ناحیه‌ی ۱؛
ت) جرائم ارتکابی در نواحی ۱۰، ۵ و ۱۸ در دادسرای ناحیه ۱۸.
پ) وظایف نواحی تخصصی دادسرا
ماده ۱۴. ناحیه ۱۵ دادسرا (سرقت شرق تهران)
به‌تمامی جرائم سرقت و جرائم مرتبط با آن (خریدوفروش، نگهداری، تحصیل و اختفای مال مسروقه و …) در محدوده نواحی ۴ ،۷ ، ۸ و ۱۶ با رعایت ماده ۲۷ دستورالعمل (تقسیم‌کار ناحیه ۳۶) ، در ناحیه ۱۵ رسیدگی می‌گردد.
ماده ۱۵. ناحیه‌ی ۲۰ دادسرا (امور بین‌الملل) به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) شکایت‌ها علیه اتباع و مقام‌های آمریکا و رژیم غاصب صهیونیستی و اتباع سایر کشورها و جرائم ارتکابی از ناحیه آن‌ها و انجام اقدامات موضوع قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه مصوب ۱۳۹۶؛
ب) جرائم مرتبط با مأموران سیاسی و کنسولی خارجی، جرائم علیه اماکن و اموال دیپلماتیک و کنسولی و پیگیری درخواست‌های واصله از ناحیه آن‌ها؛
پ) جرائم و جنایات بین‌المللی موضوع مواد ۵ و ۶ و ۷ و ۸ و ۱۴ قانون مجازات اسلامی مصوب
۱۳۹۲؛
ت) جرائم اتباع ایرانی علیه یکدیگر در خارج از کشور و پیگیری درخواست‌های واصله از ناحیه‌ی اتباع ایرانی مقیم خارج؛
ث) پیگیری و اقدام لازم راجع به جرائم مأموران و نمایندگان سیاسی دیگر کشورها که در ایران ارتکاب یافته است؛
ج) اجرای نیابت‌های واصله از کشورهای خارجی اعم از استرداد مجرمان، انتقال محکومان و معاضدت های قضایی کیفری؛
ج) پیگیری امور مرتبط با محکومان ایرانی در خارج از کشور به‌استثنای محکومان به قصاص.
تبصره ۱- به اتهامات اتباع خارجی افغانستان، پاکستان، بنگلادش، هندوستان و عراق، در نواحی عمومی رسیدگی می‌شود؛ مگر این‌که رسیدگی به موضوع در صلاحیت نواحی تخصصی دیگر باشد.
تبصره ۲- چنانچه جرائمی توسط اتباع ایرانی یا خارجی به‌صورت مشارکت یا معاونت واقع شود، ناحیه‌ای که مطابق این دستورالعمل صلاحیت رسیدگی به اتهام اتباع خارجی را دارد، به اتهام دیگر متهمان نیز رسیدگی می‌نماید.
ماده ۱۶. ناحیه‌ی ۲۳ دادسرا (ویژه نیابت) انجام نیابت‌های قضایی وارده به دادسرای تهران در مرحله‌ی تحقیقات مقدماتی و اجرای حکم را بر عهده دارد؛ به‌استثنای نیابت‌های قضایی مرتبط با وظایف نواحی ۲۷ (امور جنایی ویژه قتل)، ۲۸ (کارکنان دولت و فرهنگ و رسانه)؛ ۲۹ (اطفال و نوجوانان و ۳۳ (شهید مقدس) که حسب مورد در دادسرای تخصصی مربوط صورت می‌گیرد. ماده ۱۷. ناحیه‌ی ۲۴ دادسرا (مبارزه با مواد مخدر) به جرائم ذیل رسیدگی می‌کند:
الف- قاچاق کالا و ارز با رعایت حدنصاب مندرج در ماده ۲۵ این دستورالعمل.
ب- جرائم مرتبط با مواد مخدر و روان‌گردان.
تبصره ۱- در صورت ارتکاب این جرائم توأم با جرائم دیگر(غیر از موارد صلاحیت ذاتی دادگاه انقلاب)، با رعایت ماده ۱۲صرفاً به جرائم بندهای «الف» و«ب» ماده ۱۷ در این ناحیه رسیدگی می‌شود.
تبصره ۲- جمع‌آوری و ساماندهی معتادان متجاهر به مواد مخدر و روان‌گردان (موضوع مواد ۱۵ و ۱۶ «قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آن») و معرفی آن‌ها به مراکز بازپروری و اجرای طرح‌های مربوط به ستاد هماهنگی مبارزه با مواد مخدر بر عهده‌ی ناحیه‌ی ۲۴ دادسرا است. سرپرستان سایر نواحی مکلف به همکاری با ناحیه ۲۴ خواهند بود.
تبصره ۳- احکام اعدام ناشی از ارتکاب جرائم مرتبط با مواد مخدر و روان‌گردان، صرف‌نظر از ناحیه‌ی صادرکننده کیفرخواست، با رعایت «قانون الحاق یک ماده به قانون مبارزه با مواد مخدر» مصوب ۱۳۹۶ توسط ناحیه‌ی ۲۴ دادسرا اجرا خواهد شد.
ماده ۱۸. ناحیه‌ی ۲۵ دادسرا (امور سرپرستی صغار و محجورین) به موارد زیر رسیدگی می‌کند:
الف) وظایف دادستان در حمایت از افراد ازجمله صغار فاقد ولی قهری، مجانین، افراد غیر رشید و غایب؛
ب) وظایف دادستان راجع به افراد بی‌سرپرست و بد سرپرست (صغار فاقد ولی خاص) و فرزندخواندگی؛
پ) اداره اموالی که به مصارف عمومی اختصاص‌یافته و فاقد مدیر است؛
ت) صدور مجوز خروج از کشور برای همسران محجورین و غائبین مفقودالاثر؛
ث) رسیدگی به اتهامات قیم به سبب انجام وظایف قیمومت؛
ج) اموال بلاصاحب، مجهول‌المالک و مجهول الوارث؛
چ) اداره‌ی اموال و حقوق افراد غایب و بدون وارث؛
ح) حفظ و اداره سهم‌الارث جنین فاقد ولى یا وصی؛
تبصره ۱- تعیین قیم موقت در راستای ماده ۷۰ ق.آ.د.ک. به عهده دادسرای محل رسیدگی به پرونده خواهد بود.
تبصره ۲- تعیین تکلیف اشیاء و اموال کشف شده که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده یا از جرم تحصیل گردیده؛ وفق ماده ۲۱۰ ق.م.ا. به عهده بازپرس یا دادگاه رسیدگی‌کننده خواهد بود. تبصره ۳- نواحی دادسرا مکلفند گزارش مربوط به کودکان رهاشده و مجانین و همچنین موارد پرداخت دیه‌ی متوفای مجهول‌الهویه یا مجهول الوارث را که به حساب سپرده‌ی دادگستری واریز می‌گردد، جهت تمرکز سوابق و حفظ حقوق وارث احتمالی به ناحیه‌ی ۲۵ دادسرا اعلام نمایند.
ماده ۱۹. ناحیه‌ی ۲۶ دادسرا (ویژه رسیدگی به جرائم پزشکی و بهداشتی) به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) جرائم حوزه استاندارد و جرائم موضوع «قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی» مصوب ۱۳۴۶ با اصلاحات بعدی و «قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی» مصوب ۱۳۳۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی؛
ب) جرائم ناشی از حرفه‌ی صاحبان مشاغل پزشکی ازجمله قصور و تقصیر منجر به فوت بیماران با ایراد صدمه‌ی بدنی؛
پ) قاچاق دارو، اقلام و تجهیزات پزشکی، آرایشی و داروهای مربوط به پرورش اندام؛ با رعایت حدنصاب مندرج در ماده ۲۵؛
ت) جرائم موضوع مواد ۹۱ و ۹۲ قانون کار در خصوص مسائل راجع به بهداشت و ایمنی محیط کار؛
ث) جرائم اعلامی از سوی دانشگاه‌های علوم پزشکی در حوزه‌های درمان، بهداشت، غذا و دارو؛
ج) تهدید علیه بهداشت و سلامت عمومی ازجمله در حوزه محیط‌زیست؛
چ) جرائم مرتبط با بهداشت دام و طیور؛
ح) جرائم مرتبط با ایمنی غذایی؛
خ) خریدوفروش نوزادان؛
د) سقط‌جنین.
ماده ۲۰. ناحیه‌ی ۲۷ دادسرا (امور جنایی ویژه قتل) به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) ریزش ساختمانی منجر به فوت؛ اعم از ساختمان اصلی و مجاورین؛
ب) سوانح هوایی و ریلی منجر به فوت؛
پ) قتل عمد و شروع به آن؛
ت) آدم‌ربایی و شروع به آن؛
ث) اسیدپاشی و شروع به آن؛
ج) فوت مشکوک و خودکشی؛
چ) مفقودی اشخاص؛
تبصره ۱- درصورتی‌که اتهام آدم‌ربایی به‌منظور سرقت صورت پذیرد؛ موضوع به‌صورت توأمان در ناحیه ۲۷ رسیدگی خواهد شد.
تبصره ۲- پرونده‌های قتل غیر عمد، تهدید به قتل و تهدید به اسیدپاشی، هرچند دستورات اولیه توسط قاضی کشیک ناحیه ۲۷ دادسرا صادر شده باشد، پس از انجام تکلیف مقرر در ماده‌ی ۳۴ قانون آیین دادرسی کیفری، در دادسرای ذی‌ربط رسیدگی خواهد شد.
تبصره ۳- در صورت کشف قتل عمد در سایر نواحی، پرونده در هر مرحله از تحقیق، جهت ادامه‌ی رسیدگی به دادسرای ناحیه‌ی ۲۷ ارسال خواهد شد.
ماده ۲۱. ناحیه‌ی ۲۸ دادسرا با رعایت ماده ۲۵ به جرائم زیر رسیدگی می‌کند:
الف) اتهامات رؤسا و اعضای شعب سازمان تعزیرات حکومتی موضوع تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز؛
ب) جرائم سر کلانتران با مقامات انتظامی بالاتر در مقام ایفای وظایف ضابطیت دادگستری؛
پ) اتهامات اعضای شورای اسلامی شهر، شهرداران مناطق و معاونان شهردار تهران؛
ت) اتهامات مقامات موضوع مواد ۳۰۷ و ۳۰۸ قانون آیین دادرسی کیفری؛
ث) مداخله وزراء، نمایندگان مجلس و کارمندان در معاملات دولتی و کشوری.
ج) گزارش‌های سازمان بازرسی کل کشور حسب ارجاع دادستان؛
چ) گزارش‌های حفاظت‌واطلاعات قوه قضائیه؛
ح) تبانی یا تحصیل منفعت در معاملات دولتی؛
خ) اعمال‌نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی؛
د) اتهامات کارمندان دادگستری تهران؛
ذ) اخذ پورسانت در معاملات خارجی؛
ر) تصرف غیرقانونی یا در حکم آن؛
ز) تدلیس در معاملات دولتی؛
ژ) رشاء و ارتشاء؛
س) اختلاس.
تبصره – چنانچه جرم توسط کارکنان دولت و افراد غیر کارمند به‌صورت مشارکت یا معاونت ارتکاب یابد، دادسرای کارکنان دولت عهده‌دار رسیدگی خواهد بود.
ماده ۲۲. ناحیه‌ی ۲۹ دادسرا (رسیدگی به جرائم نوجوانان) به موارد زیر رسیدگی می‌کند:
الف) جرائم نوجوانان کمتر از هجده سال تمام شمسی؛ با رعایت مواد ۲۸۵ و ۳۱۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲؛
ب) جرائم ارتکابی توسط نوجوانان در کانون اصلاح و تربیت.
تبصره – چنانچه یک یا چند نوجوان با مشارکت یا معاونت اشخاص بزرگ‌سال مرتکب جرم شوند و یا در ارتکاب جرم با اشخاص بزرگ‌سال معاونت نمایند؛ صرفاً به جرائم نوجوانان در دادسرای ناحیه ۲۹ رسیدگی خواهد شد.
ماده ۲۳. ناحیه‌ی ۳۰ دادسرا (فرودگاه) به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) جرائم واقع یا کشف‌شده در محدوده‌ی فرودگاه‌های مهرآباد و امام خمینی(ره)؛ به‌جز جرائم مرتبط با نواحی ۲۵ (امور سرپرستی صغار و محجورین)، ۲۶ (جرائم پزشکی)، ۲۷ (امور جنایی)، ۲۸ (کارکنان دولت)، ۲۹ (نوجوانان)، ۳۱ (جرائم رایانه‌ای)، ۳۲ (امور اقتصادی)، ۳۳ (شهید مقدس) و ۳۷ (حمایت از انفال و ثروت‌های عمومی) دادسرای تهران؛
ب) جرائم ارتکابی توسط اتباع خارجی در فرودگاه‌های مهرآباد و امام خمینی (ره) به‌استثنای مأموران سیاسی و کنسولی خارجی؛
پ) جرائم مرتبط با اصل گذرنامه با رعایت بند «خ» ماده ۲۶.
تبصره – در پرونده‌های مربوط به مواد مخدر چنانچه از موارد عمده باشد، ضمن اقدامات اولیه در ناحیه ۳۰ به قید فوریت پرونده جهت ادامه رسیدگی به دادسرای ناحیه ۲۴ (مبارزه با مواد مخدر) ارسال خواهد شد.
ماده ۲۴. ناحیه‌ی ۳۱ دادسرا (جرائم رایانه‌ای) به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) جرائم حوزه فن‌آوری ارتباطات و اطلاعات؛ موضوع قوانین خاص مانند قانون استفاده از بی‌سیم‌های اختصاصی و غیرحرفه‌ای مصوب ۱۳۴۵؛
ب) جرائم پیام‌رسان‌های اجتماعی و کاربران موضوع آئین‌نامه حمایت حقوقی از فعالیت پیام‌رسان‌های اجتماعی داخلی مصوب ۲۰/۱۲/۱۳۹۶ریاست محترم قوه قضائیه؛
پ) جرائم موضوع فصل «جرائم رایانه‌ای» از قانون مجازات اسلامی با رعایت بند «ج» ماده ۲۶ و بند «پ» ماده ۲۸ دستورالعمل؛
ت) جرائم ارتکابی سازمان‌یافته و باندی از طریق کارت‌های بانکی و اعتباری؛
ث) جرائم موضوع «قانون تجارت الکترونیکی» مصوب ۱۳۸۲؛
تبصره ۱- جرائمی از قبیل توهین، تهدید و افترا و سایر مواردی که در قانون جرائم رایانه‌ای به آن تصریح نشده، با رعایت مقررات این دستورالعمل در سایر نواحی رسیدگی خواهد شد.
تبصره ۲- جرائم مالی ارتکابی در بستر سایت‌ها از طریق ارسال تصویر پرداخت غیرواقعی(جعل رسید) و عدم ارسال کالا یا عدم پرداخت وجه در نواحی عمومی مربوط رسیدگی خواهد شد. ماده ۲۵. ناحیه‌ی ۳۲ دادسرا (ویژه رسیدگی به جرائم اقتصادی) بر اساس ماده ۱۱ دستورالعمل شماره ۱۰۰/۱۰۹۱۴۷/۹۰۰۰ مورخ ۱۸/۶/۱۳۹۹ ریاست محترم قوه قضائیه در خصوص تشکیل مجتمع تخصصی ویژه رسیدگی به جرائم اقتصادی تهران با رعایت نصاب مندرج در تبصره ۱ آن ماده و سایر تبصره‌های آن به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) تحصیل مال از طریق نامشروع و یا کلاه‌برداری از وزارتخانه‌ها، شرکت‌های دولتی، مؤسسات دولتی، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، بانک‌های دولتی و خصوصی؛
ب) پول‌شویی در حدود گزارش مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پول‌شویی وزارت اقتصاد و دارایی با ضابطین خاص؛
ت) اعمال‌نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی در صورت تحصیل مال توسط مجرم یا دیگری؛
د) جرائم موضوع فصل ششم قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران؛
ج) مداخله وزرا، نمایندگان مجلس و کارمندان در معاملات دولتی و کشوری؛
چ) قاچاق کالا و ارز(حرفه‌ای، سازمان‌یافته و مستلزم مجازات حبس)؛
ح) جرائم مالیاتی با اعلام سازمان امور مالیاتی یا ضابطین خاص؛
خ) تحصیل منفعت در معاملات دولتی؛
د) اخذ پورسانت در معاملات خارجی؛
ذ) اخلال کلان در نظام اقتصادی؛
ر) تدلیس در معاملات دولتی؛
ز) تبانی در معاملات دولتی؛
ژ) اخذ وجوه غیرقانونی؛
س) جرائم گمرکی؛
ش) رشا و ارتشاء؛
ک) اختلاس.
ماده ۲۶. ناحیه‌ی ۳۳ دادسرا (شهید مقدس) به جرائم زیر رسیدگی می‌کند:
الف) جرائم موضوع «قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز» مصوب ۱۳۹۰ به‌استثنای خرید و نگهداری غیر عمده مواد محترقه، افشانه، شوک دهنده‌ها، گازهای بی‌حس‌کننده، بی‌هوش کننده و اشک‌آور؛
ب) جرائم ارتکابی توسط زندانیان در زندان اوین به‌استثنای قتل عمد و جرائم مرتبط با مواد مخدر و روان‌گردان؛
پ) جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی و جرائم موضوع مواد ۲۷۹، ۲۸۶، ۲۸۷ و ۲۸۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در حدود وظایف مرتبط با این ناحیه؛
ت) تظاهر به قدرت‌نمایی با چاقو و ارتکاب اقدامات و رفتارهای مخل نظم عمومی به‌صورت سازمان‌یافته یا باندی یا توسط کسانی که صرفاً به شرارت و رفتارهای پرخطر و ایجاد ناامنی در محل شهرت دارند؛
ث) فراخوان‌های ضد امنیتی و تجمعات غیرقانونی با هدف اخلال در نظم عمومی، بر هم زدن امنیت کشور و یا مقابله با نظام؛
ج) توهین به مقدسات و توهین به حضرت امام راحل و مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) با رعایت تقسیم‌کار نواحی ۲۸ و۳۵؛
چ) جاسوسی رایانه‌ای و جرائم سایبری در حوزه‌ی امنیتی؛
ح) جرائم ارتکابی توسط اعضای گروهک‌های معاند نظام؛
خ) جعل سازمان‌یافته و باندی با رعایت بند «پ» مواد ۲۳ و ۲۹ دستورالعمل؛
د) اقدامات تروریستی و جرائم مرتبط با تروریسم با رعایت بند «الف» ماده ۱۵ دستورالعمل.
ماده ۲۷. ناحیه‌ی ۳۴ دادسرا (ویژه سرقت مسلحانه و مقرون به آزار) به جرائم و موارد زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) سرقت‌های حدی، مسلحانه، مقرون به آزار، سازمان‌یافته یا باندی؛
ب) سرقت از اماکن دولتی و بانک‌ها و نهادهای عمومی غیردولتی؛
پ) جیب‌بری، کیف‌قاپی و سرقت تلفن همراه به‌صورت باندی؛
ت) اجرا و نظارت بر طرح‌های انتظامی مرتبط با سرقت با همکاری سایر نواحی؛
ث) سرقت تجهیزات مخابرات، آب، برق و گاز.
ماده ۲۸. دادسرای ناحیه ۳۵ (فرهنگ و رسانه) به جرائم زیر رسیدگی می‌کند:
الف) توهین، افتراء قذف، نشر اکاذیب و انتشار مطالب خلاف واقع که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی ارتکاب می‌یابد؛ صرفاً در مواردی که یکی از طرفین آن از مقامات موضوع مواد ۳۰۷ و ۳۰۸ قانون آیین دادرسی کیفری باشد؛
ب) جرائم مرتبط با نشر، کتاب و مالکیت معنوی و ادبی، ثبت اختراعات مالکیت معنوی و علائم تجاری؛
پ) جرائم مرتبط با حوزه‌ی مد و پوشش، اصناف و اتحادیه‌ها؛ حسب ارجاع دادستان تهران؛
ت) جرائم موضوع «قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی» مصوب ۱۳۹۶؛
ث) جرائم مرتبط با صنایع‌دستی، میراث فرهنگی و گردشگری و اموال تاریخی؛
ج) جرائم مرتبط با ورزش، اماکن ورزشی و ورزشکاران؛
چ) جرائم مرتبط با امور فرهنگی، هنری و هنرمندان؛
ح) جرائم سیاسی و مطبوعاتی.
ماده ۲۹. ناحیه‌ی ۳۶ دادسرا (راهور غرب) به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) دریافت خسارت با انجام اعمال متقلبانه مانند صحنه‌سازی برای تصادف، تعویض خودرو یا ایجاد خسارت عمدی طبق ماده‌ی ۱۱ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از رانندگی؛
ب) جرائم مأموران راهور و جرائم علیه آنان حین انجام‌وظیفه یا به سبب آن به‌استثنای متهمان موضوع ماده‌ی ۳۰۷ و ۳۰۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲؛
پ) جعل برگ معاینه‌ی فنی، کروکی تصادفات، قبض جرائم رانندگی، آرم طرح ترافیک و جعل سازمان‌یافته‌ی مدارک خودرو و مستندات انتقال آن و استفاده از آن‌ها؛
ت) تخریب عمدی علائم راهنمایی و رانندگی و ایمنی، دوربین کنترل سرعت و ثبت تخلفات و نظایر آن؛
ث) تصادفات منجر به فوت و ایراد صدمه بدنی ارتکابی در نواحی ۲ (سعادت‌آباد)، ۳ (ونک)، ۵ صادقیه) و ۱۰ دادسرای تهران؛
ث) جرائم موضوع مواد ۷۲۰ الی ۷۲۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵؛
چ) تمرد نسبت به مأموران راهور.
تبصره – رانندگی غیرمتعارف منجر به اخلال در نظم عمومی و ایجاد مزاحمت با رعایت بندهای «ت» و «ث» ماده ۲۶ و «ب» و «ج» ماده ۲۱ حسب مورد در نواحی مربوطه رسیدگی می‌شود.
ماده ۳۰. ناحیه‌ی ۳۷ دادسرا (حمایت از انفال و ثروت‌های عمومی به جرائم و موارد زیر – رسیدگی می‌نماید:
الف) شکایات نهادهای دولتی از قبیل منابع طبیعی، راه و شهرسازی، حفاظت محیط‌زیست، شهرداری تهران، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) و اوقاف و امور خیریه در خصوص اراضی مرتبط با این ادارات و سازمان‌ها؛
ب) جرائم موضوع قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها مصوب ۱۳۷۴ با اصلاحات بعدی و با رعایت رأی وحدت رویه شماره ۷۵۹ مورخ ۱/۶/۱۳۹۶ هیئت دیوان عالی کشور؛
پ) جرائم مرتبط با مأموران صیانت از اراضی به سبب انجام‌وظیفه؛ به‌استثنای جرائم انتسابی به مقامات موضوع مواد ۳۰۷ و ۳۰۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲؛
ت) درخواست شهرداری نسبت به اعمال مواد ۸ و ۹ «لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظامی دولت مصوب ۱۳۵۸؛
ث) احراق، تخریب، قطع و خشکاندن درختان پارک‌ها و فضای سبز و معابر شهر تهران؛ موضوع «لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها» مصوب ۱۳۵۹؛
ج) اتهامات شهرداران نواحی و پرسنل شهرداری و مدیران سازمان‌های وابسته به شهرداری حین انجام‌وظیفه یا به سبب آن به‌استثنای گزارش‌های سازمان بازرسی کل کشور؛
چ) تجاوز به حریم شبکه‌های انتقال آب در سطح شهر تهران؛ موضوع «لایحه قانونی رفع تجاوز از تأسیسات آب و برق» مصوب ۱۳۵۹؛
ح) تصرف و یا تملک غیرقانونی اراضی ملی، دولتی، منابع طبیعی، موقوفات و شهرداری از طریق تهیه اسناد جعلی و تدارک ادله‌ی غیرواقعی؛
خ) جرائم موضوع مواد ۶۹۰ تا ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) در رابطه با اراضی ملی، دولتی، منابع طبیعی، موقوفات و شهرداری؛
د) حفر غیرمجاز چاه و برداشت غیرمجاز از آب‌های سطحی و آب‌های زیرزمینی و انشعاب غیرمجاز از لوله‌های آب شهری؛
ذ) جرائم سردفتران و کارکنان دفاتر اسناد رسمی در ارتباط با اراضی ملی، دولتی، منابع طبیعی، موقوفات و شهرداری؛
ر) همکاری در اجرای آراء کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها و موارد مشابه از طریق صدور دستور قضایی؛
ز) ساخت‌وساز و تصرف غیرمجاز در حریم و بستر رودخانه‌ها و حریم شهر و راه‌های تهران؛
ژ) جعل اسناد مالکیت اراضی ملی، دولتی، منابع طبیعی، موقوفات و شهرداری و استفاده از این اسناد با رعایت بند«خ» ماده ۲۶؛
س) همکاری با معاونت پیشگیری از وقوع جرم و حفظ حقوق عامه دادسرا در حوزه‌ی زمین‌خواری، کوه خواری و نظایر آن؛
ش) حمایت قضایی در ساماندهی حرفه و مشاغل مزاحم با مباشرت دستگاه‌های ذی‌ربط؛
ص) شکایات شهرداری راجع به وظایف و اختیارات مربوط به مدیریت شهری؛
ض) پیگیری رفع آسیب‌های اجتماعی از قبیل تکدی گری و دست‌فروشی؛
ط) صدور دستور تخلیه‌ی اماکن واگذارشده توسط شهرداری؛
ظ) جرائم مرتبط با گونه‌های گیاهی و جانوری حفاظت‌شده به‌جز موارد مربوط به امور بهداشتی؛
ع) جرائم موضوع قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۶؛
غ) جرائم و امور مرتبط با محیط‌زیست با رعایت بند «ج» ماده ۱۹ دستورالعمل؛
ف) جرائم مربوط به پیش‌فروش آپارتمان؛
ق) جرائم مرتبط با صید و شکار غیرمجاز.
تبصره – به شکایات اشخاص علیه پیمانکاران و شرکت‌های مرتبط یا شهرداری‌ها و شکایات متقابل آن‌ها با رعایت این دستورالعمل، در دادسرای محل وقوع جرم رسیدگی خواهد شد.
ماده ۳۱. ناحیه‌ی ۳۸ دادسرا (جرائم علیه امنیت اخلاقی) به جرائم زیر رسیدگی می‌نماید:
الف) دایر یا اداره کردن مراکز فساد و فحشاء؛ فراهم آوردن موجبات فساد و فحشا و یا تشویق به آن اعم از فضای مجازی یا حقیقی؛
ب) شرب خمر، قاچاق مشروبات الکلی (با رعایت نصاب مندرج در ماده ۲۵ دستورالعمل)، رانندگی در حال مستی و سایر جرائم مرتبط با مشروبات الکلى؛
پ) خرید، فروش، تهیه، توزیع، تکثیر و تجارت محصولات سمعی و بصری مبتذل و مستهجن در فضای مجازی یا حقیقی؛
ت) جرائم مرتبط با تجهیزات دریافت از ماهواره با رعایت ماده‌ی ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و بند «چ» ماده ۲۵ این دستورالعمل؛
ث) جرائم منافی عفت و اخلاق عمومی اعم از فضای حقیقی یا مجازی؛
ج) مزاحمت برای زنان یا اطفال در معابر یا انظار عمومی؛
چ) قمار و جرائم مرتبط با آن در فضای مجازی یا حقیقی؛
ح) قاچاق انسان.
ماده ۳۲. مفاد این دستورالعمل مانع اعمال اختیارات دادستان در امر ارجاع گزارش‌ها، شکایات و پرونده‌ها نخواهد بود و تمامی بخشنامه‌های صادره از سوی دادستانی تهران در موارد مغایر و دستورالعمل سابق دادستانی در خصوص حل اختلاف بین نواحی تهران ملغی می‌باشد. این دستورالعمل شامل پرونده‌های در حال رسیدگی نمی‌باشد.
ماده ۳۳. این دستورالعمل از تاریخ ابلاغ لازم‌الاجرا خواهد بود.
القاصی
دادستان عمومی و انقلاب تهران
[۱]. در این دستورالعمل، عبارت «دادسرای تهران» به‌جای «دادسرای عمومی و انقلاب تهران» به کار می‌رود.
