گفت‌وگو با محمدرضا رضوی نژاد؛ رتبه ۸ آزمون دکتری حقوق بین‌الملل عمومی سال ۱۴۰۲
پایگاه خبری اختبار- محمّدرضا رضوی نژاد متولد ۱۳۷۱ و فارغ‌التّحصیل مقطع کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل دانشگاه علوم قضایی تهران است که موفق به کسب رتبه ۸ آزمون دکتری حقوق بین‌الملل عمومی سال ۱۴۰۲ شده است.
گفت‌وگوی اختبار با این رتبه برتر آزمون دکتری ۱۴۰۲ را در ادامه می‌خوانید.
لطفا خودتان را معرفی کنید و مختصری درباره پیشینه تحصیلی و شغلی‌تان بفرمایید.
سیّد محمّدرضا رضوی نژاد هستم. در مقطع کارشناسی دانشگاه علوم قضایی تهران بورسیه شدم و فارغ‌التّحصیل مقطع کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل همین دانشگاه و اکنون نیز اوّلین ورودی دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه علوم قضایی تهران هستم.
کارشناسی را با معدّل “الف” به اتمام رسانیدم و پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد را با درجه‌ی “عالی” دفاع کردم و در نهایت با اخذ رتبه‌ی “هشت” کشوری توانستم در مقطع دکتری رشته‌ی حقوق بین‌الملل عمومی مشغول تحصیل شوم.
بنده سابقاً بورسیه قضاوت بوده‌ام و اکنون عضو کانون وکلای دادگستری هستم و در کنار تحصیل به عنوان وکیل پایه یک مشغول فعالیت می‌باشم.
انگیزه‌تان از تحصیل در مقطع دکتری چیست؟ چرا به کارشناسی‌ارشد بسنده نکردید؟
مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری مراحل تحصیلات تکمیلی هستند و طبعاً در اینجا علاقه مهم‌ترین مسئله می‌باشد.
کارشناسی ارشد پلی است برای رسیدن به دکتری و در مرحله‌ی دکتری است که راه و روش استدلال کردن، نقد شدن و نقد کردن را خواهید آموخت و در نهایت امر اگر مستعد باشید در رشته‌ی مذکور تئوریسین و نظریه پرداز خواهید شد.
شخصاً به تدریس کردن در دانشگاه و فضای فرهنگی و علمی بسیار علاقمندم و نوشتن و زیستن در آغوش قلم را نیز بسیار دوست دارم.
از چه زمان و در چه شرایطی مطالعه را شروع کردید؟
حدود چهار ماه پیش از آزمون روزی چهار تا پنج ساعت در منزل خویش و در سکوت مطالعه داشتم؛ طبعاً شرایط آرمانی و آن اتوپیایی که در ذهن داریم هیچگاه محقّق نخواهد شد و بهترین لحظه برای عمل کردن درست نقطه “اینجا و اکنون” می‌باشد و به تعبیر زیبای حضرت شیخ اجل:
“به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل
و گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم…”
منابع و شیوه مطالعه‌تان به چه شکل بود؟ برنامه‌ریزی خاصی داشتید؟
برای مطالعه در مقطع دکتری حقوق بین‌الملل باید توجّه داشت که ابتدا چند دسته کلّی و مهم را داریم:
۱. حقوق سازمان‌ها
۲. حقوق مسئولیّت دولت‌ها
۳. حقوق دریاها
۴. حلّ‌وفصل اختلافات بین‌المللی
۵. حقوق معاهدات
در حقوق سازمان‌ها حتماً کتاب آقای دکتر بیگ زاده و دو جلدی آقای دکتر زمانی مطالعه شود.
برای مسئولیّت بین‌المللی دولت‌ها متن و شرح مواد ترجمه‌ی آقای دکتر ابراهیم گل مطالعه شود.
در حقوق دریاها کتاب آقای دکتر طلایی خوب است.
برای حلّ‌وفصل اختلافات ترجمه‌ی متن مواد حلّ‌وفصل آقای دکتر صلح‌چی و جلد یکم کتاب دیوان بین‌المللی دادگستری در تئوری و عمل آقای دکتر میرعبّاسی مطالعه گردد.
در حقوق معاهدات هم کتاب حقوق معاهدات آقای دکتر ضیایی بیگدلی کتابی مهم است.
با این حال برای آن‌ها که وقت کمتری دارند، علاوه بر مطالعه کتاب حقوق سازمان‌های دکتر بیگ زاده، کتاب حقوق بین‌الملل عمومی آقای دکتر ضیائی بیگدلی به عنوان جایگزین سایر منابع معرّفی شده پیشنهاد می‌شود تا بتوانند اشرافی هرچند کلّی به مباحث فوق داشته باشند.
متن معاهدات مهم مانند منشور و مطالعه خلاصه پرونده‌های مشهور دیوان بین‌المللی دادگستری نیز توصیه می‌شود.
بیشتر روی چه منابعی سرمایه‌گذاری کردید؟
روزی دو الی سه سانس مطالعه داشتم و بسیار محشّا نویسی و گاه خلاصه‌نویسی داشتم.
تاکید می‌شود که متن عهدنامه‌های مهم، آرای مشهور ترافعی و مشورتی دیوان و اشراف نسبی به مسائل روز حقوق بین‌الملل در کنار منابع معرّفی شده، در آزمون بسیار مهم هستند.
فکر میکنید چه نکات منفی و مثبتی در این برنامه‌ریزی وجود داشت؟
من شخصی کمال‌گرا هستم و این گاه آسیب زننده بود ولی از جایی فهمیدم که بایستی این روحیه را تعدیل کرده و واقع‌گراتر برنامه‌ریزی کنم تا هم زود دچار ناامیدی نشوم و هم فشار و استرس بی جهت را به دوش نکشم.
این را فهمیده‌ام که باید تسلیم بود و فقط حرکت کرد و نتیجه را به حضرت عشق واگذار کرد و به نظاره نشست؛ آنطور که همشهری‌ام حکیم خیّام نیشابوری فرمود:
بر نامده و گذشته بنیاد مکن
حالی خوش باش و عمر بر باد مکن
سطح سؤالات آزمون امسال را چطور ارزیابی میکنید؟
در سوالات تخصّصی که ضریب چهار دارد و بسیار مهم است، هرچقدر پیش‌تر می‌رویم تاکید طرّاحان محترم بر سوالات استدلالی و مسائل روز حقوق بین‌الملل بیشتر می‌شود و طبعاً پیگیری سایت‌های مهم مربوط به حقوق بین‌الملل و خوانش مقالات روز در کنار سایر منابع، بسیار کمک کننده خواهد بود.
در دفترچه عمومی هم با لحاظ ضیق وقت طبعاً نمی‌توان آنطور که بایسته است به تمام سوالات استعداد تحصیلی و زبان پاسخ داد؛ طوری که خود من چون نخواستم دقّت را فدای سرعت کنم و البتّه کمی هم وسواسی رفتار کردم، برای پاسخ به زبان وقت کم آوردم.
مدیریت زمان در آزمون (و در زندگی) بسیار مهم است.
برای ادامه تحصیل کدام دانشگاه را انتخاب کردید و چرا؟
دانشگاه علوم قضایی تهران، چرا که دو مقطع در آن تحصیل کرده بودم و چون خانه دوم خودم است و عرقی هم به آن دارم و علاوه بر این، در نگاهم دانشگاه دارای سطح علمی بسیار بالا بوده و اساتیدی قابل اعمّ از هیئت علمی و مدعو در این رشته تدریس می‌کنند و نیز موقعیّت مکانی این دانشگاه که در قلب شهر تهران واقع شده است، بر این امتیازات افزوده است.
تجربه تحصیل در دانشگاه علوم قضایی را چطور ارزیابی میکنید؟ تحصیل در این دانشگاه چه تفاوت‌هایی با سایر دانشگاه‌ها دارد؟
دانشگاه علوم قضایی دانشگاهی دو وجهی است؛ دانشگاهی که هم در حوزه‌ی نظر و هم در حوزه‌ی عمل بسیار پویا است و این هم بنا به اقتضای پیشینه و فلسفه‌ی تاسیس این دانشگاه بوده است که به عنوان دانشگاهی قاضی پرور شهره بوده و اقدام به جذب دانشجوی بورسیه نموده است؛ ولی با این حال به جهت شرایط خاص آن به‌ویژه در مقاطعی که بورسیه‌ی قضاوت می‌باشند، ممکن است تفاوت‌هایی هرچند ناچیز با سایر دانشگاه‌های تهران داشته باشد.
با این حال برای آنکه جویای علم است، دانشگاه علوم قضایی دانشگاهی علمی_عملی و دارای محیطی آرام و فضایی مناسب برای تحصیل است.
رزومه‌تان برای مرحله مصاحبه چطور بود؟
علاوه بر رزومه‌ی ذکر شده شامل تحصیل در دو مقطع در دانشگاه علوم قضایی تهران، معدّل “الف”، پایان‌نامه “عالی” و رتبه‌ی “هشت” کشوری، یک مقاله علمی_پژوهشی هم داشتم و در مصاحبه‌ها با خونسردی و تسلّط نسبی به موضوعات حقوق بین‌الملل و اشراف نسبتاً خوب به موضوع پایان‌نامه‌ام، پاسخگوی گروه محترم مصاحبه‌گران بودم.
فقط بحث تسلّط نسبی به زبان انگلیسی، حدّاقل در حدّ ترجمه‌ی متن، خیلی می‌تواند در این رشته کمک کننده باشد.
توصیه‌تان به داوطلبان آزمون های حقوقی چیست؟
کم از آنم که چیزی بگویم که به تعبیر اخوان ثالث: ” هیچیم و چیزی کم…”
باری! یادگاری‌ام به داوطلبان گرانقدر این خواهد بود که اولویت‌بندی کنند و قدم به قدم جلو بروند و اگر مانند خود اینجانب هدف یکم ایشان بحث معاش باشد، بی شک آزمون‌های استخدامی در اولویت ایشان باشد و پس از آن تحصیلات تکمیلی را ادامه دهند. با این حال از شکست‌ها نترسند و ناامید نشوند و یقین داشته باشند که: “لا تحزن! انّ الله مَعَنا…”
حرف آخر؟
سخن آخر اینکه خدای را سپاس که به تعبیر سهراب: “تکّه نانی دارم، خرده هوشی، سرِ سوزن ذوقی…”؛ شکر که از مادری به لطافت باران و پدری به غایت مهربان زاده شدم و هنوز شامّه‌ام می‌تواند حس کند خدایی را که “در این نزدیکی‌ست” و “اوّل و آخر” است.
از سایت خوب اختبار هم بسیار سپاس‌گزارم.
ارادتمند همه‌ی خوبان.
سهمیه داره