رای شماره ۱۱۴۴ مورخ ۱۳۹۹/۹/۲۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع ابطال بند ۳ نامه شماره ۲۲۱۲/۱۱۰۰/۵ـ ۱۳۹۷/۳/۱۲ معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح
تاریخ دادنامه : ۱۳۹۹/۹/۲۵ شماره دادنامه: ۱۱۴۴ شماره پرونده : ۹۸۰۳۵۵۲
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : آقای احسان اله آقاشاهی
موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند ۳ نامه شماره ۲۲۱۲/۱۱۰۰/۵ـ ۱۳۹۷/۳/۱۲ معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح
گردش کار : شاکی به موجب درخواستی ابطال بند ۳ نامه شماره ۲۲۱۲/۱۱۰۰/۵ـ ۱۳۹۷/۳/۱۲ معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
” احتراماً به استحضار عالی می‌رساند مطابق ماده ۱۸۲ قانون استخدام ناجا حقوق شهدا، جانبازان از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی بر اساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب ۱۳۷۲/۶/۳۰ مجلس شورای اسلامی تعیین و افزایش حقوق پایه با ضریب پنج درصدی (%۵) تا رسیدن به شرایط عمومی بازنشستگی (سی سال خدمت) محاسبه و پس از خاتمه سی سال مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عائله تحت تکفل آنان پرداخت میگردد. معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح ـ اداره سرمایه‌های انسانی طی نظریه شماره ۲۲۱۲/۱۱۰۰/۵ـ ۱۳۹۷/۳/۱۲ در پاسخ به استعلام معاونت نیروی انسانی ناجا اعلام نموده است که ماده ۱۸۲ قانون استخدام ناجا فقط برای مشمولین قانون حالت اشتغال (شهدا و مفقودالاثرها) که بعد از بازنشستگی به عائله تحت تکفل آنان حقوق مستمری پرداخت می‌شود مـوضوعیت داشته و جـانبازان حالت اشتغال را مشمول این مـاده ندانسته که بـه نظر می‌رسد این نظریه برخلاف قوانین و مقررات موضوع متن ماده ۱۸۲ قانون استخدام ناجا بوده است لذا با عنایت به مراتب فوق‌الذکر خواهشمند است در صورت صلاحدید دستور فرمایید در اجرای ماده ۸۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری موضوع ابطال نظریه فوق‌الذکر در هیات عمومی دیوان عدالت اداری مطرح و مورد رسیدگی قرار گیرد. علیهذا مستندات به پیوست گزارش جهت هرگونه اوامر حضرتعالی تقدیم میگردد. “
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
” بند ۳ـ از فراز پایانی ماده ۱۸۲ قانون استخدام ناجا که مقرر می‌دارد «پس از پایان سی سال خدمت مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عائله تحت تکفل آنان پرداخت میگردد» مستفاد میگردد که ماده مذکور تنها برای مشمولین قانون حالت اشتغال که بعد از بازنشستگی به عائله تحت تکفل آنان حقوق مستمری پرداخت می‌شود (شهدا و مفقودالاثران گرامی) موضوعیت داشته و جانبازان حالت اشتغال که پس از رسیدگی به سن قانونی (۳۰ سال خدمت یا ۶۰ سال سن) حقوق بازنشستگی دریافت می‌دارند، مشمول این ماده نبوده و بر اساس بند ۱ معنونه بازنشست می‌گردند. “
در پاسخ به شکایت مذکور، مشاور رئیس ستاد کل و رئیس حقوقی و امور مجلس نیروهای مسلح به موجب لایحه شماره ۳۶۱۳/۱۱۲۲/۳۷۰ـ ۱۳۹۸/۱۱/۱۵ توضیح داده است که:
” ۱ـ نظریه شماره ۲۲۱۲/۱۱۰۰/۵ـ ۱۳۹۷/۳/۱۲ معاونت نیروی انسانی ستاد کل در پاسخ به استعلام معاونت نیروی انسانی ناجا و صرفاً نظر مشورتی بوده و خارج از موارد مذکور در ماده ۱۰ و ماده ۸۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری می‌باشد.
۲ـ درخواست آقای احسان اله آقاشاهی بدون مراعات آیین دادرسی دیوان عدالت اداری (عدم توجه و لحاظ بندهای ماده ۸۰ قانون دیوان) انجام شده لذا فاقد وجاهت و رسیدگی می‌باشد.
۳ـ نظریه معاونت نیروی انسانی دارای دو بخش بوده که بخش اول آن (بند ۱ نامه)، مطابق و برگرفته از ماده۴ دستورالعمل نحوه اجرای حالت اشتغال مصوب مقام معظم رهبری و فرمانده معزز کل قوا می‌باشد و بخش دوم (بند ۳ نامه) «و جانبازان حالت اشتغال که پس از رسیدن به سن قانونی حقوق بازنشستگی دریافت می‌دارند مشمول این ماده نیستند» که مورد اعتراض شاکی فوق می‌باشد هیچ گونه مغایرتی با متن ماده ۱۸۲ ندارد چون بنا به تصریح فراز پایانی ماده ۱۸۲ قانون استخدام ناجا، . . . و پس ازخاتمه سی سال خدمت مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عائله تحت تکفل آنان پرداخت میگردد. پرداخت حقوق مستمری به عائله تحت تکفل جانبازان که زنده هستند و از حقوق بازنشستگی بهره‌مند می‌باشند موضوعیت نداشته و این فراز پایانی در خصوص عائله شهدا و مفقودالاثرها موضوعیت دارد. با عنایت به مراتب فوق رد شکایت شاکی فوق مورد استدعاست. “
هیات عمومی دیوان عـدالت اداری در تاریخ ۱۳۹۹/۹/۲۵ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه به موجب ماده ۱۸۲ قانون استخدامی نیروی انتظامی مقرر شده است: «حقوق شهدا، جانبازان از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی بر اساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز ازکارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب ۱۳۷۲/۶/۳۰ مجلس شورای اسلامی تعیین و افزایش حقوق پایه با ضریب پنج درصد (%۵) تا رسیدن به شرایط عمومی بازنشستگی (سی سال خدمت) محاسبه و پس از خاتمه سی سال مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عائله تحت تکفل آنان پرداخت میگردد.»، «افـزایش حقوق پایه با ضریب پنج درصـد (%۵) تا رسیدن بـه شرایط عمومی بازنشستگی (سی سال خدمت)» با توجه به تصریح صدر ماده شامل جانبازان حالت اشتغال نیز می‌شود، هرچند عبارت مقنن در فراز پایانی ماده ۱۸۲ قانون مذکور که در آن مقرر شده «. . . و به عائله تحت تکفل آنان پرداخت میگردد.» از باب قاعده غلبه بوده و صرفاً ناظر بر شهدا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است که حقوق مستمری آنان به عائله تحت تکفلشان پرداخت می‌شود و چون جانبازان از کارافتاده تا زمانی که در قید حیات هستند، حقوق مستمری بازنشستگی به خودشان پرداخت می‌شود، بنابراین بند ۳ نامه شماره ۲۲۱۲/۱۱۰۰/۵ـ ۱۳۹۸/۳/۱۲ معاونت نیروی انسانی ستادکل نیروهای مسلح که به استناد فراز پایانی ذکر شده از ماده۱۸۲ قانون استخدامی نیروی انتظامی، جانبازان حالت اشتغال را از شمول افزایش حقوق پایه با ضریب ۵درصد خارج کرده است، مغایر با قانون به شرح فوق‌الذکر است و مستند به بند۱ ماده۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی
