قانون تشکیل هیأت‌های انضباطی رسیدگی به شکایات و تخلفات کارکنان نیروهای مسلح
قانون تشکیل هیأت‌های انضباطی رسیدگی به شکایات و تخلفات کارکنان نیروهای مسلح
مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۲۴
فصل اول ـ کلیات
ماده ۱ـ اصطلاحات به‌کاررفته در این قانون دارای معانی مشروح زیر است:
الف ـ نیروهای مسلح: مجموعه ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سازمان‌ها و شرکتهای تابعه و وابسته به آنها
ب ـ ستاد کل: ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
پ ـ ارتش: ارتش جمهوری اسلامی ایران
ت ـ سپاه: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
ث ـ وزارت دفاع: وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
ج ـ نیروی انتظامی: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
چ ـ عقیدتی‌سیاسی: دفتر عقیدتی سیاسی در ستاد کل نیروهای مسلح و سازمان عقیدتی سیاسی در ارتش، نیروی انتظامی و وزارت دفاع
ح ـ نمایندگی ولی‌فقیه: نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
خ ـ حفاظت اطلاعات: حفاظت اطلاعات ستاد کل نیروهای مسلح و سازمان حفاظت اطلاعات در ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و وزارت دفاع
د ـ سازمان قضائی: سازمان قضائی نیروهای مسلح
ذ ـ کارکنان: پایور، پیمانی، بسیجی ویژه و تمام‌وقت
تبصره ـ تعریف سازمان‌ها و شرکتهای تابعه و وابسته تابع قوانین و مقررات مربوط است.
ماده۲ـ برای رسیدگی به تخلفات انضباطی کارکنان شاغل در نیروهای مسلح که برای آنان پیشنهاد تنبیهات انضباطی محرومیت از ترفیع، تنزیل درجه یا رتبه یا عناوین مشابه، معافیت یا اخراج از خدمت می‌شود و همچنین رسیدگی به شکایات کارکنان در امور خدمتی، هیأت‌های بدوی و تجدیدنظر انضباطی کارکنان نیروهای مسلح مطابق این قانون تشکیل می‌گردد.
تبصره ـ منظور از تخلفات انضباطی کارکنان، تخلفات انضباطی مذکور در آیین‌نامه انضباطی نیروهای مسلح و قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۴/۱۲/۱۳۹۲ و قانون آیین دادرسی جرائم نیروهای مسلح و دادرسی الکترونیکی مصوب ۸/۷/۱۳۹۳ و قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۹/۱۰/۱۳۸۲ و قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۲۵/۹/۱۳۸۵ و مقررات مربوط می‌باشد.
ماده۳ـ مقامات و مسؤولان ذیل و رده‌های بالاتر در سلسله مراتب سازمانی، مجاز به ارائه پیشنهاد تنبیهات انضباطی محرومیت از ترفیع، تنزیل درجه یا رتبه، معافیت و یا اخراج از خدمت برای کارکنان متخلف تحت امر خود می‌باشند:
الف ـ معاونان ستاد کل، رؤسای عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات ستادکل
ب ـ فرماندهان نیروهای ارتش و همطراز آنان، رؤسای عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات ارتش
پ ـ فرماندهان نیروهای سپاه، سپاههای استانی و همطراز آنان و نماینده ولی‌فقیه و رئیس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه
ت ـ وزیر دفاع و رؤسای سازمان‌های عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات وزارت دفاع
ث ـ فرمانده نیروی انتظامی، فرماندهان انتظامی استان‌ها و مقامات همطراز و رؤسای سازمان عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی
تبصره۱ـ اختیارات هیأت‌ها منحصر به اعمال مجازات‌های مذکور در صدر این ماده نیست و در صورت تشخیص بر اعمال تنبیه خفیف‌تر، هیأت‌ها می‌توانند یکی از تنبیهات مقرر در آیین‌نامه انضباطی نیروهای مسلح را اعمال نمایند.
تبصره۲ـ معافیت از خدمت در مواد این قانون، قطع رابطه خدمتی کارکنان با نیروهای مسلح است. کارکنانی که حداقل پانزده سال تمام سابقه خدمت دارند بازنشسته وکارکنانی که کمتر از پانزده سال تمام سابقه خدمت دارند بازخرید می‌شوند.
فصل دوم ـ هیأت بدوی
اول ـ ترکیب هیأت
ماده۴ـ هیأت بدوی حسب مورد در ستادکل، ستاد فرماندهی کل ارتش و نیروهای مربوط، ستاد فرماندهی کل سپاه و نیروهای مربوط و سپاههای استانی، نیروی انتظامی، وزارت دفاع، عقیدتی سیاسی، نمایندگی ولی فقیه و حفاظت اطلاعات با اعضای زیر تشکیل می‌گردد:
الف ـ ستادکل:
۱ـ معاون هماهنگ کننده (رئیس هیأت)
۲ـ معاون بازرسی
۳ـ رئیس مرکز عملیات و خدمات نیروی انسانی
۴ـ نماینده سازمان قضائی نیروهای مسلح
۵ ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۶ ـ رئیس اداره عقیدتی سیاسی
۷ـ مدیر حقوقی و قضائی
تبصره ـ هیأت بدوی ستادکل به تخلفات انضباطی کارکنان دفاتر عقیدتی سیاسی و عمومی حفاظت اطلاعات فرماندهی کل قوا و حفاظت اطلاعات ستادکل، برابر این قانون و دستورالعمل اجرائی آن رسیدگی می‌کند.
ب ـ ارتش:
۱ـ معاون هماهنگ‌کننده(رئیس هیأت)
۲ـ معاون نیروی انسانی
۳ـ معاون بازرسی
۴ـ رئیس عقیدتی سیاسی
۵ ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۶ ـ نماینده سازمان قضائی
۷ـ مدیر حقوقی
تبصره ـ در ستاد فرماندهی کل ارتش در غیاب معاون هماهنگ‌کننده، معاون اجرائی رئیس هیأت است.
پ ـ سپاه:
۱ـ فرمانده (رئیس هیأت)
۲ـ معاون نیروی انسانی
۳ـ معاون حقوقی
۴ـ مسؤول نمایندگی ولی فقیه
۵ ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۶ ـ نماینده سازمان قضائی
۷ـ مدیر قضائی و انضباطی
تبصره ـ درستاد فرماندهی کل سپاه، معاون هماهنگ‌کننده یا معاون اجرائی رئیس هیأت است.
ت ـ وزارت دفاع:
۱ـ معاون هماهنگ‌کننده (رئیس هیأت)
۲ـ معاون منابع انسانی
۳ـ رئیس بازرسی
۴ـ رئیس عقیدتی سیاسی
۵ ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۶ ـ نماینده سازمان قضائی
۷ـ مدیر قضائی و انضباطی
ث ـ نیروی انتظامی:
۱ـ معاون نیروی انسانی (رئیس هیأت)
۲ـ رئیس بازرسی یا یکی از معاونان وی
۳ـ رئیس عقیدتی سیاسی یا یکی از معاونان وی
۴ـ رئیس حفاظت اطلاعات یا یکی از معاونان وی
۵ ـ نماینده سازمان قضائی
تبصره ـ در صورت ضرورت به پیشنهاد هیأت بدوی و تصویب هیأت تجدیدنظر در مقاطع زمانی و درجات خاص هیأت‌هایی با ترکیب نمایندگان ثابت مقامات مذکور در هیأت‌بدوی، در استان‌ها یا یگان‌های مستقل تشکیل می‌شود و رأی صادره به‌وسیله این هیأت در حکم رأی هیأت بدوی است.
ج ـ عقیدتی سیاسی ارتش و وزارت دفاع:
۱ـ معاون هماهنگ‌کننده(رئیس هیأت)
۲ـ معاون نیروی انسانی
۳ـ نماینده حفاظت اطلاعات
۴ـ معاون نظارت و بازرسی
۵ ـ نماینده سازمان قضائی
چ ـ عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی:
۱ـ معاون هماهنگ‌کننده (رئیس هیأت)
۲ـ معاون اداری و مالی
۳ـ نماینده حفاظت اطلاعات
۴ـ معاون نظارت و ارزیابی
۵ ـ نماینده سازمان قضائی
ح ـ نمایندگی ولی فقیه:
۱ـ نماینده ولی فقیه در سپاه (رئیس هیأت)
۲ـ معاون هماهنگ‌کننده
۳ـ معاون نیروی انسانی
۴ـ معاون نظارت و تأیید صلاحیت
۵ ـ نماینده حفاظت اطلاعات
۶ ـ نماینده سازمان قضائی
۷ـ مدیر قضائی و انضباطی
خ ـ حفاظت اطلاعات:
۱ـ معاون هماهنگ کننده(رئیس هیأت)
۲ـ معاون نیروی انسانی
۳ـ معاون امنیت داخلی
۴ـ معاون بازرسی
۵ ـ مدیر قضائی و انضباطی
۶ ـ نماینده رئیس عقیدتی سیاسی یا نمایندگی ولی فقیه
۷ـ نماینده سازمان قضائی
تبصره ـ در غیاب هر یک از اعضای مذکور در ردیفهای (۱)، (۲)، (۵) و (۶) بند (الف)، ردیفهای (۲)، (۳)، (۴) و(۵) بند (ب)، ردیفهای (۱)، (۲)، (۳)، (۴) و (۵) بندهای (پ) و (ت) ردیف (۱) بند (ث)، ردیفهای (۲) و (۴) بند (ج)، ردیف (۲) بند (چ)، ردیفهای (۱) و (۴) بند (ح) این ماده، جانشین آنان در هیأت‌های مربوطه حضور می‌یابد.
دوم ـ حدود صلاحیت
ماده۵ ـ هیأت بدوی علاوه بر صلاحیت‌های مذکور در ماده(۲) این قانون، حسب مورد صلاحیت رسیدگی به موارد زیر را نیز دارد:
الف ـ تعیین وضعیت خدمتی کارکنانی که بر اساس احکام قطعی صادره از مراجع قضائی بیش از یک سال از خدمت منفصل می‌گردند.
ب ـ تعیین وضعیت خدمتی کارکنانی که موضوع مواد (۱۱۰)، (۱۱۱)، (۱۲۶) و (۱۲۹) قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب ۷/۷/۱۳۶۶ و مواد (۱۲۴)، (۱۲۶)، (۱۳۶) و (۱۳۹) قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب ۲۱/۷/۱۳۷۰ و مواد (۹۰)، (۱۱۲)، (۱۱۶)، (۱۳۰)، (۱۳۱)، (۱۴۶) و (۱۴۸) قانون استخدام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۰/۱۲/۱۳۸۲ می‌باشند.
پ ـ تعیین وضعیت خدمتی کارکنانی که موضوع تبصره(۳) ماده(۱۲) و ماده(۴۰) قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۹/۱۰/۱۳۸۲ هستند.
ت ـ تعیین وضعیت خدمتی کارکنان فراری بیش از شش‌ماه از حیث ادامه خدمت یا رهایی از آن که متخصص مجرب محسوب شوند و یا از بورسیه نیروهای مسلح استفاده نموده و در مرجع قضائی محکوم شده باشند.
ث ـ تعیین وضعیت خدمتی کارکنانی که در حین خدمت اثبات می‌شود از ابتدای استخدام فاقد شرایط عمومی استخدام بوده‌اند.
ج ـ رسیدگی به تخلفات انضباطی کارکنانی که موضوع ماده(۳۸) قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران و ماده(۲۵) قوانین مقررات استخدامی سپاه و استخدام نیروی انتظامی می‌باشند.
چ ـ اظهارنظر در خصوص برقراری وجوه مندرج در ماده(۱۴) قانون حقوق و مزایای مستمر، پس‌انداز ثابت، حق بیمه، بیمه درمانی مشمولان قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران و ماده(۱۸۷)مکرر قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران و ماده(۱۹۰) قانون استخدامی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (ناجا) که برای عائله تحت تکفل کارکنان اخراجی حداقل دارای پانزده‌سال خدمت مقرر شده است.
ح ـ تعیین وضعیت خدمتی کارکنان پایور که مرتکب فرار بیش از شش‌ماه شده و در زمان فرار فوت نموده‌اند.
سوم ـ نحوه رسیدگی
ماده۶ ـ دعوت از شخص دارای محکومیت قطعی قضائی یا متهم به تخلف جهت استماع دفاعیات او در جلسه رسیدگی هیأت الزامی است، چنانچه دعوت‌شده یک‌بار بدون عذرموجه در جلسه هیأت حضور نیابد و یا دفاعیه کتبی ارسال ننماید با دعوت مجدد از او، هیأت وارد رسیدگی می‌شود و تصمیم می‌گیرد. عدم حضور وی در جلسه دوم مانع از تصمیم‌گیری هیأت نیست.
تبصره ـ منظور از عذرموجه، معاذیر مندرج در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح و آیین دادرسی کیفری است.
ماده۷ـ دبیر هیأت حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه رسیدگی، موضوع تخلف و زمان تشکیل جلسه را به شخص دارای محکومیت قطعی قضائی یا متهم به تخلف ابلاغ می‌کند و علاوه بر آن خلاصه‌ای از پرونده و سوابق وی ودلایل مربوط به ارتکاب تخلف را برای اعضای هیأت ارسال می‌نماید.
ماده۸ ـ هیأت باید در اولین جلسه رسیدگی، موضوع تخلف انتسابی را به شخص متهم به تخلف و یا دارای محکومیت قطعی قضائی تفهیم و دفاعیات وی را استماع نماید. چنانچه متخلف نتواند مدارک و دلایل خود را در جلسه رسیدگی ارائه کند به درخواست وی و به تشخیص هیأت، مهلت مناسبی که حداقل یک هفته تا یک ماه و برای یک‌بار است به وی داده می‌شود مگر اینکه شخص متهم به تخلف و یا دارای محکومیت قطعی قضائی مهلت کمتری را درخواست نماید.
ماده۹ـ هیأت بدوی پس از اتمام رسیدگی و با توجه به اسناد، مدارک و دلایل موجود در پرونده و دفاعیات شخص متهم به تخلف و یا دارای محکومیت قطعی قضائی ظرف مدت یک هفته مکلف به صدور رأی است. رأی صادره باید با رعایت مقررات راجع به ابلاغ و مستند به قوانین و مقررات مربوط و دستورالعمل اجرائی این قانون باشد.
ماده۱۰ـ آراء هیأت بدوی جز در موارد اخراج و معافیت از خدمت، قطعی و این آراء از تاریخ ابلاغ، لازم‌الاجراء است.
ماده۱۱ـ مهلت اعتراض به آراء غیرقطعی هیأت‌های بدوی سی‌روز از تاریخ ابلاغ به محکومٌ‌علیه است. در صورت عدم اعتراض در مهلت مقرر رأی صادره قطعی و لازم‌الاجراء می‌شود.
ماده۱۲ـ کارکنانی که در طول مدت خدمت آزمایشی مرتکب تخلفات منتهی به موارد مذکور در مواد (۲) و(۵) این قانون شوند با تصویب هیأت‌های گزینش در هر یک از سازمان‌های نیروهای مسلح، بدون طرح موضوع در هیأت‌ها بر اساس موارد مندرج در دستورالعمل اجرائی این قانون تعیین تکلیف می‌گردند.
ماده۱۳ـ به تخلفات انضباطی و آموزشی دانشجویان و محصلان در طی آموزش بدو خدمت در شورای آموزش مربوط، رسیدگی و تصمیمات اخذشده پس از تصویب براساس موارد مندرج در دستورالعمل اجرائی این قانون قابل اجراء است.
ماده۱۴ـ چنانچه به تشخیص مقامات ماده (۳) این قانون حضور کارکنانی که پرونده آنان با پیشنهاد معافیت یا اخراج از خدمت به هیأت‌ها ارجاع می‌شود در یگان خدمتی به مصلحت سازمان نباشد مقام پیشنهاددهنده می‌تواند آنان را منتظر خدمت نماید و مراتب را جهت اعمال انتظار خدمت به مراجع ذی‌صلاح ارجاع دهد.
تبصره۱ـ در صورت عدم احراز تخلف، مدت انتظار خدمت به انتساب تبدیل می‌گردد.
تبصره۲ـ نحوه رفتار با کارکنانی که در وضعیت منتظر خدمت قرار می‌گیرند در دستورالعمل اجرائی این قانون تعیین می‌شود.
فصل سوم ـ هیأت تجدیدنظر
اول ـ ترکیب
ماده۱۵ـ هیأت تجدیدنظر حسب مورد در ستادکل، ستاد فرماندهی‌کل ارتش و سپاه، ستاد نیروی انتظامی و ستاد وزارت دفاع با اعضای زیر تشکیل می‌شود.
الف ـ ستادکل:
۱ـ جانشین رئیس ستادکل (رئیس هیأت)
۲ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۳ـ رئیس اداره عقیدتی سیاسی
۴ـ رئیس سازمان قضائی
۵ ـ معاون نیروی انسانی
۶ ـ معاون بازرسی
۷ـ رئیس حقوقی و امور مجلس
تبصره ـ از رئیس مرکز عملیات و خدمات نیروی انسانی بدون داشتن حق رأی برای حضور در جلسه دعوت می‌شود.
ب ـ ارتش:
۱ـ فرمانده کل (رئیس هیأت)
۲ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۳ـ رئیس سازمان عقیدتی سیاسی
۴ـ رئیس سازمان قضائی
۵ ـ معاون نیروی انسانی
۶ ـ معاون بازرسی
۷ـ رئیس اداره یکم
تبصره ـ حسب مورد از فرماندهان نیروهای مربوطه برای حضور در جلسه بدون داشتن حق رأی دعوت می‌شود.
پ ـ سپاه:
۱ـ فرمانده کل(رئیس هیأت)
۲ـ نماینده ولی فقیه
۳ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۴ـ رئیس سازمان قضائی
۵ ـ معاون بازرسی
۶ ـ معاون حقوقی
۷ـ معاون نیروی انسانی
تبصره ـ حسب مورد از فرماندهان نیروها و سپاههای استان مربوطه برای حضور در جلسه بدون داشتن حق رأی دعوت می‌شود.
ت ـ وزارت دفاع:
۱ـ وزیر دفاع(رئیس هیأت)
۲ـ رئیس عقیدتی سیاسی
۳ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۴ـ رئیس سازمان قضائی
۵ ـ معاون منابع انسانی
۶ ـ رئیس بازرسی
۷ـ معاون حقوقی و امور مجلس
ث ـ نیروی انتظامی:
۱ـ جانشین فرمانده معظم کل قوا (رئیس هیأت)
۲ـ فرمانده نیروی انتظامی
۳ـ رئیس عقیدتی سیاسی
۴ـ رئیس حفاظت اطلاعات
۵ ـ رئیس سازمان قضائی
۶ ـ معاون نیروی انسانی
۷ـ رئیس بازرسی
تبصره۱ـ در صورت عدم حضور جانشین فرمانده معظم کل قوا در ترکیب هیأت نیروی انتظامی نماینده وی در جلسه حضور می‌یابد و فرمانده نیروی انتظامی به عنوان رئیس هیأت انجام وظیفه می‌کند.
تبصره۲ـ در غیاب هر یک از اعضای مذکور در ردیف (۱) بند (ب) و ردیفهای (۱)، (۲)، (۳)، (۵) و (۶) بند (پ) و ردیفهای(۱)،(۲)، (۳)، (۵)، (۶) و (۷) بند (ت) وردیفهای (۲)، (۳)، (۴)، (۶) و(۷) بند (ث) این ماده جانشین آنان در هیأت‌های مربوط حضور می‌یابد.
تبصره۳ـ در غیاب رئیس سازمان قضائی، نماینده وی که از بین قضات شاغل در آن سازمان انتخاب و معرفی می‌گردد، در هیأت‌های مربوطه حضور می‌یابد.
دوم ـ حدود صلاحیت
ماده۱۶ـ مرجع تجدیدنظر از آراء غیرقطعی هیأت‌های بدوی، هیأت تجدیدنظر است. هرگاه محکومٌ‌علیه بدوی ظرف مهلت مقرر در ماده (۱۱) این قانون درخواست تجدیدنظر نماید، هیأت تجدیدنظر مکلف به رسیدگی است و آراء این هیأت‌ها از تاریخ ابلاغ و حسب مورد با درج در فرمان یا دستور، قطعی و لازم‌الاجراء می‌باشد.
ماده۱۷ـ هیأت تجدیدنظر نمی‌تواند آرائی مبتنی بر اعمال تنبیهات شدیدتر نسبت به آراء غیرقطعی هیأت‌های بدوی یا آراء نقض‌شده توسط دیوان عدالت اداری صادر نماید.
ماده۱۸ـ مرجع تعیین وضعیت خدمتی کارکنان متخصص مجرب که در حین فرار از خدمت فوت می‌نمایند هیأت تجدیدنظر می‌باشد.
فصل چهارم ـ مقررات مشترک
ماده۱۹ـ جلسات هیأت‌ها با حضور دوسوم اعضاء، رسمیت می‌یابد و تصمیمات هیأت با رأی اکثریت اعضای حاضر معتبر است.
ماده۲۰ـ هیأت‌ها برای رسیدگی به اتهام یا اتهامات انتسابی در صورت احراز تخلف یا تخلفات در مورد هر پرونده فقط یکی ازتنبیهات مربوط را اعمال می‌کنند.
ماده۲۱ـ حداکثر سه ماه پس از تاریخ ابلاغ رأی قطعی هیأت، محکومٌ‌علیه می‌تواند از رأی مذکور در دیوان عدالت اداری شکایت نماید.
تبصره۱ـ در صورت نقض آراء هریک از هیأت‌ها توسط دیوان عدالت اداری، هیأت صادرکننده رأی مکلف است ظرف دوماه از تاریخ ابلاغ رأی دیوان، با رعایت تشریفات اداری و بدون نیاز به برقراری رابطه استخدامی مجدداً به موضوع رسیدگی و تصمیم بگیرد. در مواردی که رأی اولیه هیأت‌ها مبنی بر اخراج و یا معافیت باشد و رأی اخیر نیز همان وضعیت را تأیید کند، شاکی می‌تواند از دیوان عدالت اداری تقاضای تجدیدنظر نماید. دیوان عدالت اداری حداکثر ظرف مدت یک‌ماه رأی نهائی خود را صادر می‌کند. رأی دیوان عدالت اداری برای نیروهای مسلح لازم‌الاجراء است.
تبصره۲ـ وضعیت خدمتی متهم به تخلف از زمان ابلاغ رأی اولیه تا زمان صدور رأی قطعی هیأت‌های انضباطی، منتظر خدمت محسوب و در صورت صدور رأی نهائی دیوان مبنی بر اعاده به خدمت، ایام مذکور به انتساب تبدیل می‌شود.
ماده۲۲ـ در صورت فوت کارکنان متخلف در حین رسیدگی و یا پس از صدور رأی و قبل از اجرائی شدن آن رسیدگی یا اجرای آراء صادره متوقف می‌شود و هیچ‌گونه آثاری به وضعیت خدمتی فرد مترتب نمی‌گردد.
ماده۲۳ـ هرگاه تخلف افراد موضوع ماده(۲) این قانون عنوان یکی از جرائم مندرج در قوانین جزائی را نیز داشته باشد، هیأت صادرکننده رأی قطعی مکلف است مطابق این قانون به تخلف رسیدگی و رأی صادر نماید و مراتب را برای رسیدگی به اصل جرم از طریق مبادی ذی‌ربط به مراجع قضائی صالحه ارسال نماید. رأی مراجع قضائی مانع از اجرای تنبیهات انضباطی نیست.
تبصره ـ مراجع قضائی مکلفند آراء وتصمیمات قضایی خود را به هیأت درخواست‌کننده ارسال نمایند. چنانچه تصمیم مراجع قضائی مبنی بر منع تعقیب یا برائت باشد، هیأت صادرکننده رأی قطعی می‌تواند مجدداً به موضوع رسیدگی و در مورد وضعیت خدمتی فرد رأی صادرکند.
ماده۲۴ـ متهم به تخلف و شاکی موضوع این قانون می‌تواند برای دفاع از اتهام انتسابی و یا شکایت مطروحه، وکیل یا نماینده از بین کارکنان حقوقی شاغل و بازنشسته نیروهای مسلح به هیأت‌های رسیدگی به تخلفات انضباطی نیروهای مسلح معرفی نماید.
ماده۲۵ـ در صورتی که رسیدگی به تخلفات و شکایات مستلزم بررسی اسناد، دلایل و مدارک باشد هیأت می‌تواند مدارک و سوابق مورد نیاز را از مراجع مربوط درخواست نماید. مرجع مورد درخواست مکلف است با رعایت قوانین و مقررات مدارک مربوط را در اختیار هیأت قرار دهد. هیأت می‌تواند در صورت تشخیص جهت تکمیل اطلاعات و جمع‌آوری اسناد و مدارک مرتبط گروه تحقیق تشکیل دهد. نحوه تشکیل گروه و وظایف آن در دستورالعمل اجرائی این قانون تعیین می‌شود.
ماده۲۶ـ هیأتی که تنبیه انضباطی را تعیین نموده است با درخواست مقام پیشنهاددهنده تنبیه، جز در مورد اخراج و معافیت از خدمت، می‌تواند تمام یا قسمتی از تنبیهات تعیین‌شده را لغو نماید.
تبصره ـ آثار اجرائی لغو تمام یا قسمتی از تنبیهات از تاریخ لغو آن است و نسبت به گذشته اثری ندارد.
ماده۲۷ـ هیچ یک از اعضای اصلی یا جانشین هیأت‌های بدوی یا تجدیدنظر در موارد زیر مجاز به شرکت در جلسه رسیدگی و صدور رأی نمی‌باشند:
الف ـ عضو هیأت با متخلف یا شاکی قرابت سببی یا نسبی تا درجه دوم از طبقه اول، دوم و سوم داشته باشد.
ب ـ عضو هیأت با متخلف یا شاکی دعوای حقوقی یا جزائی داشته یا در دعوای طرح شده ذی‌نفع باشد.
پ ـ هریک از اعضای هیأت‌های انضباطی در صورت شرکت در هیأت‌های بدوی حق حضور در هیأت‌های تجدید نظر را ندارند.
ماده۲۸ـ اعمال تنبیهات مندرج در ماده(۲) این قانون از سوی فرماندهی‌کل نیروهای مسلح نیازی به اجرای تشریفات مذکور ندارد.
فصل پنجم ـ شکایات
ماده۲۹ـ به شکایات کتبی کارکنان در امور خدمتی و از اعمال و رفتار غیرقانونی فرماندهان، رؤسا و مدیران در هیأت‌های موضوع این قانون رسیدگی می‌شود. هیأت‌ها پس از رسیدگی به شکایت شاکی مکلفند رأی مقتضی را در استیفای حقوق او صادر کنند. آراء صادره از تاریخ ابلاغ رأی قطعی، لازم‌الاجراء است.
تبصره۱ـ شکایت ازاعمال و رفتار غیرقانونی فرماندهان، رؤسا ومدیران، زمانی قابل رسیدگی در هیأت‌ها است که شاکی از قبل شکایت خود را به مشتکی‌عنه یا بازرسی یک رده بالاتر از آن در سلسله مراتب اعلام نموده باشد و با گذشت بیش از سی‌روز، به شکایت رسیدگی نشده باشد و یا حین رسیدگی، شاکی بر شکایت خود باقی بماند.
تبصره۲ـ شکایت کارکنان در خصوص امور خدمتی زمانی قابل رسیدگی در دیوان عدالت اداری خواهد بود که شاکی قبلاً شکایت خود را در هیأت‌های موضوع این قانون طرح کرده باشد و هیأت‌ها پس از گذشت سه ماه از دریافت شکایت اقدام به رسیدگی و صدور رأی ننموده باشند.
ماده۳۰ـ هیأت علاوه بر رسیدگی به مدارک و ادله ارائه‌شده از سوی شاکی در صورت ضرورت از شاکی، مشتکی‌عنه و سایر اشخاص برای حضور در جلسه و ادای توضیحات دعوت می‌نماید.
ماده۳۱ـ در صورتی‌که هیأت با استناد به نظریه نماینده سازمان قضائی تشخیص دهد که موضوع شکایت فقط عنوان یکی از جرائم مندرج در قوانین جزائی را دارد هیأت، رسیدگی به موضوع را متوقف و شاکی را برای رسیدگی به شکایت خود به مرجع صالح قضائی هدایت می‌نماید و هرگاه در شکـوائیه علاوه بر مسائل جزائی، تخلفات مربوط به امورخدمتی نیز مطرح باشد، هیأت فقط به تخلفات رسیدگی می‌کند و رأی صادر می‌نماید.
فصل ششم ـ سایر مقررات
ماده۳۲ـ آراء قطعی که قبل از لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط هیأت‌های رسیدگی به تخلفات انضباطی سابق در نیروهای مسلح صادر شده است قابل رسیدگی مجدد نیست.
تبصره ـ مرجع تجدیدنظر آراء غیرقطعی هیأت‌های بدوی سابق، هیأت‌های تجدیدنظر موضوع این قانون است.
ماده۳۳ـ رسیدگی به تخلفات کارکنان مأمور و مأمور به خدمت و قضات نظامی شاغل در سازمان قضائی که از آنان سلب صلاحیت شده با رعایت مفاد مندرج در ماده(۳) این قانون در صلاحیت هیأت‌های محل اصلی خدمت آنان است.
ماده۳۴ـ ادامه رسیدگی به پرونده‌هایی که قبل از لازم‌الاجراء شدن این قانون در هیأت‌های رسیدگی به تخلفات انضباطی در نیروهای مسلح مطرح بوده اما منجر به صدور رأی نشده، یا آرائی که توسط دیوان عدالت اداری نقض شده، مطابق این قانون است.
ماده۳۵ـ مستنکفان از اجرای آراء قطعی هیأت‌ها متخلف محسوب می‌شوند و ضمن تنبیه انضباطی مسؤول جبران خسارت وارده می‌باشند.
ماده۳۶ـ در صورت تغییر، ادغام، انحلال و تجزیه در عناوین شغلی و تشکیلاتی موجود در مواد مندرج در این قانون، با نظر ستادکل نیروهای مسلح عناوین جدید جایگزین آنها می‌گردد.
ماده۳۷ـ از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون، مواد (۱۰۴) و (۱۰۵) قانون ارتش جمهوری‌اسلامی ایران مصوب ۷/۷/۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی آن و مواد (۱۱۴) و(۱۱۵) قانون مقررات استخدامی سپاه مصوب ۲۱/۷/۱۳۷۰ و مواد (۱۲۱) و (۱۲۲) قانون استخدام نیروی انتظامی مصوب ۲۰/۱۲/۱۳۸۲ و اصلاحات بعدی آن و قانون چگونگی اعتراض کارکنان مشمول قوانین استخدامی نیروهای مسلح نسبت به آراء صادره از هیأت‌های رسیدگی تخلفات انضباطی مصوب ۲۵/۱/۱۳۸۹ نسخ می‌گردد.
ماده۳۸ـ دستور العمل اجرائی این قانون ظرف مدت سه‌ماه از تاریخ ابلاغ آن توسط ستاد کل نیروهای مسلح تدوین و ابلاغ می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر سی و هشت ماده و بیست و پنج تبصره در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ بیست و چهارم اسفندماه یکهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۲۳/۱/۱۳۹۶ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی
